پرش به محتوا

قربانی در خارج از منا: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
==مقدمه==
==مقدمه==
امروزه به سبب راحتی حمل و نقل، میلیون‌ها نفر در ایام حج به [[مکه]] مکرمه عزیمت می‌کنند که این همه جمعیت، طبیعتاً فضای بیشتری را می‌طلبد و باعث ایجاد مشکلات متعدد می‌شود. در این راستا، حکومت [[عربستان]] برای استفاده بهینه از گوشت قربانی، قربانگاه‌ها را به [[قربانگاه معیصم|معیصم]] منتقل کرده و برای پوست کندن قربانی، تکه‌تکه کردن گوشت آن، دسته‌بندی، منجمدسازی و... دستگاه‌هایی نصب کرده است. با توجه به حساسیت‌های موجود بین فقهای اسلام بر رعایت احکام [[حج]]، و مشکلات ایجاد شده در این زمان، برخی از فقهای معاصر قائل به صحیح بودن قربانی در خارج از سرزمین منا، بلکه در هر کشور دیگر هستند؛ چون قائل اند که قربانی‌ها در سرزمین منا مورد تلف و [[اسراف]] قرار می‌گیرند و [[خداوند متعال]] راضی به این کار نیست. برخی دیگر نیز مخالف قربانی در خارج از منا هستند. اما اکثر فقها در صورت اضطرار، ذبح در مسلخ‌های جدید را کافی می‌دانند و زمان قربانی را تا روز سیزدهم ([[ایام تشریق]]) جایز اعلام کرده‌اند.
امروزه به سبب راحتی حمل و نقل، میلیون‌ها نفر در ایام حج به [[مکه]] مکرمه عزیمت می‌کنند که این همه جمعیت، طبیعتاً فضای بیشتری را می‌طلبد و باعث ایجاد مشکلات متعدد می‌شود. در این راستا، حکومت [[عربستان]] برای استفاده بهینه از گوشت قربانی، قربانگاه‌ها را به [[قربانگاه معیصم|معیصم]] منتقل کرده و برای پوست کندن قربانی، تکه‌تکه کردن گوشت آن، دسته‌بندی، منجمدسازی و... دستگاه‌هایی نصب کرده است. با توجه به حساسیت‌های موجود بین فقهای اسلام بر رعایت احکام [[حج]]، و مشکلات ایجاد شده در این زمان، برخی از فقهای معاصر قائل به صحیح بودن قربانی در خارج از سرزمین منا، بلکه در هر کشور دیگر هستند؛ چون قائل اند که قربانی‌ها در سرزمین منا مورد تلف و [[اسراف]] قرار می‌گیرند و [[خداوند متعال]] راضی به این کار نیست. برخی دیگر نیز مخالف قربانی در خارج از منا هستند. اما اکثر فقها در صورت اضطرار، ذبح در مسلخ‌های جدید را کافی می‌دانند و زمان قربانی را تا روز سیزدهم ([[ایام تشریق]]) جایز اعلام کرده‌اند.
==آیه قربانی در حج==
==قربانی==
یکی از اعمال واجب در سرزمین منا، برای کسانی‌که [[حج تمتع]] به جا می‌آورند، این است که پس از رمی جمرات، قربانی کنند؛ یعنی حاجی باید یک شتر، گاو یا گوسفند سالم و فربه را به قصد تقرّب به خدا و جلب رضایت او قربانی کند.
{{اصلی|قربانی}}


خداوند در این زمینه می‌فرماید:
{{قلم رنگ|سبز|﴿وَاَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَه لِله فَاِنْ اُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ وَلا تَحْلِقُوا رُءُوسَکُمْ حَتَّی یَبْلُغَ الْهَدْیُ مَحِلَّهُ فَمَنْ کَانَ مِنْکُمْ مَرِیضًا اَوْ بِهِ اَذًی مِنْ رَاْسِهِ فَفِدْیَه مِنْ صِیَامٍ اَوْ صَدَقَه اَوْ نُسُکٍ فَاِذَا اَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَه اِلَی الْحَجِّ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ فَمَنْ لَمْ یَجِدْ فَصِیَامُ ثَلاثَه اَیَّامٍ فِی الْحَجِّ وَسَبْعَه اِذَا رَجَعْتُمْ تِلْکَ عَشَرَه کَامِلَه ذَلِکَ لِمَنْ لَمْ یَکُنْ اَهْلُهُ حَاضِرِی الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُوا اللهَ وَاعْلَمُوا اَنَّ اللهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ﴾}}.(سوره بقره، آیه196)
«و حج و [[عمره]] را برای خدا به اتمام رسانید و اگر محصور شدید، آنچه از قربانی فراهم شود (ذبح کنید و از [[احرام]] خارج شوید) و سرهای خود را نتراشید تا قربانی به محلش برسد (و در قربانگاه ذبح شود) و اگر کسی از شما بیمار بود ویا ناراحتی در سر داشت، (و ناچار بود سر خود را بتراشد) باید [[فدیه]] و کفاره‌ای از قبیل [[روزه]] یا [[صدقه]] یا گوسفند بدهد و هنگامی‌که از بیماری و دشمن در امان بودید، هرکس با ختم عمره، حج را آغاز کند، آنچه از قربانی برای او میسر است، ذبح کند و هرکه نیافت، سه روز در ایام حج، و هفت روز هنگامی‌که باز می‌گردید، روزه بدارد. این، ده روز کامل است. البته این برای کسی است که خانواده او، نزد [[مسجدالحرام]] نباشد (اهل مکه و اطراف آن نباشد) و از خدا بپرهیزید و بدانید‌که او سخت‌کیفر است».
==پیشینه فتوای کشتار در منا==
==پیشینه فتوای کشتار در منا==
فتوای واجب بودن کشتار در منا، از روزگار [[شیخ طوسی]] شروع شده و پس از او، این حکم یقینی فرض شده است؛ به ویژه با توجه به اینکه منا، سرزمین گستردهای بوده و گشایش چندین برابر حج‌گزاران آن زمان را داشته است. ازاین‌رو، حج‌گزاران برای خوردن و خشک کردن گوشت به منا می‌رفتند و هرگز مسئله کمبود جا، مشکلات بهداشتی و...، ‌که مورد ابتلای امروز است، در ذهن آنان وجود نداشت. ازاین‌رو، گرچه بحث‌های بسیاری پیش کشیده‌اند، از کمبود جا و آلودگی محیط (به خاطر کشتار در منا) سخنی به میان نیاورده‌اند و لزومی هم نمی‌دیدند‌که از واجب بودن و نبودن کشتار در منا سخن بگویند؛ زیرا همین‌که واجب بودن کشتار ثابت می‌شد و کشتار هم باید در جایی واقع می‌گردید، چون در آن زمان همه در منا به سر می‌بردند، ازاین‌رو، برای خوردن خود و دیگران در منا کشتار می‌کردند. <ref>‌حکم کشتن قربانی خارج از منا، عابدینی، 1375ش، شماره دهم، ص206</ref>
فتوای واجب بودن کشتار در منا، از روزگار [[شیخ طوسی]] شروع شده و پس از او، این حکم یقینی فرض شده است؛ به ویژه با توجه به اینکه منا، سرزمین گستردهای بوده و گشایش چندین برابر حج‌گزاران آن زمان را داشته است. ازاین‌رو، حج‌گزاران برای خوردن و خشک کردن گوشت به منا می‌رفتند و هرگز مسئله کمبود جا، مشکلات بهداشتی و...، ‌که مورد ابتلای امروز است، در ذهن آنان وجود نداشت. ازاین‌رو، گرچه بحث‌های بسیاری پیش کشیده‌اند، از کمبود جا و آلودگی محیط (به خاطر کشتار در منا) سخنی به میان نیاورده‌اند و لزومی هم نمی‌دیدند‌که از واجب بودن و نبودن کشتار در منا سخن بگویند؛ زیرا همین‌که واجب بودن کشتار ثابت می‌شد و کشتار هم باید در جایی واقع می‌گردید، چون در آن زمان همه در منا به سر می‌بردند، ازاین‌رو، برای خوردن خود و دیگران در منا کشتار می‌کردند. <ref>‌حکم کشتن قربانی خارج از منا، عابدینی، 1375ش، شماره دهم، ص206</ref>
۱۵٬۶۱۴

ویرایش