ستون تهجد: تفاوت میان نسخه‌ها

| بنيانگذار       =  

'''ستون تهجد'''، محل نمازهای نافله‌ شبانه پيامبر در مسجدالنبی. [[پیامبر]]، هنگامی‌که مسجد خالی از [[نمازگزار]] بود، کنار این ستون، حصیری پهن می‌کرد و نماز شب می‌خواند. پس از مدتی، به دلیل تقلید مردم از پیامبر، آن حضرت حصیر خود را جمع کرد و دلیل این کار خود را ترس از واجب شدن نماز شب بر مؤمنان در حالی‌که توان آن را ندارند، اعلام کرد.

بعدها در کنار این ستون، محرابی ساخته شد که [[محراب تهجد]] نام گرفت. نماز خواندن در کنار این ستون مستحب دانسته‌ شده است اما سال‌ها است که مانعی در برابر آن قرار گرفته و این ستون را از دسترس زائران خارج می‌کند.

اين ستون پشت [[خانه حضرت فاطمه]] و در سمت شمالی آن قرار داشت. اکنون در آن‌جا محرابي كوچك است<ref>المعالم الاثيره، ص۴۲.</ref> که چون کسي روبه‌روي آن مي‌ايستد، ستون در سمت چپ او، روبه‌روی باب جبرئيل قرار مي‌گيرد.<ref>الدره الثمينه، ص۲۵۷؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۲۰.</ref> اين ستون کنار مکان اصلی [[باب جبرئیل|باب جبرئيل]] پيش از [[بازسازی مسجدالنبی|توسعه مسجدالنبی]] بود که اکنون کمی عقب‌تر از مکان نخست قرار دارد.<ref>تاريخ و آثار اسلامي، ص۱۹۵.</ref> در حال حاضر، درون ضريح پيامبر جاي گرفته و بر سنگ مرمری که آن‌جا نهاده‌اند، نوشته‌اند: «هذا متهجد النبي: اين‌جا مکانی است که پيامبر [[نافله شب]] مي‌گزارْد.»

علت نام‌گذاری این ستون به تهجد، از آن رو است که وقتی مسجد از نماز‌گزاران خالی می‌شد، پيامبر كنار اين ستون که پس از درِ خانه اميرمؤمنان علی قرار داشت، حصيری پهن کرده و روی آن به تهجّد و نماز می‌‏ايستاد.<ref>المعالم الاثيره، ص۴۳.</ref> [[علی (ع)]] نيز نماز شب را همين جا می‌خواند.<ref>نک: الدره الثمينه، ص۱۲۵؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۲۰.</ref>  

در پی تقليد برخی مسلمانان از رسول خدا، ايشان حصير را جمع کرد و در پاسخ کساني که علت اين کار را پرسيدند، فرمود: ترسيدم نماز شب بر شما واجب شود و شما توان آن را نداشته باشيد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=187 وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۷.]</ref> [[ابن نجّار]] و [[مطری]] از اين محل به «مصلّي النّبي صلّي الله عليه و آله باللّيل: نمازگاه شبانه پيامبر» ياد كرده‌‏اند. در سده‌های بعد، در آن مكان [[محراب تهجد|محرابی]] ساخته شد.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۹؛ المعالم الاثيره، ص۴۳.</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=189 وفاءالوفا، ج2، ص189]</ref>

در منابع، در باب فضيلت نمازخواندن کنار اين ستون، روايت‌هايی آمده‌است؛ از جمله آن که [[محمد بن حنفيه]]، فرزند امام علی به سعيد بن عبدالله بن فضيل که در آن‌جا نماز می‌گزارد، گفت: اين جا مصلای رسول خدا هنگام به جای آوردن نافله شب بوده است؛ از اين رو، پيوسته آن‌جا باش.<ref>الدره الثمينه، ص۲۵۷؛ تعمير و توسعه مسجد شريف نبوي، ص۷۶.</ref>

مسلمانان در گذر تاريخ برای نماز ‌گزاردن در کنار اين ستون بسيار اشتياق داشتند و اکنون نيز پشت [[محراب‌های مسجدالنبی|محراب تهجد]] گرد می‌آيند. اين محراب اكنون نيز موجود است؛ ولی در برابرش مانعی گذاشته‏‌اند تا مردم آن را نبينند<ref>المعالم الاثيره، ص۴۳.</ref> و مدت‌ها است که زائران بدان دسترسي ندارند و مردم از نماز ‌گزاردن در كنار آن محروم شده‏‌اند. اين در حالی است که تبرّک به آن مستحب دانسته شده است.<ref>الغدير، ج۵، ص۱۲۴.</ref>

*'''تاريخ و آثار اسلامي مکه مكرمه و مدينه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۳۸۶ش؛  

*'''تعمير و توسعه مسجد شريف نبوي'''، ناجي محمد حسن، ترجمه: آيتي، مشعر، ۱۳۸۷ش؛  

*'''الدره الثمينه في اخبار المدينه'''، محمد بن محمود النجار (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدين، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۷ق؛  

*'''الغدير'''، الاميني (م.۱۳۹۰ق.)، بيروت، دار الکتاب العربي، ۱۳۸۷ق؛  

*'''المعالم الاثيره'''، محمد محمد حسن شراب، بيروت، دار الكتاب العربي، ۱۳۸۷ق؛  

*'''موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره'''، احمد زکي يماني، مصر، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۸ق؛  

*'''وفاء الوفاء'''، السمهودي ‏(م.۹۱۱ق.)، به کوشش السامرائي، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۴ق.