در حال ویرایش ابوعبدالله طبری

{{جعبه اطلاعات عالم
| عنوان = ابوعبدالله طبری
| تصویر =
| اندازه تصویر =
| نام کامل = حسین بن علی بن حسین
| لقب = امام الحرمین
| نسب =
| خویشاوندان سرشناس =
| تاریخ تولد = سال ۴۱۸ق
| شهر تولد = [[آمل]]
| کشور تولد = 
| محل زندگی = آمل، [[نیشابور]]، [[بغداد]]، [[مکه]]
| تاریخ وفات = شعبان سال ۴۹۸ق
| شهر وفات = مکه
| محل دفن =
| استادان =ناصر بن حسین عُمَری مروْزِی، قاضی ابوطیب طبری، عبدالغافر بن محمد، عبدالغافر فارسی، ابوحفص بن مسرور، ابوعثمان صابونی و کریمه مروزیه
| شاگردان = [[اسماعیل حافظ]]، [[ابوطاهر سلفی]]، [[ابوغالب ماوردی]]، [[ابوعلی بن سکره|ابوعلی بن سُکَّره]]، [[اسماعیل تمیمی]]، [[رزین عبدری]]، [[قاضی ابوبکر بن عربی]]، [[وجیه شحامی|وجیه شحّامی]] و [[احمد بن محمد عباسی]]
| محل تحصیل =
| اجازه روایت از =
| اجازه اجتهاد از =
| اجازه روایت به =
| اجازه اجتهاد به =
| تالیفات =
| سایر = شافعی مذهب
| سیاسی = درگیری با [[هیاج بن عبید]] و [[مذهب حنبلی|حنبلیان]] در [[مکه]]
| اجتماعی = تدریس در [[بغداد]]؛ اقامت ۳۰ ساله در [[مکه]]؛ تدریس در [[حجاز]]
| امضا = 
| وبگاه رسمی = 
}}
'''حسین بن علی بن حسین''' مشهور به '''ابوعبدالله طبری''' (۴۱۸ق - ۴۹۸ق) و ملقب به [[امام الحرمین]]، محدث و مفتی [[مذهب شافعی|شافعی مذهب]] که مدتی در [[مکه]] به تدریس و فتوادادن مشغول بود. 

ابوعبدالله [[مذهب شافعی|شافعی مذهب]] بود و به مسلک [[اشعریه|اشعری]] نیز گرایش داشت. تنها اثر مشهور بر جای مانده از او '''العدّه''' شرحی بر الابانه اثر فورانی در فروع فقه شافعی است. به سال ۴۳۹ق. از [[آمل]] به [[نیشابور]] کوچ کرد و در آن‌جا به جایگاهی ممتاز در فقه، حدیث و اصول رسید. ابوعبدالله طبری، سفری نیز به [[مکه]] داشت و حدود ۳۰ سال در آن‌جا اقامت داشت. به سبب این اقامت طولانی و همجواری با [[کعبه|خانه خدا]]، عنوان «امام الحرمین»را دریافت کرد و حاصل سال‌ها تحصیل در حوزه‌های گوناگون فقه، اصول و حدیث را در قالب تدریس، فتوا، نقل روایت و املاء ارائه نمود. گروه‌های بسیار در مکه از وی فقه آموختند. میان طبری و [[هیاج بن عبید]] و [[مذهب حنبلی|حنبلیان]] اهل‌ سنت، در مکه فتنه‌ها و تیرگی‌هایی پدید آمد و به دستور امیر مکه، هیاج تازیانه خورد. طبری مدتی نیز در [[نظامیه]] بغداد به تدریس مشغول بود.

==شخصیت‌شناسی==
ابوعبدالله، مشهور به طبری<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۱۱؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳.</ref> در سال ۴۱۸ق.<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> در [[آمل]] طبرستان<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> زاده شد و در دهه آخر شعبان سال ۴۹۸ق. در ۸۰ سالگی در مکه معظمه درگذشت.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۴؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> از مدفن وی در منابع ذکری به میان نیامده است.

ابوعبدالله [[مذهب شافعی|شافعی مذهب]] بود و به مسلک [[اشعریه|اشعری]] نیز آشنایی کامل داشت<ref>العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.</ref> و بر پایه نقلی دارای عقیده اشعری بود.<ref>طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰.</ref> تنها اثر مشهور بر جای مانده از او العدّه است که شرحی بر الابانه اثر فورانی در فروع فقه شافعی است.<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ ج۴، ص۳۴۹؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> 

==تحصیلات==
ابوعبدالله طبری به سال ۴۳۹ق. در ۲۱ سالگی از [[آمل]] به [[نیشابور]] کوچ کرد و در آن‌جا فقه را نزد ناصر بن حسین عُمَری مروْزِی (درگذشت ۴۴۴ق.) فراگرفت<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ ج۴، ص۳۵۰.</ref> و پس از مهاجرت به [[بغداد]] که زمان آن دانسته نیست، فقه را از قاضی ابوطیب طبری<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴؛ ج۴، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> ، [[صحیح بخاری]] را از عبدالغافر بن محمد، [[صحیح مسلم|صحیح مُسلم]] را از عبدالغافر فارسی و دیگر کتب روایی را از دانشورانی چون ابوحفص بن مسرور، ابوعثمان صابونی و کریمه مروزیه<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> سماع کرد و به جایگاهی ممتاز در فقه، حدیث و اصول رسید.

== اقامت در مکه==
مهم‌ترین بخش زندگی ابوعبدالله طبری، سفر او به [[مکه]] و اقامت حدود ۳۰ ساله وی در آن‌جاست. او به سبب این اقامت طولانی و همجواری با [[کعبه|خانه خدا]]، عنوان «امام الحرمین»<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶.</ref> را دریافت کرد و حاصل سال‌ها تحصیل در حوزه‌های گوناگون فقه، اصول و حدیث را در قالب تدریس، فتوا، نقل روایت و املاء ارائه نمود.<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> بدین روی، او را محدّث، فقیه و مفتی مکه لقب داده‌اند.<ref>العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۹.</ref> گروه‌های بسیار در مکه از وی فقه آموختند و کسانی همچون [[اسماعیل حافظ]]، [[ابوطاهر سلفی]]، [[ابوغالب ماوردی]]، [[ابوعلی بن سکره|ابوعلی بن سُکَّره]]، [[اسماعیل تمیمی]]، [[رزین عبدری]]، [[قاضی ابوبکر بن عربی]]، [[وجیه شحامی|وجیه شحّامی]] و [[احمد بن محمد عباسی]] از او حدیث نقل ‌کردند.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴؛ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶-۲۷۷؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> 

میان طبری و [[هیاج بن عبید]] و [[مذهب حنبلی|حنبلیان]] اهل‌ سنت، در مکه فتنه‌ها و تیرگی‌هایی پدید آمد<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۷؛ طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> و در پی شکایت [[شیعه|شیعیان]] به امیر مکه، به دستور امیر، هیاج تازیانه خورد. به نقل ذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.) وی در مکه دارای خاندانی بوده است.<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶.</ref> 


==آغاز تدریس در بغداد==
طبری در سال ۴۸۳ق. در [[نظامیه]] بغداد پس از ابوالقاسم دبوسی (درگذشت ۴۸۲ق.) تدریس را آغاز کرد. آن‌گاه همراه ابومحمد الفامی (درگذشت ۵۰۰ق.) یک روز در میان، در آن‌جا به تدریس پرداخت. چون [[ابوحامد غزالی|غزّالی]] (درگذشت ۵۰۵ق.) به نظامیه قدم گذاشت، آنان به احترام او تدریس را رها کردند. طبری در سال ۴۸۹ق. که غزالی (درگذشت ۵۰۵ق.) نظامیه را ترک کرد، دیگر بار تدریس را از سر گرفت. سپس در سال ۴۹۲ق. [[بغداد]] را به مقصد [[اصفهان]] ترک کرد.<ref>طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰.</ref> 

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}
{{دانشنامه 
 | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/9362
 | عنوان = ابوعبدالله طبری
 | نویسنده = علی اصغر احمدی
 }}
* '''تاریخ الاسلام''': الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۵ق
* '''سیر اعلام النبلاء''': الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.)، به کوشش الارنؤوط، بیروت، الرساله، ۱۴۰۶ق
* '''شذرات الذهب''': عبدالحی بن عماد (درگذشت ۱۰۸۹ق.)، به کوشش الارنؤوط و دیگران، دار ابن کثیر، دمشق، ‌۱۴۰۶ق.
* '''طبقات الشافعیة الکبری''': تاج‌ الدین السبکی (درگذشت ۷۷۱ق.)، به کوشش الحلو و دیگران، هجر للطباعة و النشر، ۱۴۱۳ق
* '''طبقات الشافعیه''': ابن قاضی شهبة الدمشقی (درگذشت ۸۵۱ق.) به کوشش الحافظ عبدالعلیم خان، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۷ق
* '''العبر فی خبر من غبر''': الذهبی (م ۷۴۸ ق)، به کوشش محمد السعید، بیروت، دار الکتب العلمیه
* '''معجم المؤلفین''': عمر رضا کحاله، بیروت، التراث العربی
* '''موسوعة طبقات الفقهاء''': اللجنة العلمیة فی مؤسسة الامام الصادق(ع)، مؤسسة الامام الصادق(ع)، قم، ۱۴۱۸ق
* '''الوافی بالوفیات''': خلیل بن ایبک الصّفدی (درگذشت ۷۶۴ق.)، بیروت، دار النشر، ۱۴۱۱ق.
{{پایان}}
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله
 | شناسه = شد
 | جعبه اطلاعات = شد<!--شد، - -->
 | عنوان‌بندی = شد
 | ویرایش = شد
 | لینک‌دهی = شد
 | عکس = <!--شد، - -->
 | جعبه نقل قول = <!--شد، - -->
 | پیوند به بیرون = <!--شد، - -->
 | مطالعه بیشتر = <!--شد، - -->
 | پانویس و منابع = شد
 | ناوبری = 
 | رده = شد
 | تغییر مسیر = 
}}<onlyinclude>

[[رده:امام الحرمین]]
[[رده:فقیهان شافعی]]
[[رده:اشخاص قرن پنجم]]

[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]