بیت الضراح: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''بیت الضُّراح'''، بنابر برخی روایات، ساختمانی است در آسمان روبهروی [[عرش|عرش الهی]] و موازی [[کعبه]]. بیت الضراح خانهای برای [[طواف]] فرشتگان است و [[کعبه]] بر مبنای آن برای [[طواف]] آدمیان ساخته شده است. بیت الضراح در آسمان حرمتی بهاندازه حرمت [[کعبه]] در زمین دارد. | '''بیت الضُّراح'''، بنابر برخی روایات، ساختمانی است در آسمان روبهروی [[عرش|عرش الهی]] و موازی [[بیتالله|کعبه]]. بیت الضراح خانهای برای [[طواف]] فرشتگان است و [[بیتالله|کعبه]] بر مبنای آن برای [[طواف]] آدمیان ساخته شده است. بیت الضراح در آسمان حرمتی بهاندازه حرمت [[بیت الله|کعبه]] در زمین دارد. | ||
== واژهشناسی == | == واژهشناسی == | ||
ترکیب وصفی «[[البیت الضراح|البیت الضُّراح]]»<ref>الصحاح، ج1، ص386؛ القاموس المحیط، ج1، ص236؛ مجمع البحرین، ج2، ص391، «ضرح. </ref> از «بیت» و «[[بیت الضراح|ضراح]]» تشکیل شده است. | ترکیب وصفی «[[البیت الضراح|البیت الضُّراح]]»<ref>الصحاح، ج1، ص386؛ القاموس المحیط، ج1، ص236؛ مجمع البحرین، ج2، ص391، «ضرح. </ref> از «بیت» و «[[بیت الضراح|ضراح]]» تشکیل شده است. | ||
«بیت» به معنای خانه و محل سکونت<ref>مفردات، ص151؛ المصباح، ص68، «بیت. </ref> و «[[بیت الضراح|ضراح]]» اسم<ref>لسان العرب، ج2، ص527، «ضرح. </ref> از ریشه «ض ـ ر ـ ح» است که در ساختار ثلاثی مجرد به معنای پرتاب کردن<ref>العین، ج3، ص103؛ الصحاح، ج1، ص386؛ لسان العرب، ج2، ص525، «ضرح. </ref> و دور ساختن چیزی<ref>جمهرة اللغه، ج1، ص515، «حرض؛ ص516، «ضرح؛ غریب الحدیث، ج2، ص499؛ لسان العرب، ج2، ص525.</ref> است و در باب مفاعله، مفهوم مقابله و مشابهت مییابد.<ref>النهایه، ابن اثیر، ج3، ص81؛ لسان العرب، ج2، ص527.</ref>برخی نیز بدان [[ | «بیت» به معنای خانه و محل سکونت<ref>مفردات، ص151؛ المصباح، ص68، «بیت. </ref> و «[[بیت الضراح|ضراح]]» اسم<ref>لسان العرب، ج2، ص527، «ضرح. </ref> از ریشه «ض ـ ر ـ ح» است که در ساختار ثلاثی مجرد به معنای پرتاب کردن<ref>العین، ج3، ص103؛ الصحاح، ج1، ص386؛ لسان العرب، ج2، ص525، «ضرح. </ref> و دور ساختن چیزی<ref>جمهرة اللغه، ج1، ص515، «حرض؛ ص516، «ضرح؛ غریب الحدیث، ج2، ص499؛ لسان العرب، ج2، ص525.</ref> است و در باب مفاعله، مفهوم مقابله و مشابهت مییابد.<ref>النهایه، ابن اثیر، ج3، ص81؛ لسان العرب، ج2، ص527.</ref>برخی نیز بدان «[[ضریح]]»<ref>لسان العرب، ج2، ص527؛ عمدة القاری، ج17، ص28.</ref> و «[[صراح]]»<ref>تفسیر مقاتل، ج4، ص143؛ التبیان، ج1، ص463.</ref> گفتهاند که به نظر میرسد دومی تصحیف «[[بیت الضراح|ضراح]]» باشد.<ref>معجم البلدان، ج3، ص454؛ الفائق، ج2، ص280.</ref> | ||
==بیتالضراح کجاست؟== | ==بیتالضراح کجاست؟== | ||
روایتها و سخنان مفسران در بیان جایگاه [[بیت الضراح]] گوناگون است و محل آن را بالای آسمان هفتم و زیر [[عرش|عرش الهی]]، <ref>نظم درر السمطین، ص127؛ کنز العمال، ج2، ص566؛ الدر المنثور، ج6، ص117.</ref> آسمان هفتم، <ref>تفسیر قمی، ج2، ص9؛ کنز العمال، ج6، ص170.</ref> آسمان ششم، آسمان چهارم<ref>علل الشرائع، ج2، ص406؛ عیون اخبار الرضا، ج1، ص98.</ref> و یا آسمان دنیا<ref>عمدة القاری، ج17، ص28؛ الصافی، ج5، ص77.</ref> دانستهاند. برخی هم «[[بیت الضراح|ضراح]]» را نام آسمان دنیا<ref>فتح الباری، ج1، ص390.</ref> یا آسمان هفتم<ref>بحار الانوار، ج55، ص104.</ref> دانستهاند. بر پایه روایات، <ref>المصنف، ج5، ص28؛ تصحیح اعتقادات الامامیه، ص77-78؛ فتح الباری، ج6، ص220.</ref> این نام به خانهای در آسمان اطلاق میشود که در خطی عمودی از یک سو روبهروی [[عرش الهی]] و از سوی دیگر، محاذی و برابر [[کعبه]] قرار دارد.<ref>الفائق، ج2، ص280؛ المحتضر، ص43.</ref>روایاتی نیز نشان میدهند که این خانه همزمان با هبوط [[آدم(ع)]] از آسمان به زمین آورده شد و پیش از [[طوفان نوح]] به آسمان بالا رفت و از زمین دور گشت.<ref>عمدة القاری، ج4، ص44؛ عوالی اللئالی، ج2، ص96-97.</ref> | روایتها و سخنان مفسران در بیان جایگاه [[بیت الضراح]] گوناگون است و محل آن را بالای آسمان هفتم و زیر [[عرش|عرش الهی]]، <ref>نظم درر السمطین، ص127؛ کنز العمال، ج2، ص566؛ الدر المنثور، ج6، ص117.</ref> آسمان هفتم، <ref>تفسیر قمی، ج2، ص9؛ کنز العمال، ج6، ص170.</ref> آسمان ششم، آسمان چهارم<ref>علل الشرائع، ج2، ص406؛ عیون اخبار الرضا، ج1، ص98.</ref> و یا آسمان دنیا<ref>عمدة القاری، ج17، ص28؛ الصافی، ج5، ص77.</ref> دانستهاند. برخی هم «[[بیت الضراح|ضراح]]» را نام آسمان دنیا<ref>فتح الباری، ج1، ص390.</ref> یا آسمان هفتم<ref>بحار الانوار، ج55، ص104.</ref> دانستهاند. بر پایه روایات، <ref>المصنف، ج5، ص28؛ تصحیح اعتقادات الامامیه، ص77-78؛ فتح الباری، ج6، ص220.</ref> این نام به خانهای در آسمان اطلاق میشود که در خطی عمودی از یک سو روبهروی [[عرش|عرش الهی]] و از سوی دیگر، محاذی و برابر [[بیت الله|کعبه]] قرار دارد.<ref>الفائق، ج2، ص280؛ المحتضر، ص43.</ref>روایاتی نیز نشان میدهند که این خانه همزمان با هبوط [[حضرت آدم(ع)|آدم(ع)]] از آسمان به زمین آورده شد و پیش از [[طوفان نوح]] به آسمان بالا رفت و از زمین دور گشت.<ref>عمدة القاری، ج4، ص44؛ عوالی اللئالی، ج2، ص96-97.</ref> | ||
==ستونهای بیتالضراح== | ==ستونهای بیتالضراح== | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==طواف فرشتگان بر گرد بیت الضراح== | ==طواف فرشتگان بر گرد بیت الضراح== | ||
بر پایه برخی روایات، پس از پرسش فرشتگان از چرایی آفرینش آدم و پاسخ خداوند درباره آگاه بودنش از چیزی که آنها نمیدانند، فرشتگان به نشانه طلب بخشایش به [[عرش خداوند]] پناه بردند. خداوند خانهای به نام «بیت الضراح» زیر [[عرش]] بنا نهاد و به فرشتگان فرمان داد آن را [[طواف]] و در آنجا طلب بخشایش کنند.<ref>الکافی، ج4، ص187-188؛ الدر المنثور، ج1، ص128؛ نک: تفسیر قمی، ج1، ص36-37.</ref> | بر پایه برخی روایات، پس از پرسش فرشتگان از چرایی آفرینش آدم و پاسخ خداوند درباره آگاه بودنش از چیزی که آنها نمیدانند، فرشتگان به نشانه طلب بخشایش به [[عرش|عرش خداوند]] پناه بردند. خداوند خانهای به نام «بیت الضراح» زیر [[عرش]] بنا نهاد و به فرشتگان فرمان داد آن را [[طواف]] و در آنجا طلب بخشایش کنند.<ref>الکافی، ج4، ص187-188؛ الدر المنثور، ج1، ص128؛ نک: تفسیر قمی، ج1، ص36-37.</ref> | ||
روایتی نیز پیشینه [[طواف]] بیت الضراح از سوی فرشتگان را دو هزار سال پیش از [[آدم(ع)]] دانسته است.<ref>تفسیر قمی، ج1، ص45؛ عوالی اللئالی، ج2، ص96.</ref> در روایات آمده هر روز هفتاد هزار فرشته <ref>الکافی، ج4، ص187؛ عمدة القاری، ج4، ص44؛ ج17، ص28.</ref>در آن وارد میشوند و روز بعد فرشتگانی جایگزین آنها میگردند؛ به گونهای که هیچگاه بار دیگر نوبت به آنها نمیرسد.<ref name=":0">الکافی، ج4، ص189؛ مجمع الزوائد، ج7، ص113-114.</ref>فرشتهای به نام [[رزین | روایتی نیز پیشینه [[طواف]] بیت الضراح از سوی فرشتگان را دو هزار سال پیش از [[حضرت آدم(ع)|آدم(ع)]] دانسته است.<ref>تفسیر قمی، ج1، ص45؛ عوالی اللئالی، ج2، ص96.</ref> در روایات آمده هر روز هفتاد هزار فرشته <ref>الکافی، ج4، ص187؛ عمدة القاری، ج4، ص44؛ ج17، ص28.</ref>در آن وارد میشوند و روز بعد فرشتگانی جایگزین آنها میگردند؛ به گونهای که هیچگاه بار دیگر نوبت به آنها نمیرسد.<ref name=":0">الکافی، ج4، ص189؛ مجمع الزوائد، ج7، ص113-114.</ref>فرشتهای به نام «[[رزین]]» نیز خدمتکار بیت الضراح است.<ref>عمدة القاری، ج4، ص44؛ البحر المدید، ج5، ص485.</ref> | ||
==بیت الضراح و بیت المعمور== | ==بیت الضراح و بیت المعمور== | ||
شماری از مفسران، <ref>جامع البیان، ج27، ص10؛ مجمع البیان، ج1، ص389؛ الکشاف، ج4، ص408.</ref> محدثان<ref>مجمع الزوائد، ج7، ص113؛ الوافی، ج12، ص30؛ مرآة العقول، ج17، ص9.</ref> و تاریخنگاران<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص34؛ البدایة و النهایه، ج1، ص43.</ref>بیت الضراح را همان [[بیت المعمور]] دانستهاند که خداوند در آیه 4 [[سوره طور]] بدان سوگند یاد کرده است:({{قلم رنگ|سبز|وَ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ}}). بر همین اساس، به ویژگیهایی همانند برای آن دو اشاره کردهاند. بعضی با تفاوت نهادن میان آن دو، [[ضراح]] را محاذی [[عرش]] در آسمان چهارم و [[بیت المعمور]] را محاذی ضراح در آسمان دنیا دانستهاند.<ref>بحار الانوار، ج6، ص97؛ مجمع البحرین، ج2، ص391؛ ج3، ص14.</ref> | شماری از مفسران، <ref>جامع البیان، ج27، ص10؛ مجمع البیان، ج1، ص389؛ الکشاف، ج4، ص408.</ref> محدثان<ref>مجمع الزوائد، ج7، ص113؛ الوافی، ج12، ص30؛ مرآة العقول، ج17، ص9.</ref> و تاریخنگاران<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص34؛ البدایة و النهایه، ج1، ص43.</ref>بیت الضراح را همان [[بیت المعمور]] دانستهاند که خداوند در آیه 4 [[سوره طور]] بدان سوگند یاد کرده است:({{قلم رنگ|سبز|وَ الْبَیْتِ الْمَعْمُورِ}}). بر همین اساس، به ویژگیهایی همانند برای آن دو اشاره کردهاند. بعضی با تفاوت نهادن میان آن دو، [[بیت الضراح|ضراح]] را محاذی [[عرش]] در آسمان چهارم و [[بیت المعمور]] را محاذی ضراح در آسمان دنیا دانستهاند.<ref>بحار الانوار، ج6، ص97؛ مجمع البحرین، ج2، ص391؛ ج3، ص14.</ref> | ||
==شباهت کعبه و بیتالضراح== | ==شباهت کعبه و بیتالضراح== | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
در روایتها آمده است که کارنامه بهشتیان سمت درِ راست و کارنامه دوزخیان سمت درِ چپ [[بیت الضراح]] قرار دارد.<ref>بحار الانوار، ج5، ص330.</ref> در برخی منابع از آن با نام [[عروب|«عروب»]] یاد شده و آمده است که هر کس خدا را حمد و تسبیح گوید، از نوری بهرهمند میشود که از بیت الضراح تا [[حریب|زمین هفتم (حریب)]] را فراخواهد گرفت.<ref>روح البیان، ج9، ص186.</ref> | در روایتها آمده است که کارنامه بهشتیان سمت درِ راست و کارنامه دوزخیان سمت درِ چپ [[بیت الضراح]] قرار دارد.<ref>بحار الانوار، ج5، ص330.</ref> در برخی منابع از آن با نام [[عروب|«عروب»]] یاد شده و آمده است که هر کس خدا را حمد و تسبیح گوید، از نوری بهرهمند میشود که از بیت الضراح تا [[حریب|زمین هفتم (حریب)]] را فراخواهد گرفت.<ref>روح البیان، ج9، ص186.</ref> | ||
شماری از فقیهان خواندن [[نماز]] بر [[بام کعبه]] را تنها در حال اضطرار آن هم به شکلی جایز دانستهاند که | شماری از فقیهان خواندن [[نماز یومیه|نماز]] بر [[بیتالله|بام کعبه]] را تنها در حال اضطرار آن هم به شکلی جایز دانستهاند که نمازگزار بر پشت دراز کشیده باشد و رو به آسمان به سبب قرار گرفتن در برابر [[بیت الضراح]] و با اشاره نماز بخواند.<ref>النهایه، طوسی، ص101؛ المهذب، ج1، ص85.</ref> | ||
حدیثی درباره گفتوگوی [[پیامبر اسلام(ص)]] با دیگر [[پیامبران]] در بیت الضراح در شب [[معراج]] روایت شده است.<ref>المحتضر، ص43.</ref>برخی احتمال دادهاند خداوند به نشانه بزرگداشت [[پیامبر(ص)]] آن را در [[شب معراج]] به آسمان ششم و سپس هفتم بالا برد و آنگاه به آسمان دنیا بازگرداند.<ref>عمدة القاری، ج17، ص28.</ref> | حدیثی درباره گفتوگوی [[محمدبن عبدالله|پیامبر اسلام(ص)]] با دیگر [[پیامبران]] در بیت الضراح در شب [[معراج حضرت محمد|معراج]] روایت شده است.<ref>المحتضر، ص43.</ref>برخی احتمال دادهاند خداوند به نشانه بزرگداشت [[محمد بن عبدالله|پیامبر(ص)]] آن را در [[معراج حضرت محمد|شب معراج]] به آسمان ششم و سپس هفتم بالا برد و آنگاه به آسمان دنیا بازگرداند.<ref>عمدة القاری، ج17، ص28.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |