استلام: تفاوت میان نسخه‌ها
←احكام فقهی استلام
(←منابع) |
|||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
=== استحباب استلام === | === استحباب استلام === | ||
فقیهان امامی به پشتوانه | فقیهان امامی به پشتوانه روایات،<ref>الكافی، ج4، ص403-404.</ref> بر استحباب استلام حجرالاسود، خواه هنگام طواف<ref>الهدایه، ص224؛ مستند الشیعه، ج12، ص67؛ جواهر الكلام، ج19، ص342.</ref> و خواه موارد دیگر از جمله هنگام ورود به مسجدالحرام<ref>مستند الشیعه، ج12، ص62-63؛ جواهر الكلام، ج19، ص342.</ref> تأكید كرده‌اند. استلام و بوسیدن ركن یمانی نیز در فقه امامی مستحب مؤكد به شمار می‌رود.<ref>الانتصار، ص256؛ الاقتصاد، ص303؛ منتهی المطلب، ج2، ص69.</ref> در برخی منابع امامی، بر استلام حجرالاسود بیش از استلام ركن یمانی تأكید شده است.<ref>مصباح المتهجد، ص681؛ المبسوط، طوسی، ج1، ص356.</ref> در میان فقیهان امامی گویا تنها سلار دیلمی (م.448ق) بوسیدن حجرالاسود و استلام ركن یمانی را برای حج‌گزار واجب دانسته است.<ref>المراسم، ص105؛ نگاه کنید به الدروس، ج1، ص398.</ref> در طواف، استلام حجرالاسود و ركن یمانی پیش از آغاز آن، در هر دور و نیز پایان آن مستحب شمرده شده است.<ref>الاقتصاد، ص303؛ جواهر الكلام، ج19، ص357-360؛ كتاب الحج، ج5، ص488.</ref> در بیشتر منابع فقهی امامیان، بر پایه حدیث‌های یاد شده، بر استحباب بوسیدن حجرالاسود همراه استلام آن تأكید شده است.<ref>المبسوط، طوسی، ج1، ص377؛ مدارك الاحكام، ج8، ص127؛ مستند الشیعه، ج12، ص63، 159.</ref> | ||
فقیهان مذاهب چهارگانه اهل سنت نیز به پشتوانه | فقیهان مذاهب چهارگانه اهل سنت نیز به پشتوانه روایات،<ref>صحیح البخاری، ج2، ص161-162؛ صحیح مسلم، ج4، ص65-66؛ سنن ابن ماجه، ج2، ص981-982.</ref> استلام حجرالاسود و بوسیدن آن و نیز استلام ركن یمانی بدون بوسیدن را پیش از آغاز طواف و در هر هفت دور آن و هنگام ورود به مسجدالحرام مستحب شمرده‌اند.<ref>المدونة الكبری، ج1، ص363-364؛ المغنی، ج3، ص383-384، 393-394؛ المجموع، ج8، ص34-35.</ref> تنها از ابوحنیفه گزارش شده كه استلام ركن یمانی را مستحب یا سنت ندانسته است.<ref>المغنی، ج3، ص394؛ بدائع الصنائع، ج2، ص147.</ref> برخی از مالكیان در دور اول طواف، استلام حجرالاسود را مستحب به شمار نمی‌آورند.<ref>الثمر الدانی، ص368.</ref> شافعیان استلام حجرالاسود و ركن یمانی را در همه دورهای طواف مستحب شمرده‌اند و بر استحباب استلام در دورهای فرد، به ویژه در وضع سخت، تأكید كرده‌اند.<ref>الام، ج2، ص187؛ المجموع، ج8، ص35.</ref> فقیهان شافعی،<ref>المجموع، ج8، ص33؛ فتح الوهاب، ج1، ص245.</ref> حنفی<ref>البحر الرائق، ج2، ص573؛ حاشیة رد المحتار، ج2، ص543.</ref> و شماری از فقیهان مالكی<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص152.</ref> اشاره دارند كه بوسیدن حجر باید بدون صدا باشد. آنان بوسیدن با صدا را مكروه می‌دانند. | ||
همه فقیهان امامی، مگر ابن جنید | |||
مورد دیگر استحباب استلام حجرالاسود، به باور فقیهان امامی | همه فقیهان امامی، مگر ابن جنید اسكافی،<ref>نگاه کنید به مختلف الشیعه، ج4، ص194.</ref> استحباب استلام دو ركن دیگر كعبه یعنی شامی و غربی را باور دارند.<ref>الحدائق، ج16، ص132؛ ریاض المسائل، ج7، ص47.</ref> پشتوانه آن‌ها روایتی حكایت‌گر سیره امام صادق(ع) در استلام همه اركان كعبه و نیز حدیثی از امام رضا(ع) است كه بر استحباب استلام همه اركان، از جمله دو ركن شامی و غربی، دلالت دارد.<ref>الكافی، ج4، ص408؛ الاستبصار، ج2، ص216.</ref> فقیهان اهل سنت استلام دو ركن شامی و غربی را به پشتوانه روایت‌هایی كه پیامبر گرامی(ص) دو ركن شامی و غربی را استلام نمی‌كرده است،<ref>مسند احمد، ج2، ص115؛ صحیح مسلم، ج4، ص65-66؛ سنن الترمذی، ج2، ص174-175.</ref> مستحب نشمرده‌اند.<ref>الام، ج2، ص187-188؛ المبسوط، سرخسی، ج4، ص49؛ مواهب الجلیل، ج4، ص158.</ref> | ||
مورد دیگر استحباب استلام حجرالاسود، به باور فقیهان امامی<ref>الاقتصاد، ص304؛ الوسیله، ص175؛ جواهر الكلام، ج19، ص411.</ref> و اهل سنت،<ref>[الموطأ، ج1، ص366؛ المبسوط، سرخسی، ج4، ص12؛ المجموع، ج8، ص67.</ref> به پشتوانه روایات،<ref>سنن النسائی، ج5، ص228-229؛ الكافی، ج4، ص430؛ التهذیب، ج5، ص144.</ref> استلام آن پس از طواف و نیز نماز طواف و پیش از سعی میان صفا و مروه است. همچنین در پاره‌ای از منابع فقهی امامی و اهل سنت، به استحباب استلام حجر در زمان گزاردن طواف وداع یا پس از آن تصریح شده است.<ref>الرسائل العشر، ص231؛ كشاف القناع، ج2، ص595؛ كتاب الحج، ج5، ص511.</ref> | |||
=== '''چگونگی استلام''' === | === '''چگونگی استلام''' === | ||