مسجد ابوبکر(مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها

'''مسجد ابوبکر(مدینه)'''، یکی از [[مساجد مصلی]] است که در منطقه مناخه مدینه در غرب مسجدالنبی واقع شده‌‌است. مساجد مصلی در مکان‌های بازی ساخته شدند که پیامبر(ص) در آنها نماز عید برپا کرده بود. ابوبکر در دوران خلافتش پس از پیامبر در این مکان نماز عید را برپا کرده‌است. گفته شده پیامبر در این مکان برای فوت نجاشی نماز خواند.  

مسجد ابوبکر از مساجد منطقه مَناخه در مدینه و نزدیک به [[مسجد النبی]] است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=223 مساجدالاثیر، ص223.]</ref> مناخه منطقه بازی بود که بازار مدینه بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=402 معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ص402]</ref> پژوهشگران بر آنند که این مسجد در محل خانه کثیر بن الصلت ساخته شده که بنابر روایات پیامبر یک بار در آن نماز عید خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=4032 معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزئ 4، مجلد1، ص 403-404]</ref>

مسجد ابوبکر، دومين مسجد از مساجد سه‌گانه ([[مسجد غمامه]]، [[مسجد امام علی (مناخه)|مسجد امام علی(ع)]] و مسجد ابوبکر) موجود در میدان مصلی الاعیاد (محل نماز عیدها) است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=223 مساجدالاثیر، ص223.]</ref> فاصله مسجد ابوبکر تا [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] 335 متر است.<ref>آثار اسلامي مکّه و مدينه، ص۲۹۲.</ref>اين مسجد در گذشته، در کوچه عريضی قرار داشت. هم‌اکنون پس از برداشته شدن ساختمان‌های اطرافش به حياط مسجد نبوی ‌اشراف دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref>

برخی برآنند که اولین که نخستین بار در زمان عمر بن عبدالعزیز (حاکم مدینه در ۸۷-۹۳ق.) مسجد‌هایی در این جای نمای پیامبر در این منطقه ساخته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=145 المدینه المنوره، ص 145]</ref>

مسجد در زمان سمهودی (م. ۹۱۱ق.)، تاریخ‌نگار مدینه، تخریب شده بود. به گزارش سمهودی این مسجد در وسطی باغ و نزدیک چشمه‌ای قرار داشت و اهالی منطقه چارپایان خود را از محوطه مسجد عبور می‌دادند. به گفته سمهودی ورود چارپایان از در شمالی مسجد انجام می‌شد و اهالی به مرور چارپایان خود را در آن منطقه نگه می داشتند و آنجا تبدیل به مزبله شده بود. سمهودی از شیخ حرم، اشرف اینال درخواست رسیدگی به وضعیت این مسجد را کرد و او فقیه شهاب الدین احمد النوسی را مأمور به این کار کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا، ج3، ص 122]</ref> در پی آن در محل محراب که مسقف بود، در سمت شمال آن دیواری قرار گرفت که مانع از ورود چارپایان می‌شد. مسیری نیز در سمت شمال برای عبور چارپایان اختصاص یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=123 وفاالوفا، ج3، ص 123]</ref>درباره ساخت و ساز های بعدی مسجد گزارشی در دست نیست.  

بنابر آنچه در تابلوی کنار ورودی مسجد آمده است: این مسجد در سال 1411 قمری در زمان ملک فهد بن عبدالعزیز مرمت شده است. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=239 مساجدالاثریه، ص 239]</ref>

 

اصلاحات و بازسازی های دیگری در این مسجد در سال 1429 تا 1430 (2007-2008) به عمل آمد. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=409 معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء4، مجلد1، ص 409]</ref>

این مسجد، شامل دو بخش است: قسمت غربی که با گنبدی مسقف شده و ورودی آن در جهت شرقی قرار گرفته است. در گوشه شمال شرقی‌اش مناره‌ای قرار دارد. قسمت شرقی مسجد باز است. طول مسجد به 19/5متر مي‌رسد. عرض آن نيز 15 متر است. مساحتش 292/5متر مربع است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref> دیوارها مرتفع  و سنگی است. مدخل در دیوار شرقی قرار دارد و در دو طرف مدخل دو ستون قرار گرفته، مدخل مسجد، مربعی است به ابعاد ده متر که [[گنبد]]<nowiki/>ی بر آن واقع شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=146 المدینه المنوره، ص 146]</ref>