در حال ویرایش ادنی‌الحل
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{میقات‌های حج عمودی}} | {{میقات‌های حج عمودی}} | ||
[[پرونده:محدوده حرم مکه.jpg|بندانگشتی|محدوده حرم مکه]] | [[پرونده:محدوده حرم مکه.jpg|بندانگشتی|محدوده حرم مکه]] | ||
'''ادنی‌الحل''' نزدیک‌ترین منطقه به [[حرم مکه| | '''ادنی‌الحل''' نزدیک‌ترین منطقه حل به [[حرم مکه|حرم]]، از [[میقات|مواقیت]] [[احرام]] در موارد خاص و اضطراری. برخی از مصادیق احرام از ادنی الحل عبارتند از؛ میقات [[عمره مفرده]] برای ساکنان [[مکه]]، میقات مجاوران در مکه که مشمول حکم [[آفاقی]] هستند و هنوز حکم اهل مکه را نیافته‌اند، میقات اضطراری برای کسانی که به سبب وجود مانع، فراموشی یا جهل، از میقات‌ها گذشته باشند و میقات کسانی که از میقات‌های اصلی یا هم‌راستای آنها عبور نکنند. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
ادنی الحل در مبحث [[حج]] منابع فقهی، به منزله یکی از [[میقات|میقات‌های احرام]] (مکان‌هایی که احرام‌گزاران باید از آن‌جا محرم شوند) در برخی موارد خاص یا اضطراری است که مهم‌ترین مصادیق آن عبارتند از: | ادنی الحل در مبحث [[حج]] منابع فقهی، به منزله یکی از [[میقات|میقات‌های احرام]] (مکان‌هایی که احرام‌گزاران باید از آن‌جا محرم شوند) در برخی موارد خاص یا اضطراری است که مهم‌ترین مصادیق آن عبارتند از: | ||
=== '''۱.''' میقات عمره مفرده برای | ==== '''۱.''' میقات [[عمره مفرده]] برای ساکنانِ [[مکه]]: ==== | ||
به نظر فقیهان [[امامیه|امامی]]<ref>الخلاف، ج2، ص281؛ الکافی فی الفقه، ص202؛ تحریر الاحکام، ج1، ص563.</ref> و برخی از [[اهل سنت]]<ref>فتح العزیز، ج7، ص97؛ عمدة القاری، ج9، ص131؛ نیل الاوطار، ج5، ص23.</ref> میقات ساکنان | به نظر فقیهان [[امامیه|امامی]]<ref>الخلاف، ج2، ص281؛ الکافی فی الفقه، ص202؛ تحریر الاحکام، ج1، ص563.</ref> و برخی از [[اهل سنت]]<ref>فتح العزیز، ج7، ص97؛ عمدة القاری، ج9، ص131؛ نیل الاوطار، ج5، ص23.</ref> میقات ساکنان مکه، خواه مردم مکه و خواه مسافران مقیم، در عمره مفرده و نیز عمره پس از [[حج قران|حج قِران]] و [[حج افراد|اِفراد]]، ادنی الحل است که شامل سه منطقه [[تنعیم]] (در شمال مکه)، [[جعرانه]] (در شمال شرقی مکه) و [[حدیبیه]] (در شمال غربی مکه) می‌شود. | ||
پشتوانه فقیهان [[شیعه]]، حدیث‌های نقل شده<ref>من لا یحضره الفقیه، ج2، ص450-451.</ref> از [[امامان(ع)]] درباره عمره [[پیامبر اکرم(ص)]] است که از مکان‌هایی جز میقات‌های پنج‌گانه [[حج تمتع]] محرم شدند. فقیهان اهل سنت نیز به حدیث‌هایی استناد کرده‌اند که مفاد آنها گزارش عمره‌های [[پیامبر(ص)]] و دستور ایشان به [[عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر]] برای مُحرم کردن [[عایشه]] از [[تنعیم]] است.<ref>صحیح البخاری، ج4، ص14؛ سنن ابن ماجه، ج2، ص997، 999؛ المغنی، ج3، ص210.</ref> | |||
در اولویت داشتن یکی از این میقات‌ها بر دیگری، بیشتر فقیهان شیعه<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص194-195؛ الدروس، ج1، ص338؛ قس: جواهر الکلام، ج18، ص119.</ref> و برخی از اهل سنت<ref>المجموع، ج7، ص204-205.</ref> جعرانه را از آن رو که میقات شخص پیامبر(ص) بوده، بر تنعیم ترجیح داده و برخی دیگر از اهل سنت<ref>الفقه الاسلامی، ج3، ص453.</ref> تنعیم را از آن‌جا که نزدیک‌ترین منطقه حل به مکه است، برتر دانسته‌اند. اندکی از آنها نیز حدیبیه را ترجیح داده<ref>نک: المجموع، ج7، ص205.</ref> و شماری دیگر از فقیهان هیچ تمایزی میان آنها برنشمرده‌اند.<ref>شرح معانی الآثار، ج2، ص241؛ عمدة القاری، ج10، ص120.</ref> | |||
در اولویت داشتن یکی از میقات‌ها بر دیگری، بیشتر فقیهان شیعه<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص194-195؛ الدروس، ج1، ص338؛ قس: جواهر الکلام، ج18، ص119.</ref> و برخی از اهل سنت<ref>المجموع، ج7، ص204-205.</ref> جعرانه را از آن رو که میقات شخص پیامبر(ص) بوده، بر تنعیم ترجیح داده و برخی دیگر از اهل سنت<ref>الفقه الاسلامی، ج3، ص453.</ref> تنعیم را از آن‌جا که نزدیک‌ترین منطقه حل به مکه است، برتر دانسته‌اند. اندکی از آنها نیز حدیبیه را ترجیح داده<ref>نک: المجموع، ج7، ص205.</ref> و شماری دیگر از فقیهان هیچ تمایزی میان آنها | |||
به شماری از فقیهان امامی نسبت داده‌اند که در هر [[عمره مفرده]]، خواه عمرهگزار ساکن مکه باشد و خواه [[آفاقی]] غیر ساکن در مکه، میقات را ادنی الحل شمرده‌اند.<ref>نک: المعتمد، ج2، ص429.</ref> برخی فقیهان امامی<ref>المعتمد، ج2، ص393، 429؛ التهذیب، تبریزی، ج2، ص106.</ref> میقات عمرهگزار آفاقی را تنها در صورتی ادنی الحل دانسته‌اند که وی در حال مسافرت بدون قصد عمره به حدود حرم نزدیک شود و در آن‌جا قصد عمره مفرده کند. پشتوانه آنها حدیثی حاکی از احرام پیامبر(ص) از جعرانه در مسیر بازگشت از [[غزوه حنین]] است. برخی به [[مالک بن انس]] نسبت داده‌اند که وی میقات عمره‌‌گزاران از مکه را تنها منطقه تنعیم می‌دانسته است.<ref>نک: صحیح مسلم، ج8، ص152.</ref> اندکی از فقیهان پیشین اهل سنت بر آن بوده‌اند که میقات عمره واجب برای مکیان همان میقات‌های پنج‌گانه احرام؛ و میقات عمره مستحب برای آنان ادنی الحل است.<ref>الانصاف، ج4، ص54.</ref> | |||
به شماری از فقیهان امامی نسبت داده‌اند که در هر [[عمره مفرده]]، خواه عمرهگزار ساکن مکه باشد و خواه [[آفاقی]] غیر ساکن در مکه، میقات را ادنی الحل شمرده‌اند.<ref>نک: المعتمد، ج2، ص429.</ref> برخی فقیهان امامی<ref>المعتمد، ج2، ص393، 429؛ التهذیب، تبریزی، ج2، ص106.</ref> میقات عمرهگزار آفاقی را تنها در صورتی ادنی الحل دانسته‌اند که وی در حال مسافرت بدون قصد عمره به حدود حرم نزدیک شود و در آن‌جا قصد عمره مفرده کند. | |||
به نظر فقیهان شیعه<ref>المبسوط، ج1، ص337؛ تحریر الاحکام، ج2، ص61؛ قس: مناسک الحج، ص65.</ref> و اهل سنت<ref>المغنی، ج3، ص379؛ المجموع، ج7، ص390.</ref> میقات قضای عمره مفرده نیز برای ساکنان مکه، در صورت افساد عمره، ادنی الحل است. البته به نظر برخی از فقیهان اهل سنت<ref>فتح العزیز، ج7، ص475.</ref> از جمله [[احمد بن حنبل|احمد حنبل]]، در [[عمره قضا]]، میقات همان مکان احرام عمره اداء است. برخی فقیهان محرم شدن مکیان را در عمره مفرده از میقات‌های پنج‌گانه نیز تجویز کرده‌اند.<ref>فتح العزیز، ج7، ص475؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص194.</ref> حتی وجوب آن در [[ماه‌های حج]] از احمد حنبل گزارش شده است.<ref>المغنی، ج3، ص211.</ref> به نظر فقیهان امامی<ref>تذکرة الفقهاء، ج7، ص205؛ قس: جواهر الکلام، ج18، ص133.</ref> و شماری از فقیهان اهل سنت<ref>نک: المجموع، ج8، ص265.</ref> احرام مکی برای عمره از منطقه حرم، بدون رفتن به منطقه ادنی الحل منعقد نمی‌شود و تجدید آن از ادنی الحل لازم است. البته بیشتر فقیهان اهل سنت احرام چنین فردی را صحیح، ولی مشمول [[کفاره]] دانسته‌اند.<ref>المجموع، ج8، ص265؛ مواهب الجلیل، ج4، ص40.</ref> | |||
به نظر فقیهان شیعه<ref>المبسوط، ج1، ص337؛ تحریر الاحکام، ج2، ص61؛ قس: مناسک الحج، ص65.</ref> و اهل سنت<ref>المغنی، ج3، ص379؛ المجموع، ج7، ص390.</ref> میقات قضای عمره مفرده نیز برای ساکنان مکه، در صورت افساد عمره، ادنی الحل است. البته به نظر برخی از فقیهان اهل سنت<ref>فتح العزیز، ج7، ص475.</ref> از جمله [[احمد بن حنبل|احمد حنبل]]، در [[عمره قضا]]، میقات همان مکان احرام عمره اداء است. | |||
کسی که از ادنی الحل محرم می‌شود، مستحب است تا لحظه دیدن بیت الله الحرام، گفتن [[تلبیه]] (<small>لبیک اللهم لبیک...</small> ) را ادامه دهد.<ref>المغنی، ج3، ص418.</ref> | |||
=== '''۲.''' میقات مجاوران در مکه که مشمول حکم آفاقی هستند و هنوز حکم اهل مکه را نیافته‌اند === | ==== '''۲.''' میقات مجاوران در مکه که مشمول حکم آفاقی هستند و هنوز حکم اهل مکه را نیافته‌اند ==== | ||
به نظر فقیهان امامی<ref>نک: المقنعه، ص396؛ الحدائق، ج14، ص412-413.</ref>، فرد مقیم در مکه که پیشتر [[حج تمتع]] بر او واجب شده، قطعاً باید برای احرام عمره تمتع از مکه بیرون شود. برخی فقیهان<ref>التهذیب، طوسی، ج5، ص35؛ الحدائق، ج14، ص412، 414.</ref> | به نظر فقیهان امامی<ref>نک: المقنعه، ص396؛ الحدائق، ج14، ص412-413.</ref>، فرد مقیم در مکه که پیشتر [[حج تمتع]] بر او واجب شده، قطعاً باید برای احرام عمره تمتع از مکه بیرون شود. برخی فقیهان<ref>التهذیب، طوسی، ج5، ص35؛ الحدائق، ج14، ص412، 414.</ref> به پشتوانه [[حدیث|حدیث‌هایی]] از جمله روایت‌های [[حلبی]] و [[حماد]] از [[امام صادق(ع)]] بر آنند که میقات این‌گونه اشخاص، ادنی الحل است. فقیهان دیگر میقات اصلی آنان را میقات سرزمین خود و در صورت وجود عذر و اضطرار، میقات آنها را ادنی الحل دانسته‌اند.<ref>المعتبر، ج2، ص799؛ مستند الشیعه، ج13، ص114.</ref> برخی دیگر به دلیل وجود حدیث‌های گوناگون در این زمینه، به تخییر میان میقات بودن ادنی الحل و یکی از میقات‌های پنج‌گانه قائل شده‌اند.<ref>نک: المعتمد، ج2، ص218-222.</ref> | ||
=== '''۳.''' میقات اضطراری برای کسانی که به سبب وجود مانع، فراموشی یا جهل، از میقات‌ها گذشته باشند: === | ==== '''۳.''' میقات اضطراری برای کسانی که به سبب وجود مانع، فراموشی یا جهل، از میقات‌ها گذشته باشند: ==== | ||
به نظر مشهور فقیهان امامی<ref>شرائع الاسلام، ج1، ص178؛ تحریر الاحکام، ج1، ص565.</ref> به پشتوانه حدیث‌هایی<ref>نک: وسائل الشیعه، ج11، ص328-331.</ref>، کسانی که به سبب وجود عذر مانند مانع خارجی، فراموشی و جهل بدون احرام برای عمره تمتع از میقات خود بگذرند، لازم است در نخستین فرصت به میقات مزبور بازگردند و از آن‌جا محرم شوند. اگر بازگشتن به میقات به علت تنگی وقت یا سبب‌های دیگر ممکن نباشد، اینان باید به ادنی الحل بروند و از آن‌جا محرم گردند.<ref>نک: الدروس، ج1، ص341؛ مجمع الفائده، ج6، ص171.</ref> به این دلیل و نیز به پشتوانه حدیث‌های خاص<ref>وسائل الشیعه، ج11، ص329-330.</ref> میقاتِ اضطراری بانوانی که به گمان جایز نبودن [[احرام]] برای آنان به سبب [[حیض]]، بدون احرام وارد مکه شوند، نیز ادنی الحل است، مشروط بر آن که نتوانند از میقات اصلی محرم شوند.<ref>شرائع الاسلام، ج1، ص187؛ الدروس، ج1، ص349.</ref> حتی برخی فقیهان<ref>العروة الوثقی، ج4، ص649.</ref> در صورت عبور عمدی شخص از میقات‌های پنج‌گانه بدون احرام در عمره مفرده، [[میقات]] وی را ادنی الحل دانسته‌اند. | به نظر مشهور فقیهان امامی<ref>شرائع الاسلام، ج1، ص178؛ تحریر الاحکام، ج1، ص565.</ref> به پشتوانه حدیث‌هایی<ref>نک: وسائل الشیعه، ج11، ص328-331.</ref>، کسانی که به سبب وجود عذر مانند مانع خارجی، فراموشی و جهل بدون احرام برای عمره تمتع از میقات خود بگذرند، لازم است در نخستین فرصت به میقات مزبور بازگردند و از آن‌جا محرم شوند. اگر بازگشتن به میقات به علت تنگی وقت یا سبب‌های دیگر ممکن نباشد، اینان باید به ادنی الحل بروند و از آن‌جا محرم گردند.<ref>نک: الدروس، ج1، ص341؛ مجمع الفائده، ج6، ص171.</ref> به این دلیل و نیز به پشتوانه حدیث‌های خاص<ref>وسائل الشیعه، ج11، ص329-330.</ref> میقاتِ اضطراری بانوانی که به گمان جایز نبودن [[احرام]] برای آنان به سبب [[حیض]]، بدون احرام وارد مکه شوند، نیز ادنی الحل است، مشروط بر آن که نتوانند از میقات اصلی محرم شوند.<ref>شرائع الاسلام، ج1، ص187؛ الدروس، ج1، ص349.</ref> حتی برخی فقیهان<ref>العروة الوثقی، ج4، ص649.</ref> در صورت عبور عمدی شخص از میقات‌های پنج‌گانه بدون احرام در عمره مفرده، [[میقات]] وی را ادنی الحل دانسته‌اند. | ||
=== '''۴.''' میقات کسانی که از میقات‌های اصلی یا هم‌راستای آنها عبور نکنند === | ==== '''۴.''' میقات کسانی که از میقات‌های اصلی یا هم‌راستای آنها عبور نکنند ==== | ||
به نظر برخی فقیهان [[امامیه|امامی]]، میقات حج‌گزارانی که از یکی از میقات‌های سفارش شده یا هم‌راستای آنها عبور نکنند، ادنی الحل است.<ref>تحریر الاحکام، ج1، ص565؛ مجمع الفائده، ج6، ص186.</ref> پشتوانه این حکم، ادله‌ای چون اصل برائت از تکلیف زاید به ضمیمه [[حرام|حرمت]] ورود به حرم بدون احرام و نیز این نکته است که ادنی الحل میقاتی اضطراری است.<ref>نک: ایضاح الفوائد، ج1، ص284؛ مدارک الاحکام، ج7، ص224.</ref> | به نظر برخی فقیهان [[امامیه|امامی]]، میقات حج‌گزارانی که از یکی از میقات‌های سفارش شده یا هم‌راستای آنها عبور نکنند، ادنی الحل است.<ref>تحریر الاحکام، ج1، ص565؛ مجمع الفائده، ج6، ص186.</ref> پشتوانه این حکم، ادله‌ای چون اصل برائت از تکلیف زاید به ضمیمه [[حرام|حرمت]] ورود به حرم بدون احرام و نیز این نکته است که ادنی الحل میقاتی اضطراری است.<ref>نک: ایضاح الفوائد، ج1، ص284؛ مدارک الاحکام، ج7، ص224.</ref> | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۵: | ||
{{حج و عمره}} | {{حج و عمره}} | ||
[[رده:میقات‌های حج]] | [[رده:میقات‌های حج]] | ||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | [[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | ||