در حال ویرایش آیه لیلة المبیت

==شأن نزول==

پیامبر اسلام و کسانی که به وی ایمان آورده بودند، از سوی مشرکان [[قریش]] زیر فشار و آزار سخت قرار داشتند؛ به گونه‌ای که گروهی از آنان ناچار به [[هجرت]] به [[حبشه|حَبَشه]] شدند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۲۰۷، ۲۰۸؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۹.</ref> با مرگ [[ابو‌طالب]] در سال دهم [[بعثت]]، آزار مشرکان به مسلمانان شدت بیشتر یافت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۶؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۸.</ref> به‌ رغم همه سخت‌گیری‌های مشرکان، اسلام در میان قشرهای مختلف قریش گسترش یافت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۷، ۲۸.</ref> با انعقاد [[پیمان عقبه]] اول و دوم میان پیامبر و مردم [[یثرب]] و مسلمان‌شدن بسیاری از آنان، شمار فراوانی از مسلمانان از [[مکه]] به [[مدینه]] هجرت کردند.<ref>الطبقات، ج۱، ص۲۱۹، ۲۲۵؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۷، ۳۸؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۹۶.</ref> بدین رو در مکه جز پیامبر که منتظر [[وحی]] الهی در این باره بود، علی، [[ابوبکر]] و گروهی اندک، کسی در مکه نمانده بود.<ref>الطبقات، ج۱، ص۲۲۶؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۹۷.</ref>  

مشرکان قریش که نگران هجرت پیامبر به مدینه بودند، در [[دار الندوه]]، مکان مشورت و تصمیم‌گیری مَکیان<ref>تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۴۰؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۹۸؛ تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۳۳۵.</ref> ، گرد آمدند<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۹؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۹۸؛ البدایة و النهایه، ج۳، ص۲۱۵.</ref> و تصمیم گرفتند پیامبر را بکشند.<ref>الطبقات، ج۲، ص۲۲۷؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۹۸، ۹۹؛ الامالی، ص۴۶۴، ۴۶۵.</ref>  

==دیدگاه مفسران==

برخی از اهل سنت با توجه به آیه ۴۰ سوره توبه ([[آیه غار]]) همراهی [[ابوبکر]] با پیامبر را فضیلتی برتر از خوابیدن امام علی در بستر پیامبر دانسته‌اند.<ref>شرح نهج‌ البلاغه، ج۱۳، ص۲۶۱.</ref> در مقابل، شیعیان پاسخ داده‌اند که در آیه غار مدحی نسبت به ابوبکر نیامده و طبق این آیه با وجود ابوبکر تنها رسول الله مشمول سکینه و آرامش الهی شده و ابوبکر آنچنان گرفتار اندوه شدیدی بوده که پیامبر با یادآوری همراهی خداوند با آنان، وی را از غصه خوردن نهی فرموده است؛ همچنین آیه فاقد هرگونه لحن ستایش‌آمیز است؛ اما آیه لیلة المبیت به گزارش عموم علمای شیعه<ref>حلیة الابرار، ج۲، ص۱۰۳-۱۱۰؛ بحار الانوار، ج۳۶، ص۴۰، ۴۱؛ الغدیر، ج۲، ص۴۸.</ref> و بسیاری از اهل‌ سنت<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۱۲۳؛ اسد الغابه، ج۴، ص۲۵؛ تفسیر قرطبی، ج۳، ص۲۱.</ref> در خصوص امام علی(ع) نازل شده است و لحن ستایش‌آمیز آشکاری دارد. افزون بر این، رخداد خوابیدن علی در بستر پیامبر در شب هجرت، چنان قطعی و مسلم است که عدم تصریح به آن در قرآن از اهمیتش نمی‌کاهد و کسی آن را انکار نمی‌کند.<ref>شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۲۶۲.</ref>

==پانویس==

{{پانویس}}

{{منابع}}

{{دانشنامه

| عنوان = آیه لیلةالمبیت

| نویسنده = محمدمهدی فیروزمهر