بنی‌نضیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۱۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ اکتبر ۲۰۱۸
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲: خط ۲۲:
در اینکه بنی‌نضیر بنی‌اسرائیلی هستند یا از عرب‌های یهودی [[قبیله جذام]] ‌می‌باشند، دیدگا‌ه‌ها متفاوت است. در هر صورت خواستگاه آنان [[شامات]] بوده و به خاطر آگاهی از ظهور [[پیامبر اسلام(ص)]] در [[حجاز]] به این منطقه مهاجرت کردند. از تاریخ سکونت آنان در [[یثرب]] اطلاع دقیقی در دست نیست. آنان اول در منطقه [[سافله]] مدینه ساکن شدند و بعد از یافتن مناطق مستعد شهر، به منطقه عالیه و نزدیکی [[نجد]] تغییر مکان دادند و در آنجا دژهای مستحکمی بنا کردند.
در اینکه بنی‌نضیر بنی‌اسرائیلی هستند یا از عرب‌های یهودی [[قبیله جذام]] ‌می‌باشند، دیدگا‌ه‌ها متفاوت است. در هر صورت خواستگاه آنان [[شامات]] بوده و به خاطر آگاهی از ظهور [[پیامبر اسلام(ص)]] در [[حجاز]] به این منطقه مهاجرت کردند. از تاریخ سکونت آنان در [[یثرب]] اطلاع دقیقی در دست نیست. آنان اول در منطقه [[سافله]] مدینه ساکن شدند و بعد از یافتن مناطق مستعد شهر، به منطقه عالیه و نزدیکی [[نجد]] تغییر مکان دادند و در آنجا دژهای مستحکمی بنا کردند.


روابط بنی‌نضیر با دیگر قبایل یهودی یثرب تبعیض‌آمیز بود و آنان با هم‌پیمانی با بت‌پرستان در [[جنگ‌های جاهلی]] با قبایل یهودی جنگیدند. آنان با اوسیان هم‌پیمان بودند اما در جریان پیمان‌شکنی آنان با [[پیامبر]]، اوسیان در مقابل بنی‌نضیر قرار گرفتند و این مایه شگفتی آنان گردید.


روابط بنی‌نضیر با دیگر قبایل یهودی یثرب تبعیض‌آمیز بود و آنان با هم‌پیمانی با بت‌پرستان در [[جنگ‌های جاهلی]] با قبایل یهودی جنگیدند. آنان با اوسیان هم‌پیمان بودند اما در جریان پیمان‌شکنی آنان با [[پیامبر]]، اوسیان در مقابل بنی‌نضیر قرار گرفتند و این مایه شگفتی آنان گردید.
اقتصاد بنی‌نضیر بر باغداری و دامداری استوار بود. داشتن باغ‌های وسیع خرما و نیز انتقال به منطقه عالیه یثرب موجب رونق اقتصادی و ثروتمندشدن آنها گردید. بنی‌نضیر از جایگاه دینی بهتری نسبت به قبایل یهودی دیگر برخوردار بودند به طوری که مردم برای گشایش کارها به آنان نذر می‌کردند و در مورد پیامبر آخرالزمان و نشانه‌هایش از آنان سؤال می‌کردند. 
 
با ورود پیامبر(ص) به مدینه ایشان با قبایل یهودی مخصوصا بنی‌نضیر پیمان بستند. اما آنان به پیمان خود پایبند نبودند و بارها سعی در قتل پیامبر داشتند اما ایشان از طریق [[وحی]] پی به حیله آنان برده بود. این پیمان‌شکنی‌ها و توطئه‌ها مقدمات غزوه بنی‌نضیر را فراهم کرد.
 
پیامبر(ص) با گماردن [[ابن‌ام مکتوم]] بر مدینه به سوی بنی‌نضیر حرکت کردند و فرماندهی جنگ را به [[امام علی(ع)]] سپردند. بعد از 15 تا 20 روز محاصره بنی‌نضیر تسلیم پیامبر شده و مجبور به مهاجرت شدند.
 
از آنجا که جنگی در نگرفته بود اموال برجای مانده در حکم غنیمت نبود و تصرّف در آن به اختیار پیامبر بود. از این رو رسول خدا(ص) با توافق [[انصار]] آن را میان مهاجران تقسیم کرد تا وظیفه حمایت از مهاجران توسط انصار پایان پذیرد.


بعد از رحلت پیامبر زمین‌هایی که وقف پیامبر بود و به گواهی امام علی به وقف [[حضرت فاطمه]] درآمده بود، توسط [[ابوبکر]] و بعدها توسط خلفای دیگر مصادره شد.
==پیشینه==
==پیشینه==
بنی‌نضیر از قبایل اثرگذار یهودی مدینه در دوران [[پیامبر]] و پیش از آن بودند. روابط گسترده این قبیله با دیگر قبایل، توان بالای نظامی و اقتصادی و نیز دامنه نفوذ فرهنگی آن‌ها موجب چنین جایگاهی شده بود. روابط ستیزآمیز و احتجاج‌های دینی میان [[مسلمانان]] و [[یهود]] و تاثیر غیر مستقیم آن‌ها در جنگ‌هایی چون [[سویق]]، [[احزاب]]، [[بنی‌قریظه]] و [[خیبر]] برخاسته از همین موقعیت بود. از برجسته‌‌ترین سران این قبیله می‌توان به [[سلام بن مشکم]] و [[حیی بن اخطب]] اشاره کرد.
بنی‌نضیر از قبایل اثرگذار یهودی مدینه در دوران [[پیامبر]] و پیش از آن بودند. روابط گسترده این قبیله با دیگر قبایل، توان بالای نظامی و اقتصادی و نیز دامنه نفوذ فرهنگی آن‌ها موجب چنین جایگاهی شده بود. روابط ستیزآمیز و احتجاج‌های دینی میان [[مسلمانان]] و [[یهود]] و تاثیر غیر مستقیم آن‌ها در جنگ‌هایی چون [[سویق]]، [[احزاب]]، [[بنی‌قریظه]] و [[خیبر]] برخاسته از همین موقعیت بود. از برجسته‌‌ترین سران این قبیله می‌توان به [[سلام بن مشکم]] و [[حیی بن اخطب]] اشاره کرد.
خط ۵۸: خط ۶۶:


بر پایه گزارش‌هایی، انتقال بنی‌نضیر به [[عالیه]]، بر بهبود وضع اقتصادی آن‌ها تاثیر مستقیم نهاد. به گفته سران این قبیله، آن چه مایه برتری آن‌ها میان دیگر یهود شد، ثروت آن‌ها بود.<ref>الطبقات، ج2، ص13؛معجم البلدان، ج1، ص446.</ref> بنی‌نضیر به تدریج توانستند گنجینه‌ای گرانبها از گوهرها و زیورها فراهم سازند<ref>السیرة الحلبیه، ج2، ص745؛الفائق، ج2، ص252.</ref> و آن را در پوست شتر نگهداری می‌کردند.<ref>تاریخ المدینه، ج2، ص464؛الطبقات، ج2، ص110.</ref> بر پایه روایتی، برخی سران ثروتمند بنی‌نضیر یاران مهاجر و تهیدست پیامبر به ویژه [[اصحاب صفّه]] را تمسخر می‌کردند. در پی آن، آیاتی نازل شد تا به [[مؤمنان]] بشارت دهد که در [[قیامت]] برتر از آن‌ها خواهند بود و خداوند به هرکه بخواهد، بدون حساب روزی می‌بخشد.<ref>مجمع البیان، ج2، ص540-541؛روض الجنان، ج3، ص172.</ref>
بر پایه گزارش‌هایی، انتقال بنی‌نضیر به [[عالیه]]، بر بهبود وضع اقتصادی آن‌ها تاثیر مستقیم نهاد. به گفته سران این قبیله، آن چه مایه برتری آن‌ها میان دیگر یهود شد، ثروت آن‌ها بود.<ref>الطبقات، ج2، ص13؛معجم البلدان، ج1، ص446.</ref> بنی‌نضیر به تدریج توانستند گنجینه‌ای گرانبها از گوهرها و زیورها فراهم سازند<ref>السیرة الحلبیه، ج2، ص745؛الفائق، ج2، ص252.</ref> و آن را در پوست شتر نگهداری می‌کردند.<ref>تاریخ المدینه، ج2، ص464؛الطبقات، ج2، ص110.</ref> بر پایه روایتی، برخی سران ثروتمند بنی‌نضیر یاران مهاجر و تهیدست پیامبر به ویژه [[اصحاب صفّه]] را تمسخر می‌کردند. در پی آن، آیاتی نازل شد تا به [[مؤمنان]] بشارت دهد که در [[قیامت]] برتر از آن‌ها خواهند بود و خداوند به هرکه بخواهد، بدون حساب روزی می‌بخشد.<ref>مجمع البیان، ج2، ص540-541؛روض الجنان، ج3، ص172.</ref>
==جایگاه دینی==
==جایگاه دینی==


جایگاه دینی بنی‌نضیر در منابع اسلامی نسبت به دیگر قبایل یهود برتری نسبی داشت. شاید برتری سیاسی و حقوقی بنی‌نضیر بر بنی‌قریظه و انتساب [[کعب بن اشرف]]بدان‌ها، از علل این امر باشد. کعب از احبار ثروتمند بنی‌نضیر بود که با کمک‌های مالی خود، نفوذی فراوان بر دیگر احبار یهود داشت.<ref>السیرة الحلبیه، ج3، ص146-147.</ref> نفوذ او میان ساکنان یثرب، از جایگاهی که برای قضاوت در برابر داوری رسول خدا(ص) داشت، به دست می‌آید. از همین رو، از سوی قرآن طاغوت لقب گرفت.<ref>الاصنام، ص68؛انساب الاشراف، ج1، ص327؛سبل الهدی، ج11، ص439.</ref>
جایگاه دینی بنی‌نضیر در منابع اسلامی نسبت به دیگر قبایل یهود برتری نسبی داشت. شاید برتری سیاسی و حقوقی بنی‌نضیر بر بنی‌قریظه و انتساب [[کعب بن اشرف]] بدان‌ها، از علل این امر باشد. کعب از احبار ثروتمند بنی‌نضیر بود که با کمک‌های مالی خود، نفوذی فراوان بر دیگر احبار یهود داشت.<ref>السیرة الحلبیه، ج3، ص146-147.</ref> نفوذ او میان ساکنان یثرب، از جایگاهی که برای قضاوت در برابر داوری رسول خدا(ص) داشت، به دست می‌آید. از همین رو، از سوی قرآن طاغوت لقب گرفت.<ref>الاصنام، ص68؛انساب الاشراف، ج1، ص327؛سبل الهدی، ج11، ص439.</ref>


سیره‌نگاران از آن دسته از احبار بنی‌نضیر نام برده‌اند که نقشی برجسته در رویارویی با پیامبر داشتند و از حُیَی بن اَخْطَب و برادرانش ابویاسر و جَدِّی، سلام بن مُشْکَم، کنانه و سلام بن ربیع بن ابی‌الْحُقَیْق، سلام بن ابی‌الحُقَیْق، عمرو بن حجاش، کعب بن اشرف و هم‌پیمانانش کردم بن قیس و حجاج بن عمرو/عمر به عنوان احبار بنی‌نضیر نام برده‌اند.<ref>السیرة النبویه، ابن هشام، ج2، ص359؛السیرة النبویه، ابن کثیر، ج2، ص342.</ref> زهری به 30 تن از آن‌ها اشاره کرده است.<ref>سنن ابی داود، ج2، ص34؛المصنف، صنعانی، ج5، ص359.</ref>
سیره‌نگاران از آن دسته از احبار بنی‌نضیر نام برده‌اند که نقشی برجسته در رویارویی با پیامبر داشتند و از حُیَی بن اَخْطَب و برادرانش ابویاسر و جَدِّی، سلام بن مُشْکَم، کنانه و سلام بن ربیع بن ابی‌الْحُقَیْق، سلام بن ابی‌الحُقَیْق، عمرو بن حجاش، کعب بن اشرف و هم‌پیمانانش کردم بن قیس و حجاج بن عمرو/عمر به عنوان احبار بنی‌نضیر نام برده‌اند.<ref>السیرة النبویه، ابن هشام، ج2، ص359؛السیرة النبویه، ابن کثیر، ج2، ص342.</ref> زهری به 30 تن از آن‌ها اشاره کرده است.<ref>سنن ابی داود، ج2، ص34؛المصنف، صنعانی، ج5، ص359.</ref>
خط ۷۱: خط ۸۱:


==روابط با مسلمانان==
==روابط با مسلمانان==


روابط یهودیان با مسلمانان در مدتی که از حضور پیامبر در یثرب می‌گذشت، به چند دوره قابل تفکیک است. از دوره نخست می‌توان به عنوان دوره مدارا و فرصتی برای شناخت متقابل یاد کرد.
روابط یهودیان با مسلمانان در مدتی که از حضور پیامبر در یثرب می‌گذشت، به چند دوره قابل تفکیک است. از دوره نخست می‌توان به عنوان دوره مدارا و فرصتی برای شناخت متقابل یاد کرد.
خط ۳۰۵: خط ۳۱۴:
{{پایان}}
{{پایان}}
{{قبایل عرب}}
{{قبایل عرب}}
[[رده:قبایل عرب]]
[[رده:قبایل یهودی]]
[[رده:قبایل مدینه]]
۱٬۲۴۴

ویرایش