در حال ویرایش ابوزمعه اسدی

'''اسود بن مطّلب''' معروف به '''ابوزَمعه اسدی''' از [[قبیله قریش]] و از دشمنان سرسخت [[پیامبر(ص)]] در شهر [[مکه]] که رسول‌خدا(ص) را تمسخر می‌کرد و دشنام می‌داد. وی در زمان تصمیم قریش برای قتل پیامبر(ص) در [[دار الندوه]] حضور داشت و پس از [[غزوه بدر]] وفات یافت.

==شخصیت‌شناسی==
اسود بن مطّلب(یا عبدالمطّلب)<ref>مروج الذهب، ج‌۲، ص‌۲۹۵؛ الاستیعاب، ج۲، ص۶۶۰؛ ج۳، ص۹۱۰.</ref> بن اسد بن عبدالعزّی‌ٰ<ref>السیرة النبویه، ج‌۱، ص‌۳۶۲.</ref> از تیره بنی‌اسد [[قبیله قریش|قریش]] مکنّا به ابوزمعه است.<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۱۴۸.</ref> وی از سران قریش<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۱۵۰؛ مروج الذهب، ج‌۲، ص‌۲۹۵.</ref> ، فردی بخشنده و در زمره کسانی بود که در رخداد نصب [[حجرالاسود]] به سال پنجم پیش از [[بعثت]]، یکی از چهار گوشه ردای [[پیامبر(ص)]] را گرفت تا سنگِ نهاده در آن را در جای خود بگذارند.<ref>تاریخ یعقوبی، ج‌۲، ص‌۱۹-۲۰.</ref> از همنشینی همیشگی او با سران کهنسال مشرک مکه، همچون [[ولید بن مغیره مخزومی،]] [[عاص بن وائل سهمی]] و [[اسود بن عبدیغوث زهری]] که بیشتر در توطئه‌ بر ضد [[اسلام]] با هم بودند<ref>تفسیر قمی، ج۱، ص۴۰۹؛ التبیان، ج۱۰، ص۴۲.</ref> ، می‌‌توان حدس زد که سالیانی پیش از [[عام‌الفیل]] زاده شده است.

==دشمنی با پیامبر(ص) در مکه==
تاریخ از دشمنی او با [[پیامبر(ص)]] و [[اسلام]] حکایت دارد.<ref>تفسیر عیاشی، ج‌۲، ص‌۲۵۲.</ref> نمونه‌ای از آن، ریشخند پیامبر در حال [[نماز]] بود<ref>تفسیر قمی، ج۱، ص۴۰۹؛ روح المعانی، ج‌۱۴، ص‌۱۲۷.</ref> که نفرین ایشان را در پی داشت.<ref>السیرة النبویه، ج‌۲، ص‌۴۰۹.</ref> برخی مفسران علّتِ نابینایی<ref>جامع ‌البیان، ج‌۱۴، ص‌۹۵.</ref> و مرگ فجیع او را همین نفرین می‌دانند.<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۱۴۸-۱۴۹؛ الخصال، ج۱، ص‌۲۸۰؛ سبل الهدی، ج۲؛ ص۴۶۱.</ref> وی برای بازداشتن پیامبر از ابلاغ رسالت، بسیار می‌کوشید.<ref>تاریخ طبری، ج۱، ص۵۴۳؛ التبیان، ج۱۰، ص۴۶۱.</ref> هنگام تقاضای سران [[مشرک]] از پیامبر برای سازش و پرستش خدایان یکدیگر، او نیز همراه ایشان بود.<ref>السیرة النبویه، ج‌۱، ص‌۳۶۲.</ref> در پی بهانه‌جویی‌های مشرکان برای جلوگیری از هدایتگری پیامبر، وی در زمره کسانی بود که از پیامبر خواستند برای اثبات حقانیت خویش،از [[خدا]] بخواهد [[فرشته|فرشته‌ای]] بفرستد تا او را تصدیق کند و نیز بخواهد قصرهایی از طلا و نقره برایش بسازد تا مانند دیگران در بازار پی معاش نباشد.<ref>الدر المنثور، ج۶، ص۲۳۶-۲۳۷.</ref> (فرقان/۲۵، ۷-۸)

[[مشرک|مشرکان]]، از جمله ابوزمعه، کارهایی نامعقول را از پیامبر می‌خواستند.<ref>جامع البیان، ج۲۳، ص۱۵۲.</ref> ([[سوره اسراء]]، آیه ۹۰-۹۳) مثلاً برای عاجز نشان دادن پیامبر، از او [[شق القمر|دو نیمه‌کردن ماه]] را خواستند و پس از این [[معجزه]] نیز [[ایمان]] نیاورده، با اصرار بر شرک خود، پیامبر را ساحر خواندند.<ref>البدایة و النهایه، ج‌۳، ص‌۹۶؛ الدر المنثور، ج‌۷، ص‌۶۷۱-۶۷۲‌.</ref> ([[سوره قمر]]، آیه ۱-۲) مفسران در شأن نزول آیاتی دیگر ابوزمعه را مصداق زیانکاران دانسته<ref>تفسیر قرطبی، ج۲، ص۱۲۳.</ref> (عصر/۱۰۳، ۱-۲) و از ناسزاگویی او به پیامبر(ص) و خداوند یاد کرده‌اند.<ref>جامع البیان، ج۲۳، ص۱۵۲.</ref> ([[سوره ص]]، آیه ۶-۷) او در [[توطئه قتل پیامبر(ص)|توطئه قتل پیامبر]] در [[دار الندوه]] نیز حضور داشت.<ref>تاریخ طبری، ج‌۱، ص‌۵۶۶‌.</ref> 

==پس از هجرت پیامبر(ص) به مدینه==
از زندگی ابوزمعه پس از [[هجرت پیامبر(ص) به مدینه|هجرت پیامبر]]، تنها دو گزارش در دست است: یکی آن که [[صفوان بن امیه]] برای فرستادن کاروان تجاری از بیراهه به [[شام]] با او مشورت کرد.<ref>المغازی، ج‌۱، ص‌۱۹۷-۱۹۸.</ref> دیگر آن که در عزای دو فرزند و یک نوه‌اش زمعه، عقیل و حارث بن زمعه که در [[بدر]] کشته شدند، بر خلاف [[مکه|مکیان]] که از ترس شماتت مسلمانان نمی‌گریستند، بسیار گریست.<ref>تاریخ طبری، ج‌۲، ص‌۴۱.</ref> طبری<ref>جامع ‌البیان، ج‌۱۴، ص‌۹۶.</ref> 

==درگذشت==
آمده است که همه مسخره‌کنندگان پیامبر(ص) پیش از [[غزوه بدر|بدر]] نابود شدند. این گزارش او را نیز شامل می‌شود؛ ولی [[شیخ صدوق]] مرگ وی را پس از بدر یاد می‌کند<ref>الخصال، ج‌۱، ص‌۲۸۰.</ref> که با دیگر داده‌های تاریخ سازگارتر است.<ref>المغازی، ج‌۱، ص‌۱۲۲-۱۲۳؛ تاریخ طبری، ج‌۲، ص‌۴۱.</ref> [[بلاذری]] به نقل از [[واقدی]]، سن او را نزدیک به ۱۰۰ سال دانسته است.<ref>السیرة النبویه، ج‌۱، ص‌۳۶۲؛ التبیان، ج‌۱۰، ص‌۴۲۰؛ تفسیر قرطبی، ج‌۲، ص‌۱۲۳.</ref> 

==پیوند به بیرون==
* [http://lib.eshia.ir/10061/2/204/ابوزمعه%20اسدى‌ ابوزمعه اسدی]، فرهنگ قرآن، ج۲، ص ۲۰۴
* [http://www.ghbook.ir/index.php?name=اعلام قرآن جلد 1&option=com_mtree&task=readonline&link_id=4493&page=552&chkhashk=E15F4321CD&Itemid=&tmpl=component&lang=fa اعلام قرآن از دائره المعارف قرآن کریم]، ج۱، ص ۵۵۲

==پانویس==
{{پانویس}}

== منابع ==
{{منابع}}
{{دانشنامه
 | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/9377/%d8%a7%d8%a8%d9%88%d8%b2-%d9%85%d8%b9%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d8%af%d9%8a
 | عنوان = ابوزمعه اسدی
 | نویسنده = سیدعلیرضا واسعی
}}
* '''الاستیعاب''': ابن عبدالبر (م.۴۶۳ق.)، به کوشش علی محمد و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق
* '''انساب الاشراف''': البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق
* '''البدایة و النهایه''': ابن کثیر (م.۷۷۴ق.)، به کوشش علی محمد و عادل احمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق
* '''تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''': الطبری (م.۳۱۰ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق
* '''تاریخ الیعقوبی''': احمد بن یعقوب (م.۲۹۲ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۵ق
* '''التبیان''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش العاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی
* '''تفسیر العیاشی''': العیاشی (م.۳۲۰ق.)، به کوشش رسولی محلاّتی، تهران، المکتبة العلمیة الاسلامیه
* '''تفسیر القمی''': القمی (م.۳۰۷ق.)، به کوشش الجزایری، لبنان، دار السرور، ۱۴۱۱ق
* '''تفسیر قرطبی (الجامع لاحکام القرآن)''': القرطبی (م.۶۷۱ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق
* '''جامع البیان''': الطبری (م.۳۱۰ق.)، به کوشش صدقی جمیل، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق
* '''الخصال''': الصدوق (م.۳۸۱ق.)، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۶ق
* '''الدر المنثور''': السیوطی (م.۹۱۱ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق
* '''روح المعانی''': الآلوسی (م.۱۲۷۰ق.)، به کوشش محمد حسین، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق
* '''سبل الهدی''': محمد بن یوسف الصالحی (م.۹۴۲ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق
* '''السیرة النبویه''': ابن هشام (م.۸-۲۱۳ق.)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیه
* '''مروج الذهب''': المسعودی (م.۳۴۶ق.)، به کوشش اسعد داغر، قم، دار الهجره، ۱۴۰۹ق
* '''المعتبر''': المحقق الحلی (م.۶۷۶ق.)، مؤسسة سید الشهداء، ۱۳۶۳ش
* '''المغازی''': الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق.
{{پایان}}

{{صحابه}}

<onlyinclude>{{تکمیل مقاله
 | شناسه = شد
 | جعبه اطلاعات = <!--شد، - -->
 | عنوان‌بندی = شد
 | ویرایش = شد
 | لینک‌دهی = شد
 | عکس = <!--شد، - -->
 | جعبه نقل قول = <!--شد، - -->
 | پیوند به بیرون = شد<!--شد، - -->
 | مطالعه بیشتر = <!--شد، - -->
 | پانویس و منابع = شد
 | ناوبری = شد
 | رده = شد
 | تغییر مسیر = 
}}<onlyinclude>

[[رده:دشمنان پیامبر(ص)]]
[[رده:بنی‌اسد]]
[[رده:نصب حجر الاسود]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]