←نهی از ورود مُحرم به خانه از پشت آن
(←محتوا) |
|||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
== شأن نزول == | == شأن نزول == | ||
در شأن نزول آيه ۱۸۹ سوره بقره، گفته شده معاذ بن جبل، یکی از [[صحابه|صحابی]]، به [[حضرت محمد(ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از سؤال [[یهودیت|یهودیان]] از [[اسلام|مسلمانان]] درباره هلال‌ها پرسید، كه اين آيه نازل شد.<ref>مجمع البيان، ج١، ص٢٨٣.</ref> برخى از مفسران، سؤال را به تفصیل اینگونه بیان کرده‌اند كه چرا و چگونه ماه ابتدا به صورت نخى باريك ظاهر شده و به تدریج گسترش يافته تا به صورت دايره در آمده و دوباره باريك شده و به صورت اول در مى‌آيد، و چرا مانند خورشيد نيست كه يكسان باشد.<ref>تفسير كبير، ج ۵، ص ١٣٢؛ من وحى القرآن، ج۴، ص۶١.</ref> | در شأن نزول آيه ۱۸۹ سوره بقره، گفته شده معاذ بن جبل، یکی از [[صحابه|صحابی]]، به [[حضرت محمد(ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از سؤال [[یهودیت|یهودیان]] از [[اسلام|مسلمانان]] درباره هلال‌ها پرسید، كه اين آيه نازل شد.<ref>مجمع البيان، ج١، ص٢٨٣.</ref> برخى از مفسران، سؤال را به تفصیل اینگونه بیان کرده‌اند كه چرا و چگونه ماه ابتدا به صورت نخى باريك ظاهر شده و به تدریج گسترش يافته تا به صورت دايره در آمده و دوباره باريك شده و به صورت اول در مى‌آيد، و چرا مانند خورشيد نيست كه يكسان باشد.<ref>تفسير كبير، ج ۵، ص ١٣٢؛ من وحى القرآن، ج۴، ص۶١.</ref> | ||
برای بخش {{آیه|وَ لَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ ظُهُورِهٰا | |||
}} شأن نزول مستقلی بیان شده است. در زمان [[جاهليت]]، عده‌اى، زمانی که مُحرم بودند، پشت ديوار خانه خود را سوراخ کرده و از آن رفت و آمد مى‌كردند.<ref name=":0">تفسير تبيان، ج٢، ص ١۴٣.</ref> این بخش از آیه در نهی این عمل نازل شده است. | |||
== محتوا == | == محتوا == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۷: | ||
=== نهی از ورود مُحرم به خانه از پشت آن === | === نهی از ورود مُحرم به خانه از پشت آن === | ||
با توجه به شأن نزول بخش {{آیه|وَ لَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ ظُهُورِهٰا | |||
}}، محتوای این بخش، مستقل از محتوای پیشین است و به نهیِ عادتی جاهلی پرداخته که مردم وقتی مُحرم می‌شدند از پشت خانه سوراخی ایجاد کرده و از آن به خانه رفت و آمد می‌کردند.<ref name=":0" /> خداوند پس از نهی از این عمل، نیکی را این دانسته که از انسان درهای خانه به آن وارد شود. | |||
البته به نظر [[شیخ طوسی]]، فقیه و مفسر شیعه، این بخش از آیه يك ضرب المثل بوده و کامل کننده بخش نخست آيه است.<ref>تفسير تبيان، ج٢، ص ١۴٣.</ref> | |||
علامه طباطبایی، مفسر شیعه، صیغه امر در عبارت {{آیه|وَ أْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوٰابِهٰا | |||
}} را امر ارشادی دانسته است؛ بنابراین، در صورتی که انسان خلاف آن عمل کند، دچار عذاب الهى نمی‌شود؛ زيرا بناى عقلا بر اين است كه وقتى براى خانه درى ساختند از آن وارد و خارج مى‌شوند. بنابراین، این فراز از آیه مى‌خواهد آنان را نسبت به يك عادت زشت آگاه، و نسبت به رسيدن به يك سنت درست ارشاد نمايد؛ و بيشتر از این را در نظر ندارد.<ref>تفسير الميزان، ج٢، ص ۵٧.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||