در حال ویرایش ابوالمعالی جوینی

{{جعبه اطلاعات عالم
| عنوان = ابوالمعالی جوینی
| تصویر = الارشاد جوینی.jpg
| اندازه تصویر =
| نام کامل = عبدالملک بن عبدالله
| لقب = ابوالمعالی، ضیاءالدین
| نسب =
| خویشاوندان سرشناس =
| تاریخ تولد = ۴۱۷ق یا ۴۱۹ق
| شهر تولد = جُوین [[سبزوار]]
| کشور تولد =
| محل زندگی = [[بغداد]]، [[نیشابور]]، [[مکه]]، [[مدینه]]
| تاریخ وفات = ۴۷۸ق
| شهر وفات =نیشابور 
| محل دفن =قبرستان حسین نیشابور
| استادان = پدرش ابومحمد جوینی، قاضی حسین، ابوالقاسم اسکافی
| شاگردان = [[ابوحامد غزالی]]، کیا الهراسی شافعی، حاکم عمر النوقانی 
| محل تحصیل =
| اجازه روایت از = پدر، نیز [[ابونعیم اصفهانی]]
| اجازه اجتهاد از =
| اجازه روایت به =
| اجازه اجتهاد به =
| تالیفات = اصول الدین، البرهان فی اصول الفقه، تلخیص التقریب، الارشاد، العقیدة النظامیه، غیاث الامم، مدارک العقول و النهایه.
| سایر = مذهب شافعی
| سیاسی =
| اجتماعی = تدریس در مکه، امامت جمعه نیشابور، ریاست مدرسه نظامیه نیشابور، ریاست اوقاف، زعامت مذهب شافعی، تشکیل مجالس خطابه و وعظ
| امضا =
| وبگاه رسمی =
}}
'''ابوالمعالی جوینی''' معروف به '''امام الحرمین''' از پیشوایان و دانشوران بزرگ [[مذهب شافعی|شافعی]] که حدود چهار سال به تدریس در [[مکه]] و [[مدینه]] مشغول بود. ابوالمعالی تحصیلات خویش را نزد پدرش آغاز کرد و پس از ادامه تحصیل در این شهر و سپس مهاجرت به [[بغداد]]، به [[نیشابور]] بازگشت و صاحب کرسی تدریس شد. با اعلان لعن [[شیعه|شیعیان]]، [[مذهب اشعری|اشعریان]] و شافعیان توسط سلطان [[طغرل سلجوقی]]، ابوالمعالی به نشانه اعتراض به [[حجاز]] رفت و به مدت چهار سال در مکه و مدینه به تدریس پرداخت. پس از وفات طغرل و در زمان حکومت [[آلب ارسلان]] به نیشابور بازگشت و در سال ۴۷۸ق در این شهر درگذشت.

==شخصیت‌شناسی==
عبدالملک بن عبدالله ابوالمعالی ملقب به ضیاء الدین، از پیشوایان و دانشوران بزرگ [[مذهب شافعی|شافعی]] با مسلک اعتقادی اشعری بود.<ref>الانساب، ج۳، ص۴۳۰؛ وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۶۸؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۶.</ref> سال ولادت او را ۴۱۷ق.<ref>ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۴۷.</ref> یا ۴۱۹ق.<ref>الوافی بالوفیات، ج۶، ص۲۵۰.</ref> در جُوین [[سبزوار]] دانسته‌اند.<ref>المنتظم، ج۱۶، ص۲۴۴.</ref> پدرش ابومحمد جوینی نیز از دانشوران بزرگ مذهب شافعی و در تفسیر، اصول و ادب چیره‌دست بود.<ref>المنتظم، ج۱۶، ص۲۴۵؛ معجم البلدان، ج۲، ص۱۹۳؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۶۹.</ref> پدرش در تربیت او بسیار دقت داشت و به مادر او که کنیز بود، سفارش کرد که جز خودش کسی او را شیر ندهد.<ref>طبقات الشافعیه، ج۵، ص۱۶۸؛ البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۲۸.</ref> 

==تحصیلات==
ابوالمعالی علوم حدیث و فقه را از پدرش فراگرفت و سپس نزد [[قاضی حسین]] و [[ابوالقاسم اسکافی]]<ref>وفیات الاعیان، ج۲، ص۱۶۸.</ref> دانش آموخت و پیش از رسیدن به ۲۰ سالگی، صاحب کرسی تدریس پدر شد.<ref>المنتظم، ج۱۶، ص۲۴۵.</ref> او هنگام درگذشت پدرش ۲۰ ساله بود.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۶۹؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۶؛ الوفیات، ص۲۵۸.</ref> از آن پس به [[بغداد]] عزیمت کرد و دیگر بار به خراسان و شهر [[نیشابور]] بازگشت.

==اقامت در حجاز==
پس از اجرای فرمان سلطان [[طغرل سلجوقی|طُغْرل سلجوقی]] برای لعن [[شیعه|شیعیان]] و [[مذهب اشعری|اشعریان]] و [[مذهب شافعی|شافعیان]] بر منابر شهرها که به تحریک وزیرش [[عمید الملک کندری|عمید الملک کُنُدری]] حنفی مذهب صورت گرفت، ابوالمعالی همراه دانشمندان شهرهای مختلف از جمله [[ابوالقاسم قشیری|ابوالقاسم قُشَیری]]، [[خراسان]] را معترضانه ترک کرد و به [[مکه]] و [[مدینه]] رفت و آن‌گاه کنار [[کعبه|خانه خدا]] ساکن شد. او به مدت چهار سال در مکه کرسی تدریس و فتوا برپا کرد. در این مدت به مدینه نیز رفت و آمد داشت و از همین رو امام الحرمین خوانده شد<ref>الکامل، ج۱۰، ص۳۳؛ وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۶۹؛ الاعلام، ج۴، ص۱۶۰.</ref> .

==بازگشت به خراسان==
با روی کار آمدن [[آلب ارسلان]] و وزیرش [[نظام الملک]] شافعی مذهب، در سال ۴۵۶ق لعن [[مذهب اشعری|اشعریان]] و [[مذهب شافعی|شافعیان]] ممنوع شد و دانشمندان معترض با احترام به [[خراسان]] بازگشتند<ref>الکامل، ج۱۰، ص۲۰۹؛ تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۲۸۵.</ref> که از جمله آنان ابوالمعالی جوینی بود. نظام الملک مدرسه [[نظامیه]] نیشابور را برای تدریس او بنا نهاد و اموری چون امامت جمعه و ریاست اوقاف و زعامت مذهب شافعی و خطابه و وعظ را به وی سپرد. او به مدت ۳۰ سال بدون رقیب عهده‌دار آن امور بود.<ref>وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۶۸؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۷۰؛ تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۲۳۰-۲۳۱.</ref> 

==شخصیت علمی==
ابوالمعالی در نقل حدیث، از پدر و نیز استادش [[ابونعیم اصفهانی]] (درگذشت ۴۶۰ق) اجازه داشت.<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۲۳۱-۲۳۲؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۷؛ الکنی و الالقاب، ج۲، ص۵۵.</ref> برخی او را به ضعف در حدیث متهم کرده‌اند.<ref>الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۷.</ref> در مجلس درس او حدود ۳۰۰ فقیه شرکت داشتند.<ref>وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۶۸؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۷-۱۱۸؛ البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۲۸.</ref> از شاگردان نام‌آور او [[ابوحامد غزالی]] (درگذشت ۵۰۵ق)، کیا الهراسی شافعی (درگذشت ۵۰۴ق) صاحب کتاب احکام القرآن و حاکم عمر النوقانی (درگذشت ۵۴۸ق) را می‌توان نام برد.<ref>الوفیات، ص۲۵۸؛ شذرات الذهب، ج۶، ص۵۶.</ref> 

ابوالمعالی در علوم مختلف از جمله اصول، [[فقه]]، کلام و ادب تبحر داشت و مناظره‌هایی معروف از او نقل شده است.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۷۰؛ البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۲۸؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۷.</ref> در علم کلام، آرای مخالف اجماع [[مسلمان|مسلمانان]] از او نقل شده است.<ref>المنتظم، ج۱۶، ص۲۴۶؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۷.</ref> [[ابن جوزی]] که خود از فرقه اهل حدیث و مخالف کلام است، سخنانی را با محتوای پشیمانی از پرداختن به علم کلام از او نقل کرده است.<ref>المنتظم، ج۱۶، ص۲۴۶.</ref> ابوالمعالی افزون بر توانایی در خطابه و وعظ و ادب<ref>طبقات الشافعیه، ج۵، ص۱۷۶.</ref>، در فنون مختلف تألیفاتی داشته است، از جمله: اصول الدین، البرهان فی اصول الفقه، تلخیص التقریب، الارشاد، العقیدة النظامیه، غیاث الامم، مدارک العقول و النهایه.<ref>ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۴۴؛ البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۲۸؛ شذرات الذهب، ج۵، ص۳۴۰.</ref> 

==درگذشت==
ابوالمعالی به سال ۴۷۸ق در ۵۷ سالگی در شهر [[نیشابور]] درگذشت.<ref>الانساب، ج۳، ص۴۳۱؛ وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۶۹؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۶.</ref> او را در منزلش به خاک سپردند و پس از دو سال پیکرش را به قبرستان حسین، قبرستان خاندان طاهری، در نیشابور، کنار مقبره پدرش انتقال دادند. در روز مرگ او نیشابور غرق عزا شد و بازار و کلاس‌های درس تعطیل گشت. شاگردانش که حدود ۴۰۰ نفر بودند، پس از مرگ او، قلم و دوات و منبر وی را در مسجد جامع شهر به نشانه بی‌همتایی او شکستند و تا یک ‌سال برایش عزاداری کردند.<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۲۳۸؛ وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۷۰؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۶.</ref> در رثای وی، او را به «خورشید مشرق» تشبیه کردند.<ref>ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۴۷؛ الوافی بالوفیات، ج۱۹، ص۱۱۸.</ref> 

==برای مطالعه بیشتر==
* [http://www.lib.ir/book/80356562/%D9%84%D9%85%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87-%D9%81%DB%8C-%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF-%D8%A7%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%86%D9%87-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%87-%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7/ لمع الادله فی قواعد عقائد اهل السنه والجماعه]، نوشته عبد‌الملک الجوینی (امام الحرمین ابوالمعالی)، تقدیم وتحقیق فوقیه حسین محمود، قاهره، الموسسه المصریه العامه للتالیف و الانباء و النشر، ۱۳۴۳ق.
* [https://www.kutub-pdf.com/book/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%8A%D9%86%D9%8A-%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%D9%8A%D9%86.html الإمام الجوینی امام الحرمین]، نوشته محمد الزحیلی، دمشق، دار القلم، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* [http://www.el-deeb.net/main/index.php?group=view&rid=67 إمام الحرمين أبوالمعالي عبدالملك بن عبدالله الجويني، حياته وعصره - آثاره وفكره]، نوشته عبدالعظیم الدیب، دار القلم.
* [http://youfreeebooks.xyz/?p=17346 الفکر السیاسی عند الامام الجوینی؛ دراسة فقهیة تحلیلیة مقارنة تنزیل]، نوشته رائف محمد النعیم، جهینة للنشر والتوزیع، ۲۰۱۵م.
* [http://www.nooonbooks.com/catalog/product/view/id/47511/s/%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%D9%8A%D9%86-%D8%A3%D8%A8%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%8A%D9%86%D9%8A-%D9%88%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%87-%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%84%D8%A7%D9%85/ إمام الحرمین أبو المعالی الجوینی وأثره فی علم الکلام]، نوشته محمد بن علی عثمان حربی، نشر عالم الکتب.

==پیوند به بیرون==
* مدخل [http://lib.eshia.ir/23019/1/5247 ابوالمعالی جوینی]، دانشنامه جهان اسلام.
* [http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php?ID=4528&bk_no=60&flag=1 ابوالمعالی جوینی]، کتاب سیر أعلام النبلاء.
* [http://shamela.ws/index.php/author/1010 معرفی ابوالمعالی جوینی در پایگاه الشامله].
* [http://www.ensani.ir/fa/content/179513/default.aspx «معرفی آثار علمی امام الحرمین جوینی»]، نوشته مهدی گلجان و یوسف مهرپرور، مجله مسکویه دانشگاه آزاد شهرری، بهار ۱۳۸۶ش، شماره ۶.
* دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مدخل [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4682 امام الحرمین جوینی].
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46178/%D9%85%D9%84%D9%84-%D9%88-%D9%86%D8%AD%D9%84--%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%84%D9%82%D8%A8-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86?q=%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C&score=9.691095&rownumber=57 ملل و نحل/ عبدالملک جوینی ملقب به امام الحرمین]، نویسنده: سبحانی تبریزی، جعفر؛ مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، اسفند ۱۳۷۰، سال ۳۱ - شماره ۱۱ (۳ صفحه - از ۱۹ تا ۲۱)
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/86300/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%BA%DB%8C%D8%A7%D8%AB-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%85-%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%AB%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%B8%D9%84%D9%85-%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C?q=%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C&score=9.691095&rownumber=61 مروری انتقادی بر کتاب غیاث الامم فی الثیات الظلم نوشته امام الحرمین ابوالمعالی جوینی]، نویسنده: کاظمی موسوی، سید احمد؛ مجله تحقیقات اسلامی، سال پنجم، بهار و تابستان ۱۳۶۹ - شماره ۱ و ۲ ISC (۱۱ صفحه - از ۱۳۵ تا ۱۴۵)
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/843937/%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D8%AD%D8%A7%D9%84-%D9%88-%D9%85%D8%A4%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D9%85-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%8C-%D9%81%D9%82%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D9%87?q=%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C&score=9.691095&rownumber=83 شرح حال و مؤلفات و آراء خاصه ابوالمعالی جوینی در علم کلام، فقه و اصول الفقه]، معرف: شیخ الاسلامی، اسعد؛ مجله مقالات و بررسی‌ها، بهار و زمستان ۱۳۵۱ ISC (۲۰ صفحه - از ۱۱۰ تا ۱۲۹)
* [http://www.ettelaathekmatvamarefat.com/new/index.php?option=com_content&view=article&id=335:1394-04-04-19-35-44&Itemid=29 اندیشه سیاسی امام الحرمین جوینی]، نویسنده: محمدیاری، معصومه؛ مجله اطلاعات حکمت و معرفت، خرداد ۱۳۹۰ - شماره ۶۳ (۷ صفحه - از ۵۷ تا ۶۳)
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/993901/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87-%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D9%88-%D9%82%D8%A8%D8%AD-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C?q=%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C&score=23.201504&rownumber=12 بررسی نقد نظریۀ حسن و قبح شرعی امام الحرمین جوینی]، نویسنده: جوادی، محسن؛ قربانی، امیر؛ فصلنامه‌اندیشه دینی، بهار ۱۳۹۲ - شماره ۴۶ علمی-پژوهشی/ISC (۱۸ صفحه - از ۳ تا ۲۰)
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1073738/%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C?q=%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C&score=9.691095&rownumber=92 شخصیت و مقام علمی امام الحرمین جوینی]، نویسنده: گلجان، مهدی؛ مجله پژوهشنامه تاریخ، پاییز ۱۳۸۷ - شماره ۱۲ ISC (۲۲ صفحه - از ۱۱۳ تا ۱۳۴)

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}
{{دانشنامه
 | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/9355
 | عنوان = ابوالمعالی جوینی
 | نویسنده = منصور رمضان‌خانی
}}
* '''الاعلام''': الزرکلی (درگذشت ۱۳۹۶ق)، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م
* '''الانساب''': عبدالکریم السمعانی (درگذشت ۵۶۲ق)، به کوشش عبدالرحمن بن یحیی، حیدرآباد، دائرة المعارف العثمانیه، ۱۳۸۲ق
* '''البدایة و النهایه''': ابن کثیر (درگذشت ۷۷۴ق)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق
* '''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر''': الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۰ق
* '''ذیل تاریخ بغداد''': ابن النجار البغدادی (درگذشت ۶۴۳ق)، به کوشش مصطفی عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق
* '''سیر اعلام النبلاء''': الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق
* '''شذرات الذهب''': عبدالحی بن عماد (درگذشت ۱۰۸۹ق)، به کوشش الارنؤوط، بیروت، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق
* '''طبقات الشافعیة الکبری''': تاج‌ الدین السبکی (درگذشت ۷۷۱ق)، به کوشش الطناحی و عبدالفتاح، هجر للطباعة و النشر، ۱۴۱۳ق
* '''الکامل فی التاریخ''': ابن اثیر علی بن محمد الجزری (درگذشت ۶۳۰ق)، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق
* '''الکنی و الالقاب''': شیخ عباس القمی (درگذشت ۱۳۵۹ق)، تهران، مکتبة الصدر، ۱۳۶۸ش
* '''معجم البلدان''': یاقوت الحموی (درگذشت ۶۲۶ق)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م
* '''المنتظم''': ابن جوزی (درگذشت ۵۹۷ق)، به کوشش نعیم زرزور، بیروت، دار الکتاب العلمیه، ۱۴۱۲ق
* '''الوافی بالوفیات''': الصفدی (درگذشت ۷۶۴ق)، به کوشش الارنؤوط و ترکی مصطفی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق
* '''وفیات الاعیان''': ابن خلکان (درگذشت ۶۸۱ق)، به کوشش احسان عباس، بیروت، دار صادر
* '''الوفیات''': ابوالعباس احمد بن علی بن الخطیب (درگذشت ۸۰۹ق)، به کوشش عادل نویهض، بیروت، دار الاقامة الجدیده، ۱۹۷۸م.
{{پایان}}

<onlyinclude>{{تکمیل مقاله
 | شناسه = شد
 | جعبه اطلاعات = شد<!--شد، - -->
 | عنوان‌بندی = شد
 | ویرایش = شد
 | لینک‌دهی = شد
 | عکس = شد<!--شد، - -->
 | جعبه نقل قول = <!--شد، - -->
 | پیوند به بیرون = شد<!--شد، - -->
 | مطالعه بیشتر = شد<!--شد، - -->
 | پانویس و منابع = شد
 | ناوبری = 
 | رده = شد
 | تغییر مسیر = شد
}}<onlyinclude>

[[رده:فقیهان شافعی]]
[[رده:اشخاص قرن پنجم]]
[[رده:مدفونان در نیشابور]]
[[رده:مدرسان در مکه]]
[[رده:مدرسان در مدینه]]
[[رده:امام الحرمین]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]