|
|
| خط ۱۵۶: |
خط ۱۵۶: |
|
| |
|
| با مقایسه توصیف‌هایی که از مسجدالاقصی در ادوار مختلف تاریخی ارائه شده است، می‌توان ساختمان این مسجد را بنایی با اصالت تاریخی و تطور ظاهری دانست؛ به‌طوری‌که برخی از نقش‌ها و بناها بر اساس تلاش دولتمردان برای به یادگار گذاشتن اثری از خود، در این مسجد به جا مانده است<ref>الاشارات الی معرفة الزیارات، ص33.</ref> و برخی ریشه در اسطوره‌ها، داستان‌ها و در مستند‌ترین حالت، مبتنی بر منابع اهل کتاب و اسرائیلیات است. تقدس این اماکن نزد اهل کتاب و پیشینه و چینش جمعیتی شهر، که متشکل از مسلمانان، یهودیان و مسیحیان است، از عوامل مهم چنین تاریخ‌سازی‌هایی دانسته می‌شود. | | با مقایسه توصیف‌هایی که از مسجدالاقصی در ادوار مختلف تاریخی ارائه شده است، می‌توان ساختمان این مسجد را بنایی با اصالت تاریخی و تطور ظاهری دانست؛ به‌طوری‌که برخی از نقش‌ها و بناها بر اساس تلاش دولتمردان برای به یادگار گذاشتن اثری از خود، در این مسجد به جا مانده است<ref>الاشارات الی معرفة الزیارات، ص33.</ref> و برخی ریشه در اسطوره‌ها، داستان‌ها و در مستند‌ترین حالت، مبتنی بر منابع اهل کتاب و اسرائیلیات است. تقدس این اماکن نزد اهل کتاب و پیشینه و چینش جمعیتی شهر، که متشکل از مسلمانان، یهودیان و مسیحیان است، از عوامل مهم چنین تاریخ‌سازی‌هایی دانسته می‌شود. |
|
| |
| ==مسجدالاقصی در عهد اسلامی==
| |
| در دوره اسلامی، پس از فتح بیت‌‌المقدس به دستور خلیفه دوم، نخستین خلفایی که به توسعه و آبادانی مسجدالاقصی و [[مسجد قبة الصخره]] همت گماشتند، عبدالملک بن مروان و فرزندش [[ولید بن عبدالملک]]، در نیمه دوم قرن اول هجری، بودند.<ref>احسن التقاسیم، ج1، ص236.</ref>در سال 90ق نیز برخی از حکمرانان مصر، کمک‌‌هایی به تزیین و تجدید بنای این مساجد کردند.
| |
|
| |
| در پی بروز زلزله در سال‌‌های 130 تا 407ق در بیت‌‌المقدس، خساراتی به مسجدالاقصی وارد آمد که توسط حاکمان مختلف(مهدی عباسی؛ 169ق، مأمون عباسی؛ 216ق و الظاهر لدین الله فاطمی؛ 413ق) تجدید بنا و تعمیر شد.<ref>المعالم الاثیرة، ص66.</ref>
| |
|
| |
| صلیبیان پس از اشغال بیت‌‌المقدس در سال ۱۰۹۹م(برابر با ۵۸۳ق)، در قسمت غربی مسجدالاقصی، اقامتگاه‌هایی برای خود ساختند و ملحقاتی چون انبار غله، دستشویی و... نیز به آن بنا افزودند.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۸۳.</ref>
| |
|
| |
| پس از بازپس‌گیری مسجد و شهر توسط مسلمانان به فرماندهی [[صلاح‌الدین ایوبی]](۱۱۳۷–۱۱۹۳ میلادی) در سال ۵۸۹ق، وی فرمان داد تا بناها و مشاهد اسلامی شهر به حال نخستین خود بازگردد.<ref>الکامل، ج11، صص550 و 551.</ref> بازسازی، اصلاح و تزیین مسجدالاقصی تا مدتی ادامه داشت. آنچه بیش از بنا و عمارت، دستخوش تغییر و دگرگونی شده بود، مناسک و مراسم دینی بود. ازاین‌رو از نخستین اقدامات فاتحان مسلمان، تعیین امام جماعت و واعظ برای مسجدالاقصی و اقامه نماز جماعت پنج‌گانه در این مسجد،<ref>العبر تاریخ ابن خلدون، ج4، ص472.</ref> قرار دادن قرآن‌‌های بسیار در مسجد، تعیین قاریان قرآن و اختصاص دادن مقرری برای آنها<ref>الکامل، ج11، ص552؛ العبر، تاریخ ابن خلدون، ج4، ص473.</ref> و ساخت مدارس و مراکز دینی بود.<ref>العبر، تاریخ ابن خلدون، ج4، ص473.</ref>
| |
|
| |
|
| ==تاثیرات فرهنگی و سیاسی== | | ==تاثیرات فرهنگی و سیاسی== |
