بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری)'''، پس از استیلا مغول بر بغداد و پایان یافتن حکومت عباسیان در | '''بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری)'''، پس از استیلا [[مغول]] بر بغداد و پایان یافتن حکومت [[بنی‌عباس|عباسیان]] در [[بغداد]]، مملوکیان بحری بازسازی مسجدالنبی را بر عهده‌گرفتند. | ||
سلاطین [[مملوکی]] که حکومت مصر را در اختیار داشتند، کار بازسازی [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] را که در اواخر دولت عباسی دچار آتش‌سوزی شده بودند برعهده گرفتند. | |||
در دوره [[بیبرس بندقداری|بیبرس]] اقدامات زیادی انجام شد. تعمیر سقف و ایجاد دو سقف زیرین و بالایی برای مسجد، ساخت مقصوره چوبی دور مقبره نبوی، مهمترین آن‌هاست. در این دوره درها، مناره‌ها، دیوارها و همه وسایل مسجد احیا و بازسازی شد. | |||
در زمان قلاوون گنبدی بر مقبره نبوی ساخته شد، موسوم به [[قبه البیضا]]، و این همان [[گنبد]] اصلی مسجدالنبی است که در دوره‌های بعد تکامل یافت. پایه این گنبد مربعی شکل و سطحی آن هشت ضلعی بود. سطح این گنبد با سرب پوشیده شده‌بود. ساخت وضوخانه برای مسجد نیز در دوره قلاوون صورت گرفت. | |||
عمده فعالیت‌ها در دوره سلاطین دیگر این عصر، عموما تعمیرات سقف([[نورالدین بن عزالدین]]/محمدبن قلاوون)، مرمت گنبد([[سلطان ناصرحسن]]/سلطان شعبان) ، احیای مأذنه‌ها(محمدبن قلاوون)، ساخت کنگره بر دیوارهای مسجد(سلطان شعبان) بود | |||
==نورالدین بن عزالدین (57-655ه/59-1257م)== | ==نورالدین بن عزالدین (57-655ه/59-1257م)== | ||
در این دوره، اولین بازسازی پس از آتش‌سوزی اواخر دوره عباسی صورت گرفت. البته در اواخر دوره [[مستعصم]] قبل تسلط مغول بر بغداد، سقف حجره نبوی و اطراف آن تا دیوار شرقی، تا باب جبرئیل و از جنوب تا دیوار قبله و از غرب تا منبر ساخته شده بود.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> | در این دوره، اولین بازسازی پس از آتش‌سوزی اواخر دوره عباسی صورت گرفت. البته در اواخر دوره [[بازسازی مسجدالنبی (دوره عباسی)|مستعصم]] قبل تسلط مغول بر بغداد، سقف حجره نبوی و اطراف آن تا دیوار شرقی، تا باب جبرئیل و از جنوب تا دیوار قبله و از غرب تا منبر ساخته شده بود.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> | ||
در این زمان، معماری مسجد تا باب السلام در دیوار غربی ادامه یافت. پادشاه یمن، مظفر شمس الدین یوسف، نیز منبری را برای مسجد ارسال نمود.<ref>مدینه منوره، ص99</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 136</ref> | در این زمان، معماری مسجد تا باب السلام در دیوار غربی ادامه یافت. پادشاه یمن، مظفر شمس الدین یوسف، نیز منبری را برای مسجد ارسال نمود.<ref>مدینه منوره، ص99</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 136</ref> | ||
==سیف الدین قطز (658-655ه/1260-1257) == | ==سیف الدین قطز (658-655ه/1260-1257) == | ||
کار بازسازی | کار بازسازی زمان [[قطز]] ادامه یافت. بازسازی در جهت جنوبی یعنی جناح قبله از باب السلام و باب الرحمه در جهت غربی تا باب جبرئیل و باب النسا در جهت شرقی تکمیل شد.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 137</ref> | ||
==بیبرس (676-658ه/1277-1260)== | ==بیبرس (676-658ه/1277-1260)== | ||
| خط ۱۳: | خط ۲۱: | ||
در این زمان تعمیر سقف مسجد کامل شد. سقفی بالای سقف مسجد ساخته شد. اما سقف شمالی فقط یک سقف داشت.<ref>مدینه منوره، ص99</ref> <ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 137</ref> | در این زمان تعمیر سقف مسجد کامل شد. سقفی بالای سقف مسجد ساخته شد. اما سقف شمالی فقط یک سقف داشت.<ref>مدینه منوره، ص99</ref> <ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 137</ref> | ||
همچنین در این زمان، مناره‌ها، درها، مخازن و همه اثاث مسجد، تجدید شد | همچنین در این زمان، مناره‌ها، درها، مخازن و همه اثاث مسجد، تجدید شد. مصالح بازسازی نیز برحسب نیاز همواره تأمین می‌شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 137</ref> | ||
ناظر این اصلاحات جمال الدین محسن صالحی بود.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> | ناظر این اصلاحات جمال الدین محسن صالحی بود.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> | ||
| خط ۲۴: | خط ۳۲: | ||
==قلاوون== | ==قلاوون== | ||
در | در زمان [[قلاوون]] به سال 678ه برای اولین بار بر مقبره نبوی گنبد قرار گرفت. از این گنبد با نام [[قبه البیضاء]] نیز یاد شده است. <ref>عماره المسجد النبوی، ص239</ref> این گنبد، همان گنبد اصلی [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] است که در دوره‌های بعد تکامل یافته‌است.<ref>عماره المسجد النبوی، ص 237</ref> سطح مقطع این گنبد، مربع و بالای آن هشت ضلعی بود. جنس این گنبد از چوب و بر ستون‌ها قرار داشت. روی آن با سرب پوشانده شده بود . این گنبد دارای پنچره‌ای بود که مشرف بر سقف زیرین مسجد بود. سقف زیرین با مشمع پوشانده شده بود سطح نزدیک گنبد با سرب احاطه شده‌بود.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> <ref>وفاالوفا، ج2، ص 384</ref>ناظر ساخت گنبد، کمال‌الدین بن برهان ربعی بود.<ref>مدینه منوره، ص 100</ref><ref>وفاالوفا، ج2، ص385</ref> | ||
در این دوره، در سال 686ه/1287م وضوخانه‌ای در خارج مسجد، نزدیک باب السلام ساخته‌شد. ناظر ساخت آن علاءالدین، معروف به اقمر بود.<ref>مدینه منوره، ص 100</ref> | در این دوره، در سال 686ه/1287م وضوخانه‌ای در خارج مسجد، نزدیک باب السلام ساخته‌شد. ناظر ساخت آن علاءالدین، معروف به اقمر بود.<ref>مدینه منوره، ص 100</ref> | ||
| خط ۳۲: | خط ۴۰: | ||
==سلطان زین الدین کتبغا== | ==سلطان زین الدین کتبغا== | ||
در این دوره، | در این دوره، [[کتبغا]]، در سال 694ه، پنجره ای مشبک مدور را به [[مقصوره]] چوبی اضافه کرد و آن را تا سقف بالا برد.<ref>وفاالوفا، ج2، ص 388</ref> | ||
==ناصرمحمدبن قلاوون== | ==ناصرمحمدبن قلاوون== | ||
[[محمدبن قلاوون]] در سال 701ه/1301م، سقف مقبره نبوی را مرمت نمود. و در سال‌های 6-705ه سقف رواق‌های شرقی و غربی مقابل صحن را بازسازی کرد و آن را با سقف شمالی که در دوره بیبرس ساخته شده بود هم تراز کرد.<ref>مدینه منوره، ص 100</ref> | |||
در این دوره،شیخ‌الحرم<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 138</ref>، مأذنه جنوب غربی(مأذنه باب السلام<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 138</ref>) را با ارتفاع 95 ذراع(47/31 متر) مجدد احیا نمود.<ref>مدینه منوره، ص 100</ref> هزینه این کار را از ذخایر حرم نبوی و نیز وجه حاصل از فروش ذخائر موجود، فراهم نمود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 138</ref> | در این دوره،شیخ‌الحرم<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 138</ref>، مأذنه جنوب غربی(مأذنه باب السلام<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 138</ref>) را با ارتفاع 95 ذراع(47/31 متر) مجدد احیا نمود.<ref>مدینه منوره، ص 100</ref> هزینه این کار را از ذخایر حرم نبوی و نیز وجه حاصل از فروش ذخائر موجود، فراهم نمود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 138</ref> | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۷: | ||
==سلطان شعبان== | ==سلطان شعبان== | ||
آخرین اصلاحات ممالیک بحری در زمان سلطان شعبان انجام شد. در سال 765ه گنبد مقبره نبوی مرمت شد. | آخرین اصلاحات ممالیک بحری در زمان [[سلطان شعبان]] انجام شد. در سال 765ه گنبد مقبره نبوی مرمت شد. | ||
در سال 767ه نیز بر روی دیوارهای مسجد، کنگره ساخته شد.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریه، ص 138</ref> | در سال 767ه نیز بر روی دیوارهای مسجد، کنگره ساخته شد.<ref>مدینه منوره، ص 101</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریه، ص 138</ref> | ||