مسجد البیعه (مکه): تفاوت میان نسخه‌ها

مسجد البیعه (مکه) (ویرایش)

نسخهٔ ‏۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۱۴

۹۸۹ بایت حذف‌شده ، ۱ ژوئیه

←‏تاریخچه بنای مسجد

دیداریویکی‌متن

Kamran

Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران

۹٬۸۶۶

ویرایش

@@ خط ۵۲: / خط ۵۲: @@
 === قرن هشتم و نهم ===
-ابن تیمیه(وفات 728ق) که مردم را از رفتن به اماکن متبرک نهی می‌کرد، به این مسجد نیز توجه داشته و از این‌که مردم زمان وی به این مسجد اقبال نشان می‌دادند؛ انتقاد کرده و به صراحت به بدگویی از این مسجد پرداخته است.<ref>اقتضاء صراط المستقیم، ص 426</ref>
+ابن تیمیه (وفات 728ق) زیارت مکان بیعت عقبه را بدعت می‌داند و اشاره می‌کند که در این مکان مسجدی ساخته‌اند.<ref>اقتضاء صراط المستقیم، ص 426</ref> فاسی (وفات 832ق)، تاریخ‌نگار مکی، نیز این مسجد را توصیف کرده است. به گزارش او بخش بزرگی از این مسجد در زمان او تخریب شده بود. به گزارش او مسجد دارای دو رواق بوده که بر هر یک سه گنبد بر چهار طاق قوسی قرار گرفته بود. پشت این رواق‌ها نیز میدانگاهی وجود داشت. در سمت شمال این مسجد دو در و دو در نیز در سمت جنوب است.<ref>شفاء الغرام، ج1 ص 348</ref>
-فاسی (وفات 832ق)، تاریخ‌نگار مکی، نیز توصیفی از این مسجد به دست داده است به گزارش او بخش بزرگی از این مسجد در زمان او تخریب شده بود. به گزارش او مسجد دارای دو رواق است که بر هر یک سه گنبد بر چهار طاق قوسی قرار گرفته است. پشت این رواق‌ها نیز میدانگاهی وجود دارد. طول هر دو رواق از شمال به جنوب 23× 14 ذراع و طول میدانگاه از دیوار شمالی تا جنوبی 5/24 × 33 ذراع و یک ششم ذراع است. در سمت شمال این مسجد دو در و دو در نیز در سمت جنوب است. <ref>شفاء الغرام، ج1 ص 348</ref>
 === گزارشی از تخریب مسجد در قرن یازدهم ===
-محمدباقر شریف اصفهانی در قرن یازدهم خبر از انهدام مسجد البیعه داده‌است. وی ذیل عنوان مسجد البیعه آورده: «و آن مسجد در طرف چپ راه است، هرگاه از مکه به منا روند و میان آن و حد منا اندک فاصله است و الحال منهدم است. در این‌جا پیغمبر(ص) با هفتاد نفر از [[انصار]] بیعت نموده‌اند.»<ref>جواهر التاریخ المکی (چاپ شده در مقالات تاریخی، دفتر شانزدهم)، ص ٢۶٣.</ref>
+محمدباقر شریف اصفهانی در قرن یازدهم خبر از انهدام مسجد البیعه داده‌ است. وی ذیل عنوان مسجد البیعه می‌نویسد: «و آن مسجد در طرف چپ راه است، هرگاه از مکه به منا روند و میان آن و حد منا اندک فاصله است و الحال منهدم است. در این‌جا پیغمبر(ص) با هفتاد نفر از [[انصار]] بیعت نموده‌اند.»<ref>جواهر التاریخ المکی (چاپ شده در مقالات تاریخی، دفتر شانزدهم)، ص ٢۶٣.</ref>
 === بازسازی‌های عصر عثمانی ===
-گزارش‌هایی درباره بازسازی این مسجد در [[دوره عثمانی]] نیز نقل شده است. در منابع آمده است که این مسجد در سال یک هزار و دویست و پنجاه و اندی در سلطنت [[عبدالحمید عثمانی|عبدالحمیدخان]] تعمیر شد، در حالی که یک [[رواق]] در قبله با [[محراب|محرابی]] داشت. توصیف آن چنین است: مقابل آن، [[صحن]] بزرگی است با دیوارهای بلند که در حال حاضر آباد است. طول مسجد از محراب تا آخر صحن آن ٣٨ ذراع و یک ششم است. <ref>افادة الانام، ج ٢، ص ۴٩.</ref>این مسجد هم‌اکنون نیز بدون سقف و [[مناره]] و [[گنبد]] با دیوارهای بلنداست.<ref>تاریخ القویم، ج6، ص 28</ref>
+گزارش‌هایی درباره بازسازی این مسجد در [[دوره عثمانی]] در دست است. در منابع آمده است که این مسجد در سال یک هزار و دویست و پنجاه و اندی در سلطنت [[عبدالحمید عثمانی|عبدالحمیدخان]] تعمیر شد، در حالی که یک [[رواق]] در قبله با [[محراب]] داشت و جلوی رواق صحنی بزرگ قرار داشت. <ref>افادة الانام، ج ٢، ص ۴٩.</ref>
+این مسجد هم‌اکنون نیز بدون سقف و [[مناره]] و [[گنبد]] با دیوارهای بلنداست.<ref>تاریخ القویم، ج6، ص 28</ref>
 ==== باز‌سازی دوره سعودی ====
-این مسجد در زمان [[ملک فهد سعودی]](وفات 2005 م) بازسازی شد، مساحت مسجد به 500 متر افزایش یافت. در این افزایش مسجد به شکل مستطیلی بود که طول آن در جهت شمالی 27/90 متر و  عرض آن در جهت شرقی 17 متر بود. ارتفاع دیوارهایش 7متر  بود. همچنین ارتفاع دیوار قبله نیز 7متر بود و طول آن 6/85 متر، ارتفاع دیوار شرقی 4متر، ارتفاع دیوار دوم رواق که از شمال و جنوب مسجد را می‌پوشاند 3/20 متر بود.<ref>دراسة تاریخیة لمساجد المشاعر المقدسة، ص232</ref>
+این مسجد در زمان [[ملک فهد سعودی]] (وفات 2005 م) بازسازی شد، مساحت مسجد به 500 متر افزایش یافت. در این افزایش مسجد به شکل مستطیلی بود که طول آن در جهت شمالی 27/90 متر و  عرض آن در جهت شرقی 17 متر بود. ارتفاع دیوارهایش 7متر  بود. همچنین ارتفاع دیوار قبله نیز 7متر بود و طول آن 6/85 متر، ارتفاع دیوار شرقی 4متر، ارتفاع دیوار دوم رواق که از شمال و جنوب مسجد را می‌پوشاند 3/20 متر بود.<ref>دراسة تاریخیة لمساجد المشاعر المقدسة، ص232</ref>
 ==وضعیت کنونی==
-در طرح توسعه جمرات در سال 1428 قمری، مسجد البیعه که تا پیش از آن درون شعب و محصور بین کوه‌ها بود، در معرض دید قرار گرفت.<ref> "عام / فی مرحلته الثانیة لتطویر المساجد التاریخیة.. مشروع الأمیر محمد بن سلمان یحیی النسیج التاریخی لخمسة مساجد جدیدة فی منطقة مکة المکرمة". وکالة الأنباء السعودیة. 28 أغسطس 2022. مؤرشف من الأصل فی 2022-11-30. اطلع علیه بتاریخ 2022-08-28.</ref> در اثر این توسعه منطقه منا بسیار گسترش یافت و بخش‌هایی از دو کوه در دو طرف [[جمرات]] برداشته شد و پل‌های چند طبقه تازه‌ای در اطراف آن ساخته شد. بدین ترتیب مسجد که زمانی درون شعبی بر فراز تپه‌ای که اطرافش کوه بود، قرار داشت، اکنون با صاف کردن آن کوه‌ها، اطراف مسجد خالی از کوه و تپه و در عرض خیابان‌کشی و پل‌سازی شده است.
+در طرح توسعه جمرات در سال 1428 قمری، منطقه منا بسیار گسترش یافت و بخش‌هایی از دو کوه در دو طرف [[جمرات]] برداشته شد و مسجد البیعه که تا پیش از آن درون شعب و محصور بین کوه‌ها بود، در معرض دید قرار گرفت و اطراف مسجد خالی شد.<ref> "عام / فی مرحلته الثانیة لتطویر المساجد التاریخیة.. مشروع الأمیر محمد بن سلمان یحیی النسیج التاریخی لخمسة مساجد جدیدة فی منطقة مکة المکرمة". وکالة الأنباء السعودیة. 28 أغسطس 2022. مؤرشف من الأصل فی 2022-11-30. اطلع علیه بتاریخ 2022-08-28.</ref> در حال حاضر مسجد در انتهای راه خروجی طبقه دوم جمرات به طرف مکه قرار گرفته و اطراف مسجد را نرده آهنی کشیده‌اند.<ref>اشهر المساجد، ص 169- 171؛ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 169. </ref>
-در حال حاضر مسجد در انتهای راه خروجی طبقه دوم جمرات به طرف مکه قرار گرفته و اطراف مسجد را نرده آهنی کشیده‌اند.<ref>اشهر المساجد، ص 169- 171؛ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 169. </ref>
 ==مساجد دیگری که به نام البیعه نیز شهرت دارند==