ضریح رسول الله: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
قبر پیامبر در حجره عایشه قرار داشت. با این وجود عایشه پس از فوت پیامبر در حجره خویش ساکن بود و حائلی بین محل زندگی وی و قبر پیامبر وجود نداشت. اما در دوره‌های بعد همراه با بازسازی مسجدالنبی، حجره شریفه و محدوده قبر نبوی به‌صورت بخشی مجزا درآمد. عمده تغییرات در ادوار بعد بدین شرح است: | قبر پیامبر در حجره عایشه قرار داشت. با این وجود عایشه پس از فوت پیامبر در حجره خویش ساکن بود و حائلی بین محل زندگی وی و قبر پیامبر وجود نداشت. اما در دوره‌های بعد همراه با بازسازی مسجدالنبی، حجره شریفه و محدوده قبر نبوی به‌صورت بخشی مجزا درآمد. عمده تغییرات در ادوار بعد بدین شرح است: | ||
===اولین ضریح قبر نبوی=== | |||
در دوره ولیدبن عبدالملک، والی وی در مدینه، عمربن عبدالعزیز همراه با اصلاحاتی که در مسجد ایجاد نمود، دیواری پنج‌ضلعی دور حجره شریفه کشید. شکل پنج‌ضلعی آن به‌این خاطر بود که شبیه به کعبه نباشد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 69</ref> همچنین کسانی که در پشت آن به سمت قبله نماز می خواندند، چون سمت مثلثی آن برابرشان بود، عملا رو به قبر بودن بر آنان صدق نمی‌کرد<ref>آثار اسلامی مکه ومدینه، ص 218</ref> | |||
===ایجاد گنبد روی ضریح=== | |||
در سال 678ه.ق سلطان سیف‌الدین قلاوون، گنبدی بر بالای حجره ایجاد کرد.<ref>عماره المسجد النبوی، ص 239</ref> پایین این گنبد مربع و بالای آن هشت‌ضلعی بود که با سرب پوشیده شده‌بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=384 وفاالوفا، ج2، ص 384]</ref><ref>مدینه منوره، ص 99</ref> | |||
در سال 881ه.ق، حسن بن محمد بن قلاوون، گنبد بالای حجره را بازسازی کرد. | |||
در دوره اول اصلاحات قایتبای که قبل از آتش سوزی بزرگ انجام گرفت، سقف قدیم حجره شریفه خراب و گنبد کوچک آن با سنگ بازالت ساخته شد که قسمت بالای آن به خاطر استحام بیشتر از آهک بود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 141-142</ref> | |||
پس از آتش سوزی سال 886ه.ق، در دوره قایتبای، گنبد داخلی روی حجره شریفه، به گنبد بزرگ بیرونی روی سقف مسجد تبدیل شد. | |||
===شکل گرفتن محدوده نهایی ضریح در عصر ممالیک=== | |||
در سال 668ه.ق ملک ظاهر بیبرس مملوکی، مقصوره‌ای چوبی به ارتفاع 3/5 متر، اطراف حجره شریفه کشید.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> او محوطه خانه حضرت فاطمه را نیز وارد در این مقصوره نمود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 137</ref> سه در هم برای مقصوره ایجاد شد.<ref>عماره المسجد النبوی، ص 231</ref> این ضریح مابین ستون های وفود، سریر و حرس قرار گرفت. به‌طوری که نیمی از این ستون‌ها داخل ضریح قرار گرفتند. | |||
در سال 694ه.ق الملک العادل زین‌الدین کتبغا، پنجره دائره ای شکل را در مقصوره چوبی ایجاد نمود و ارتفاع دیواره‌های مقصوره را تا سقف افزایش داد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=388 وفاالوفا، ج2، ص 388]</ref> | |||
پس از دومین آتش سوزی در مسجدالنبی، قایتبای ضریح را مطابق آن‌چه بیبرس ایجاد کرده بود، بنا نهاد با این تفاوت که ضریح جدید چهار در داشت. در این زمان، برای ضریح در جهت قبله، پنجره‌هایی از مس ساخته شد. در بالای آن هم پنجره‌ای مشبک قرارگرفت. اما در جهت شمالی و غربی پنجره‌ها آهنی بود و بالای آن تزییناتی از مس قرار گرفته بود و دارای 76 طاق بود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 70</ref> | |||
===ضریح در دوره معاصر=== | |||
شاکله اصلی ضریح تا به امروز تغییرات چندانی نداشته و به همان صورت باقی مانده‌است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219</ref> با این وجود جنس ضریحی که امروزه وجود دارد از طلاست.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219</ref> ابعاد ضریح این‌طور ذکر شده است: طول دیوار مسی در ضلع شمال و جنوبی خارج مقصوره، 16 متر و در ضلع شرقی و غربی 15 متر، طول اضلاع از داخل بین 4-5-6 متر، ارتفاع حجره تقریبا 8 متر و ارتفاع عرصه مخمس از زمین مسجد حدود 7 متر است.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 72</ref> | |||
==درهای ضریح== | ==درهای ضریح== | ||