کاربر:Salar/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها
←تنقیه مناط
(←احکام) |
|||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
===تنقیه مناط=== | ===تنقیه مناط=== | ||
از راهکارهای مهم در فرایند اجتهاد و استنباط احکام شرعی، تنقیح مناط است. تنقیح، در لغت به معنای تهذیب و پالایش است<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۶۲۴ و ۶۲۵، ذیل واژه «نقح»</ref> و مناط به معنای جایِ آویختن<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۷، ص۴۱۸، ذیل واژه «نوط».</ref> که به معنای علت نیز به کار می‌رود.<ref>زرکشی، البحر المحیط فی اصول الفقه، ج۴، ص۲۵۷.</ref> | از راهکارهای مهم در فرایند اجتهاد و استنباط احکام شرعی، تنقیح مناط است. تنقیح، در لغت به معنای تهذیب و پالایش است<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۶۲۴ و ۶۲۵، ذیل واژه «نقح»</ref> و مناط به معنای جایِ آویختن<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۷، ص۴۱۸، ذیل واژه «نوط».</ref> که به معنای علت نیز به کار می‌رود.<ref>زرکشی، البحر المحیط فی اصول الفقه، ج۴، ص۲۵۷.</ref> | ||
تنقيح مناط، از اصطلاحات اصول فقه و از شيوه‌هاى استنباط حكم است كه در پرتو اجتهاد و نظر، علّت حكم از اوصاف غير دخيلى كه در نصّ آمده، شناسايى و در نتيجه، حكم به تمامى مواردى كه علّت در آنها وجود دارد تعميم داده مى‌شود. از مثالهاى تنقيح مناط در فقه ماجراى مردى بيابان‌نشين است كه نزد پيامبر(ص) آمد و از عمل آميزش خود با همسرش در روز ماه رمضان خبر داد و آن حضرت او را به آزاد كردن يك برده امر كرد. فقها از اين حديث استنباط كرده‌اند كه ارتكاب چنين عملى در ماه رمضان از سوى هر فرد روزه‌دارى موجب كفّاره (آزاد كردن برده) مى‌شود و خصوصيت باديه نشينى سوال‌کننده و وقوع عمل در آن موقعيت زمانى و مكانى، دخلى در علّيت حكم (وجوب كفّاره) ندارد و تنها علّت حكم، وقوع آن در ماه رمضان است. | |||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||