بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اذان سوم''' اذانی که در سده‌های نخستین قمری پیش از اذان [[نماز جمعه]] گفته می‌شد. بنابر دیدگاه مشهور، سنّتِ خواندن [[اذان]] سوم را [[عثمان بن عفان|عثمان بن عَفّان]] به وجود آورد. این اذان در محلی به نام [[زوراء|زَوراء]] گفته می‌شد. اذان سوم را از آن رو به این نام خوانده‌اند که در [[روز جمعه]] با محاسبه اذان [[نماز صبح]] و اذان [[نماز جمعه]] سومین اذان بود. برخی نیز وجه تسمیه آن را برپایه [[اذان و اقامه]] نماز جمعه می‌دانند. | |||
[[ | [[فقیهان]] [[اهل سنت]] به جهت آنکه سیره [[خلفای راشدین]] را حجت می‌دانند، اذان سوم را عملی مشروع و برخی [[مستحب]] می‌دانند؛ اما فقیهان [[شیعه امامیه|شیعه]] معتقدند که برای نماز جمعه دو اذان تشریع نشده است. بنابراین خواندن اذان سوم [[بدعت]] و [[حرام]] است. امروزه خواندن اذان سوم در برخی کشورهای [[اسلام|اسلامی]] رایج است. | ||
==پیدایش== | ==پیدایش== | ||
| خط ۲۰: | خط ۱۹: | ||
===دیدگاه فقیهان اهل سنت=== | ===دیدگاه فقیهان اهل سنت=== | ||
بسیاری از فقیهان اهل سنت اذان سوم را مشروع می‌شمرند<ref>الخلاف، ج۱، ص۲۹۰؛ الانصاف، ج۲، ص۳۹۶.</ref> و حتی برخی به [[استحباب]] آن تصریح کرده‌اند.<ref>نک: الانصاف، ج۲، ص۳۹۶؛ الشرح الکبیر، ج۲، ص۱۸۸؛ حاشیة الدسوقی، ج۱، ص۱۹۲.</ref> از پشتوانه‌های آنان این است که سنت [[خلفای راشدین|خلفا]] حجت است؛ آن هم بر پایه روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] که [[مسلمانان]] را به پیروی از سنت [[خلفای راشدین]] فراخوانده است. دلیل دیگر، [[اجماع]] سکوتی یعنی سکوت [[صحابه]] در برابر این کار [[عثمان بن عفان|عثمان]] است.<ref>نک: عمدة القاری، ج۶، ص۲۱۱؛ تحفة الاحوذی، ج۳، ص۴۰؛ فتاوی اللجنة الدائمه، ج۸، ص۲۴۳-۲۴۵.</ref> البته [[عبدالله بن عمر]] که در زمره صحابه بوده، آن را [[بدعت]] خوانده و صحابی دیگر، [[عطاء بن ابیرباح]] نیز آن را باطل شمرده است.<ref>احکام القرآن، جصاص، ج۳، ص۵۹۴؛ فتح الباری، ج۲، ص۳۲۷.</ref> شماری از مؤلفان، مقصود ابن عمر را از بدعت، کار بی‌سابقه و جدید دانسته‌اند، نه کار [[حرام]].<ref>فتح الباری، ج۲، ص۳۲۷؛ عون المعبود، ج۳، ص۳۰۳.</ref> در برابر، برخی فقیهان هر بدعتی را گمراهی خوانده و روایت نبوی | بسیاری از فقیهان اهل سنت اذان سوم را مشروع می‌شمرند<ref>الخلاف، ج۱، ص۲۹۰؛ الانصاف، ج۲، ص۳۹۶.</ref> و حتی برخی به [[استحباب]] آن تصریح کرده‌اند.<ref>نک: الانصاف، ج۲، ص۳۹۶؛ الشرح الکبیر، ج۲، ص۱۸۸؛ حاشیة الدسوقی، ج۱، ص۱۹۲.</ref> از پشتوانه‌های آنان این است که سنت [[خلفای راشدین|خلفا]] حجت است؛ آن هم بر پایه روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] که [[مسلمانان]] را به پیروی از سنت [[خلفای راشدین]] فراخوانده است. دلیل دیگر، [[اجماع]] سکوتی یعنی سکوت [[صحابه]] در برابر این کار [[عثمان بن عفان|عثمان]] است.<ref>نک: عمدة القاری، ج۶، ص۲۱۱؛ تحفة الاحوذی، ج۳، ص۴۰؛ فتاوی اللجنة الدائمه، ج۸، ص۲۴۳-۲۴۵.</ref> البته [[عبدالله بن عمر]] که در زمره صحابه بوده، آن را [[بدعت]] خوانده و صحابی دیگر، [[عطاء بن ابیرباح]] نیز آن را باطل شمرده است.<ref>احکام القرآن، جصاص، ج۳، ص۵۹۴؛ فتح الباری، ج۲، ص۳۲۷.</ref> شماری از مؤلفان، مقصود ابن عمر را از بدعت، کار بی‌سابقه و جدید دانسته‌اند، نه کار [[حرام]].<ref>فتح الباری، ج۲، ص۳۲۷؛ عون المعبود، ج۳، ص۳۰۳.</ref> در برابر، برخی فقیهان هر بدعتی را گمراهی خوانده و روایت نبوی یادشده را دلالت‌گر بر حجت بودن همه کارهای خلفا نشمرده‌اند.<ref>نک: احکام القرآن، جصاص، ج۳، ص۵۹۴؛ تحفة الاحوذی، ج۳، ص۴۱.</ref> [[شافعی]] اکتفا به یک [[اذان و اقامه|اذان]] را در [[نماز جمعه]] پسندیده‌تر دانسته است.<ref>الام، ج۱، ص۲۲۴.</ref> | ||
برخی فقیهان [[اهل سنت]] شتافتن به سوی نماز جمعه را پس از شنیدن اذان سوم [[واجب]] شمرده و بر این اساس، از باب [[سد ذریعه]] (محکم‌کاری و جلوگیری کامل از ارتکاب نهی)<ref>بدایة المجتهد، ج۱، ص۹۶؛ التسهیل، ج۲، ص۲۶؛ نک: کشاف القناع، ج۳، ص۳۰۲.</ref> و نیز به دلیل [[آیه]] ۹ [[سوره جمعه]]، اقدام به معامله و خرید و فروش را [[حرام]] دانسته‌اند؛<ref>نک: مواهب الجلیل، ج۲، ص۵۵۴؛ کشاف القناع، ج۳، ص۲۰۸؛ حاشیة الدسوقی، ج۱، ص۳۸۶-۳۸۹.</ref> ولی بسیاری از [[فقیهان]] به پشتوانه سیره [[پیامبر(ص)]]، تنها پس از اذان [[نماز جمعه]] که در حضور خطیب گفته می‌شود، خرید و فروش را حرام شمرده و «نداء» را در آیه به معنای این اذان دانسته‌اند.<ref>الام، ج۱، ص۲۲۴؛ المغنی، ج۲، ص۱۴۵؛ روح المعانی، ج۲۸، ص۹۹.</ref> | برخی فقیهان [[اهل سنت]] شتافتن به سوی نماز جمعه را پس از شنیدن اذان سوم [[واجب]] شمرده و بر این اساس، از باب [[سد ذریعه]] (محکم‌کاری و جلوگیری کامل از ارتکاب نهی)<ref>بدایة المجتهد، ج۱، ص۹۶؛ التسهیل، ج۲، ص۲۶؛ نک: کشاف القناع، ج۳، ص۳۰۲.</ref> و نیز به دلیل [[آیه]] ۹ [[سوره جمعه]]، اقدام به معامله و خرید و فروش را [[حرام]] دانسته‌اند؛<ref>نک: مواهب الجلیل، ج۲، ص۵۵۴؛ کشاف القناع، ج۳، ص۲۰۸؛ حاشیة الدسوقی، ج۱، ص۳۸۶-۳۸۹.</ref> ولی بسیاری از [[فقیهان]] به پشتوانه سیره [[پیامبر(ص)]]، تنها پس از اذان [[نماز جمعه]] که در حضور خطیب گفته می‌شود، خرید و فروش را حرام شمرده و «نداء» را در آیه به معنای این اذان دانسته‌اند.<ref>الام، ج۱، ص۲۲۴؛ المغنی، ج۲، ص۱۴۵؛ روح المعانی، ج۲۸، ص۹۹.</ref> | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۸: | ||
* '''النهایه''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش آقا بزرگ تهرانی، بیروت،دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق. | * '''النهایه''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش آقا بزرگ تهرانی، بیروت،دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق. | ||
* '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (درگذشت ۱۱۰۴ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۲ق. | * '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (درگذشت ۱۱۰۴ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۲ق. | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | |||