در حال ویرایش اراک (مکان)
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اَراک'''، مکانی نزدیک [[نمره|نَمِرَه]] در مرز [[عرفات|عَرَفات]]. از آن رو که در این محل، [[اراک (درخت)|درخت اراک]] می‌روید، به آن اراک می‌گویند. این سرزمین محل [[وقوف]] مشرکان [[قریش]] در روزگار [[جاهلیت]] بوده است. [[پیامبر اسلام(ص)]] و سپاه [[اسلام]]، در فتح [[آمد|آمِد]]، در این مکان مستقر شدند و ده هزار شعله آتش روشن کردند. بنابر [[حدیث|روایات]]، وقوف باید در عرفات صورت گیرد و وقوف در سرزمین اراک جایز نیست. | '''اَراک'''، مکانی نزدیک [[نمره|نَمِرَه]] در مرز [[عرفات|عَرَفات]]. از آن رو که در این محل، [[اراک (درخت)|درخت اراک]] می‌روید، به آن اراک می‌گویند. این سرزمین محل [[وقوف]] مشرکان [[قریش]] در روزگار [[جاهلیت]] بوده است. [[پیامبر اسلام(ص)]] و سپاه [[اسلام]]، در فتح [[آمد|آمِد]]، در این مکان مستقر شدند و ده هزار شعله آتش روشن کردند. بنابر [[حدیث|روایات]]، وقوف باید در عرفات صورت گیرد و وقوف در سرزمین اراک جایز نیست. | ||
== موقعیت جغرافیایی == | ==موقعیت جغرافیایی== | ||
اَراک مکانی در سرزمین [[عرفات|عَرَفات]] به طرف [[شام]] و نزدیک [[نمره|نَمِرَه]] است.<ref>المصباح، ج۱، ص۱۷؛ القاموس المحیط، ج۳، ص۲۹۲؛ تاج العروس، ج۱۳، ص۵۰۴، «ارک».</ref> گفته‌اند اراک منزلگاهی در عرفات از ناحیه شام است، چنان‌که نمره منزلگاهی از ناحیه [[یمن]] است.<ref>معجم ما استعجم، ج۱، ص۱۳۴.</ref> برخی نیز گفته‌اند که بخشی از اراک در جهت شام و بخش دیگر آن در جهت یمن است.<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۱۳۵؛ تاج العروس، ج۱۳، ص۵۰۴.</ref> سرزمین اراک از مکان‌هایی است که در آن [[اراک (درخت)|درخت اراک]] می‌روید<ref>شرح الازهار، ج۲، ص۱۱۴؛ حجاز در صدر اسلام، ص۱۴۴.</ref> و از این رو، به آن وادی اراک گفته‌اند.<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۱۳۵؛ حجاز در صدر اسلام، ص۱۳۴.</ref> | اَراک مکانی در سرزمین [[عرفات|عَرَفات]] به طرف [[شام]] و نزدیک [[نمره|نَمِرَه]] است.<ref>المصباح، ج۱، ص۱۷؛ القاموس المحیط، ج۳، ص۲۹۲؛ تاج العروس، ج۱۳، ص۵۰۴، «ارک».</ref> گفته‌اند اراک منزلگاهی در عرفات از ناحیه شام است، چنان‌که نمره منزلگاهی از ناحیه [[یمن]] است.<ref>معجم ما استعجم، ج۱، ص۱۳۴.</ref> برخی نیز گفته‌اند که بخشی از اراک در جهت شام و بخش دیگر آن در جهت یمن است.<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۱۳۵؛ تاج العروس، ج۱۳، ص۵۰۴.</ref> سرزمین اراک از مکان‌هایی است که در آن [[اراک (درخت)|درخت اراک]] می‌روید<ref>شرح الازهار، ج۲، ص۱۱۴؛ حجاز در صدر اسلام، ص۱۴۴.</ref> و از این رو، به آن وادی اراک گفته‌اند.<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۱۳۵؛ حجاز در صدر اسلام، ص۱۳۴.</ref> | ||
== رویدادها == | ==رویدادها== | ||
برپایه گزارش‌های تاریخی، مشرکان [[قریش]] در روزگار [[جاهلیت]] به رغم اینکه [[وقوف در عرفات|وقوف]] در [[عرفات|عَرَفات]] از [[مناسک حج]] [[ابراهیم(ع)]] به شمار می‌آمد،<ref>اتحاف الوری، ج۱، ص۶۳.</ref> برخلاف دیگر [[حاجی|حج‌گزاران]] وقوف را در سرزمین اراک به جا می‌آوردند. | برپایه گزارش‌های تاریخی، مشرکان [[قریش]] در روزگار [[جاهلیت]] به رغم اینکه [[وقوف در عرفات|وقوف]] در [[عرفات|عَرَفات]] از [[مناسک حج]] [[ابراهیم(ع)]] به شمار می‌آمد،<ref>اتحاف الوری، ج۱، ص۶۳.</ref> برخلاف دیگر [[حاجی|حج‌گزاران]] وقوف را در سرزمین اراک به جا می‌آوردند. | ||
بر پایه‌گزارش‌های تاریخی، سپاه اسلام در سال هشتم قمری برای فتح «[[آمد|آمِد]]» در سرزمین اراک استقرار یافتند. در همین مکان، به دستور [[پیامبر(ص)]] هر یک از مسلمانان آتشی برافروخت و بدین سان ده هزار شعله آتش برافروخته شد. [[ابوسفیان]] و [[حکیم بن حزام]] که برای گفت‌وگو با پیامبر(ص) آمده بودند، در سرزمین اراک سپاهی بزرگ و آتشی گسترده را نگریستند که تا آن شب چنان سپاه و آتشی ندیده بودند.<ref>المغازی، ج۲، | بر پایه‌گزارش‌های تاریخی، سپاه اسلام در سال هشتم قمری برای فتح «[[آمد|آمِد]]» در سرزمین اراک استقرار یافتند. در همین مکان، به دستور [[پیامبر(ص)]] هر یک از مسلمانان آتشی برافروخت و بدین سان ده هزار شعله آتش برافروخته شد. [[ابوسفیان]] و [[حکیم بن حزام]] که برای گفت‌وگو با پیامبر(ص) آمده بودند، در سرزمین اراک سپاهی بزرگ و آتشی گسترده را نگریستند که تا آن شب چنان سپاه و آتشی ندیده بودند.<ref>المغازی، ج۲، ص۸۱۴-۸۱۶؛ تاریخ طبری، ج۳، ص۵۲.</ref> | ||
== حکم شرعی وقوف در اراک == | ==حکم شرعی وقوف در اراک== | ||
بر پایه [[حدیث|روایات]]<ref>سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۰۱؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۴۶۵؛ التهذیب، ج۵، ص۱۸۰.</ref> و طبق [[فتوا|فتوای]] فقیهان [[امامیه|شیعه]]<ref>التهذیب، ج۵، ص۱۸۰؛ تحریر الاحکام، ج۱، ص۶۰۷؛ تذکرة الفقهاء، ج۸، ص۱۷۴.</ref> و ا[[هل سنت]]،<ref>المغنی و الشرح الکبیر، ج۳، | بر پایه [[حدیث|روایات]]<ref>سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۰۱؛ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۴۶۵؛ التهذیب، ج۵، ص۱۸۰.</ref> و طبق [[فتوا|فتوای]] فقیهان [[امامیه|شیعه]]<ref>التهذیب، ج۵، ص۱۸۰؛ تحریر الاحکام، ج۱، ص۶۰۷؛ تذکرة الفقهاء، ج۸، ص۱۷۴.</ref> و ا[[هل سنت]]،<ref>المغنی و الشرح الکبیر، ج۳، ص۴۲۷-۴۲۸؛ الحاوی الکبیر، ج۱۴، ص۱۸۴؛ بدائع الصنائع، ج۲، ص۱۲۵.</ref> همه سرزمین [[عرفات|عَرَفات]]، [[موقف|مَوقِف]] محسوب می‌شود و [[وقوف در عرفات|وقوف]] در آن‌جایز است؛ اما وقوف در بیرون از عرفات روا نیست.<ref>المبسوط، ج۱، ص۳۶۶؛ شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۸؛ جامع المقاصد، ج۳، ص۲۲۱.</ref> بر پایه روایتی از [[پیامبر(ص)]] و نیز [[امام صادق(ع)]] کسانی که در سرزمین اراک وقوف کنند، [[حج|حجی]] برایشان نیست.<ref>الکافی، ج۴، ص۴۶۳؛ التهذیب، ج۵، ص۱۸۱؛ وسائل الشیعه، ج۱۳، ص۵۳۳.</ref> | ||
بر پایه روایتی دیگر، پیامبر(ص) به کسانی که در مکانی دورتر از موقف عرفات وقوف کرده بودند، فرمان داد که در [[مشاعر|مَشاعِر]] مخصوص، عرفات و [[مُزدَلَفه|مزدلفه]]، وقوف کنند.<ref>سنن ابی داود، ج۱، ص۴۲۸؛ سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۰۱.</ref> بر پایه روایتی از امام صادق(ع) اگر حج‌گزار پیش از ظهر در اراک منزل کند و پس از ظهر در عرفات وقوف نماید، اشکالی ندارد.<ref>التهذیب، ج۵، ص۱۸۱؛ السرائر، ج۱، ص۵۸۷.</ref> سرزمین اراک همچون [[نمره|نَمِرَه]]، [[عرنه|عُرَنَه]]، [[ثویه|ثَویّه]] و [[ذی المجاز|ذِی الْمَجاز]] از مرزهای عرفات دانسته شده<ref>النهایه، ص۲۵۰؛ شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۸؛ مسالک الافهام، ج۲، ص۲۷۳.</ref> و [[فقیها|فقیهان]] شیعه به عدم جواز و بطلان وقوف در سرزمین اراک [[فتوا]] داده و بر آن ادعای [[اجماع]] کرده‌اند.<ref>النهایه، ص۲۵۰؛ السرائر، ج۱، ص۵۸۷؛ جواهر الکلام، ج۱۹، ص۱۸.</ref> | بر پایه روایتی دیگر، پیامبر(ص) به کسانی که در مکانی دورتر از موقف عرفات وقوف کرده بودند، فرمان داد که در [[مشاعر|مَشاعِر]] مخصوص، عرفات و [[مُزدَلَفه|مزدلفه]]، وقوف کنند.<ref>سنن ابی داود، ج۱، ص۴۲۸؛ سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۰۱.</ref> بر پایه روایتی از امام صادق(ع) اگر حج‌گزار پیش از ظهر در اراک منزل کند و پس از ظهر در عرفات وقوف نماید، اشکالی ندارد.<ref>التهذیب، ج۵، ص۱۸۱؛ السرائر، ج۱، ص۵۸۷.</ref> سرزمین اراک همچون [[نمره|نَمِرَه]]، [[عرنه|عُرَنَه]]، [[ثویه|ثَویّه]] و [[ذی المجاز|ذِی الْمَجاز]] از مرزهای عرفات دانسته شده<ref>النهایه، ص۲۵۰؛ شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۸۸؛ مسالک الافهام، ج۲، ص۲۷۳.</ref> و [[فقیها|فقیهان]] شیعه به عدم جواز و بطلان وقوف در سرزمین اراک [[فتوا]] داده و بر آن ادعای [[اجماع]] کرده‌اند.<ref>النهایه، ص۲۵۰؛ السرائر، ج۱، ص۵۸۷؛ جواهر الکلام، ج۱۹، ص۱۸.</ref> | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
فقیهان [[اهل سنت]] نیز وقوف در وادی عُرَنَه را جایز نمی‌دانند<ref>المحلی، ج۷، ص۱۸۸؛ المغنی و الشرح الکبیر، ج۳، ص۴۲۸؛ بدائع الصنائع، ج۲، ص۱۳۶.</ref> و بر عدم جواز آن ادعای اجماع کرده‌اند؛ اما از [[مالک بن انس]] نقل شده که حج وقوف‌کننده در وادی عُرنه صحیح است.<ref>المغنی و الشرح الکبیر، ج۳، ص۴۲۸.</ref> | فقیهان [[اهل سنت]] نیز وقوف در وادی عُرَنَه را جایز نمی‌دانند<ref>المحلی، ج۷، ص۱۸۸؛ المغنی و الشرح الکبیر، ج۳، ص۴۲۸؛ بدائع الصنائع، ج۲، ص۱۳۶.</ref> و بر عدم جواز آن ادعای اجماع کرده‌اند؛ اما از [[مالک بن انس]] نقل شده که حج وقوف‌کننده در وادی عُرنه صحیح است.<ref>المغنی و الشرح الکبیر، ج۳، ص۴۲۸.</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{دانشنامه | {{دانشنامه | ||
| آدرس = http:// | | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/9181 | ||
| عنوان = اراک | | عنوان = اراک | ||
| نویسنده = لطف‌الله خراسانی | | نویسنده = لطف‌الله خراسانی | ||
}} | }} | ||
* '''اتحاف الوری''': عمر بن محمد فهد (درگذشت ۸۸۵ق)، به کوشش شلتوت، ام القری. | |||
* ''' بدائع الصنائع''': علاء الدین الکاسانی (درگذشت ۵۸۷ق)، پاکستان، المکتبة الحبیبیه، ۱۴۰۹ق. | *'''اتحاف الوری''': عمر بن محمد فهد (درگذشت ۸۸۵ق)، به کوشش شلتوت، ام القری. | ||
* ''' تاج العروس''': الزبیدی (درگذشت ۱۲۰۵ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق. | *''' بدائع الصنائع''': علاء الدین الکاسانی (درگذشت ۵۸۷ق)، پاکستان، المکتبة الحبیبیه، ۱۴۰۹ق. | ||
* ''' تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''': الطبری (درگذشت ۳۱۰ق)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | *''' تاج العروس''': الزبیدی (درگذشت ۱۲۰۵ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق. | ||
* ''' تحریر الاحکام الشرعیه''': العلامة الحلی (درگذشت ۷۲۶ق)، به کوشش بهادری، قم، مؤسسة الامام الصادق(ع)، ۱۴۲۰ق. | *''' تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''': الطبری (درگذشت ۳۱۰ق)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | ||
* ''' تذکرة الفقهاء''': العلامة الحلی (درگذشت ۷۲۶ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۴ق. | *''' تحریر الاحکام الشرعیه''': العلامة الحلی (درگذشت ۷۲۶ق)، به کوشش بهادری، قم، مؤسسة الامام الصادق(ع)، ۱۴۲۰ق. | ||
* ''' تهذیب الاحکام''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش موسوی و آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش. | *''' تذکرة الفقهاء''': العلامة الحلی (درگذشت ۷۲۶ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۴ق. | ||
* ''' جامع المقاصد''': الکرکی (درگذشت ۹۴۰ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۱ق. | *''' تهذیب الاحکام''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش موسوی و آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش. | ||
* ''' جواهر الکلام''': النجفی (درگذشت ۱۲۶۶ق)، به کوشش قوچانی و دیگران، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | *''' جامع المقاصد''': الکرکی (درگذشت ۹۴۰ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۱ق. | ||
* ''' الحاوی الکبیر''': الماوردی (درگذشت ۴۵۰ق)، بیروت، دار الفکر. | *''' جواهر الکلام''': النجفی (درگذشت ۱۲۶۶ق)، به کوشش قوچانی و دیگران، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | ||
* ''' حجاز در صدر اسلام''': صالح احمد العلی، ترجمه: آیتی، مشعر، ۱۳۷۵ش. | *''' الحاوی الکبیر''': الماوردی (درگذشت ۴۵۰ق)، بیروت، دار الفکر. | ||
* ''' السرائر''': ابن ادریس (درگذشت ۵۹۸ق)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۱ق. | *''' حجاز در صدر اسلام''': صالح احمد العلی، ترجمه: آیتی، مشعر، ۱۳۷۵ش. | ||
* ''' سنن ابن ماجه''': ابن ماجه (درگذشت ۲۷۵ق)، به کوشش محمد فؤاد، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۹۵ق. | *''' السرائر''': ابن ادریس (درگذشت ۵۹۸ق)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۱ق. | ||
* ''' سنن ابی‌داود''': السجستانی (درگذشت ۲۷۵ق)، به کوشش سعید محمد اللحام، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۰ق. | *''' سنن ابن ماجه''': ابن ماجه (درگذشت ۲۷۵ق)، به کوشش محمد فؤاد، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۹۵ق. | ||
* ''' شرائع الاسلام''': المحقق الحلی (درگذشت ۶۷۶ق)، به کوشش سید صادق شیرازی، تهران، استقلال، ۱۴۰۹ق. | *''' سنن ابی‌داود''': السجستانی (درگذشت ۲۷۵ق)، به کوشش سعید محمد اللحام، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۰ق. | ||
* ''' شرح الازهار''': احمد المرتضی (درگذشت ۸۴۰ق)، صنعا، مکتبة غمضان، ۱۴۰۰ق. | *''' شرائع الاسلام''': المحقق الحلی (درگذشت ۶۷۶ق)، به کوشش سید صادق شیرازی، تهران، استقلال، ۱۴۰۹ق. | ||
* ''' القاموس المحیط''': محمد الفیروزآبادی (درگذشت ۸۱۷ق)، بیروت، دار العلم. | *''' شرح الازهار''': احمد المرتضی (درگذشت ۸۴۰ق)، صنعا، مکتبة غمضان، ۱۴۰۰ق. | ||
* ''' الکافی''': الکلینی (درگذشت ۳۲۹ق)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش. | *''' القاموس المحیط''': محمد الفیروزآبادی (درگذشت ۸۱۷ق)، بیروت، دار العلم. | ||
* ''' المبسوط فی فقه الامامیه''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش بهبودی، تهران، المکتبة المرتضویه. | *''' الکافی''': الکلینی (درگذشت ۳۲۹ق)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش. | ||
* ''' المحلی بالآثار''': ابن حزم الاندلسی (درگذشت ۴۵۶ق)، به کوشش احمد شاکر، بیروت، دار الفکر. | *''' المبسوط فی فقه الامامیه''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش بهبودی، تهران، المکتبة المرتضویه. | ||
* ''' مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام''': الشهید الثانی (درگذشت ۹۶۵ق)، قم، معارف اسلامی، ۱۴۱۶ق. | *''' المحلی بالآثار''': ابن حزم الاندلسی (درگذشت ۴۵۶ق)، به کوشش احمد شاکر، بیروت، دار الفکر. | ||
* ''' المصباح المنیر''': الفیومی (درگذشت ۷۷۰ق)، قم، دار الهجره، ۱۴۰۵ق. | *''' مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام''': الشهید الثانی (درگذشت ۹۶۵ق)، قم، معارف اسلامی، ۱۴۱۶ق. | ||
* ''' معجم البلدان''': یاقوت الحموی (درگذشت ۶۲۶ق)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م. | *''' المصباح المنیر''': الفیومی (درگذشت ۷۷۰ق)، قم، دار الهجره، ۱۴۰۵ق. | ||
* ''' معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (درگذشت ۴۸۷ق)، به کوشش مصطفی السقاء، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۳ق. | *''' معجم البلدان''': یاقوت الحموی (درگذشت ۶۲۶ق)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م. | ||
* ''' المغازی''': الواقدی (درگذشت ۲۰۷ق)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق. | *''' معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (درگذشت ۴۸۷ق)، به کوشش مصطفی السقاء، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۳ق. | ||
* ''' المغنی و الشرح الکبیر''': عبدالله بن قدامه (درگذشت ۶۲۰ق) و عبدالرحمن بن قدامه (درگذشت ۶۸۲ق)، بیروت، دار الکتب العلمیه. | *''' المغازی''': الواقدی (درگذشت ۲۰۷ق)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق. | ||
* ''' من لا یحضره الفقیه''': الصدوق (درگذشت ۳۸۱ق)، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق. | *''' المغنی و الشرح الکبیر''': عبدالله بن قدامه (درگذشت ۶۲۰ق) و عبدالرحمن بن قدامه (درگذشت ۶۸۲ق)، بیروت، دار الکتب العلمیه. | ||
* ''' النهایه''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش آقا بزرگ تهرانی، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق. | *''' من لا یحضره الفقیه''': الصدوق (درگذشت ۳۸۱ق)، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق. | ||
* ''' وسائل الشیعه''': الحر العاملی (درگذشت ۱۱۰۴ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۲ق. | *''' النهایه''': الطوسی (درگذشت ۴۶۰ق)، به کوشش آقا بزرگ تهرانی، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق. | ||
*''' وسائل الشیعه''': الحر العاملی (درگذشت ۱۱۰۴ق)، قم، آل البیت(ع)، ۱۴۱۲ق. | |||
[[رده:حجاز]] | [[رده:حجاز]] | ||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | [[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | ||