آیه ۱۲۷ سوره بقره: تفاوت میان نسخه‌ها
←چشم‌انداز
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
کلمه قواعد جمع قاعده و به معناى «پايه و اساس»<ref>المصباح المنير، ذیل واژه قعد.</ref> و به منزله «عمود و ستون خيمه و هودج» است.<ref>المصباح المنير، ذیل واژه قعد؛ الصحاح تاج اللغه، ذیل واژه قعد.</ref> به باور برخی، قاعده در آیه ۱۲۷ سوره بقره، به معنای دیوار است که بر روی شالوده (اساس) قرار می‌گیرد.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۷۴.</ref> | کلمه قواعد جمع قاعده و به معناى «پايه و اساس»<ref>المصباح المنير، ذیل واژه قعد.</ref> و به منزله «عمود و ستون خيمه و هودج» است.<ref>المصباح المنير، ذیل واژه قعد؛ الصحاح تاج اللغه، ذیل واژه قعد.</ref> به باور برخی، قاعده در آیه ۱۲۷ سوره بقره، به معنای دیوار است که بر روی شالوده (اساس) قرار می‌گیرد.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۷۴.</ref> | ||
== | == محتوا == | ||
== | === بنای کعبه === | ||
در آیه ۱۲۷ سوره بقره، به ساخت پایه‌ها و دیوار کعبه توسط حضرت ابراهیم(ع) و اسماعیل(ع) پرداخته شده است. | |||
بر اساس آیات ۲۶ سوره حج و ۳۷ سوره ابراهیم، کعبه پیش از ابراهیم(ع) بنا شده است. در روایات نیز، به ساخته شدن کعبه پیش از ابراهیم تصریح شده است؛<ref>نهج البلاغه، خطبه قاصعه (۱۹۲)؛ كافى، ج ۴، ص٢٠٢. </ref> برای نمونه بر پایه روایتی، حضرت آدم(ع) سازنده کعبه بوده است.<ref>من‌لايحضره الفقيه، ج٢، ص ٢٣۵.</ref> | |||
=== ابراهیم و اسماعیل === | |||
در آیه ۱۲۷ سوره بقره به اشتراک حضرت ابراهیم و اسماعیل در ساخت کعبه اشاره شده است. از دیگر آیات قرآن، استفاده شده که حضرت ابراهیم نقش اول را در ساخت کعبه برعهده داشته است؛<ref>سوره حج، آیه ۲۶.</ref> برای نمونه در آیه {{آیه|وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْرٰاهِيمُ الْقَوٰاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيل | |||
}}<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۷.</ref> بالا بردن پایه‌ها را به ابراهیم نسبت داده و اسماعیل را به او عطف کرده است. برخی کودک بودن اسماعیل را نیز دلیلی دیگر دانسته‌اند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۷۷.</ref> | |||
در روایتی از امام باقر(ع) نیز آمده است که اسماعیل هنگام ساخت کعبه سنگ به دست پدر می‌داد.<ref>مجمع البيان، ج١، ص٢٠٧.</ref> | |||
=== دعای ابراهیم و اسماعیل === | |||
در بخش پایانی آیه ۱۲۷ سوره بقره، به دعای ابراهیم و اسماعیل پرداخته شده است. | |||
برخی، از عبارت {{آیه|رَبَّنٰا تَقَبَّلْ مِنّٰا | |||
}}، نتیجه گرفته‌اند که باید پس از انجام کار خير، براى قبولى آن دعا كرد؛ زیرا مهم‌تر از انجام كار پذیرفته شدن آن است. در آیه ۲۷ سوره مائده نیز، به پذیرفته شدن اعمال فقط از پرهیزکاران تصریح شده است. | |||
ابراهیم و اسماعیل مشخص نکردند که خدا چه چیزی را قبول کند و تنها گفتند از ما بپذیر؛ به باور علامه طباطبایی، مفسر شیعه، این حاكى از تواضع آنها در برابر عظمت پروردگار، و اعتراف به ناچيز بودن عملشان است.<ref>الميزان، ج١، ص٢٨٢.</ref> | |||
به گفته سید قطب، نویسنده و مفسر اهل سنت، نغمه، آهنگ و فضای خاص دعایِ ابراهیم و اسماعیل، باعث پویایی آن شده است. به باور او ادب، ایمان و شعور نبوت در این دعا دیده می‌شود.<ref>فى ظلال القرآن، ج١، ص ١١۴.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||