بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
==فصل اول: مفهوم شناسی و ضرورت موضوع== | ==فصل اول: مفهوم شناسی و ضرورت موضوع== | ||
در این فصل نویسنده ابتدا معنای لغوی عصمت: منع، بازداشتن،...و سپس مفهوم آن را که متکلمان مسلمان براساس معنای لغوی عصمت، مصون بودن پیامبران و ائمه از گناه را بیان میکنند، مورد بررسی قرار میدهد. | در این فصل نویسنده ابتدا معنای لغوی [[عصمت]]: منع، بازداشتن،...و سپس مفهوم آن را که متکلمان مسلمان براساس معنای لغوی عصمت، مصون بودن پیامبران و ائمه از گناه را بیان میکنند، مورد بررسی قرار میدهد. | ||
==فصل دوم: بررسی عصمت در اندیشه اسلامی== | ==فصل دوم: بررسی عصمت در اندیشه اسلامی== | ||
این فصل، انواع عصمت امام: عصمت در شناخت معارف و احکام الهی، عصمت در شناخت مسائل شرعی، عصمت در شناخت مصالح جامعه اسلامی به منزله رهبر، عصمت در تبیین احکام شریعت و عصمت عملی مورد بررسی قرار میگیرد و دلایل عقلی و نقلی بر معصومیت ائمه مطرح میشود. | این فصل، انواع عصمت امام: عصمت در شناخت معارف و احکام الهی، عصمت در شناخت مسائل شرعی، عصمت در شناخت مصالح جامعه اسلامی به منزله رهبر، عصمت در تبیین احکام شریعت و عصمت عملی مورد بررسی قرار میگیرد و دلایل عقلی و نقلی بر معصومیت ائمه مطرح میشود. | ||
در ادامه این بخش عصمت امام حسن و امام حسین مورد بحث قرار گرفته و ذیل آیاتی نظیر آیه تطهیر و احادیثی از پیامبر که آنها را نفس خود و سرور جوانان بهشت دانسته، بر عصمت این دو امام تأکید میورزد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 27- 71</ref> | در ادامه این بخش عصمت [[امام حسن مجتبی|امام حسن]] و [[امام حسین (ع)|امام حسین]] مورد بحث قرار گرفته و ذیل آیاتی نظیر [[آیه تطهیر]] و احادیثی از [[پیامبر]] که آنها را نفس خود و سرور جوانان بهشت دانسته، بر عصمت این دو امام تأکید میورزد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 27- 71</ref> | ||
==فصل سوم: نقد شبهات عصمت امام حسن(ع)== | ==فصل سوم: نقد شبهات عصمت امام حسن(ع)== | ||
در این فصل نویسنده به شبهاتی که در کتاب الامه و النص مطرح شده است پاسخ میدهد. | در این فصل نویسنده به شبهاتی که در کتاب [[الامه و النص]] مطرح شده است پاسخ میدهد. | ||
6 شبهه درباره عصمت امام حسن مطرح و پاسخ آنها داده میشود: | 6 شبهه درباره عصمت امام حسن مطرح و پاسخ آنها داده میشود: | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
'''شبهه اول: نهی حضرت علی (ع)، از مثله کردن قاتل خویش''' | '''شبهه اول: نهی حضرت علی (ع)، از مثله کردن قاتل خویش''' | ||
نویسنده اساس این شبهه را بر اساس روایات نامعتبر دانسته<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 77-78</ref> و بنا بر بعضی از منابع این عمل را به عبدالله بن جعفر و نیز خشم برافروخته مردم در مجازات قاتل علی (ع) مربوط میداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 80-81</ref> | نویسنده اساس این شبهه را بر اساس روایات نامعتبر دانسته<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 77-78</ref> و بنا بر بعضی از منابع این عمل را به [[عبدالله بن جعفر]] و نیز خشم برافروخته مردم در مجازات قاتل علی (ع) مربوط میداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 80-81</ref> | ||
همچنین توصیه امام علی در مورد قصاص قاتل خود، تأکید وی در برحذر داشتن کشتارهای خونین بعد قتل چنانکه در میان اعراب رایج بود دانسته<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 76</ref> و عمل امام حسن را در اعدام و گردن زدن قاتل پدرش، حق شرعی وی دانسته و در واقع نویسنده توصیه امام علی را از باب استحباب دانسته و وجوب آن را لازمالاجرا نمیداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 78</ref> | همچنین توصیه [[امام علی]] در مورد قصاص قاتل خود، تأکید وی در برحذر داشتن کشتارهای خونین بعد قتل چنانکه در میان اعراب رایج بود دانسته<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 76</ref> و عمل امام حسن را در اعدام و گردن زدن قاتل پدرش، حق شرعی وی دانسته و در واقع نویسنده توصیه امام علی را از باب استحباب دانسته و وجوب آن را لازمالاجرا نمیداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 78</ref> | ||
بدین ترتیب نویسنده معتقد است، عمل قصاص که با گردن زدن ابن ملجم اتفاق افتاده، و نه مثله کردن وسوزاندن وی، که اساس آن محل تردید است، دلیلی برای نداشتن عصمت امام حسن نمیتواند باشد. | بدین ترتیب نویسنده معتقد است، عمل [[قصاص]] که با گردن زدن [[ابن ملجم]] اتفاق افتاده، و نه مثله کردن وسوزاندن وی، که اساس آن محل تردید است، دلیلی برای نداشتن عصمت امام حسن نمیتواند باشد. | ||
'''شبهه دوم: گریه بر خطاهای خود''' | '''شبهه دوم: گریه بر خطاهای خود''' | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
در این قسمت به وصیت امام علی به امام حسن مبنی براینکه «بر گناهان خود گریه کن»، اشاره شده است. | در این قسمت به وصیت امام علی به امام حسن مبنی براینکه «بر گناهان خود گریه کن»، اشاره شده است. | ||
شبههای که مطرح شده این است که اگر امام علی به امام حسن میگوید از گناهان خود استغفار کند و در خلوت خود بگرید، دلیل بر عدم عصمت امام حسن خواهدبود. | شبههای که مطرح شده این است که اگر امام علی به امام حسن میگوید از گناهان خود [[استغفار]] کند و در خلوت خود بگرید، دلیل بر عدم عصمت امام حسن خواهدبود. | ||
نویسنده در پاسخ خود این مطلب را عنوان میکند که وصیت به صورت کلی بیان شده و تمام حاضران در جمع که سایر فرزندان امام علی نیز بودند را شامل میشده است و به این معنا نبوده که امام حسن مخاطب خاص این سخنان باشد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 82</ref> | نویسنده در پاسخ خود این مطلب را عنوان میکند که وصیت به صورت کلی بیان شده و تمام حاضران در جمع که سایر فرزندان امام علی نیز بودند را شامل میشده است و به این معنا نبوده که امام حسن مخاطب خاص این سخنان باشد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 82</ref> | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
'''شبهه سوم: طلب مغفرت امیرالمؤمنین برای امام حسن''' | '''شبهه سوم: طلب مغفرت امیرالمؤمنین برای امام حسن''' | ||
این قسمت به عسل خوردن امام حسن از سهم | این قسمت به عسل خوردن امام حسن از سهم [[بیتالمال]]، بدون اجازه، اشاره دارد که امام علی(ع)، به امام حسن گفت بخاطر این عمل استغفار کن. | ||
نویسنده اصل این روایت را محل تردید میداند چراکه تنها در مناقب ابن شهرآشوب آمده است و به این نکته اشاره میکند که چرا امام علی(ع) که مظهر عدالت بود امام حسن را بهواسطه این کار تنبیه نکرد. بنابراین نویسنده روایت را از اساس صحیح نمیداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 86-87</ref> | نویسنده اصل این روایت را محل تردید میداند چراکه تنها در [[مناقب ابن شهرآشوب]] آمده است و به این نکته اشاره میکند که چرا امام علی(ع) که مظهر عدالت بود امام حسن را بهواسطه این کار تنبیه نکرد. بنابراین نویسنده روایت را از اساس صحیح نمیداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 86-87</ref> | ||
'''شبهه چهارم: مطلاق بودن امام حسن''' | '''شبهه چهارم: مطلاق بودن امام حسن''' | ||
خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
'''شبهه ششم: بیعت یا صلح با معاویه''' | '''شبهه ششم: بیعت یا صلح با معاویه''' | ||
در این قسمت، بیعت امام حسن با معاویه که بیعت با طاغوت بوده و در نتیجه عملی گناه بشمار میرفته، در رد معصومیت امام حسن مطرح شدهاست. | در این قسمت، [[بیعت]] امام حسن با [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] که بیعت با [[طاغوت]] بوده و در نتیجه عملی گناه بشمار میرفته، در رد معصومیت امام حسن مطرح شدهاست. | ||
نویسنده در ابتدا مفهوم بیعت و صلح را جدا دانسته و بیان منابع مختلف، از جمله شیخ صدوق | نویسنده در ابتدا مفهوم بیعت و صلح را جدا دانسته و بیان منابع مختلف، از جمله [[شیخ صدوق]] و [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی]] را در این مورد بررسی کرده است.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 113-120</ref> | ||
او تصریح میکند که امام با معاویه صلح کرده و نه بیعت، چنانکه بیعت با شرط گذاشتن همراه نیست و امام حسن به هنگام صلح، شروطی را تعیین نمود.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 130</ref> | او تصریح میکند که امام با معاویه صلح کرده و نه بیعت، چنانکه بیعت با شرط گذاشتن همراه نیست و امام حسن به هنگام صلح، شروطی را تعیین نمود.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 130</ref> | ||
همچنین نویسنده، سخنان امام حسن را مورد توجه قرار میدهد که همواره حکومت بنی امیه را مانع آسایش امت اسلامی دانسته و خلیفه را کسی معرفی میکند که سیره پیامبر را عملی نماید و اهل بیت را سزاوارترین میداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 120-121</ref> | همچنین نویسنده، سخنان امام حسن را مورد توجه قرار میدهد که همواره حکومت [[بنیامیه|بنی امیه]] را مانع آسایش امت اسلامی دانسته و [[خلیفه]] را کسی معرفی میکند که سیره پیامبر را عملی نماید و [[اهل بیت]] را سزاوارترین میداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 120-121</ref> | ||
نویسنده تلاشهای معاویه برای تحریف حقیقت و اعتراضات امام حسن به اعمال معاویه را نیز در این زمینه مورد توجه قرار میدهد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 131</ref> | نویسنده تلاشهای معاویه برای تحریف حقیقت و اعتراضات امام حسن به اعمال معاویه را نیز در این زمینه مورد توجه قرار میدهد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 131</ref> | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
این قسمت به یکی از جنگهای دوران امام علی اشاره دارد که در آن امام حسین، حریف را به مبارزه طلبید و امام علی، امام حسین را از این کار برحذر داشت و آن عمل را ظلم نامید، بنابراین امام حسین مرتکب گناه شده و عصمت ندارد. | این قسمت به یکی از جنگهای دوران امام علی اشاره دارد که در آن امام حسین، حریف را به مبارزه طلبید و امام علی، امام حسین را از این کار برحذر داشت و آن عمل را ظلم نامید، بنابراین امام حسین مرتکب گناه شده و عصمت ندارد. | ||
نویسنده اولا در اصالت روایت تردید میکند و سپس احکام شرعی که در پس این واقعه از سوی فقهای شیعه اعلام شده را مورد بررسی قرارداده، برخی علما، مبارزه طلبی بدون اذن امام را جایز نداسته و برخی آن را مکروه دانستهاند، وهیچ یک از دو گناه محسوب نمیشود. | نویسنده اولا در اصالت روایت تردید میکند و سپس احکام شرعی که در پس این واقعه از سوی فقهای [[شیعه]] اعلام شده را مورد بررسی قرارداده، برخی علما، مبارزه طلبی بدون اذن امام را جایز نداسته و برخی آن را مکروه دانستهاند، وهیچ یک از دو گناه محسوب نمیشود. | ||
نویسنده حتی این مطلب را ذکر میکند که امام علی(ع)، برای حفاظت از امام حسن و امام حسین چنانکه ائمه پسین جامعه خواهند بود، آنها را از مبارزهطلبی نهی کردهاست.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 133-136</ref> | نویسنده حتی این مطلب را ذکر میکند که امام علی(ع)، برای حفاظت از امام حسن و امام حسین چنانکه ائمه پسین جامعه خواهند بود، آنها را از مبارزهطلبی نهی کردهاست.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 133-136</ref> | ||
خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
این بخش، به نامهای از امام حسن به امام حسین اشاره دارد که امام حسن، برادر خود را بخاطر بخشش به شعرا مورد سرزنش قرار داده و امام حسین نیز در جواب صرف دارایی برای حفظ آبرو را دلیل این عمل عنوان میکند. | این بخش، به نامهای از امام حسن به امام حسین اشاره دارد که امام حسن، برادر خود را بخاطر بخشش به شعرا مورد سرزنش قرار داده و امام حسین نیز در جواب صرف دارایی برای حفظ آبرو را دلیل این عمل عنوان میکند. | ||
نویسنده ذکر این روایت را تنها در کشف الغمه دانسته و آن را روایتی معتبر نمیداند. همچنین اشاره میکند متن نامه در جایی نیامده و راوی برداشت خود را ذکر کرده است. | نویسنده ذکر این روایت را تنها در [[کشف الغمه]] دانسته و آن را روایتی معتبر نمیداند. همچنین اشاره میکند متن نامه در جایی نیامده و راوی برداشت خود را ذکر کرده است. | ||
نویسنده حتی در صورت صحت نامه نیز، نامه امام حسن را نه به قصد سرزنش بلکه فراهم کردن بستری برای عنوان شدن قصد امام حسین از این کار میداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 160</ref> | نویسنده حتی در صورت صحت نامه نیز، نامه امام حسن را نه به قصد سرزنش بلکه فراهم کردن بستری برای عنوان شدن قصد امام حسین از این کار میداند.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 160</ref> | ||
خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
این بخش به وصیت امام حسن اختصاص دارد که تأکید کرده بود برای خاکسپاری وی نزاع و خونریزی اتفاق نیفتد. | این بخش به وصیت امام حسن اختصاص دارد که تأکید کرده بود برای خاکسپاری وی نزاع و خونریزی اتفاق نیفتد. | ||
نویسنده با ذکر روایات مختلف از کیفیت تشییع امام حسن، روی دادن جنگ و نزاع از سوی امام حسین را رد میکند و یادآور میشود مروان و عایشه از دفن امام حسن در کنار پیامبر ممانعت بهعمل آوردند و امام حسین بدون درگیری امام حسن را طبق وصیتش در بقیع به خاک سپرد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 161-170</ref> | نویسنده با ذکر روایات مختلف از کیفیت تشییع امام حسن، روی دادن جنگ و نزاع از سوی امام حسین را رد میکند و یادآور میشود [[مروان بن حکم|مروان]] و [[عایشه]] از دفن امام حسن در کنار پیامبر ممانعت بهعمل آوردند و امام حسین بدون درگیری امام حسن را طبق وصیتش در بقیع به خاک سپرد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 161-170</ref> | ||
'''شبهه پنجم: درخواست بیعت با یزید''' | '''شبهه پنجم: درخواست بیعت با یزید''' | ||
خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
در این بخش نویسنده، عدم بیعت امام حسین با یزید را امری روشن میداند و به روایاتی از دشمنان امام حسین نیز استناد میکند که امام هرگز قصد بیعت با یزید را نداشته است. | در این بخش نویسنده، عدم بیعت امام حسین با یزید را امری روشن میداند و به روایاتی از دشمنان امام حسین نیز استناد میکند که امام هرگز قصد بیعت با یزید را نداشته است. | ||
همچنین به موردی از نامه عمربن سعد اشاره میکند که گفته شده امام در بندی از آن گفته نزد یزید خواهد رفت و با وی بیعت خواهد کرد. | همچنین به موردی از نامه [[عمربن سعد]] اشاره میکند که گفته شده امام در بندی از آن گفته نزد [[یزید بن معاویه|یزید]] خواهد رفت و با وی بیعت خواهد کرد. | ||
نویسنده این مورد را صحیح نمیداند و به سخن شمر به ابن زیاد اشاره میکند که اگر امام حسین را در این مرحله رها کنی او با قوایی بیشتر برای جنگ بازخواهد گشت. و اینطور نتیجه میگیرد که امام هرگز سازش و بیعت با یزید را قبول نمیکرده است. | نویسنده این مورد را صحیح نمیداند و به سخن [[شمربن ذی الجوشن|شمر]] به [[عبیدالله ابن زیاد|ابن زیاد]] اشاره میکند که اگر امام حسین را در این مرحله رها کنی او با قوایی بیشتر برای جنگ بازخواهد گشت. و اینطور نتیجه میگیرد که امام هرگز سازش و بیعت با یزید را قبول نمیکرده است. | ||
چنانکه امام حسین همواره هدف خود را امر به معروف و نهی از منکر و مبارزه با حکومت فاسق یزید عنوان میکرد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 170-176</ref> | چنانکه امام حسین همواره هدف خود را امر به معروف و نهی از منکر و مبارزه با حکومت فاسق یزید عنوان میکرد.<ref>موسوعه رد شبهات(22)، ص 170-176</ref> |