در حال ویرایش اراک (درخت)
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|ماه=[[دی]]|روز=[[۲۶]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Ahmad }} | |||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | |||
'''اَراک'''، درخت مسواک؛ از گیاهان حرم؛ سوغات حاجیان از مکه | |||
==درخت مسواک== | ==درخت مسواک== | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
درخت اراک بیشتر در مناطق بیابانی می‌روید. آب و هوای گرم و استوایی، برای رشد این درخت مناسب است. از همین رو، در شماری از سرزمین‌های قاره [[آسیا]] مانند [[عربستان]]، [[یمن]]، [[هند]]، جنوب [[ایران]] (بندرعباس) و برخی نواحی [[آفریقا]] همچون [[مصر]]، [[شبه جزیره سینا]] و جنوب [[سودان]] یافت می‌شود.<ref>گیاهان دارویی، ج۳، ص۳۵۲.</ref> در [[حدیث|روایتی]]، از یک درخت اراک در [[قبرستان بقیع|بقیع]] یاد شده که [[حضرت زهرا(س)]] در سایه آن می‌نشست و می‌گریست. چون این درخت را قطع کردند، [[حضرت علی(ع)]] برای ایشان سایبانی ساخت که به [[بیت الاحزان]] مشهور شد.<ref>جواهر التاریخ، ص۱۳۵؛ الصحیح من سیرة النبی، ج۶، ص۲۶۹.</ref> | درخت اراک بیشتر در مناطق بیابانی می‌روید. آب و هوای گرم و استوایی، برای رشد این درخت مناسب است. از همین رو، در شماری از سرزمین‌های قاره [[آسیا]] مانند [[عربستان]]، [[یمن]]، [[هند]]، جنوب [[ایران]] (بندرعباس) و برخی نواحی [[آفریقا]] همچون [[مصر]]، [[شبه جزیره سینا]] و جنوب [[سودان]] یافت می‌شود.<ref>گیاهان دارویی، ج۳، ص۳۵۲.</ref> در [[حدیث|روایتی]]، از یک درخت اراک در [[قبرستان بقیع|بقیع]] یاد شده که [[حضرت زهرا(س)]] در سایه آن می‌نشست و می‌گریست. چون این درخت را قطع کردند، [[حضرت علی(ع)]] برای ایشان سایبانی ساخت که به [[بیت الاحزان]] مشهور شد.<ref>جواهر التاریخ، ص۱۳۵؛ الصحیح من سیرة النبی، ج۶، ص۲۶۹.</ref> | ||
بسیاری از [[تفسیر|مفسران]] واژه «خَمْط» در آیه {{قلم رنگ|سبز|فَأَعرَضُوا فَأَرسَلنا عَلَیهِم سَیلَ العَرِمِ وَ بَدَّلناهُم بِجَنَّتَیهِم جَنَّتَینِ ذَواتَی أُکلٍ خَمطٍ وَ أَثلٍ وَ شَیءٍ مِن سِدرٍ قَلِیلٍ}}<ref>سوره سبأ، آیه ۱۶.</ref> را به درخت اَراک یا میوه آن تفسیر کرده‌اند.<ref>جامع البیان، ج۲۲، ص۹۹؛ التبیان، ج۸، ص۳۸۸؛ مجمع البیان، ج۸، ص۲۱۰.</ref> | |||
== | ==اسنحباب مسواک‌زدن با اراک== | ||
بر پایه [[حدیث|روایات]]، افزون بر [[استحباب]] اصل مسواک<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۵۲؛ وسائل الشیعه، ج۲، ص۶.</ref> به ویژه پیش از [[نماز]]<ref>الکافی، ج۳، ص۲۲؛ من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۵۵.</ref> که مورد [[اجماع]] فقیهان [[شیعه]]<ref>الدروس، ج۱، ص۱۳۳؛ جامع المقاصد، ج۲، ص۴۲۸؛ الروضة البهیه، ج۱، ص۳۲۸.</ref> و [[اهل سنت]]<ref>الموسوعة الفقهیه، ج۴، ص۱۳۷.</ref> است، به مسواک با چوب اراک سفارش شده است.<ref>الکافی، ج۳، ص۲۳؛ ج۶، ص۴۹۶؛ من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۵۳-۵۵؛ ج۴، ص۳۶۵؛ وسائل الشیعه، ج۲، ص۶-۲۷.</ref> از این رو، [[پیامبر اسلام(ص)]] به فرمان [[جبرئیل]]<ref>مکارم الاخلاق، ص۳۹؛ بحار الانوار، ج۷۳، ص۱۳۵؛ مستدرک الوسائل، ج۱، ص۳۶۸-۳۶۹.</ref> با چوب اراک مسواک می‌زد. بر پایه روایتی، وی مردم را به گرفتن چوب اراک برای مسواک فرمان داد.<ref>مجمع الزوائد، ج۵، ص۶۲.</ref> بر پایه روایت [[امام رضا(ع)]] نیز چوب درخت اَراک مرغوب‌ترین چیز برای مسواک است؛ زیرا اگر به‌اندازه باشد، دندان‌ها را جلا می‌دهد، بوی دهان را خوش و لثه را تقویت می‌کند و در برابر پوسیدگی، مفید است؛ اما کاربرد بیش از اندازه آن، دندان‌ها را نازک و بُن آن را سست می‌کند.<ref>بحار الانوار، ج۵۹، ص۳۱۷؛ مستدرک الوسائل، ج۱، ص۳۶۹.</ref> | بر پایه [[حدیث|روایات]]، افزون بر [[استحباب]] اصل مسواک<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۵۲؛ وسائل الشیعه، ج۲، ص۶.</ref> به ویژه پیش از [[نماز]]<ref>الکافی، ج۳، ص۲۲؛ من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۵۵.</ref> که مورد [[اجماع]] فقیهان [[شیعه]]<ref>الدروس، ج۱، ص۱۳۳؛ جامع المقاصد، ج۲، ص۴۲۸؛ الروضة البهیه، ج۱، ص۳۲۸.</ref> و [[اهل سنت]]<ref>الموسوعة الفقهیه، ج۴، ص۱۳۷.</ref> است، به مسواک با چوب اراک سفارش شده است.<ref>الکافی، ج۳، ص۲۳؛ ج۶، ص۴۹۶؛ من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۵۳-۵۵؛ ج۴، ص۳۶۵؛ وسائل الشیعه، ج۲، ص۶-۲۷.</ref> از این رو، [[پیامبر اسلام(ص)]] به فرمان [[جبرئیل]]<ref>مکارم الاخلاق، ص۳۹؛ بحار الانوار، ج۷۳، ص۱۳۵؛ مستدرک الوسائل، ج۱، ص۳۶۸-۳۶۹.</ref> با چوب اراک مسواک می‌زد. بر پایه روایتی، وی مردم را به گرفتن چوب اراک برای مسواک فرمان داد.<ref>مجمع الزوائد، ج۵، ص۶۲.</ref> بر پایه روایت [[امام رضا(ع)]] نیز چوب درخت اَراک مرغوب‌ترین چیز برای مسواک است؛ زیرا اگر به‌اندازه باشد، دندان‌ها را جلا می‌دهد، بوی دهان را خوش و لثه را تقویت می‌کند و در برابر پوسیدگی، مفید است؛ اما کاربرد بیش از اندازه آن، دندان‌ها را نازک و بُن آن را سست می‌کند.<ref>بحار الانوار، ج۵۹، ص۳۱۷؛ مستدرک الوسائل، ج۱، ص۳۶۹.</ref> | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۱: | ||
==حرمت قطع اراک== | ==حرمت قطع اراک== | ||
افزون بر [[استحباب]] مسواک با چوب اراک، | افزون بر [[استحباب]] مسواک با چوب اراک، فقیهان به حرمت قطع درخت اراک همچون سایر درختان در محدوده [[حرم]]، [[فتوا]] داده‌اند. در این حکم، تفاوتی میان [[محرم|مُحرم]] و غیر محرم نیست.<ref>جواهر الکلام، ج۲۰، ص۴۲۵-۴۲۶؛ الحدائق، ج۱۵، ص۵۲۸-۵۳۷.</ref> بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] اگر کسی درخت اراک را در حرم قطع کند، پرداخت قیمتش بر عهده او است.<ref>مختلف الشیعه، ج۴، ص۱۷۳؛ جواهر الکلام، ج۲۰، ص۴۲۶.</ref> بر پایه روایتی دیگر از ایشان، کسی که درخت اراک را در [[مکه]] قطع کند، باید قیمت آن را [[صدقه]] بدهد.<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۲۵۵-۲۵۶؛ التهذیب، ج۵، ص۳۷۹.</ref> | ||
به باور بسیاری از فقیهان [[امامیه|شیعه]]<ref>المبسوط، ج۱، ص۳۵۴؛ الخلاف، ج۲، ص۴۰۸-۴۰۹.</ref> و [[اهل سنت]]<ref>المغنی، ج۳، ص۳۶۷-۳۶۸؛ المجموع، ج۷، ص۴۴۷.</ref> قطع درخت اراک در محدوده حرم [[کفاره]] دارد. بر پایه روایتی از امام صادق(ع) کفاره قطع درخت حرم، یک گاو است.<ref>مختلف الشیعه، ج۴، ص۱۷۴.</ref> [[ابن ادریس]]<ref>السرائر، ج۱، ص۵۵۴؛ مختلف الشیعه، ج۴، ص۱۷۴؛ مدارک الاحکام، ج۸، ص۴۴۷.</ref> و برخی از فقیهان اهل سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۳۶۷-۳۶۸.</ref> در وجوب کفاره قطع درخت در حرم تردید کرده‌اند. فقیهان شیعه چیدن میوه درخت اراک در حرم را جایز می‌دانند.<ref>تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۳۷۹.</ref> | به باور بسیاری از فقیهان [[امامیه|شیعه]]<ref>المبسوط، ج۱، ص۳۵۴؛ الخلاف، ج۲، ص۴۰۸-۴۰۹.</ref> و [[اهل سنت]]<ref>المغنی، ج۳، ص۳۶۷-۳۶۸؛ المجموع، ج۷، ص۴۴۷.</ref> قطع درخت اراک در محدوده حرم [[کفاره]] دارد. بر پایه روایتی از امام صادق(ع) کفاره قطع درخت حرم، یک گاو است.<ref>مختلف الشیعه، ج۴، ص۱۷۴.</ref> [[ابن ادریس]]<ref>السرائر، ج۱، ص۵۵۴؛ مختلف الشیعه، ج۴، ص۱۷۴؛ مدارک الاحکام، ج۸، ص۴۴۷.</ref> و برخی از فقیهان اهل سنت<ref>المغنی، ج۳، ص۳۶۷-۳۶۸.</ref> در وجوب کفاره قطع درخت در حرم تردید کرده‌اند. فقیهان شیعه چیدن میوه درخت اراک در حرم را جایز می‌دانند.<ref>تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۳۷۹.</ref> | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۴: | ||
* '''الموسوعة الفقهیه''': کویت، وزارة الاوقاف، ۱۴۱۰ق. | * '''الموسوعة الفقهیه''': کویت، وزارة الاوقاف، ۱۴۱۰ق. | ||
* '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (درگذشت ۱۱۰۴ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۲ق. | * '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (درگذشت ۱۱۰۴ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۲ق. | ||