امام حسین (ع): تفاوت میان نسخه‌ها

۳۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ نوامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
امام حسین(ع) سومین امام شیعیان، نوه پیامبر اکرم(ع) و فرزند علی‌ بن ابیطالب(ع) است. قیام امام حسین(ع) در اعتراض به حکومت یزید بن معاویه و کشته شدن او و تعدادی از یاران و خاندان او در واقعه عاشورا از وقایع بسیار مهم در تاریخ اسلام و تاریخ تشیع است. آیین عزاداری شهادت امام حسین(ع) همواره از گسترده‌ترین آیین‌های جوامع شیعی بوده است.  
امام حسین(ع) سومین امام شیعیان، نوه [[پیامبر اکرم]](ع) و فرزند [[علی‌ بن ابیطالب]](ع) است. قیام امام حسین(ع) در اعتراض به حکومت یزید بن معاویه و کشته شدن او و تعدادی از یاران و خاندان او در واقعه [[عاشورا]] از وقایع بسیار مهم در تاریخ اسلام و تاریخ تشیع است. آیین عزاداری شهادت امام حسین(ع) همواره از گسترده‌ترین آیین‌های جوامع شیعی بوده است.  
==تولد و نام‌ها==
==تولد و نام‌ها==
حسين بن علي بن ابي‌طالب بن عبدالمطلب، فرزند فاطمه زهرا(س)، دختر پيامبر اکرم(س)، و سومين امام شيعيان در سوم يا به اختلاف منابع، پنجم شعبان سال چهارم هجرت، در مدينه به دنيا آمد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص369؛ الارشاد، ج2، ص27؛ اعلام الوري، ج1، ص20؛ بازپژوهي تاريخ ولادت و شهادت معصومان، ص291-292، 307-308.</ref> کنيه‌اش ابوعبدالله و از جمله القابش زکي، طيّب، مبارک و وفي بود. امام حسین(ع) نيز مانند امام حسن(ع)، شباهت زيادي به پيامبر اکرم داشت؛ هرچند منابع، امام حسن(ع) را شبيه‌تر دانسته‌اند.<ref>. انساب الاشراف، ج3، ص359.</ref>  
حسين بن علي بن ابي‌طالب بن عبدالمطلب، فرزند [[فاطمه زهرا]](س)، دختر پيامبر اکرم(س)، و سومين امام شيعيان در سوم يا به اختلاف منابع، پنجم شعبان سال چهارم هجرت، در مدينه به دنيا آمد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص369؛ الارشاد، ج2، ص27؛ اعلام الوري، ج1، ص20؛ بازپژوهي تاريخ ولادت و شهادت معصومان، ص291-292، 307-308.</ref> کنيه‌اش ابوعبدالله و از جمله القابش زکي، طيّب، مبارک و وفي بود. امام حسین(ع) نيز مانند [[امام حسن(ع)]]، شباهت زيادي به پيامبر اکرم داشت؛ هرچند منابع، امام حسن(ع) را شبيه‌تر دانسته‌اند.<ref>. انساب الاشراف، ج3، ص359.</ref>  
== سخنان پیامبر درباره حسین(ع)==
== سخنان پیامبر درباره حسین(ع)==
حسين بن علي نزديک به هفت سال از سال‌هاي پاياني زندگي پيامبر(ص) را درک کرد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص399.</ref> احاديث زيادي از پيامبر9 درباره فضائل امام حسین(ع) و برادرش امام حسن(ع) نقل شده است. پيامبر اسلام(ص) ايشان را ريحانه‌هاي خود در دنيا<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص376؛ المعجم الکبير، ج3، ص127.</ref> و سرور جوانان بهشتي خوانده<ref>.الاستيعاب، ج1، ص391؛ اسد الغابه، ج1، ص489.</ref> و از آنان به عنوان اهل بيتش ياد نموده و به امامت حسنین(ع) تصريح کرده بود.<ref>. الارشاد، ج2، ص30.</ref> آن حضرت9 بر دوست داشتن حسنین(ع) سفارش کرده، در روايتي فرمودند: «حسين از من است و من از حسينم و هر که حسين را دوست بدارد، خدا را دوست داشته است».<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص385؛ انساب الاشراف، ج3، ص359؛ امتاع الاسماع، ج6، ص19.</ref> هنگامي که پيامبر9 در حال نماز به سجده مي‌رفت، حسنین(ع) از دوش او بالا مي‌رفتند و پيامبر9 صحابه را از دور کردن آن دو منع مي‌کرد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص381.</ref>
حسين بن علي نزديک به هفت سال از سال‌هاي پاياني زندگي پيامبر(ص) را درک کرد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص399.</ref> احاديث زيادي از پيامبر درباره فضائل امام حسین(ع) و برادرش امام حسن(ع) نقل شده است. پيامبر اسلام(ص) ايشان را ريحانه‌هاي خود در دنيا<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص376؛ المعجم الکبير، ج3، ص127.</ref> و سرور جوانان بهشتي خوانده<ref>.الاستيعاب، ج1، ص391؛ اسد الغابه، ج1، ص489.</ref> و از آنان به عنوان اهل بيتش ياد نموده و به امامت حسنین(ع) تصريح کرده بود.<ref>. الارشاد، ج2، ص30.</ref> آن حضرت بر دوست داشتن حسنین(ع) سفارش کرده، در روايتي فرمودند: «حسين از من است و من از حسينم و هر که حسين را دوست بدارد، خدا را دوست داشته است».<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص385؛ انساب الاشراف، ج3، ص359؛ امتاع الاسماع، ج6، ص19.</ref> هنگامي که پيامبر در حال نماز به سجده مي‌رفت، حسنین(ع) از دوش او بالا مي‌رفتند و پيامبر صحابه را از دور کردن آن دو منع مي‌کرد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص381.</ref>
===مباهله===
===مباهله===
از جمله گزارش‌هاي مربوط به دوره کودکي امام حسین(ع)، ماجراي مباهله است. هنگامي که قرار شد پيامبر و مسيحيان نجران به مباهله بپردازند، پيامبر در حالي که حسين بن علي7 را در آغوش داشت، همراه با حسن(ع)، علي7 و فاطمه3 براي مباهله به خارج از مدينه (محل فعلي مسجد مباهله يا مسجدالاجابه) رفتند و در سخنان خود حسنين: را مصداق (أَبْنَاءنَا) (آل‌عمران/3، 61) معرفي کردند و هيئت مسيحي که پيامبر را با نزديک‌ترين افراد خانواده‌اش ديد، از مباهله منصرف شد.<ref>. تاريخ المدينه، ج2، ص583-584؛ الارشاد، ج1، 167-168؛ آثار اسلامي، ص341-342.</ref>
از جمله گزارش‌هاي مربوط به دوره کودکي امام حسین(ع)، ماجراي [[مباهله]] است. هنگامي که قرار شد پيامبر و مسيحيان نجران به مباهله بپردازند، پيامبر در حالي که حسين بن علي7 را در آغوش داشت، همراه با حسن(ع)، علي(ع) و فاطمه(س) براي مباهله به خارج از مدينه (محل فعلي مسجد مباهله يا مسجدالاجابه) رفتند و در سخنان خود حسنين: را مصداق (أَبْنَاءنَا) (آل‌عمران/3، 61) معرفي کردند و هيئت مسيحي که پيامبر را با نزديک‌ترين افراد خانواده‌اش ديد، از مباهله منصرف شد.<ref>. تاريخ المدينه، ج2، ص583-584؛ الارشاد، ج1، 167-168؛ آثار اسلامي، ص341-342.</ref>
==جایگاه اجتماعی و سیاسی==
==جایگاه اجتماعی و سیاسی==
منابع همچنين از احترام زياد صحابه پيامبر(ص) به امام حسین(ع) ياد کرده‌اند.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص394-397؛ الاصابه، ج2، ص68.</ref> روايتي که مشابه آن درباره امام حسن(ع) نيز نقل شده است، حاکي از آن است که امام حسین(ع) يک بار در کودکي به خليفه ـ به اختلاف منابع ابوبکر يا عمر ـ که بر منبر نشسته بود، گوشزد کرد که از منبر پدرش پايين بيايد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص394.</ref> دو واقعه‌اي که از زندگي سياسي امام، در دوره جواني و مقارن با خلافت عثمان، ثبت شده، نشان از حضور ايشان در کنار امام علي7 در موضع‌گيري‌هاي سياسي است. واقعه نخست مربوط به ماجراي تبعيد ابوذر غفاري به ربذه و حضور امام حسین(ع)، به همراه برادر و پدرش، براي بدرقه ابوذر، به رغم دستور منع اين کار از طرف عثمان،<ref>. تاريخ اليعقوبي، ج2، ص172.</ref> و واقعه ديگر محافظت حسنین(ع) به دستور پدرشان از منزل عثمان، در ماجراي ورود مخالفان به مدينه، بود.<ref>. انساب الاشراف، ج6، ص185؛ مروج الذهب، ج2، ص344؛ تاريخ المدينه، ج3، ص1131.</ref>
منابع همچنين از احترام زياد صحابه پيامبر(ص) به امام حسین(ع) ياد کرده‌اند.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص394-397؛ الاصابه، ج2، ص68.</ref> روايتي که مشابه آن درباره امام حسن(ع) نيز نقل شده است، حاکي از آن است که امام حسین(ع) يک بار در کودکي به خليفه ـ به اختلاف منابع ابوبکر يا عمر ـ که بر منبر نشسته بود، گوشزد کرد که از منبر پدرش پايين بيايد.<ref>. الطبقات الکبري، الخامسه، ج1، ص394.</ref>  
 
دو واقعه‌اي که از زندگي سياسي امام، در دوره جواني و مقارن با خلافت عثمان، ثبت شده، نشان از حضور ايشان در کنار امام علي(ع) در موضع‌گيري‌هاي سياسي است. واقعه نخست مربوط به ماجراي تبعيد ا[[بوذر غفاري]] به ربذه و حضور امام حسین(ع)، به همراه برادر و پدرش، براي بدرقه ابوذر، به رغم دستور منع اين کار از طرف عثمان،<ref>. تاريخ اليعقوبي، ج2، ص172.</ref> و واقعه ديگر محافظت حسنین(ع) به دستور پدرشان از منزل عثمان، در ماجراي ورود مخالفان به مدينه، بود.<ref>. انساب الاشراف، ج6، ص185؛ مروج الذهب، ج2، ص344؛ تاريخ المدينه، ج3، ص1131.</ref>
====حضور در فتوحات؟====
====حضور در فتوحات؟====
مورخان درباره حضور امام حسین(ع) در برخي از فتوحات مسلمانان، در زمان حکومت عثمان و معاويه، اختلاف نظر دارند. در برخي منابع به حضور حسنین(ع) در فتوحات شمال آفريقا، به فرماندهي عبدالله بن ابي‌سرح، و فتوحات طبرستان، به فرماندهي سعيد بن العاص در زمان خلافت عثمان، اشاره شده است.<ref>. تاريخ الطبري، ج4، ص269؛ البلدان، ص570؛ تاريخ ابن خلدون، ج2، ص573-574.</ref> برخي منابع نيز از شرکت امام حسین(ع) در جنگ با روم، در زمان خلافت معاويه و در لشکري به فرماندهي يزيد، خبر داده‌اند.<ref>. البداية و النهايه، ج8، ص151.</ref> برخي پژوهشگران شيعي، درباره صحت اين روايات ترديد کرده‌اند<ref>. سيرة الائمة اثني عشر، ج3، ص24-25؛ دانشنامه امام حسين، ج2، ص330-331.</ref>
مورخان درباره حضور امام حسین(ع) در برخي از فتوحات مسلمانان، در زمان حکومت عثمان و معاويه، اختلاف نظر دارند. در برخي منابع به حضور حسنین(ع) در فتوحات شمال آفريقا، به فرماندهي عبدالله بن ابي‌سرح، و فتوحات طبرستان، به فرماندهي سعيد بن العاص در زمان خلافت عثمان، اشاره شده است.<ref>. تاريخ الطبري، ج4، ص269؛ البلدان، ص570؛ تاريخ ابن خلدون، ج2، ص573-574.</ref> برخي منابع نيز از شرکت امام حسین(ع) در جنگ با روم، در زمان خلافت معاويه و در لشکري به فرماندهي يزيد، خبر داده‌اند.<ref>. البداية و النهايه، ج8، ص151.</ref> برخي پژوهشگران شيعي، درباره صحت اين روايات ترديد کرده‌اند<ref>. سيرة الائمة اثني عشر، ج3، ص24-25؛ دانشنامه امام حسين، ج2، ص330-331.</ref>