مسجد غمامه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۴۰۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۲: خط ۷۲:
اقامه نماز باران در این مُصلاّ، سبب شد تا پس از استجابت دعای پیامبر(ص) و مسلمانان، مسجد موجود به نام «مسجد غمامه» یا «مسجد ابر» نام‌گذاری شود. [[عبدالغنی]] نوشته است که وی این وجه نام‌گذاری را در کتاب‌های کهن نیافته است.<ref>المساجد الاثریه، ص٢٣٢.</ref>
اقامه نماز باران در این مُصلاّ، سبب شد تا پس از استجابت دعای پیامبر(ص) و مسلمانان، مسجد موجود به نام «مسجد غمامه» یا «مسجد ابر» نام‌گذاری شود. [[عبدالغنی]] نوشته است که وی این وجه نام‌گذاری را در کتاب‌های کهن نیافته است.<ref>المساجد الاثریه، ص٢٣٢.</ref>
==پیشینه ساخت و بازسازی==
==پیشینه ساخت و بازسازی==
بنای نخست آن، در زمان [[عمر بن عبدالعزیز]] و در همان نقطه‌ای بوده است که رسول‌خدا) نماز عید را برگزار کرد.<ref>وفاء الوفا، ج٣، ص٧٨5.</ref>
محل مسجد غمامه، آخرین مصلای پیامبر بود. یعنی آخرین جایی که پیامبر در آن نماز عید خواند و پس از درگذشت او در همین مکان نماز عید و استقساء خوانده می شد. در زمان ابن زباله و ابن شبه این مکان به عنوان مصلی شناخته می شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=115 وفاء الوفاء، ج3، ص 115]</ref> در روایت ابن شبه گاهی از این مکان به عنوان مسجد یاد شده است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=118 وفاء الوفاء، ج3، ص 118]</ref>
 
به گزارش سمهودی این مکان در نزدیکی خانه کثیر بن صَلت و در جنوب آن قرار داشته است و در قبل از اینکه اینجا مسجد شود، نشانه ای (عَلَم) در آنجا گذاشته بودند که محل مصلی پیامبر را نشان می داد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=118 الوفاء الوفاء، ج3، ص 118]</ref>
 
این مسجد در گزارش های تاریخ نگاران مدینه از قرن هشتم<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=146 التعریف بما انست الهجره، ص 146]</ref> و نهم  یاد شده است و سمهودی (م.911) بر آن است که احتمالا اولین بار در زمان عمر بن عبدالعزیز ساخته شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاء الوفاء، ج3، ص 122]</ref> سمهودی گزارش می‌کند که این مسجد در زمان او باز بوده هر چند دچار خرابی بوده است. او گزارش می دهد که روی در این مسجد نوشته شده که آن را به فرمان عز الدین شیخ حرم مکه (درگذشته به 761ق.) بازسازی کرده اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=123 وفاء الوفاء، ج3، ص 123]</ref>این مسجد را در سال 861 امیر بردبک که معمار بود بازسازی کرد.<ref>وفاء‌الوفاء، ج3، ص 146</ref>
 


در منابع تاریخی تا زمان سمهودی از این مسجد یادی نشده است. مسهودی از بازسازی مجسد در زمان سلطان حسن بن قلاوون یاد کرده است. این بازسازی پیش از سال ۷۶۱ انجام شده و احتمالا پیش از آن مسجد ویرانه بوده و مورد توجه منابع نیز قرار نگرفته است.<ref>مدینه منوره، لمعی مصطفی، ص ۱۹۷-۱۹۸</ref>


از بازسازی‌های دیگر مسجد اطلاعی در دست نیست، تا بازسازی مسجد در زمان سلطان عبدالمجید اول عثمانی (حکومت از 1255 تا ١٢٧٧) که قبل از سال ۱۲۶۸/۱۸۵۲ صورت گرفته است.<ref>مدینه منوره، لمعی مصطفی، ص ۲۰۰</ref>  
از بازسازی‌های دیگر مسجد اطلاعی در دست نیست، تا بازسازی مسجد در زمان سلطان عبدالمجید اول عثمانی (حکومت از 1255 تا ١٢٧٧) که قبل از سال ۱۲۶۸/۱۸۵۲ صورت گرفته است.<ref>مدینه منوره، لمعی مصطفی، ص ۲۰۰</ref>