بازسازی مسجدالنبی (دوره عباسی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:
* در دوره [[مستعصم عباسی|مستعصم]] مسجد دچار آتش سوزی شد. بازسازی پس از حریق تنها منحصر شد به تعمیر سقف مقبره نبوی و اطراف آن . استیلا مغول و پایان کار عباسیان در بغداد، بازسازی مسجد را متوقف نمود.
* در دوره [[مستعصم عباسی|مستعصم]] مسجد دچار آتش سوزی شد. بازسازی پس از حریق تنها منحصر شد به تعمیر سقف مقبره نبوی و اطراف آن . استیلا مغول و پایان کار عباسیان در بغداد، بازسازی مسجد را متوقف نمود.


==دوره منصور==
==ساخت سایبان در دوره منصور==
در سال 140ه.756م، بر [[صحن]] مسجد سایبان قرار گرفت. در این دوره، والی [[مدینه]] حسن بن زید بن حسن بن علی(ع)، مرمر هایی که منبر روی آن  قرار داشت را کند و از اطراف [[منبر]] تا کنار ستون‌ها را با مرمر مفروش کرد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 129</ref> این اتفاق در سال 151ه/767م صورت گرفت.<ref>مدینه منوره، ص</ref>                           
در سال 140ه.756م، بر [[صحن]] مسجد سایبان قرار گرفت. در این دوره، والی [[مدینه]] حسن بن زید بن حسن بن علی(ع)، مرمر هایی که منبر روی آن  قرار داشت را کند و از اطراف [[منبر]] تا کنار ستون‌ها را با مرمر مفروش کرد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 129</ref> این اتفاق در سال 151ه/767م صورت گرفت.<ref>مدینه منوره، ص</ref>                           
==دوره مهدی==
==گسترش مسجد در دوره مهدی==
{{بیشتر|بازسازی مسجدالنبی (مهدی عباسی)}}
{{بیشتر|بازسازی مسجدالنبی (مهدی عباسی)}}
در این دوره مساحت [[مسجد النبی|مسجدالنبی]]، بنا بر اقوال مختلف بین 53<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 125</ref> تا 100 <ref>مدینه منوره، ص 95</ref>ذراع افزایش یافت. برای بازسازی در این زمان که تنها از سمت شمال مسجد صورت می‌گرفت،<ref>مدینه منوره، ص95</ref> خانه‌های اطراف خریداری و به مسجد افزوده شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 125</ref> از نکات قابل توجه در این بازسازی تخریب [[مقصوره]] [[بنی‌امیه|اموی]] و جایگزین شدن مقصوره چوبی و نیز گشودن 24 در جدید برای مسجد بود.<ref>مدینه منوره، ص 96</ref>
در این دوره مساحت [[مسجد النبی|مسجدالنبی]]، بنا بر اقوال مختلف بین 53<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 125</ref> تا 100 <ref>مدینه منوره، ص 95</ref>ذراع افزایش یافت. برای بازسازی در این زمان که تنها از سمت شمال مسجد صورت می‌گرفت،<ref>مدینه منوره، ص95</ref> خانه‌های اطراف خریداری و به مسجد افزوده شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 125</ref> از نکات قابل توجه در این بازسازی تخریب [[مقصوره]] [[بنی‌امیه|اموی]] و جایگزین شدن مقصوره چوبی و نیز گشودن 24 در جدید برای مسجد بود.<ref>مدینه منوره، ص 96</ref>


تزیینات ساخت مسجد در این دوره رخام، مرمر و کاشی‌های معرق‌کاری شده بود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 128</ref> معماری بنا بر عهده عبدالله بن عاصم بن عمربن عبدالعزیز و عبدالملک بن شبیب غسانی از اهالی شام بود که پس از وفات ابن عاصم عبدالله بن موسی حمصی به جای وی به کار پرداخت.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>
تزیینات ساخت مسجد در این دوره رخام، مرمر و کاشی‌های معرق‌کاری شده بود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 128</ref> معماری بنا بر عهده عبدالله بن عاصم بن عمربن عبدالعزیز و عبدالملک بن شبیب غسانی از اهالی شام بود که پس از وفات ابن عاصم عبدالله بن موسی حمصی به جای وی به کار پرداخت.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>
==دوره هارون الرشید==
==تعمیر سقف در دوره هارون الرشید==
ابی البحتری بن وهب بن رشد والی مدینه در این زمان، اصلاحاتی در سقف مسجد انجام داد. این اصلاحات در سقف جهت قبر نبوی بود. <ref>مدینه منوره، ص</ref>بین [[قبله]] و صحن سنگ مربعی شکلی قرار گرفت تا مانع نفوذ آب باران به داخل مسجد شود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی د رطول تاریخ، ص 130</ref> جمادی الاول 193ه/ 809م زمان این اصلاحات ذکر شده است.<ref>مدینه منوره، ص</ref>
ابی البحتری بن وهب بن رشد والی مدینه در این زمان، اصلاحاتی در سقف مسجد انجام داد. این اصلاحات در سقف جهت قبر نبوی بود. <ref>مدینه منوره، ص</ref>بین [[قبله]] و صحن سنگ مربعی شکلی قرار گرفت تا مانع نفوذ آب باران به داخل مسجد شود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی د رطول تاریخ، ص 130</ref> جمادی الاول 193ه/ 809م زمان این اصلاحات ذکر شده است.<ref>مدینه منوره، ص</ref>
==دوره مأمون==
==دوره مأمون==
در این دوره، در سال 302ه/18-817م، تعمیراتی در مسجد انجام شد.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>
در این دوره، در سال 302ه/18-817م، تعمیراتی در مسجد انجام شد.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>


==دوره متوکل==
==مفروش شدن مسجد با مرمر در دوره متوکل==
در این دوره، ازاره‌ای(قسمتی از دیوار که از طاقچه تا کف زمین بود<ref>لغت‌نامه دهخدا</ref>) از رخام به ارتفاع  1/75متر ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref> <ref>عماره المسجد النبوی، ص 177</ref>سطح مسجد با با مرمر سفید پوشیده شد و برخی دیوارها ضمن مرمت با کاشی‌کاری معرق زینت یافت. ناظر این اصلاحات که در سال 7-246ه/ 61-860م صورت گرفت، اسحاق بن مسلمه بود.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>
در این دوره، ازاره‌ای(قسمتی از دیوار که از طاقچه تا کف زمین بود<ref>لغت‌نامه دهخدا</ref>) از رخام به ارتفاع  1/75متر ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref> <ref>عماره المسجد النبوی، ص 177</ref>سطح مسجد با با مرمر سفید پوشیده شد و برخی دیوارها ضمن مرمت با کاشی‌کاری معرق زینت یافت. ناظر این اصلاحات که در سال 7-246ه/ 61-860م صورت گرفت، اسحاق بن مسلمه بود.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>


==دوره معتضد==
==نوسازی دیوار شرقی در دوره معتضد==
در این دوره، در سال 282ه/895م، اصلاحاتی در بخشی از دیوار شرقی مسجد که مشرف بر صحن بود انجام گرفت.<ref>عماره المسجد النبوی، ص 177</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref>
در این دوره، در سال 282ه/895م، اصلاحاتی در بخشی از دیوار شرقی مسجد که مشرف بر صحن بود انجام گرفت.<ref>عماره المسجد النبوی، ص 177</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref>


==دوره مقتفی==
==پوشش دیوار قبر نبوی با مرمر در دوره مقتفی==
د ر این دوره، زمانی که قاسم بن مهنی(مهنا) حسینی والی مدینه بود، در سال 548ه/1153م، جمال الدین اصفهانی، وزیرزنگی<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref> مرمر دیوار خارجی [[قبر نبوی]] را بازسازی کرد. برخی منابع این بازسازی را پس ازاصلاح دیوار شرقی غرفه نبوی دانسته‌اند.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>
در این دوره، زمانی که قاسم بن مهنی(مهنا) حسینی والی مدینه بود، در سال 548ه/1153م، جمال الدین اصفهانی، وزیرزنگی<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref> مرمر دیوار خارجی [[قبر نبوی]] را بازسازی کرد. برخی منابع این بازسازی را پس ازاصلاح دیوار شرقی غرفه نبوی دانسته‌اند.<ref>مدینه منوره، ص 97</ref>


==دوره المستنجد==  
==ساختن دیوار سربی دور قبر نبوی توسط نورالدین محمود زنگی در دوره المستنجد==  


در زمان این خلیفه، در سال 557ه/62-1161م، توسط [[نورالدین محمود زنگی]]، دیواره‌ای از سرب اطراف مقبره نبوی ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 131</ref> برخی منابع نیز در این مورد تردید کرده‌اند.<ref>مدینه منوره، ص 98</ref>
در زمان این خلیفه، در سال 557ه/62-1161م، توسط [[نورالدین محمود زنگی]]، دیواره‌ای از سرب اطراف مقبره نبوی ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 131</ref> برخی منابع نیز در این مورد تردید کرده‌اند.<ref>مدینه منوره، ص 98</ref>


==دوره مستضیء==
==پوشش قبر نبوی با مرمر و رخام توسط حسین بن ابی الهیجا در  دوره مستضیء==
در این زمان، حسین بن ابی الهیجاء، داماد صالح طلائع بن رزیق وزیر،<ref>مدینه منوره، ص 98</ref> پوشش دیوار‌های خارجی قبر نبوی را با مرمر یا رخام کامل کرد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref>
در این زمان، حسین بن ابی الهیجاء، داماد صالح طلائع بن رزیق وزیر،<ref>مدینه منوره، ص 98</ref> پوشش دیوار‌های خارجی قبر نبوی را با مرمر یا رخام کامل کرد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 130</ref>


==دوره ناصر==
==ساخت گنبد در وسط صحن در دوره ناصر==
در این دوره، در سال 576ه-81-1180م، [[گنبد|گنبدی]] در وسط صحن برای حفظ ذخایری چون [[مصحف عثمانی]] و کتب دیگر ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 131</ref> همچنین دیوار شرقی از [[گلدسته|مأذنه]] شمالی تا شرقی تا باب دیوار شرقی(قبل از باب النسا، ریطه) بازسازی و در سال 589ه/1193م پایان یافت.<ref>مدینه منوره، 98</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص130-131</ref>
در این دوره، در سال 576ه-81-1180م، [[گنبد|گنبدی]] در وسط صحن برای حفظ ذخایری چون [[مصحف عثمانی]] و کتب دیگر ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 131</ref> همچنین دیوار شرقی از [[گلدسته|مأذنه]] شمالی تا شرقی تا باب دیوار شرقی(قبل از باب النسا، ریطه) بازسازی و در سال 589ه/1193م پایان یافت.<ref>مدینه منوره، 98</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص130-131</ref>


==دوره مستعصم==
==آتش‌سوزی مسجد و بازسازی آن در دوره مستعصم==
در این دوره مسجد دچار حریق شد. این اتفاق در اول رمضان سال 654ه/1256م رخ داد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 131</ref> بر اثر این آتش‌سوزی سقف، منبر، درها، خزائن و پنجره‌ها، مقصوره‌ها، پوشش حجره و کتاب‌ها سوختند. فقط گنبدی که در وسط صحن برای نگهداری ذخائر ساخته‌شده بود باقی‌ماند.
در این دوره مسجد دچار حریق شد. این اتفاق در اول رمضان سال 654ه/1256م رخ داد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 131</ref> بر اثر این آتش‌سوزی سقف، منبر، درها، خزائن و پنجره‌ها، مقصوره‌ها، پوشش حجره و کتاب‌ها سوختند. فقط گنبدی که در وسط صحن برای نگهداری ذخائر ساخته‌شده بود باقی‌ماند.