←زمزم در گذر تاریخ
جز (removed Category:مقالههای در دست ویرایش using HotCat) |
|||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
==زمزم در گذر تاریخ== | ==زمزم در گذر تاریخ== | ||
گزارشات گوناگونی از پیشینه تاریخی و بازسازی‌ها و تعمیرات صورت گرفته بر روی "چاه زمزم" در ادوار مختلف تاریخی وجود دارد و سفرنامه‌نویسان مشهور به توصیف ویژگی‌های آن پرداخته‌اند. | گزارشات گوناگونی از پیشینه تاریخی و بازسازی‌ها و تعمیرات صورت گرفته بر روی "چاه زمزم" در ادوار مختلف تاریخی وجود دارد و سفرنامه‌نویسان مشهور به توصیف ویژگی‌های آن پرداخته‌اند. | ||
| خط ۷۹: | خط ۸۰: | ||
===ساخت و سازها=== | ===ساخت و سازها=== | ||
[[پرونده:زمزم (تاریخی).jpg|بندانگشتی|چاه زمزم در دوره‌ای که درونِ [[مطاف]] قرار داشت.<ref>«[https://english.alarabiya.net/features/2017/03/25/The-story-of-Zamzam-Well-water-that-has-been-flowing-for-more-than-5000-years All you need to know about Zamzam well]»، Al Arabiya.</ref> تصویر مربوط به سال ۱۳۴۶ق.<ref>«[https://twitter.com/3bdullah62/status/755883642048614400/photo/1 وأزيلت عام 1346هـ]»، صفحه عبدالله الرشید در توییتر.</ref>]] | |||
نخستین کس که زمین و دیواره‌های زمزم را با سنگ مرمر پوشاند، [[ابوجعفر منصور عباسی]] بود. وی این کار را در دوران خلافت خویش آغاز و سپس [[مهدی عباسی]] آن را به پایان برد. پس از آن تا دوران حکومت [[معتصم عباسی|معتصم]] در سال ٢٢٠ چاه در فضای باز بوده، و فقط گنبد کوچکی بر دهانه آن قرار داشته است. [[عمر بن فرج رخجیٖ|عمر بن فرج رُخجیٖ]] که از نویسندگان و دبیران دربار معتصم بوده، آن را تغییر داد و برای تمام زمزم، سقفی از چوب ساج فراهم کرد و از آن زنجیرهایی آویزان کرده، چراغ‌هایی به آنها آویخته بودند که شبها در موسم حج آنها را روشن می‌کردند.<ref>ازرقی، اخبار مکه، ج٢، ص6١.</ref> | نخستین کس که زمین و دیواره‌های زمزم را با سنگ مرمر پوشاند، [[ابوجعفر منصور عباسی]] بود. وی این کار را در دوران خلافت خویش آغاز و سپس [[مهدی عباسی]] آن را به پایان برد. پس از آن تا دوران حکومت [[معتصم عباسی|معتصم]] در سال ٢٢٠ چاه در فضای باز بوده، و فقط گنبد کوچکی بر دهانه آن قرار داشته است. [[عمر بن فرج رخجیٖ|عمر بن فرج رُخجیٖ]] که از نویسندگان و دبیران دربار معتصم بوده، آن را تغییر داد و برای تمام زمزم، سقفی از چوب ساج فراهم کرد و از آن زنجیرهایی آویزان کرده، چراغ‌هایی به آنها آویخته بودند که شبها در موسم حج آنها را روشن می‌کردند.<ref>ازرقی، اخبار مکه، ج٢، ص6١.</ref> | ||
چاه زمزم در سال‌هاى ٨٢٢ ق. و ١٣٨٣ق. تعمير و توسعه يافت. اكنون دهانۀ آن ١/۵ متر، عمق آن سى متر و فاصله‌اش تا كعبه ٢١ متر است. متوسط مصرف آب زمزم به وسيلۀ زائران بيت اللّٰه، حدود ده هزار متر مكعب در روز و ٧۶۵ متر مكعب در ساعت؛ يعنى ٢٩۶٠٠ ليتر است. در دوران سعودى به سال ١٣٨٨ق. قبّه‌اى كه بر فراز چاه زمزم بود، خراب و بناى جديدى در زير زمين ساختند كه در آن‌جا از آب چاه استفاده مى‌كردند. اكنون براى استفادۀ بيشتر از مطاف، آن مدخل را پر ساخته و در اطراف صحن مسجدالحرام به‌وسيلۀ لوله‌كشى، آب را به شيرها هدايت كرده‌اند تا زائران از آنها بنوشند و لذا دايرۀ مطاف وسيعتر گشته است. | چاه زمزم در سال‌هاى ٨٢٢ ق. و ١٣٨٣ق. تعمير و توسعه يافت. اكنون دهانۀ آن ١/۵ متر، عمق آن سى متر و فاصله‌اش تا كعبه ٢١ متر است. متوسط مصرف آب زمزم به وسيلۀ زائران بيت اللّٰه، حدود ده هزار متر مكعب در روز و ٧۶۵ متر مكعب در ساعت؛ يعنى ٢٩۶٠٠ ليتر است. در دوران سعودى به سال ١٣٨٨ق. قبّه‌اى كه بر فراز چاه زمزم بود، خراب و بناى جديدى در زير زمين ساختند كه در آن‌جا از آب چاه استفاده مى‌كردند. اكنون براى استفادۀ بيشتر از مطاف، آن مدخل را پر ساخته و در اطراف صحن مسجدالحرام به‌وسيلۀ لوله‌كشى، آب را به شيرها هدايت كرده‌اند تا زائران از آنها بنوشند و لذا دايرۀ مطاف وسيعتر گشته است. | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۲: | ||
* '''سفرنامه ابن جُبَیر'''، محمد بن احمد بن جبیر، پرویز اتابکی، ایران، مشهد، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، ١٣٧٠ ه. ش. | * '''سفرنامه ابن جُبَیر'''، محمد بن احمد بن جبیر، پرویز اتابکی، ایران، مشهد، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، ١٣٧٠ ه. ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
* «[https://twitter.com/3bdullah62/status/755883642048614400/photo/1 وأزيلت عام 1346هـ]»، صفحه عبدالله الرشید در توییتر، تاریخ بازدید: ۹ تیر ۱۴۰۱ش. | |||
* «[https://english.alarabiya.net/features/2017/03/25/The-story-of-Zamzam-Well-water-that-has-been-flowing-for-more-than-5000-years All you need to know about Zamzam well]»، Al Arabiya، تاریخ درج مطلب: ۷ ژوئن ۲۰۱۷م، تاریخ بازدید: ۹ تیر ۱۴۰۱ش. | |||
{{اماکن مکه}} | {{اماکن مکه}} | ||