کوه احد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:قله کوه احد.jpg|بندانگشتی|نمایی از قله کوه احد]] | |||
'''کوه اُحُد'''، کوهی در شمال [[مدینه]] که محل وقوع [[غزوه احد]] بوده است. امروزه به جهت گسترش شهر مدینه این کوه در داخل شهر قرار گرفته است. فاصله آن با [[مسجد النبی]] پنج و نیم کیلومتر است. نام دیگر کوه احد ذو عینین است. احد به صورت رشته‌کوه است و از قله‌های فراوان تشکیل شده است. به علت آنکه شرق و غرب و جنوب مدینه را موانع طبیعی فرا گرفته است، تنها راه حمله نظامی به مدینه از شمال آن یعنی از کوه احد است.<br />در سال سوم قمری، غزوه احد در این کوه میان [[مسلمانان]] و مشرکان [[مکه]] روی داد و در آن بسیاری از مسلمانان به [[شهادت]] رسیدند. به دستور [[پیامبر اسلام(ص)]] برخی از کشته‌گان این جنگ ازجمله [[حمزة بن عبدالمطلب|حمزه]]عموی پیامبر(ص) در دامنه کوه احد دفن شدند. | |||
'''کوه اُحُد'''، کوهی در شمال | |||
==موقعیت جغرافیایی== | ==موقعیت جغرافیایی== | ||
| خط ۱۱: | خط ۹: | ||
==اهمیت نظامی== | ==اهمیت نظامی== | ||
شهر [[مدینه]] میان تپه‌ها و کوه‌های کم‌ارتفاع و پراکنده و کشتزارها و نخلستان‌های گوناگون قرار دارد و از سه جهت پیرامون آن را موانع طبیعی فراگرفته است. حرّه شرقی و حرّه غربی در شرق و غرب و نخلستان در جنوب آن قرار | شهر [[مدینه]] میان تپه‌ها و کوه‌های کم‌ارتفاع و پراکنده و کشتزارها و نخلستان‌های گوناگون قرار دارد و از سه جهت پیرامون آن را موانع طبیعی فراگرفته است. حرّه شرقی و حرّه غربی در شرق و غرب و نخلستان در جنوب آن قرار دارد.<ref>نک: تاریخ معالم المدینه، ص۳۱۵-۳۳۸؛ اطلس تاریخ اسلام، ص۹.</ref> بدین سان، نیروی نظامی مهاجم، تنها از شمال می‌تواند به شهر مدینه وارد شود. این موانع طبیعی به لحاظ نظامی شهر را به صورت یک قیف ناصاف درآورده‌اند. از این رو، نیروی مهاجم از هر سو به سمت مدینه بیاید، ناگزیر باید از شمال شهر و از سمت شمال غربی کوه احد و سپس کناره دامنه جنوبی آن وارد شهر شود. کوه احد در سمت شمال شرقی و در طرف دهانه تنگ این قیف، با مقداری فاصله از شهر قرار دارد. شیب دره‌ها و وادی‌های منطقه نیز به همین سمت است و چند وادی مانند [[وادی عقیق|عقیق]]، [[وادی بطحان|بَطْحان]] و [[وادی مهزور|مَهْزور]] که از درون و اطراف شهر می‌گذرند، به تدریج به یکدیگر می‌پیوندند و از جنوب این کوه به سمت شمال غرب آن و از نزدیک [[کوه عینین|کوه عَینَین]] در دامنه آن ادامه می‌یابند و به پشت احد به سوی دریای سرخ می‌روند.<ref>تاریخ معالم المدینه، ص۳۱۵-۳۳۸؛ اطلس تاریخ اسلام، ص۹-۱۳.</ref> | ||
از همین رو، اُحُد همچون دیواری در برابر کسانی است که از سمت [[شام]] قصد ورود به مدینه را دارند و همین سبب می‌شود که آنان نتوانند به صورت مستقیم وارد شهر شوند؛ بلکه باید از سمت شمال غربی کوه و از کرانه وادی‌ها به آن وارد گردند. سپاه [[قریش]] که از [[مکه]] در جنوب به سمت مدینه آمد، ناگزیر بود برای ورود به شهر از همین منطقه بگذرد. [[پیامبر اسلام(ص)]] که به این نکته آگاه بود، قرارگاه فرماندهی و نیروهای خود را در دامنه جنوبی احد، پشت به کوه و رو به شهر، مستقر کرد؛ به گونه‌ای که اگر دشمن به سوی شهر می‌رفت، مسلمانان پشت سر آنان قرار می‌گرفتند.<ref>نک: آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۳۶۱-۳۶۲.</ref> پس مشرکان ناگزیر بودند نخست با مسلمانان بجنگند و پس از پیروزی بر آنان وارد شهر شوند. بدین‌گونه [[غزوه اُحُ]]د در جهت شمال شرقی شهر و در دامنه جنوبی کوه احد رخ داد. به همین سبب در [[غزوه احزاب]] نیز پیامبر(ص) فرمان داد در بخش شمالی شهر، حد فاصل کوه احد و شهر مدینه، خندق حفر کنند. نبرد احزاب پشت خندق و در جنوب کوه احد و سمت شمال [[مدینه]] روی داد. | از همین رو، اُحُد همچون دیواری در برابر کسانی است که از سمت [[شام]] قصد ورود به مدینه را دارند و همین سبب می‌شود که آنان نتوانند به صورت مستقیم وارد شهر شوند؛ بلکه باید از سمت شمال غربی کوه و از کرانه وادی‌ها به آن وارد گردند. سپاه [[قریش]] که از [[مکه]] در جنوب به سمت مدینه آمد، ناگزیر بود برای ورود به شهر از همین منطقه بگذرد. [[پیامبر اسلام(ص)]] که به این نکته آگاه بود، قرارگاه فرماندهی و نیروهای خود را در دامنه جنوبی احد، پشت به کوه و رو به شهر، مستقر کرد؛ به گونه‌ای که اگر دشمن به سوی شهر می‌رفت، مسلمانان پشت سر آنان قرار می‌گرفتند.<ref>نک: آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۳۶۱-۳۶۲.</ref> پس مشرکان ناگزیر بودند نخست با مسلمانان بجنگند و پس از پیروزی بر آنان وارد شهر شوند. بدین‌گونه [[غزوه اُحُ]]د در جهت شمال شرقی شهر و در دامنه جنوبی کوه احد رخ داد. به همین سبب در [[غزوه احزاب]] نیز پیامبر(ص) فرمان داد در بخش شمالی شهر، حد فاصل کوه احد و شهر مدینه، خندق حفر کنند. نبرد احزاب پشت خندق و در جنوب کوه احد و سمت شمال [[مدینه]] روی داد. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۵: | ||
*''' المواهب اللدنیه''': القسطلانی (م.۹۲۳ق.)، قاهره، المکتبة التوفیقیه. | *''' المواهب اللدنیه''': القسطلانی (م.۹۲۳ق.)، قاهره، المکتبة التوفیقیه. | ||
*''' وفاء الوفاء''': السمهودی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. | *''' وفاء الوفاء''': السمهودی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. | ||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | |||