در حال ویرایش اربعین
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
درباره وقایع تاریخی نخستین اربعین شهادت امام حسین(ع) یعنی روز بیستم صفر سال ۶۱ قمری، اختلاف‌نظرهایی وجود داشته است. بنابر گزارش‌هایی کاروان اسرای اهل بیت(ع) که بعد از خروج از دمشق و در راه [[مدینه]]، دوباره از کربلا گذشتند و در نخستین اربعین به کربلا رسیدند و سر امام حسین(ع) و سایر شهدا را نیز همراه پیکر آنان به خاک سپردند و همین نخستین زیارت اهل بیت امام حسین از قبر او بود که منشاء و مبنای بزرگداشت روز اربعین شد. این گزارش مورد تردید پاره‌ای از علما و پژوهشگران قرار گرفته است. بنابر گزارشی دیگر در این روز [[جابر بن عبدالله انصاری]] که به قصد زیارت قبر شهدای عاشورا مدینه را ترک کرده بود در نخستین اربعین به کربلا رسید و شهدا را زیارت کرد. | درباره وقایع تاریخی نخستین اربعین شهادت امام حسین(ع) یعنی روز بیستم صفر سال ۶۱ قمری، اختلاف‌نظرهایی وجود داشته است. بنابر گزارش‌هایی کاروان اسرای اهل بیت(ع) که بعد از خروج از دمشق و در راه [[مدینه]]، دوباره از کربلا گذشتند و در نخستین اربعین به کربلا رسیدند و سر امام حسین(ع) و سایر شهدا را نیز همراه پیکر آنان به خاک سپردند و همین نخستین زیارت اهل بیت امام حسین از قبر او بود که منشاء و مبنای بزرگداشت روز اربعین شد. این گزارش مورد تردید پاره‌ای از علما و پژوهشگران قرار گرفته است. بنابر گزارشی دیگر در این روز [[جابر بن عبدالله انصاری]] که به قصد زیارت قبر شهدای عاشورا مدینه را ترک کرده بود در نخستین اربعین به کربلا رسید و شهدا را زیارت کرد. | ||
== تاریخ بزرگداشت اربعین== | == تاریخ بزرگداشت اربعین == | ||
سفارش به زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین در منابع کهن شیعی آمده است. از جمله شیخ مفید(درگذشت 413ق.) در کتاب المزار به زیارت اربعین اشاره کرده و پس از او شیخ طوسی (درگذشت 460ق.) در کتاب مصباح المتهجد زیارت اربعین را مستحب دانسته است.<ref name=":2" /> | سفارش به زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین در منابع کهن شیعی آمده است. از جمله شیخ مفید(درگذشت 413ق.) در کتاب المزار به زیارت اربعین اشاره کرده و پس از او شیخ طوسی (درگذشت 460ق.) در کتاب مصباح المتهجد زیارت اربعین را مستحب دانسته است.<ref name=":2" /> | ||
| خط ۲۰: | خط ۱۸: | ||
===مستحب بودن زیارت اربعین=== | ===مستحب بودن زیارت اربعین=== | ||
مشهور بین شیعیان<ref>بحار الانوار ج۹۸، ص۳۳۴.</ref> و نیز تصریح برخی از علمای شیعه مانند شیخ طوسی(م.۴۶۹ق.)<ref name=":0">مصباح المتهجد، ج۲، ص۷۸۷.</ref> بر مستحب بودن زیارت اربعین است. شیخ حر عاملی(م۱۱۰۴ق.) در وسائل الشیعه با استناد به روایت امام حسن عسکری(ع) و نیز زیارت‌نامه منقول از امام صادق(ع)، رای به استحباب موکد زیارت اربعین داده است. <ref>وسائل الشیعه، ج۱۴، ص ۴۷۸</ref> {{یادداشت| شیخ حر عاملی عنوان باب را چنین گذاشته است: باب تاکد استحباب زیارة الحسین علیه السلام یوم الاربعین من مقتله و هو یوم العشرین من الصفر}} | مشهور بین شیعیان<ref>بحار الانوار ج۹۸، ص۳۳۴.</ref> و نیز تصریح برخی از علمای شیعه مانند شیخ طوسی(م.۴۶۹ق.)<ref name=":0">مصباح المتهجد، ج۲، ص۷۸۷.</ref> بر مستحب بودن زیارت اربعین است. شیخ حر عاملی(م۱۱۰۴ق.) در وسائل الشیعه با استناد به روایت امام حسن عسکری(ع) و نیز زیارت‌نامه منقول از امام صادق(ع)، رای به استحباب موکد زیارت اربعین داده است. <ref>وسائل الشیعه، ج۱۴، ص ۴۷۸</ref> {{یادداشت| شیخ حر عاملی عنوان باب را چنین گذاشته است: باب تاکد استحباب زیارة الحسین علیه السلام یوم الاربعین من مقتله و هو یوم العشرین من الصفر}} | ||
== زیارت جابر بن عبدالله در نخستین اربعین == | == زیارت جابر بن عبدالله در نخستین اربعین == | ||
بر اساس گزارشی که در منابع کهن شیعه ذکر شده است، در نخستین اربعین امام حسین(ع)، یعنی چهل روز پس از شهادت امام حسین(ع) که برابر با بیستم صفر سال ۶۱ هجرت است، [[جابر بن عبدالله انصاری]] که پیشتر از مدینه به سوی مکه راهی شده بود، به کربلا رسید و قبر امام حسین(ع) را زیارت کرد و این نخستین زیارت از قبر آن حضرت بود.<ref>مسار الشیعه فی مختصر تواریخ، ص ۴۶</ref><ref>مصباح المتهجد، ج۲، ص ۷۸۷</ref> | بر اساس گزارشی که در منابع کهن شیعه ذکر شده است، در نخستین اربعین امام حسین(ع)، یعنی چهل روز پس از شهادت امام حسین(ع) که برابر با بیستم صفر سال ۶۱ هجرت است، [[جابر بن عبدالله انصاری]] که پیشتر از مدینه به سوی مکه راهی شده بود، به کربلا رسید و قبر امام حسین(ع) را زیارت کرد و این نخستین زیارت از قبر آن حضرت بود.<ref>مسار الشیعه فی مختصر تواریخ، ص ۴۶</ref><ref>مصباح المتهجد، ج۲، ص ۷۸۷</ref> | ||
| خط ۵۵: | خط ۴۲: | ||
برخی آثار جدیدتر نیز تحت تاثیر این کتاب بازگشت تاریخی کاروان اهل بیت به کربلا در اربعین را پذیرفته اند.<ref>از جمله محمد فاضل در تحلیل تاریخی اربعین نظریات قاضی طباطبایی را خلاصه کرده است</ref> همچنین مقالاتی نوشته شده که با بررسی بیشتر شواهد تاریخی در جهت تایید امکان بازگشت حرم امام حسین(ع) به کربلا در اربعین استدلال کرده‌اند.<ref>برای نمونه: زمان ورود کاروان حسینی به کربلا.</ref> | برخی آثار جدیدتر نیز تحت تاثیر این کتاب بازگشت تاریخی کاروان اهل بیت به کربلا در اربعین را پذیرفته اند.<ref>از جمله محمد فاضل در تحلیل تاریخی اربعین نظریات قاضی طباطبایی را خلاصه کرده است</ref> همچنین مقالاتی نوشته شده که با بررسی بیشتر شواهد تاریخی در جهت تایید امکان بازگشت حرم امام حسین(ع) به کربلا در اربعین استدلال کرده‌اند.<ref>برای نمونه: زمان ورود کاروان حسینی به کربلا.</ref> | ||
== روز بازگشت | == روز بازگشت سَر == | ||
از نام های روز اربعین، روز «مَرَدّ الرَّأس» به معنای بازگشت سر است.<ref>فرهنگ سوگ شیعی، ص ۹۹</ref> بر اساس برخی گزارش‌ها سر مطهر امام حسین(ع) که روز عاشورا از بدن آن حضرت جدا شده بود، همراه با کاروان اسرای کربلا در این روز به [[کربلا]] بازگشت و همراه پیکر آن حضرت به خاک سپرده شد.<ref>تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف، ص ۲۶۴</ref> این واقعه نیز از علت‌های بزرگداشت روز اربعین و استحباب زیارت در این روز دانسته شده است. هر چند همان‌طور که گفته شد بازگشت کاروان به کربلا در اربعین مورد پذیرش برخی از علما و پژوهشگران نیست.<ref>بحار الانوار، ج۹۸، ۳۳۴</ref><ref>کوثر اربعین در اندیشه و آثار آیت الله جوادی آملی، ص ۱۱۲-۱۱۳</ref><ref>تصحیحی و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ص ۲۶۴-۲۶۵</ref> | از نام های روز اربعین، روز «مَرَدّ الرَّأس» به معنای بازگشت سر است.<ref>فرهنگ سوگ شیعی، ص ۹۹</ref> بر اساس برخی گزارش‌ها سر مطهر امام حسین(ع) که روز عاشورا از بدن آن حضرت جدا شده بود، همراه با کاروان اسرای کربلا در این روز به [[کربلا]] بازگشت و همراه پیکر آن حضرت به خاک سپرده شد.<ref>تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف، ص ۲۶۴</ref> این واقعه نیز از علت‌های بزرگداشت روز اربعین و استحباب زیارت در این روز دانسته شده است. هر چند همان‌طور که گفته شد بازگشت کاروان به کربلا در اربعین مورد پذیرش برخی از علما و پژوهشگران نیست.<ref>بحار الانوار، ج۹۸، ۳۳۴</ref><ref>کوثر اربعین در اندیشه و آثار آیت الله جوادی آملی، ص ۱۱۲-۱۱۳</ref><ref>تصحیحی و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ص ۲۶۴-۲۶۵</ref> | ||
| خط ۶۴: | خط ۵۱: | ||
پیاده‌روی اربعین از آیین‌های شیعیان است که از چند روز مانده به اربعین از مبداء شهرهای مختلف عراق به ویژه نجف آغاز می‌شود. مقصد این سفر پیاده، رسیدن به کربلا در روز اربعین است.<ref>فرهنگ سوگ شیعی، ص ۴۴</ref> | پیاده‌روی اربعین از آیین‌های شیعیان است که از چند روز مانده به اربعین از مبداء شهرهای مختلف عراق به ویژه نجف آغاز می‌شود. مقصد این سفر پیاده، رسیدن به کربلا در روز اربعین است.<ref>فرهنگ سوگ شیعی، ص ۴۴</ref> | ||
به گفته سید | به گفته سید محمد علی قاضی طباطبایی، عالم شیعه، در کتاب '''تحقیق درباره اول اربعین سیدالشهداء'''، حرکت به سوی کربلا در روز اربعین از زمان امامان معصوم(ع) در بین شیعیان رایج بوده و شیعیان حتی در زمان بنی‌امیه و بنی‌عباس نیز به این حرکت مقید بوده‌اند.<ref>قاضی طباطبایی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا(ع)، ۱۳۶۸ش، ص۱-۲.</ref> | ||
شیعیان به ویژه ساکنان عراق، از نقاط مختلف این کشور به سوی کربلا حرکت می‌کنند تا روز اربعین به کربلا برسند. این حرکت که غالباً به صورت پیاده صورت می‌گیرد یکی از پرجمعیت‌ترین راهپیمایی‌ها در جهان شمرده شده و هر سال بر جمعیت آن افزوده می‌شود.<ref>[http://hajnews.ir/Default.aspx?tabid=89&ID=6111 «جمعیت زائران کربلا در اربعین حسینی امسال از مرز ۲۷ میلیون نفر گذشت»، مندرج در پایگاه خبری سازمان حج و زیارت مورخ (۱۲/آذر/۱۳۹۴).]</ref> | شیعیان به ویژه ساکنان عراق، از نقاط مختلف این کشور به سوی کربلا حرکت می‌کنند تا روز اربعین به کربلا برسند. این حرکت که غالباً به صورت پیاده صورت می‌گیرد یکی از پرجمعیت‌ترین راهپیمایی‌ها در جهان شمرده شده و هر سال بر جمعیت آن افزوده می‌شود.<ref>[http://hajnews.ir/Default.aspx?tabid=89&ID=6111 «جمعیت زائران کربلا در اربعین حسینی امسال از مرز ۲۷ میلیون نفر گذشت»، مندرج در پایگاه خبری سازمان حج و زیارت مورخ (۱۲/آذر/۱۳۹۴).]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* | * اربعین در فرهنگ اسلامی، سید رضا تقوی دامغانی، فرهنگ زیارت، شماره ۱۹ و ۲۰، تابستان و پاییز ۱۳۹۳ش. | ||
* | * اربعین در فرهنگ اهل بیت، عبدالکریم پاک نیا، مجله مبلغان، شماره ۵۲، فروردین ۱۳۸۳ش. | ||
* الآثار الباقیه عن قرون الخالیه، ابوریحان بیرونی، تحقیق پرویز اذکایی، تهران، میراث مکتوب. | * الآثار الباقیه عن قرون الخالیه، ابوریحان بیرونی، تحقیق پرویز اذکایی، تهران، میراث مکتوب. | ||
* التذکره فی احوال الموتی و المور الآخره، محمد بن احمد القرطبی& تحقیق فواز احمد زمرلی، بیروت، دار الکتاب العربی، 1410ق. | * التذکره فی احوال الموتی و المور الآخره، محمد بن احمد القرطبی& تحقیق فواز احمد زمرلی، بیروت، دار الکتاب العربی، 1410ق. | ||
* بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، بیروت، موسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق. | * بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، بیروت، موسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق. | ||
* تاملی در نهضت عاشورا، رسول جعفریان، قم، مورخ، ۱۳۸۶ش. | * تاملی در نهضت عاشورا، رسول جعفریان، قم، مورخ، ۱۳۸۶ش. | ||
* تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، سید بن طاووس، تصحیح مصطفی صادقی کاشانی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۵ش. | * تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، سید بن طاووس، تصحیح مصطفی صادقی کاشانی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۵ش. | ||
* جایگاه زیارت اربعین در متون حدیثی و فقهی، امین شیرازی، در مجله فرهنگ زیارت، شماره ۱۹، تابستان ۱۳۹۳ش. | * جایگاه زیارت اربعین در متون حدیثی و فقهی، امین شیرازی، در مجله فرهنگ زیارت، شماره ۱۹، تابستان ۱۳۹۳ش. | ||
* زمان ورود کاروان حسینی به کربلا، محمد امین پورامینی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۹ و ۲۰، تابستان و پاییز ۱۳۹۳ش. | * زمان ورود کاروان حسینی به کربلا، محمد امین پورامینی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۹ و ۲۰، تابستان و پاییز ۱۳۹۳ش. | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۷۹: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:اربعین]] | [[رده:اربعین]] | ||