چاه اعواف
| اطلاعات جغرافیایی | |
|---|---|
| مکان | منطقه عوالی در مدینه |
| باورها و آیین‌ها | |
| ویژگی یاد شده در متون مذهبی | حضرت محمد(ص) از آب آن وضو گرفته است. |
چاه اُعواف، یکی از چاه‌های مدینه در منطقه عوالی است که بر پایه گزارشی، حضرت محمد(ص) از آب آن وضو گرفت. این چاه در باغ اعواف یکی از هفت باغ مخیرق یهودی قرار داشت.
این چاه به وصیت مالک آن، به حضرت محمد(ص) رسید و بر پایه منابع اهل سنت، پیامبر(ع) این چاه را وقف مسلمانان کرد. از موقعیت کنونی این چاه آگاهی دقیقی در دست نیست.
مکان[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه اُعواف از چاه‌های مدینه، واقع در منطقه عوالی است.[۱] برخی، اعواف را نام واحه‌ای بزرگ[۲] یا نام محله‌ای[۳] در مدینه دانسته‌اند، که این چاه در آن قرار داشت.
سمهودی (م. ۹۱۱ق)، موقعیت این چاه را در میان شمار فراوان چاه‌های واحه اعواف، نامشخص دانسته و تنها چاهی که احتمال می‌دهد همان چاه اعواف باشد را نیز، خشک و بی‌آب معرفی کرده است.[۴] این در حالیست که ایوب صبری پاشا (م. ۱۲۹۰ق)، در توصیف هفت باغ مخیریق، آنگاه که از باغ و چاه اعواف یاد می‌کند، موقعیت آن را مشخص می‌داند.[۵]
مالک[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه اعواف، در باغ اعواف[۶] از هفت باغ مُخیریقِ یهودی قرار داشت، که بر پایه وصیت او پس از شهادتش در نبرد احد، به حضرت محمد(ص) رسید[۷] و او در سال هفتم هجری وقف مسلمانان کرد.[۸] این در حالیست که منابع شیعی، از وصیت حضرت فاطمه(س) به امام علی(ع)، درباره اعواف و دیگر باغ‌های مخیریق یاد کرده‌اند.[۹]
برخی، چاه اعواف را از اموال خنافه از بزرگان یهود و جد ریحانه همسر حضرت محمد(ص)[۱۰] دانسته‌اند.[۱۱]
وضوی پیامبر(ص)[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بر پایه گزارشی از ابن شبه (م. ۲۶۲ق)، حضرت محمد(ص) کنار چاه اعواف وضو گرفت؛ آب وضوی او بر زمین جاری شد و آنجا درختی رویید.[۱۲]
امروزه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
از موقعیت کنونی چاه اعواف آگاهی در دست نیست.
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ وفاء الوفا، ج3، ص124؛ المعالم الاثیره، ص31.
- ↑ وفاء الوفا، ج3، ص154.
- ↑ عمدة الاخبار، ص207.
- ↑ وفاء الوفا، ج3، ص124.
- ↑ موسوعه مرآة الحرمین، ج4، ص807.
- ↑ المعالم الاثیره، ص31؛ نک: وفاء الوفا، ج3، ص150-152.
- ↑ المغازی، ج1، ص378؛ تاریخ المدینه، ج1، ص173؛ وفاء الوفا، ج3، ص154؛ اخبار المدینه، ص212.
- ↑ تاریخ المدینه، ج1، ص175؛ وفاء الوفا، ج3، ص151؛ المعالم الاثیره، ص157.
- ↑ الکافی، ج7، ص48؛ من لایحضره الفقیه، ج4، ص244؛ تهذیب، ج9، ص144-145.
- ↑ تاریخ دمشق، ج3، ص184.
- ↑ وفاء الوفا، ج13، ص124.
- ↑ تاریخ المدینه، ج1، ص159.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل چاه اعواف.
- اخبار المدینه، محمد بن الحسن ابن زبالة (-۱۹۹ق)، به کوشش صلاح عبدالعزیز زین سلامه، مدینه، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۴ق.
- تاریخ المدینة المنوره (اخبار المدینه النبویه)، عمر بن شبّه النمیری (-۲۶۲ق)، به کوشش فهیم محمد شلتوت، قم، دارالفکر، ۱۳۶۸ش.
- تاریخ مدینه دمشق، علی بن الحسن ابن عساکر (-۵۷۱ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
- تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه للشیخ المفید، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵–۴۶۰ق)، به کوشش سید حسن موسوی خرسان و علی آخوندی، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵ش؛ و علی آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش.
- عمدة الاخبار، احمد بن عبدالحمید، به کوشش الانصاری، ناشر سید اسعد طرابزونی.
- الکافی، محمد بن یعقوب کلینی (-۳۲۹ق)، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، ۱۳۷۵ش.
- المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، بیروت، دارالقلم، ۱۴۱۱ق.
- المغازی، محمد بن عمر الواقدی (-۲۰۷ق)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ۱۴۰۹ق.
- من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق محمد بن علی بن بابویه (۳۱۱–۳۸۱ق)، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
- موسوعه مرآة الحرمین الشریفین، ایوب صبری باشا (-۱۲۹۰ق)، القاهره، دارالآفاق العربیه، ۱۴۲۴ق.
- وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، علی بن عبدالله السمهودی (-۹۱۱ق)، به کوشش محمد محیی الدین عبدالحمید، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.