اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح ارقام) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| تأسیس =۳۷۰ق | | تأسیس =۳۷۰ق | ||
| کاربری =زیارتگاه | | کاربری =زیارتگاه | ||
| مکان =عراق، کربلا، | | مکان =عراق، کربلا، ۶ کیلومتری [[حرم امام حسین(ع)]] | ||
| نام‌های دیگر = | | نام‌های دیگر = | ||
| وقایع مرتبط =تازه و سالم بودن پیکر مطهر حر در نبش قبر وی در زمان شاه اسماعیل صفوی | | وقایع مرتبط =تازه و سالم بودن پیکر مطهر حر در نبش قبر وی در زمان شاه اسماعیل صفوی | ||
| ظرفیت = | | ظرفیت = | ||
| وضعیت = | | وضعیت = | ||
| مساحت = | | مساحت =۷٬۵۰۰ مترمربع | ||
| امکانات = | | امکانات = | ||
| شماره ثبت = | | شماره ثبت = | ||
| معمار = | | معمار = | ||
| سبک = | | سبک = | ||
| بازسازی =۹۱۴ق، به دست [[شاه اسماعیل صفوی]]، در دوره [[قاجار]]، به وسیله مادر آقاخان محلاتی، ۱۳۲۵ق، حسین خان شجاع السلطنه، ۱۳۳۰ق، سیدعبدالحسین کلیددار، | | بازسازی =۹۱۴ق، به دست [[شاه اسماعیل صفوی]]، در دوره [[قاجار]]، به وسیله مادر آقاخان محلاتی، ۱۳۲۵ق، حسین خان شجاع السلطنه، ۱۳۳۰ق، سیدعبدالحسین کلیددار، ۱۳۸۹ق، تعدادی از تاجران عراقی، ۱۴۲۷ق، در دست بازسازی | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
{{ناوبری عمودی اربعین}} | {{ناوبری عمودی اربعین}} | ||
'''مرقد حُرّ بن یزید ریاحی'''، حدود | '''مرقد حُرّ بن یزید ریاحی'''، حدود ۶ کیلومتر از [[آستان امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]]، فاصله دارد و نزدیک منطقه‌ای قرار دارد که به کمالیه معروف است. | ||
علت اینکه جنازه حر را به خارج از میدان معرکه منتقل کردند، این بود که قبیله او یعنی [[بنی‌تمیم]]، جنازه او را برداشته و به مکان فعلی آورده و به خاک سپردند. | علت اینکه جنازه حر را به خارج از میدان معرکه منتقل کردند، این بود که قبیله او یعنی [[بنی‌تمیم]]، جنازه او را برداشته و به مکان فعلی آورده و به خاک سپردند. | ||
مرقد حر در سال ۳۷۰ق به دستور [[عضدالدوله دیلمی]] ساخته شد و در سال | مرقد حر در سال ۳۷۰ق به دستور [[عضدالدوله دیلمی]] ساخته شد و در سال ۹۱۴ق [[شاه اسماعیل صفوی]] گنبدی روی قبر حر بنا کرد و صحن کوچکی برایش ساخت. | ||
در سال‌های بعد نیز این بنا مورد بازسازی واقع شده و پس از سقوط نظام صدام، در سال | در سال‌های بعد نیز این بنا مورد بازسازی واقع شده و پس از سقوط نظام صدام، در سال ۱۴۲۷ه.ق، دیوان وقف شیعی، بنای قدیمی را به‌طور کامل خراب کرد تا ساختمان جدیدی برای آرامگاه حُرّ بنا کند؛ این ساختمان، در حال حاضر، در دست بازسازی است. | ||
==معرفی حر بن یزید== | ==معرفی حر بن یزید== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==حر در ماجرای کربلا== | ==حر در ماجرای کربلا== | ||
در سال | در سال ۶۰ه.ق، چون [[عبیدالله بن زیاد]] از حرکت امام حسین(ع) به سوی [[عراق]] خبر یافت، [[حصین بن تمیم|حُصَین بن تمیم]]، صاحب شرطه کوفه، را به [[قادسیه]] فرستاد. حصین نیز حرّ را با هزار سپاهی، به منزله مقدمه سپاه، از قادسیه روانه کرد. | ||
===رویارویی با امام حسین=== | ===رویارویی با امام حسین=== | ||
امام حسین در در روز | امام حسین در در روز ۲۶ ذی‌الحجه، کنار بلندی‌های [[ذی حسم|ذی حُسُم]] با حرّ و سپاهش روبه‌رو شد. تصریح منابع بر آن است که حرّ نه برای جنگ بلکه صرفاً برای انتقال امام نزد ابن زیاد اعزام شده بود و از این‌رو با سپاهیانش رو در روی توقف‌گاه کاروان امام صف‌آرایی کرد و راه را بر امام حسین(ع) بست و مانع از حرکت ایشان به سوی کوفه شد.<ref>الارشاد، ج٢، صص ٧٨ و ٨٠؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج١، صص ٣٣٠ و ٣٣٢.</ref> | ||
به رغم این صف‌آرایی خصمانه، واکنش امام صلح‌آمیز بود، چنان که به یارانش دستور داد سپاهیان حرّ و اسبانشان را سیراب کنند. | به رغم این صف‌آرایی خصمانه، واکنش امام صلح‌آمیز بود، چنان که به یارانش دستور داد سپاهیان حرّ و اسبانشان را سیراب کنند. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
==موقعیت مزار== | ==موقعیت مزار== | ||
[[پرونده:159.jpg|بندانگشتی|ضریح حر بن یزید ریاحی]] | [[پرونده:159.jpg|بندانگشتی|ضریح حر بن یزید ریاحی]] | ||
مرقد حُرّ، حدود | مرقد حُرّ، حدود ۶ کیلومتر از حرم مطهر امام حسین(ع)، فاصله دارد و نزدیک منطقه‌ای قرار دارد که به کمالیه معروف است.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref> | ||
برخی گفته‌اند که پس از واقعه عاشورا، گروهی از قبیله حُرّ، جسد وی را در مکانی دورتر از سایر شهدا، به خاک سپردند.<ref>اعیان الشیعة، ج١، ص6١٣.</ref> | برخی گفته‌اند که پس از واقعه عاشورا، گروهی از قبیله حُرّ، جسد وی را در مکانی دورتر از سایر شهدا، به خاک سپردند.<ref>اعیان الشیعة، ج١، ص6١٣.</ref> | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
==معماری ساختمان== | ==معماری ساختمان== | ||
[[پرونده:تصویر قدیمی مرقد حر بن یزید ریاحی دارای گنبد کاشی‌کاری شده .jpg|بندانگشتی|تصویر قدیمی مرقد حر بن یزید ریاحی دارای گنبد کاشی‌کاری شده]] | [[پرونده:تصویر قدیمی مرقد حر بن یزید ریاحی دارای گنبد کاشی‌کاری شده .jpg|بندانگشتی|تصویر قدیمی مرقد حر بن یزید ریاحی دارای گنبد کاشی‌کاری شده]] | ||
مساحت مرقد حرّ حدود | مساحت مرقد حرّ حدود ۵۸۰ مترمربع و مساحت زمین آن، حدود ۷٬۵۰۰ مترمربع است. ضریحی که صندوقی مشبک از جنس نقره است در وسط این عمارت واقع است. گنبدی که بر فراز ضریح قرار دارد، با ۷ متر قطر، دارای ارتفاعی ۱۰ متری از سطح زمین حرم است. نمای خارجی این گنبد کاشی کاری شده است. | ||
در اطراف مرقد، صحن وسیعی وجود دارد که از چهار طرف اتاق‌هایی با ایوان‌های کوچک بر آن مشرف هستند. بر فراز هریک از این ایوان‌ها نیز طاق‌هایی نوک تیز قرار دارد. این اتاق‌ها و ایوان‌ها به منظور استراحت زائران به کار می‌روند.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۷.</ref> | در اطراف مرقد، صحن وسیعی وجود دارد که از چهار طرف اتاق‌هایی با ایوان‌های کوچک بر آن مشرف هستند. بر فراز هریک از این ایوان‌ها نیز طاق‌هایی نوک تیز قرار دارد. این اتاق‌ها و ایوان‌ها به منظور استراحت زائران به کار می‌روند.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۷.</ref> | ||
[[پرونده:تصویر قدیمی مرقد حر بن یزید ریاحی .jpg|بندانگشتی|تصویر قدیمی منسوب به مرقد حر بن یزید ریاحی دارای گنبد مضرّس کوچک]] | [[پرونده:تصویر قدیمی مرقد حر بن یزید ریاحی .jpg|بندانگشتی|تصویر قدیمی منسوب به مرقد حر بن یزید ریاحی دارای گنبد مضرّس کوچک]] | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
==بازسازی بنا== | ==بازسازی بنا== | ||
پس از بازسازی مرقد در سال ۹۱۴ق به دست [[شاه اسماعیل صفوی]]،<ref>قائدان،عتبات عالیات عراق، ص۱۴۷ـ۱۴۶</ref> در دوره [[قاجار]]، مادر آقاخان محلاتی اقدام به تعمیر بقعه نمود و نیز صحنی قلعه مانند برای آن بنا نهاد تا در مقابل خطر راهزنان، مأمنی برای زائران باشد. | پس از بازسازی مرقد در سال ۹۱۴ق به دست [[شاه اسماعیل صفوی]]،<ref>قائدان،عتبات عالیات عراق، ص۱۴۷ـ۱۴۶</ref> در دوره [[قاجار]]، مادر آقاخان محلاتی اقدام به تعمیر بقعه نمود و نیز صحنی قلعه مانند برای آن بنا نهاد تا در مقابل خطر راهزنان، مأمنی برای زائران باشد. | ||
کتیبه‌های موجود در مرقد حُرّ در دوره اخیر نشان می‌دهد که این مرقد در سال | کتیبه‌های موجود در مرقد حُرّ در دوره اخیر نشان می‌دهد که این مرقد در سال ۱۳۳۰ه. ق، به اهتمام آقا حسین‌خان شجاع السلطنه همدانی و سید عبدالحسین کلیدار بازسازی شده است.<ref>تراث کربلاء، ص١١5.</ref> | ||
در ۱۳۲۵ حسین خان شجاع السلطنه مرقد حرّ را بازسازی کرد و در ۱۳۳۰ سیدعبدالحسین کلیددار، ایوان آرامگاه او را مرمت کرد. | در ۱۳۲۵ حسین خان شجاع السلطنه مرقد حرّ را بازسازی کرد و در ۱۳۳۰ سیدعبدالحسین کلیددار، ایوان آرامگاه او را مرمت کرد. | ||
در سال ۱۳۳۰ ه.ق (۱۹۱۲ م) «آغا حسین خان شجاع السلطان همدانی» دست به کار تعمیر گنبد این بنا شد. وی همچنین نمای خارجی گنبد را کاشی کاری کرد.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref> | در سال ۱۳۳۰ ه.ق (۱۹۱۲ م) «آغا حسین خان شجاع السلطان همدانی» دست به کار تعمیر گنبد این بنا شد. وی همچنین نمای خارجی گنبد را کاشی کاری کرد.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref> | ||
در دوره اخیر، در سال | در دوره اخیر، در سال ۱۳۸۹ه. ق، تعدادی از تاجران عراقی، رواق‌ها و ایوان جلوی مرقد را بازسازی نمودند و در سال ۱۳۹۰ه. ق، ورودی اصلی مرقد، کاشی‌کاری شد. پس از سقوط نظام صدام، در سال ۱۴۲۷ه.ق، دیوان وقف شیعی، در یک برنامه حساب نشده، بنای قدیمی را به‌طور کامل خراب کرد تا ساختمان جدیدی برای آرامگاه حُرّ بنا کند. این ساختمان، در حال حاضر، در دست بازسازی است.<ref>مرقدها و مکان‌های زیارتی کربلا، ص٩٨.</ref> | ||
==تردید در محل دفن حرّ== | ==تردید در محل دفن حرّ== | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
|پیش از لینک = کتاب | |پیش از لینک = کتاب | ||
|منبع = زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. | |منبع = زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. | ||
|پس از لینک = بخش «مرقد حر بن یزید ریاحی»، | |پس از لینک = بخش «مرقد حر بن یزید ریاحی»، ج۱، ص۲۳۴. | ||
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1472/1/5 | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1472/1/5 | ||
}} | }} | ||
* '''جمهرة انساب العرب'''، علی بن احمد بن سعید (ابن حزم الاندلسی)، تحقیق: عبدالسلام محمد‌هارون، ط | * '''جمهرة انساب العرب'''، علی بن احمد بن سعید (ابن حزم الاندلسی)، تحقیق: عبدالسلام محمد‌هارون، ط ۵، القاهرة، دار المعارف. | ||
* '''شهیدان جاوید'''، پژوهشی تاریخی پیرامون شهدای نهضت امام حسین (علیه‌السّلام)، مرضیه محمدزاده، تهران، بصیرت، | * '''شهیدان جاوید'''، پژوهشی تاریخی پیرامون شهدای نهضت امام حسین (علیه‌السّلام)، مرضیه محمدزاده، تهران، بصیرت، ۱۳۹۱ه. ش. | ||
* '''تاریخ گزیده'''، حمد الله مستوفی، تهران، امیر کبیر، چاپ | * '''تاریخ گزیده'''، حمد الله مستوفی، تهران، امیر کبیر، چاپ ۳، ۱۳۶۴ه. ش. | ||
* '''نزهة القلوب'''، حمدالله بن ابی‌بکر مستوفی قزوینی، به کوشش: سید محمد دبیرسیاقی، چاپ | * '''نزهة القلوب'''، حمدالله بن ابی‌بکر مستوفی قزوینی، به کوشش: سید محمد دبیرسیاقی، چاپ ۲، قزوین، طه، ۱۳۷۸ه. ش. | ||
* '''الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد'''، محمد بن محمد بن نعمان (الشیخ المفید)، تحقیق: مؤسسة آل البیت (علیهم‌السّلام) لاحیاء التراث، ط | * '''الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد'''، محمد بن محمد بن نعمان (الشیخ المفید)، تحقیق: مؤسسة آل البیت (علیهم‌السّلام) لاحیاء التراث، ط ۲، بیروت، دار المفید، ۱۴۱۴ه. ق - ۱۹۹۳م. | ||
* '''مقتل الحسین'''، موفّق بن احمد (الخوارزمی)، تحقیق: الشیخ محمد السماوی، ط | * '''مقتل الحسین'''، موفّق بن احمد (الخوارزمی)، تحقیق: الشیخ محمد السماوی، ط ۱، قم، انوار الهدی، ۱۴۱۸ه. ق. | ||
* '''تاریخ الطبری'''، محمد بن جریر الطبری، ط | * '''تاریخ الطبری'''، محمد بن جریر الطبری، ط ۱، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۸ه. ق - ۱۹۸۸م. | ||
* ''' معماری کربلا در گذر تاریخ'''، انصاری، محمدعلی، انتشارات مسجد جمکران، قم، ۱۳۸۹ش. | * ''' معماری کربلا در گذر تاریخ'''، انصاری، محمدعلی، انتشارات مسجد جمکران، قم، ۱۳۸۹ش. | ||
* ''' اعیان الشیعه'''، امین، محسن، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۹۹۸م. | * ''' اعیان الشیعه'''، امین، محسن، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۹۹۸م. | ||
* '''عتبات عالیات عراق'''، اصغر قائدان، تهران، مشعر، | * '''عتبات عالیات عراق'''، اصغر قائدان، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ه. ش. | ||
* '''الانوار النعمانیة'''، السید نعمةالله الجزائری، تبریز، مطبعة شرکت چاپ، (بی‌تا). | * '''الانوار النعمانیة'''، السید نعمةالله الجزائری، تبریز، مطبعة شرکت چاپ، (بی‌تا). | ||
* '''تراث کربلاء'''، سلمان‌هادی الطعمة، ط | * '''تراث کربلاء'''، سلمان‌هادی الطعمة، ط ۲، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۳ه. ق - ۱۹۸۳م. | ||
* '''مرقدها و مکان‌های زیارتی کربلا'''، عبدالامیر قریشی، ترجمه: احسان مقدس، چاپ | * '''مرقدها و مکان‌های زیارتی کربلا'''، عبدالامیر قریشی، ترجمه: احسان مقدس، چاپ ۱، تهران، مشعر، ۱۳۹۱ه. ش. | ||
* ''' لؤلؤ و مرجان'''، نوری، حسین، آفاق، تهران، ۱۳۸۷ش. | * ''' لؤلؤ و مرجان'''، نوری، حسین، آفاق، تهران، ۱۳۸۷ش. | ||
* ''' هدیة الزائرین و بهجة الناظرین'''، قمی، عباس، موسسه جهانی سبطین، قم، ۱۳۸۳ش. | * ''' هدیة الزائرین و بهجة الناظرین'''، قمی، عباس، موسسه جهانی سبطین، قم، ۱۳۸۳ش. | ||
* '''منتهی الآمال'''، شیخ عباس قمی، چاپ | * '''منتهی الآمال'''، شیخ عباس قمی، چاپ ۱۴، قم، هجرت، ۱۳۸۰ه. ش. | ||
* '''جمهرة النسب'''، ابن‌کلبی، هشام بن محمد، محقق: حسن ناجی، ناشر: عالم الکتب. | * '''جمهرة النسب'''، ابن‌کلبی، هشام بن محمد، محقق: حسن ناجی، ناشر: عالم الکتب. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||