شاذروان: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ مارس ۲۰۲۲
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
'''شاذروان''' برآمدگی‌هایی در اطراف [[کعبه]]،‌ که بخشى از كعبه بود و [[قريش]] آن را از ساختمان كعبه کاستند. شاذروان کنونی مانند پوششى اطراف خانه را در برگرفته و از ساخته‏‌هاى سلطان مراد چهارم در هنگام ساختمان كعبه در سال 1040 هجرى است.
'''شاذروان''' برآمدگی‌هایی در اطراف [[کعبه]]، که بخشی از کعبه بود و [[قریش]] آن را از ساختمان کعبه کاستند. شاذروان کنونی مانند پوششی اطراف خانه را دربرگرفته و از ساخته‌های سلطان مراد چهارم در هنگام ساختمان کعبه در سال ۱۰۴۰ هجری است.


بنابراين، شاذروان همان سنگ مايلى است كه بخش تحتانى ديوار كعبه را تا روى زمين پوشانيده است، به اضافه بخشى كه در مقابل حجراسماعيل به صورت پلّه‌‏اى ساخته شده است كه ارتفاع آن از سطح زمين بيست سانتيمتر و عرض آن چهل سانتيمتر است.
بنابراین، شاذروان همان سنگ مایلی است که بخش تحتانی دیوار کعبه را تا روی زمین پوشانیده است، به اضافه بخشی که در مقابل حجراسماعیل به صورت پلّه‌ای ساخته شده است که ارتفاع آن از سطح زمین بیست سانتیمتر و عرض آن چهل سانتیمتر است.


اين پله جايگاه مردمى است كه براى دعا و تضرع به درگاه الهى بر روى آن مى‌‏ايستند و سينه و شكم خود را بر كعبه قرار مى‌‏دهند و دستان را بر بالاى سر خود و بر ديوار كعبه مى‏‌گذارند.  
این پله جایگاه مردمی است که برای دعا و تضرع به درگاه الهی بر روی آن می‌ایستند و سینه و شکم خود را بر کعبه قرار می‌دهند و دستان را بر بالای سر خود و بر دیوار کعبه می‌گذارند.


علت آنكه در اين قسمت شاذروان قرار داده نشده، اين است كه در بناى ابراهيم(ع) از كعبه تا نيمه حجراسماعيل جزو خانه كعبه بوده است كه در ساختمان قريش به علّت كمبود مال حلال از خانه كاستند و بر حجر افزودند. همچنين در پايين درِ كعبه، شاذروان قرار داده نشده و به صورت پله‏اى صاف به طول 345 سانتيمتر ساخته شده است كه مردم در ملتزم بر آن مى‏ايستند و به درگاه خداوند دعا و زارى مى‏كنند.
علت آنکه در این قسمت شاذروان قرار داده نشده، این است که در بنای ابراهیم (ع) از کعبه تا نیمه حجراسماعیل جزو خانه کعبه بوده است که در ساختمان قریش به علّت کمبود مال حلال از خانه کاستند و بر حجر افزودند. همچنین در پایین درِ کعبه، شاذروان قرار داده نشده و به صورت پله‌ای صاف به طول ۳۴۵ سانتیمتر ساخته شده است که مردم در ملتزم بر آن می‌ایستند و به درگاه خداوند دعا و زاری می‌کنند.
==تاریخچه==
 
ازرقى در كتاب «اخبار مكه» تاريخ مشروحى از شاذروان را بيان مى‏كند كه نكات زير از آن نقل مى‏شود:
== تاریخچه ==
1- اصل شاذروان ابتدا به وسيله خزاعيان هنگامى كه امر مكه و كعبه در دست آنان بود، جهت محافظت كعبه از سيل، در اطراف آن ساخته شد كه اين كيفيت تا زمان ساختمان قريش از كعبه باقى ماند.
ازرقی در کتاب «اخبار مکه» تاریخ مشروحی از شاذروان را بیان می‌کند که نکات زیر از آن نقل می‌شود:
2- بدون شك، شاذروان با اين كيفيت از ساخته ابن زبير در ساختمان كعبه است؛ زيرا نامبرده پس از كشف پى‏هاى اوّليه ساختمان كعبه، آن را بدين صورت كه هم اكنون ملاحظه مى‏شود بر روى زمين بنا كرد.
# اصل شاذروان ابتدا به وسیله خزاعیان هنگامی که امر مکه و کعبه در دست آنان بود، جهت محافظت کعبه از سیل، در اطراف آن ساخته شد که این کیفیت تا زمان ساختمان قریش از کعبه باقی ماند.
حجّاج نيز در ساختمان و تغييرات خود در كعبه، به شاذروان تعرضى نكرد بلكه اضافات آن را از سوى حجر اسماعيل به حالت اوليه برگرداند و درِ غربى كعبه را مسدود كرد. و نيز درِ شرقى را همانند ساختمان قريش از سطح زمين بالا برد و ديگر بخشهاى كعبه را بر بناى ابن زبير باقى گذارد.
# بدون شک، شاذروان با این کیفیت از ساخته ابن زبیر در ساختمان کعبه است؛ زیرا نامبرده پس از کشف پی‌های اوّلیه ساختمان کعبه، آن را بدین صورت که هم‌اکنون ملاحظه می‌شود بر روی زمین بنا کرد.
3- درگاه درِ شرقى و درگاه درِ غربى كعبه را به اندازه يك وجب از سطح زمين بالاتر برده‏اند و به گفته صريح ازرقى، بر روى سطح زمين قرار نداده‏اند.
حجّاج نیز در ساختمان و تغییرات خود در کعبه، به شاذروان تعرضی نکرد بلکه اضافات آن را از سوی حجر اسماعیل به حالت اولیه برگرداند و درِ غربی کعبه را مسدود کرد؛ و نیز درِ شرقی را همانند ساختمان قریش از سطح زمین بالا برد و دیگر بخشهای کعبه را بر بنای ابن زبیر باقی گذارد.
==بازسازی ها==
۳- درگاه درِ شرقی و درگاه درِ غربی کعبه را به اندازه یک وجب از سطح زمین بالاتر برده‌اند و به گفته صریح ازرقی، بر روی سطح زمین قرار نداده‌اند.
تعداد بنا و مرمّت‏هاى شاذروان در طول تاريخ‏
 
* شاذروان (با كيفيت و ويژگى كنونى) در سال 64 هجرى به وسيله عبداللَّه ابن‏زبير ساخته شد.
== بازسازی‌ها ==
* در اواخر قرن سوم هجرى (در زمان جدّ ازرقى) شاذروان را به وسيله گچ و مرمر
تعداد بنا و مرمّت‌های شاذروان در طول تاریخ‏
* كعبه و مسجد الحرام در گذر تاريخ - گزيده التاريخ القويم لمكة و بيت الله الكريم، ص: 154
* شاذروان (با کیفیت و ویژگی کنونی) در سال ۶۴ هجری به وسیله عبداللَّه ابن‌زبیر ساخته شد.
* پوشانيدند.
* در اواخر قرن سوم هجری (در زمان جدّ ازرقی) شاذروان را به وسیله گچ و مرمر
* طبق گفته فاسى، در سال 542 هجرى، بعضى از بخشهاى شاذروان تعمير و مرمّت شد.
* کعبه و مسجد الحرام در گذر تاریخ - گزیده التاریخ القویم لمکة و بیت الله الکریم، ص: ۱۵۴
* به گفته فاسى در سال 636 هجرى بناى آن تعويض گرديد.
* پوشانیدند.
* فاسى همچنين گويد: در سال 661 هجرى تغييرات مجدّدى در شاذروان داده شد.
* طبق گفته فاسی، در سال ۵۴۲ هجری، بعضی از بخشهای شاذروان تعمیر و مرمّت شد.
* و باز فاسى مى‏گويد: در سال 670 هجرى بار ديگر در ساختمان شاذروان تغييراتى دادند.
* به گفته فاسی در سال ۶۳۶ هجری بنای آن تعویض گردید.
* ابن فهد گويد: شاذروان در سال 838 هجرى به وسيله سودون محمدى مرمّت شد.
* فاسی همچنین گوید: در سال ۶۶۱ هجری تغییرات مجدّدی در شاذروان داده شد.
* بنا به‏گفته ابن فهد، در محرم سال 846 هجرى نيز شاذروان تعمير شد.
* و باز فاسی می‌گوید: در سال ۶۷۰ هجری بار دیگر در ساختمان شاذروان تغییراتی دادند.
* در ساختمان كعبه، در سال 1040 هجرى كه در دوران سلطان مراد چهارم (خليفه عثمانى) صورت گرفت، تغييراتى در ساختمان شاذروان داده شد كه شروع آن در روز يازدهم شعبان همان سال بوده و در تاريخ سوم رمضان سال ياد شده به پايان رسيد.
* ابن فهد گوید: شاذروان در سال ۸۳۸ هجری به وسیله سودون محمدی مرمّت شد.
* در سال 1098 هجرى به فرمان احمد پاشا، سنگ چخماق جايگزين كليه سنگهاى پيشين شاذروان شد.
* بنا به‌گفته ابن فهد، در محرم سال ۸۴۶ هجری نیز شاذروان تعمیر شد.
گفتنى است كه از زمان صحابه تاكنون تغييرات زيادى در وضعيت ساختمانى و كيفيت قرار گرفتن سنگهاى شاذروان انجام گرفته است؛ در اوايل دهه اوّل سال 670 هجرى شاذروان به صورت پله بوده كه گاه بعضى از عوام در هنگام طواف بر روى آن حركت مى‏كرده‏اند تا اينكه پس از آن، ساختمان شاذروان تغيير پيدا كرد و به شكل كنونى آن در آمد، بطورى‏كه هيچ كس نمى‏تواند به هنگام طواف، روى آن حركت كند.
* در ساختمان کعبه، در سال ۱۰۴۰ هجری که در دوران سلطان مراد چهارم (خلیفه عثمانی) صورت گرفت، تغییراتی در ساختمان شاذروان داده شد که شروع آن در روز یازدهم شعبان همان سال بوده و در تاریخ سوم رمضان سال یاد شده به پایان رسید.
* در سال ۱۰۹۸ هجری به فرمان احمد پاشا، سنگ چخماق جایگزین کلیه سنگهای پیشین شاذروان شد.
گفتنی است که از زمان صحابه تاکنون تغییرات زیادی در وضعیت ساختمانی و کیفیت قرار گرفتن سنگهای شاذروان انجام گرفته است؛ در اوایل دهه اوّل سال ۶۷۰ هجری شاذروان به صورت پله بوده که گاه بعضی از عوام در هنگام طواف بر روی آن حرکت می‌کرده‌اند تا اینکه پس از آن، ساختمان شاذروان تغییر پیدا کرد و به شکل کنونی آن درآمد، بطوری‌که هیچ‌کس نمی‌تواند به هنگام طواف، روی آن حرکت کند.
۱۵٬۶۱۴

ویرایش