اطعام در حج: تفاوت میان نسخه‌ها
←موارد دیگر
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
===اطعام به منزله کفاره=== | ===اطعام به منزله کفاره=== | ||
{{اصلی|کفاره}} | |||
کفاره ارتکاب برخی از محرمات [[احرام]]، اطعام است که گاه به‌گونه تعیینی و گاه به شکل تخییری است و مهم‌ترین موارد آن‌ها عبارتند از: | کفاره ارتکاب برخی از محرمات [[احرام]]، اطعام است که گاه به‌گونه تعیینی و گاه به شکل تخییری است و مهم‌ترین موارد آن‌ها عبارتند از: | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۷: | ||
کفاره گرفتن هر ناخن در صورت ضرورت، در دیدگاه فقیهان شیعه، یک مشت طعام است.<ref>. تذکرة الفقهاء، ج7, ص355.</ref> مالکیان نیز، کفاره گرفتن کمتر از سه ناخن را دادن اندکی طعام؛ و شافعیان و حنبلیان، دادن یک مدّ طعام برای هر ناخن دانسته‌اند؛ ولی حنفیان کفاره گرفتن کمتر از پنج ناخن را دادن صدقه برابر با نیم صاع گندم برای هر ناخن می‌دانند.<ref>. المغنی، ج3, ص525-526؛ الفقه الاسلامی، ج3, ص2300-2302.</ref> | کفاره گرفتن هر ناخن در صورت ضرورت، در دیدگاه فقیهان شیعه، یک مشت طعام است.<ref>. تذکرة الفقهاء، ج7, ص355.</ref> مالکیان نیز، کفاره گرفتن کمتر از سه ناخن را دادن اندکی طعام؛ و شافعیان و حنبلیان، دادن یک مدّ طعام برای هر ناخن دانسته‌اند؛ ولی حنفیان کفاره گرفتن کمتر از پنج ناخن را دادن صدقه برابر با نیم صاع گندم برای هر ناخن می‌دانند.<ref>. المغنی، ج3, ص525-526؛ الفقه الاسلامی، ج3, ص2300-2302.</ref> | ||
====موارد | ====دیگر موارد==== | ||
در شماری دیگر از محرمات [[احرام]] نیز، گاه کفاره اطعام وجود دارد؛ از جمله [[استظلال|زیر سایه رفتن]] در فرض اضطرار،<ref>. نک: الدروس، ج1, ص378.</ref> [[پوشاندن سر]]،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> پوشیدن لباس دوخته،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> برخی [[التذاذ جنسی|کامیابی‌های جنسی]]،<ref>. المجموع، ج7, ص291.</ref> کشتن ملخ و زنبور<ref>. تحفة الفقهاء، ج1, ص420؛ جواهر الکلام، ج20, ص248؛ کفایة الاحکام، ج1، ص316.</ref> و دور کردن شپش از بدن.<ref>. التهذیب، تبریزی، ج2, ص305؛ مناسک الحج، وحید، ص105؛ مناسک الحج، تبریزی، ص124.</ref> | در شماری دیگر از محرمات [[احرام]] نیز، گاه کفاره اطعام وجود دارد؛ از جمله [[استظلال|زیر سایه رفتن]] در فرض اضطرار،<ref>. نک: الدروس، ج1, ص378.</ref> [[پوشاندن سر]]،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> پوشیدن لباس دوخته،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> برخی [[التذاذ جنسی|کامیابی‌های جنسی]]،<ref>. المجموع، ج7, ص291.</ref> کشتن ملخ و زنبور<ref>. تحفة الفقهاء، ج1, ص420؛ جواهر الکلام، ج20, ص248؛ کفایة الاحکام، ج1، ص316.</ref> و دور کردن شپش از بدن.<ref>. التهذیب، تبریزی، ج2, ص305؛ مناسک الحج، وحید، ص105؛ مناسک الحج، تبریزی، ص124.</ref> | ||
فقیهان شیعه<ref>. تحریر الاحکام، ج1، ص633؛ ج2، ص53؛ مدارک الاحکام، ج8، ص334؛ الحدائق، ج17، ص184-185.</ref> و شافعی<ref>. الام، ج2, ص253؛ فتح العزیز، ج7، ص499؛ المجموع، ج7، ص297، 427.</ref> مصرف گوشت قربانی کفاره صید یا غذای برابر با آن را برای | ==== اطعام شونده ==== | ||
فقیهان شیعه<ref>. تحریر الاحکام، ج1، ص633؛ ج2، ص53؛ مدارک الاحکام، ج8، ص334؛ الحدائق، ج17، ص184-185.</ref> و شافعی<ref>. الام، ج2, ص253؛ فتح العزیز، ج7، ص499؛ المجموع، ج7، ص297، 427.</ref> مصرف گوشت قربانی کفاره صید یا غذای برابر با آن را برای مساکینِ حرم دانسته‌اند. فقیهان حنفی، اطعام را ویژه مساکین حرم نمی‌دانند.<ref>. بدائع الصنائع، ج2, ص200؛ الفتاوی الهندیه، ج1، ص336.</ref> فقیهان مالکی اطعام را به مساکین محل صید اختصاص داده‌اند.<ref>. مواهب الجلیل، ج4، ص266.</ref> فقیهان حنبلی به پشتوانه روایات،<ref>. نک: المغنی، ج3، ص568-569؛ نک: تذکرة الفقهاء، ج8، ص253.</ref> اطعام کفاره [[حلق]] را ویژه محل حلق؛ و اطعام دیگر کفارات را خاص مساکین حرم شمرده‌اند.<ref>. المغنی، ج3، ص568-569.</ref> به باور مالکیان، اطعام‌شونده باید مسلمان باشد و اطعام [[یهودیت|یهودی]]، [[مسیحیت|مسیحی]] و مجوسی کافی نیست.<ref>. المدونة الکبری، ج1, ص447.</ref> اطعام افرادی مانند پدر و مادر و همسر که واجب النفقه هستند، جایز نیست.<ref>. الذخیره، ج3, ص369.</ref> به باور شماری از فقیهان شیعه، اطعام باید برای مساکین شیعه‌مذهبِ حرم باشد و اگر کسی از آنان یافت نشود، می‌توان آن را به غیر شیعیان داد.<ref>. النهایه، طوسی، ص570؛ مختلف الشیعه، ج8, ص234.</ref> البته به باور شماری دیگر، کفاره بر عهده او باقی می‌ماند تا آن‌گاه که شیعه فقیر بیابد.<ref>. المهذب، ج2, ص415.</ref> | |||
از مستحبات حج، سفارش به اطعام مؤمنان پس از بازگشت از سفر است. بر پایه حدیثی نبوی، از موارد استحبابِ دادنِ ولیمه «رکاز» است که مقصود از آن را بازگشت از مکه دانسته‌اند.<ref>. من لا یحضره الفقیه، ج3، ص402؛ التهذیب، طوسی، ج7, ص409.</ref> | == ولیمه == | ||
{{اصلی|ولیمه}} | |||
از مستحبات حج، سفارش به اطعام مؤمنان پس از بازگشت از سفر است. بر پایه حدیثی نبوی، از موارد استحبابِ دادنِ ولیمه «رکاز» است که مقصود از آن را بازگشت از مکه دانسته‌اند.<ref>. من لا یحضره الفقیه، ج3، ص402؛ التهذیب، طوسی، ج7, ص409.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||