در حال ویرایش ابوسعد ورامینی

{{در دست ویرایش|ماه=[[مهر]]|روز=[[۶]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Seyedjavad  }}

 

'''ابوسعد ورامینی''' از معماران حرمین شریفین در قرن پنجم و ششم که در آبادانی و مرمت حرم مکی و مدنی بسیار کوشید. در منابع مختلف از وی به عنوان مردی ثروتمند یاد شده که ثروتش را در آبادانی مسجدالحرام و مسجدلانبی خرج می‌کرد.

رضی‌ الدین ابوسعد (بوسعد) ورامینی در اواخر سده پنجم و نیمه نخست سده ششم ق. در ورامین می‌زیسته؛ اما از زمان تولد و مرگ او اطلاعی دقیق در دست نیست و منابع کمتر به او پرداخته‌اند. ورامین از سده چهارم در زمره شهرهای شیعه‌نشین بوده و خاندان‌های مشهور، از جمله خاندان ابوسعد ورامینی، از آن برخاسته‌اند.<ref>النقض، ص۱۱۱، ۱۲۷، ۱۹۴؛ اطلس شیعه، ص۲۱۳.</ref> او از نام‌آوران شیعه ورامین بوده و به اعتقاد عبدالجلیل قزوینی، از همین رو، مورخان اهل‌ سنت کمتر بدو پرداخته‌اند.<ref>النقض، ص۲۲۶؛ تعلیقات النقض، ج۲، ص۷۹۳.</ref> او و خاندانش برای رونق و آبادانی شهر خود بسیار کوشیده‌اند. بنای مسجد جامع، مدرسه رضویه و فتحیه در ورامین را می‌توان از کارهای آنان به شمار آورد.<ref>النقض، ص۱۷۱، ۲۲۶.</ref>

==مرمت حرمین شریفین==

شهرت ابوسعد و فرزندش حسین در جهان [[اسلام]] از این روست که در تعمیر و مرمت [[حرمین شریفین]] و احسان و بخشش به حاجیان و زائران فعال بوده‌اند.<ref>الانساب، ج۵، ص۵۸۷.</ref> سمعانی (م.۵۶۲ق.) ذیل عنوان «ورامینی» ابوسعد را از معاصران خود دانسته و او را به بزرگی ستوده و یاد کرده که وی ثروتش را در راه آبادانی حرمین شریفین به کار گرفته است.<ref>الانساب، ج۵، ص۵۸۷.</ref> سمعانی از فرزند ابوسعد، حسین، نیز یاد کرده و به کثرت حج‌گزاری وی و رغبتش به خیرات و صدقات اشاره و او را شیعه غالی (افراطی در شیعه‌گری) دانسته است.<ref>تعلیقات النقض، ج۲، ص۷۹۳-۸۰۰.</ref> عبدالجلیل قزوینی در گزارشی، ابوسعد را در رتبه خواجگان و بزرگان و رؤسای با اعتبار یاد کرده و از او در شمار معماران بیت ‌الله الحرام و مسجدالنبی(ص) نام برده است.<ref>تعلیقات النقض، ج۲، ص۷۹۳.</ref> محدث ارموی با بهره‌گیری از سخنان عبدالجلیل، ابوسعد را در ردیف جواد اصفهانی (م.۵۵۸ق.) از بانیان برخی فعالیت‌های مذهبی و خیرخواهانه در مدینه دانسته است.<ref>تعلیقات النقض، ج۲، ص۷۹۳.</ref> کارهای ابوسعد مانند ساختن بناها و مشاهد ائمه(ع) موجب شد تا از سوی برخی سنّیان، به گورپرستی و رافضی بودن متهم شود.<ref>النقض، ص۱۷۱، ۲۲۶.</ref> قزوینی از فرزندان وی نیز تمجید کرده و آنان را از خیرین و احسان کنندگان شمرده و به‌ ویژه از حسین با وصف عالم، زاهد و عماد الحاج و الحرمین یاد کرده است.<ref>تعلیقات النقض، ج۲، ص۷۹۳-۸۰۰.</ref>

ابن‌ جبیر در گزارشی، مردی بزرگ و ثروتمند را از سرزمین پارسیان یاد می‌کند که ثروتش را در راه توسعه و آبادانی مسجدالحرام هزینه می‌کرد و بازسازی تنوره چاه زمزم و قبه آن را به او نسبت می‌دهد. بر پایه برخی قراین، مقصود ابن جبیر در این گزارش، ابوسعد است که این کارها را در زمان جد امیر مکثر، امیر مکه در سال‌های پس از ۵۱۸ق. هنگام حضورش در مراسم حج انجام داده است.<ref>رحلة ابن جبیر، ص۱۰۴-۱۰۶.</ref>

از کسانی که ابوسعد و فرزندش حسین را با شکوه فراوان یاد کرده، رازی، شاعر شیعه با تخلص «قوامی» است که ترجیع‌بندی مشتمل بر ۱۱۶ بیت در مدح او سروده است. نیز در ترجیع‌بندی دیگر با ۴۴ بیت که گویا هنگام حضور حسین فرزند ابوسعد در سفر حج سروده شده، وی را به سبب اهتمامش به کعبه ستوده و به بخشندگی و کرم وصف کرده است.<ref>دیوان شرف الشعراء، ص۱۸۱-۱۸۵.</ref>

* [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4789/4824/43292/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%AF-%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C خاندان ابوسعد ورامینی و تلاش برای آبادانی حرمین شریفین]، مجله میقات حج پاییز ۱۳۷۱ش، شماره ۱.