پرش به محتوا

اطعام در حج: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۵۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''اطعام در حج'''، غذا دادن به دیگران به‌ویژه به نیازمندان از راه [[قربانی]] [[حج]] یا از راه [[کفاره|کفارات]] آن است.  
'''اطعام در حج'''، غذا دادن به دیگران به‌ویژه به نیازمندان از راه [[قربانی]] [[حج]] یا از راه [[کفاره|کفارات]] آن است. شماری از فقیهان، اطعام از گوشت قربانی حج را واجب دانسته‌اند. آنها درباره اینکه اطعام‌شونده تنها باید نیازمند باشد یا خیر اختلاف نظر دارند. برخی حتی، واجب شدن ذبح قربانی را وابسته به یافت شدن نیازمند دانسته‌اند.  


شماری از فقیهان، اطعام از گوشت قربانی حج را واجب دانسته‌اند. آنها درباره اینکه اطعام‌شونده تنها باید نیازمند باشد یا غیر نیازمند را نیز شامل می‌شود اختلاف نظر دارند. برخی حتی، واجب شدن ذبح قربانی را وابسته به یافت شدن نیازمند دانسته‌اند.
کفاره ارتکاب برخی از محرمات [[احرام]]، اطعام است که گاه به‌گونه تعیینی است، مانند کفاره صید و گاه به گونه تخییری است، مانند ازاله مو. همچنین مستحب است حاجی هنگام بازگشت از حج، مؤمنان را اطعام کند که به آن [[ولیمه]] گفته می‌شود.


کفاره ارتکاب برخی از محرمات [[احرام]]، اطعام است که گاه به‌گونه تعیینی است، مانند کفاره صید و گاه به گونه تخییری است، مانند ازاله مو. همچنین مستحب است حاجی هنگام بازگشت از حج مؤمنان را اطعام کرده و [[ولیمه]] بدهد.
بر پایه روایات، پیشینه اطعام در حج، به دوره [[حضرت اسماعیل(ع)]] و پس از او فرزندان و نوادگان او برمی‌گردد. پیش از اسلام نیز، قریش حاجیان را اطعام می‌کردند و به آن [[رفادت]] می‌گفتند. این سنت پس از اسلام نیز رواج داشت.


==واژه==
==واژه==
خط ۷۸: خط ۷۸:
در شماری دیگر از محرمات [[احرام]] نیز، گاه کفاره اطعام وجود دارد؛ از جمله [[استظلال|زیر سایه رفتن]] در فرض اضطرار،<ref>. نک: الدروس، ج1, ص378.</ref> [[پوشاندن سر]]،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> پوشیدن لباس دوخته،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> برخی [[التذاذ جنسی|کامیابی‌های جنسی]]،<ref>. المجموع، ج7, ص291.</ref> کشتن ملخ و زنبور<ref>. تحفة الفقهاء، ج1, ص420؛ جواهر الکلام، ج20, ص248؛ کفایة الاحکام، ج1، ص316.</ref> و دور کردن شپش از بدن.<ref>. التهذیب، تبریزی، ج2, ص305؛ مناسک الحج، وحید، ص105؛ مناسک الحج، تبریزی، ص124.</ref>
در شماری دیگر از محرمات [[احرام]] نیز، گاه کفاره اطعام وجود دارد؛ از جمله [[استظلال|زیر سایه رفتن]] در فرض اضطرار،<ref>. نک: الدروس، ج1, ص378.</ref> [[پوشاندن سر]]،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> پوشیدن لباس دوخته،<ref>. الانصاف، ج3, ص507.</ref> برخی [[التذاذ جنسی|کامیابی‌های جنسی]]،<ref>. المجموع، ج7, ص291.</ref> کشتن ملخ و زنبور<ref>. تحفة الفقهاء، ج1, ص420؛ جواهر الکلام، ج20, ص248؛ کفایة الاحکام، ج1، ص316.</ref> و دور کردن شپش از بدن.<ref>. التهذیب، تبریزی، ج2, ص305؛ مناسک الحج، وحید، ص105؛ مناسک الحج، تبریزی، ص124.</ref>


===='''اطعام شونده'''====
==== اطعام شونده ====
فقیهان شیعه<ref>. تحریر الاحکام، ج1، ص633؛ ج2، ص53؛ مدارک الاحکام، ج8، ص334؛ الحدائق، ج17، ص184-185.</ref> و شافعی<ref>. الام، ج2, ص253؛ فتح العزیز، ج7، ص499؛ المجموع، ج7، ص297، 427.</ref> مصرف گوشت قربانی کفاره صید یا غذای برابر با آن را برای مساکینِ حرم دانسته‌اند. فقیهان حنفی، اطعام را ویژه مساکین حرم نمی‌دانند.<ref>. بدائع الصنائع، ج2, ص200؛ الفتاوی الهندیه، ج1، ص336.</ref> فقیهان مالکی اطعام را به مساکین محل صید اختصاص داده‌اند.<ref>. مواهب الجلیل، ج4، ص266.</ref> فقیهان حنبلی به پشتوانه روایات،<ref>. نک: المغنی، ج3، ص568-569؛ نک: تذکرة الفقهاء، ج8، ص253.</ref> اطعام کفاره [[حلق]] را ویژه محل حلق؛ و اطعام دیگر کفارات را خاص مساکین حرم شمرده‌اند.<ref>. المغنی، ج3، ص568-569.</ref> به باور مالکیان، اطعام‌شونده باید مسلمان باشد و اطعام [[یهودیت|یهودی]]، [[مسیحیت|مسیحی]] و مجوسی کافی نیست.<ref>. المدونة الکبری، ج1, ص447.</ref> اطعام افرادی مانند پدر و مادر و همسر که واجب النفقه هستند، جایز نیست.<ref>. الذخیره، ج3, ص369.</ref> به باور شماری از فقیهان شیعه، اطعام باید برای مساکین شیعه‌مذهبِ حرم باشد و اگر کسی از آنان یافت نشود، می‌توان آن را به غیر شیعیان داد.<ref>. النهایه، طوسی، ص570؛ مختلف الشیعه، ج8, ص234.</ref> البته به باور شماری دیگر، کفاره بر عهده او باقی می‌ماند تا آن‌گاه که شیعه فقیر بیابد.<ref>. المهذب، ج2, ص415.</ref>
فقیهان شیعه<ref>. تحریر الاحکام، ج1، ص633؛ ج2، ص53؛ مدارک الاحکام، ج8، ص334؛ الحدائق، ج17، ص184-185.</ref> و شافعی<ref>. الام، ج2, ص253؛ فتح العزیز، ج7، ص499؛ المجموع، ج7، ص297، 427.</ref> مصرف گوشت قربانی کفاره صید یا غذای برابر با آن را برای مساکینِ حرم دانسته‌اند. فقیهان حنفی، اطعام را ویژه مساکین حرم نمی‌دانند.<ref>. بدائع الصنائع، ج2, ص200؛ الفتاوی الهندیه، ج1، ص336.</ref> فقیهان مالکی اطعام را به مساکین محل صید اختصاص داده‌اند.<ref>. مواهب الجلیل، ج4، ص266.</ref> فقیهان حنبلی به پشتوانه روایات،<ref>. نک: المغنی، ج3، ص568-569؛ نک: تذکرة الفقهاء، ج8، ص253.</ref> اطعام کفاره [[حلق]] را ویژه محل حلق؛ و اطعام دیگر کفارات را خاص مساکین حرم شمرده‌اند.<ref>. المغنی، ج3، ص568-569.</ref> به باور مالکیان، اطعام‌شونده باید مسلمان باشد و اطعام [[یهودیت|یهودی]]، [[مسیحیت|مسیحی]] و مجوسی کافی نیست.<ref>. المدونة الکبری، ج1, ص447.</ref> اطعام افرادی مانند پدر و مادر و همسر که واجب النفقه هستند، جایز نیست.<ref>. الذخیره، ج3, ص369.</ref> به باور شماری از فقیهان شیعه، اطعام باید برای مساکین شیعه‌مذهبِ حرم باشد و اگر کسی از آنان یافت نشود، می‌توان آن را به غیر شیعیان داد.<ref>. النهایه، طوسی، ص570؛ مختلف الشیعه، ج8, ص234.</ref> البته به باور شماری دیگر، کفاره بر عهده او باقی می‌ماند تا آن‌گاه که شیعه فقیر بیابد.<ref>. المهذب، ج2, ص415.</ref>


۱۵٬۶۱۴

ویرایش