ابوطالب: تفاوت میان نسخهها
اضافه کردن الگوی تکمیل مقاله
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hasaninasab (بحث | مشارکتها) (اضافه کردن الگوی تکمیل مقاله) |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
==سرپرستی پیامبر(ص)== | ==سرپرستی پیامبر(ص)== | ||
ابوطالب پس از مرگ پدرش [[عبدالمطلب|عبدالمطَّلِب]] به | ابوطالب پس از مرگ پدرش [[عبدالمطلب|عبدالمطَّلِب]] به وصیت وی، سرپرستی [[پیامبر(ص)]] را که هشت سال بیشتر نداشت، عهدهدار شد.<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص۱۸؛ دلائل النبوه، ج۲، ص۲۲.</ref> برخی گفتهاند: عبدالمطلب سرپرستی پیامبر(ص) را به فرزند بزرگش [[زبیر بن عبدالمطلب|زبیر]] وانهاد و پس از درگذشت او ابوطالب عهدهدار پیامبر شد؛<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۹۳.</ref> اما از آنجا که زبیر در [[حلف الفضول]] حضور داشت و پیامبر(ص) در این زمان حدود ۲۰ سال داشت، درگذشت زبیر در کودکی پیامبر(ص) درست به نظر نمیآید.<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۹۳.</ref> از این رو، نتیجه گرفتهاند که بعد از عبد المطلب، از همان ابتدا سرپرستی پیامبر(ص) بر دوش ابوطالب بود.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۳.</ref> | ||
==محبت ابوطالب به پیامبر(ص)== | ==محبت ابوطالب به پیامبر(ص)== | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==ایمان ابوطالب== | ==ایمان ابوطالب== | ||
درخصوص ایمان ابوطالب میان علماء [[مسلمان]] اختلاف نظر وجود دارد. علماء [[شیعه]] با توجه به روایات [[اهل بیت(ع)]]،<ref>برای نمونه نک الکافی، ج۱، ص۴۴۸-۴۴۹.</ref> بر این باورند که ابوطالب به دین اسلام ایمان آورده است. برخی از [[اهل سنت]] نیز با استناد به شواهدی چون [[غسل]] ابوطالب به فرمان پیامبر(ص)، [[استغفار]] پیامبر برای او، باقیماندن همسر مسلمانش [[فاطمه بنت اسد]] در پیوند همسری او و مضمون برخی سرودههایش، از ایمان وی سخن گفتهاند.<ref>نک: ایمان ابی طالب، مفید؛ ایمان ابی طالب، موسوی، ص۶۴-۱۴۳؛ شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۶۸-۸۳.</ref><br /> | درخصوص ایمان ابوطالب میان علماء [[مسلمان]] اختلاف نظر وجود دارد. علماء [[شیعه]] با توجه به روایات [[اهل بیت(ع)]]،<ref>برای نمونه نک الکافی، ج۱، ص۴۴۸-۴۴۹.</ref> بر این باورند که ابوطالب به دین اسلام ایمان آورده است. برخی از [[اهل سنت]] نیز با استناد به شواهدی چون [[غسل]] ابوطالب به فرمان پیامبر(ص)، [[استغفار]] پیامبر برای او، باقیماندن همسر مسلمانش [[فاطمه بنت اسد]] در پیوند همسری او و مضمون برخی سرودههایش، از ایمان وی سخن گفتهاند.<ref>نک: ایمان ابی طالب، مفید؛ ایمان ابی طالب، موسوی، ص۶۴-۱۴۳؛ شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۶۸-۸۳.</ref><br /> | ||
منکرانِ ایمان ابوطالب، از ادانکردن [[شهادتین]] و نزول برخی از [[آیه|آیات]] در شأن وی که از کفر او حکایت دارند، سخن به میان میآورند. برای مثال گفتهاند: آیه ۲۶ [[سوره انعام]] ، «وَهُم ینهَونَ عَنهُ وَینأَونَ عَنهُ وَإِن یهلِکونَ إِلَّا أَنفُسَهُم وَمَا یشعُرُونَ» (و آنان [مردم را] از آن باز مىدارند و [خود نيز] از آن دورى مىکنند؛ و[لى] جز خويشتن را به هلاکت نمىافکنند و نمىدانند)<ref>ترجمه فولادوند.</ref>، درباره ابوطالب نازل شده است.<ref>شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۶۵-۶۶.</ref> در پاسخ گفتهاند: سوره انعام یکجا بر پیامبر(ص) نازل شده و آیات آن شأن نزول جداگانه ندارند.<ref>تفسیر ثعلبی، ج۴، ص۱۳۱؛ زاد المسیر، ج۲، ص۷؛ تفسیر قرطبی، ج۶، ص۳۸۲.</ref><br /> | منکرانِ ایمان ابوطالب، از ادانکردن [[شهادتین]] و نزول برخی از [[آیه|آیات]] در شأن وی که از کفر او حکایت دارند، سخن به میان میآورند. برای مثال گفتهاند: آیه ۲۶ [[سوره انعام]] ، «وَهُم ینهَونَ عَنهُ وَینأَونَ عَنهُ وَإِن یهلِکونَ إِلَّا أَنفُسَهُم وَمَا یشعُرُونَ» (و آنان [مردم را] از آن باز مىدارند و [خود نيز] از آن دورى مىکنند؛ و[لى] جز خويشتن را به هلاکت نمىافکنند و نمىدانند)<ref>ترجمه فولادوند.</ref>، درباره ابوطالب نازل شده است.<ref>شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۶۵-۶۶.</ref> در پاسخ گفتهاند: سوره انعام یکجا بر پیامبر(ص) نازل شده و آیات آن شأن نزول جداگانه ندارند.<ref>تفسیر ثعلبی، ج۴، ص۱۳۱؛ زاد المسیر، ج۲، ص۷؛ تفسیر قرطبی، ج۶، ص۳۸۲.</ref><br /> | ||
همچنین برخی معتقدند که آیه ۱۱۳ [[سوره توبه]]، «مَا کانَ لِلنَّبِی وَالَّذِینَ آمَنُوا أَن یسْتَغفِرُوا لِلمُشرِکینَ وَلَو کانُوا أُولِی قُربَی مِن بعد مَا تَبَینَ لَهُم أَنَّهُم أَصحَابُ الجَحِیمِ»؛ (برای پیامبر و کسانی که ایمان آوردهاند، سزاوار نیست که برای مشرکان، پس از آن که جهنمیبودن آنان روشن شد، آمرزش بخواهند؛ هرچند از خویشاوندان باشند.)، پیامبر را از استغفار برای ابوطالب نفی کرده است؛ اما با توجه به اینکه سوره توبه از آخرین سورههای نازل شده بر پیامبر(ص) در [[مدینه]] بوده است،<ref>زاد المسیر، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۵؛ التفسیر الکبیر، ج۱۶، ص۱۵۷-۱۵۸؛ الدر المنثور، ج۳، ص۲۸۲-۲۸۳.</ref> و ابوطالب پیش از هجرت درگذشت، این تفسیر را درست ندانستهاند. | همچنین برخی معتقدند که آیه ۱۱۳ [[سوره توبه]]، «مَا کانَ لِلنَّبِی وَالَّذِینَ آمَنُوا أَن یسْتَغفِرُوا لِلمُشرِکینَ وَلَو کانُوا أُولِی قُربَی مِن بعد مَا تَبَینَ لَهُم أَنَّهُم أَصحَابُ الجَحِیمِ»؛ (برای پیامبر و کسانی که ایمان آوردهاند، سزاوار نیست که برای مشرکان، پس از آن که جهنمیبودن آنان روشن شد، آمرزش بخواهند؛ هرچند از خویشاوندان باشند.)، پیامبر را از استغفار برای ابوطالب نفی کرده است؛ اما با توجه به اینکه سوره توبه از آخرین سورههای نازل شده بر پیامبر(ص) در [[مدینه]] بوده است،<ref>زاد المسیر، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۵؛ التفسیر الکبیر، ج۱۶، ص۱۵۷-۱۵۸؛ الدر المنثور، ج۳، ص۲۸۲-۲۸۳.</ref> و ابوطالب پیش از هجرت درگذشت، این تفسیر را درست ندانستهاند. | ||
==تألیفات درباره ابوطالب== | ==تألیفات درباره ابوطالب== | ||
دانشوران [[شیعه]] توجهی ویژه به موضوع ایمان ابوطالب داشتهاند. نخستین گردآورندگان [[جوامع حدیثی]] شیعه مانند [[کلینی|کُلِینی]] در [[الکافی|کافی]]، با نقل گزارشهایی از خدمات ابوطالب به [[اسلام]]<ref>الکافی، ج۱، ص۴۴۸-۴۵۰.</ref> سخن گفتهاند. نجاشی تا اواسط سده پنجم ق، حدود ده نگاشته را در میان دانشوران شیعه درباره ابوطالب ثبت کرده است.<ref>نک: رجال نجاشی، ص۵۸، ۸۷، ۹۵، ۱۷۷، ۱۸۶، ۲۶۵، ۳۹۹.</ref> مهمترین مؤلفان در این زمینه از این قرارند: احمد بن محمد بن عمار کوفی (درگذشت ۳۴۶ق)، ابن طرخان جرجرائی، سهل بن احمد دیباجی (درگذشت ۳۸۰ق)، علی بن بلال مهلبی ازدی، حسین بن عبیدالله (ابوعبدالله غضائری) (درگذشت ۴۱۱ق) و [[شیخ مفید]] (درگذشت ۴۱۳ق). از نوشتههای این شش تن، کتاب ایمان ابیطالب شیخ مفید در دسترس است.<br /> | دانشوران [[شیعه]] توجهی ویژه به موضوع ایمان ابوطالب داشتهاند. نخستین گردآورندگان [[جوامع حدیثی]] شیعه مانند [[کلینی|کُلِینی]] در [[الکافی|کافی]]، با نقل گزارشهایی از خدمات ابوطالب به [[اسلام]]<ref>الکافی، ج۱، ص۴۴۸-۴۵۰.</ref> سخن گفتهاند. نجاشی تا اواسط سده پنجم ق، حدود ده نگاشته را در میان دانشوران شیعه درباره ابوطالب ثبت کرده است.<ref>نک: رجال نجاشی، ص۵۸، ۸۷، ۹۵، ۱۷۷، ۱۸۶، ۲۶۵، ۳۹۹.</ref> مهمترین مؤلفان در این زمینه از این قرارند: احمد بن محمد بن عمار کوفی (درگذشت ۳۴۶ق)، ابن طرخان جرجرائی، سهل بن احمد دیباجی (درگذشت ۳۸۰ق)، علی بن بلال مهلبی ازدی، حسین بن عبیدالله (ابوعبدالله غضائری) (درگذشت ۴۱۱ق) و [[شیخ مفید]] (درگذشت ۴۱۳ق). از نوشتههای این شش تن، کتاب ایمان ابیطالب شیخ مفید در دسترس است.<br /> | ||
در سدههای بعد نیز نگاشتههایی درباره ایمان ابوطالب سامان یافت؛ ازجمله: | در سدههای بعد نیز نگاشتههایی درباره ایمان ابوطالب سامان یافت؛ ازجمله: | ||
خط ۱۱۱: | خط ۱۱۲: | ||
'''مقاتل الطالبیین''': ابوالفرج الاصفهانی (م.۳۵۶ق.)، به کوشش مظفر، قم، دار الکتاب، ۱۳۸۵ق. | '''مقاتل الطالبیین''': ابوالفرج الاصفهانی (م.۳۵۶ق.)، به کوشش مظفر، قم، دار الکتاب، ۱۳۸۵ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله | |||
| شناسه = شد | |||
| جعبه اطلاعات = <!--شد، - --> | |||
| عنوانبندی = شد | |||
| ویرایش = شد | |||
| لینکدهی = شد | |||
| عکس = شد<!--شد، - --> | |||
| جعبه نقل قول = <!--شد، - --> | |||
| پیوند به بیرون = <!--شد، - --> | |||
| مطالعه بیشتر = <!--شد، - --> | |||
| پانویس و منابع = شد | |||
| ناوبری = | |||
| رده = شد | |||
| تغییر مسیر = شد | |||
}}<onlyinclude> | |||
[[رده:مقالههای تکمیلشده]] | [[رده:مقالههای تکمیلشده]] |