در حال ویرایش امنیت حرم

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:نقشه محدوده حرم.jpg|400px|بندانگشتی|محدوده حرم مکی]]
[[پرونده:محدوده حرم.jpg|300px|بندانگشتی|محدوده حرم مکی]]


امنیت حرم به معنای حفظ و مصونیت شهر [[مکه]] و مناطق پیرامون آن تا محدوده‌ای که [[حرم]] شمرده میشود، از خطرات است. در آیات مختلف [[قرآن کریم]] تقدس و امنیت [[شهر مکه]] تاکید شده است. پس از آن‌که ابراهیم(ع) همسرش‌ [[هاجر]] و فرزند خردسالش [[اسماعیل(ع)]] را در [[مکه]] ساکن ساخت، امنیت این سرزمین را از خداوند خواست. محدوده حرم محدوده شامل [[مسجدالحرام]] و مناطق اطراف آن است که بنابر روایات اسلامی توسط [[حضرت ابراهیم خلیل(ع)]] نشانه‌‌‌گذاری شده است.  
به شهر [[مکه]] و مناطق پیرامون آن تا محدوده‌ای [[حرم]] می‌گویند،این محدوده شامل [[مسجدالحرام]] و مناطق اطراف آن است که بنابر روایات اسلامی توسط [[حضرت ابراهیم خلیل(ع)]] نشانه‌‌‌گذاری شده است. پس از آن‌که ابراهیم(ع) همسرش‌ [[هاجر]] و فرزند خردسالش [[اسماعیل(ع)]] را در [[مکه]] ساکن ساخت، امنیت این سرزمین را از خداوند خواست.  


امنیت را به دو گونه تکوینی و تشریعی تقسیم کرده اند. امنیت تکوینی به معنای ایمن بودن حرم مکه از خرابی و ستم و بلاها است. نمونه امنیت تکوینی، زدودن ترس اهل حرم است که در [[سوره قریش]] به آن اشاره شده و همچنین ماجرای نجات مکه از حمله [[ابرهه]]. امنیت تشریعی به این معنا است که هر کس در حرم وارد شود شرعا در امان خواهد بود و نباید به او آسیبی برسد، از همین روست که مجرم و فرد تحت تعقیب در داخل حرم از تعقیب و مجازات در امان است. گفته شده که حرم الهی حتی از آسیب حاکمان ستمگر نیز در امان خواهد بود و خداوند دل‌های گردنکشان را به تعظیم در برابر حرم امن الهی متمایل ساخته است. علاوه بر اینکه حرم الهی از بلایای طبیعی در امان است و نیز حیوانات وحشی نه‌تنها در حرم به شکار خود حمله نمی‌کنند بلکه تا وقتی که در حرم هستند، از هراس و آزار در امان خواهند بود‌.
در آیات مختلف [[قرآن کریم]] تقدس و امنیت [[شهر مکه]] تاکید شده است. در اینکه آیا امنیت حرم مکی تکوینی است یا تشریعی اختلاف‌نظر وجود دارد ولی از آیات قرآن برمی‌آید که امنیت هم تکوینی و هم تشریعی است. نمونه تکوینی بودن آن زدودن ترس اهل حرم که در [[سوره قریش]] به آن اشاره شده و همچنین ماجرای [[ابرهه]] است. این‌که هرکس درون حرم شود، شرعاً در امان خواهد بود نیز به امنیت تشریعی اشاره دارد.  


حرم الهی حتی از حاکمان ستمگر نیز در امان خواهد بود، خداوند دل‌های گردنکشان را به تعظیم در برابر حرم امن الهی متمایل ساخته است. علاوه بر اینکه حرم الهی از بلایای طبیعی در امان هست و نیز حیوانات وحشی نه‌تنها در حرم به شکار خود حمله نمی‌کنند بلکه تا وقتی که در حرم هستند، از هراس و آزار در امان خواهند بود‌.
==واژه‌شناسی==
==واژه‌شناسی==
امنیت واژه‌ای عربی از ریشه «ا ـ م‌ ـ ‌ن» به معنای برطرف شدن بیم و هراس، ایمن شدن و اطمینان خاطر یافتن است.<ref>العین، ج8، ص388؛ مفردات، ص25؛ الصحاح، ج5، ص2071، «امن. </ref>حرم به معنای ممنوع و حرام است.<ref>العین، ج3، ص221؛ لسان العرب، ج12، ص122، «حرم. </ref>
امنیت واژه‌ای عربی از ریشه «ا ـ م‌ ـ ‌ن» به معنای برطرف شدن بیم و هراس، ایمن شدن و اطمینان خاطر یافتن است.<ref>العین، ج8، ص388؛ مفردات، ص25؛ الصحاح، ج5، ص2071، «امن. </ref>حرم به معنای ممنوع و حرام است.<ref>العین، ج3، ص221؛ لسان العرب، ج12، ص122، «حرم. </ref>
خط ۱۳: خط ۱۴:
==تقدس و امنیت شهر مکه==
==تقدس و امنیت شهر مکه==
تقدس و امنیت شهر مکه از آیات گوناگون [[قرآن]] برمی‌آید. ([[سوره بقره]]، آیه 125- 126 و [[سوره ابراهیم]]، آیه 35 و [[سوره نمل]]، آیه91؛ [[سوره تین]]، آیه 3) امنیت خانه خدا به فرمان خداوند صورت گرفته است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ جَعَلنَا البَیتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَاَمنًا}}). (سوره بقره، آیه 125) این آیه، خانه خدا را جایگاه گروه‌های مردم و مکانی امن می‌شمرد که هرکس به آن پناه آورد، در امان است. عرب پیش از اسلام نیز این سنت را رعایت می‌کرد و در مکه به مال و جان مردم دست نمی‌انداخت: ({{قلم رنگ|سبز|وَمَن دَخَلَهُ کَانَ آمِنًا}}) ([[سوره آل عمران]]، آیه 97 و [[سوره قصص]]، آیه 57)<ref>مجمع‌البیان، ج1، ص383؛ نک: الام، ج2، ص153-154.</ref>در آیه‌ای دیگر، شهر مکه مکانی امن خوانده شده که بر اثر شرک و کفران نعمت اهالی آن، جامه گرسنگی و بیم بر آنان پوشانده شد: ({{قلم رنگ|سبز|وَضَرَبَ اللهُ مَثَلا قَریَةً کَانَت آمِنَةً مُطمَئِنَّةً یَاْتِیهَا رِزقُهَا رَغَدًا مِن کُلِّ مَکَانٍ فَکَفَرَت بِاَنعُمِ اللهِ فَاَذَاقَهَا اللهُ لِبَاسَ الجُوعِ و الخَوفِ بِمَا کَانُوا یَصنَعُونَ}}) ([[سوره نحل]]، آیه 112) مفسران کفران نعمت آنان را شرک و رد دعوت پیامبر(ص) دانسته‌اند.<ref>جامع البیان، ج14، ص242-244.</ref>
تقدس و امنیت شهر مکه از آیات گوناگون [[قرآن]] برمی‌آید. ([[سوره بقره]]، آیه 125- 126 و [[سوره ابراهیم]]، آیه 35 و [[سوره نمل]]، آیه91؛ [[سوره تین]]، آیه 3) امنیت خانه خدا به فرمان خداوند صورت گرفته است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ جَعَلنَا البَیتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَاَمنًا}}). (سوره بقره، آیه 125) این آیه، خانه خدا را جایگاه گروه‌های مردم و مکانی امن می‌شمرد که هرکس به آن پناه آورد، در امان است. عرب پیش از اسلام نیز این سنت را رعایت می‌کرد و در مکه به مال و جان مردم دست نمی‌انداخت: ({{قلم رنگ|سبز|وَمَن دَخَلَهُ کَانَ آمِنًا}}) ([[سوره آل عمران]]، آیه 97 و [[سوره قصص]]، آیه 57)<ref>مجمع‌البیان، ج1، ص383؛ نک: الام، ج2، ص153-154.</ref>در آیه‌ای دیگر، شهر مکه مکانی امن خوانده شده که بر اثر شرک و کفران نعمت اهالی آن، جامه گرسنگی و بیم بر آنان پوشانده شد: ({{قلم رنگ|سبز|وَضَرَبَ اللهُ مَثَلا قَریَةً کَانَت آمِنَةً مُطمَئِنَّةً یَاْتِیهَا رِزقُهَا رَغَدًا مِن کُلِّ مَکَانٍ فَکَفَرَت بِاَنعُمِ اللهِ فَاَذَاقَهَا اللهُ لِبَاسَ الجُوعِ و الخَوفِ بِمَا کَانُوا یَصنَعُونَ}}) ([[سوره نحل]]، آیه 112) مفسران کفران نعمت آنان را شرک و رد دعوت پیامبر(ص) دانسته‌اند.<ref>جامع البیان، ج14، ص242-244.</ref>


==گزارش از امنیت حرم==
==گزارش از امنیت حرم==
نخستین ‌گزارش از موضوع امنیت حرم در دعایی از ابراهیم آمده است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ قَالَ اِبرَاهِیمُ رَبِّ اجعَل هَذَا بَلَدًا آمِناً}}). (سوره بقره، آیه 126) بر پایه روایات، در پی آن‌که حضرت ابراهیم(ع) همسرش‌ [[هاجر]] و فرزند خردسالش [[اسماعیل(ع)]] را به فرمان خدا در مکه ساکن ساخت، امنیت این سرزمین را از خداوند خواست<ref>جامع البیان، ج1، ص762.</ref>که در آیه‌ای به طور تلویحی به آن اشاره شده است: ({{قلم رنگ|سبز|رَبَّنَا اِنِّی اَسکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَادٍ غَیرِ ذِی زَرعٍ عِندَ بَیتِکَ المُحَرَّمِ رَبَّنَا لِیُقِیمُوا الصَّلاةَ فَاجعَل اَفئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهوِی اِلَیهِم وَارزُقْهُم مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُم یَشکُرُونَ}}). (سوره ابراهیم، آیه 37)<ref>نک: المیزان، ج12، ص68؛ مکاتیب الرسول، ج3، ص590.</ref>همچنین قرآن کریم در نکوهش مشرکانی که از میان رفتن امنیت را بهانه بقای خود بر شرک قرار داده بودند، نعمت امنیت حرم و رسیدن روزی‌ها و ثمرات به آنان را یادآوری می‌کند: ({{قلم رنگ|سبز|وَقَالُوا اِن نَتَّبِعِ الهُدَی مَعَکَ نُتَخَطَّف مِن اَرضِنَا اَوَلَم نُمَکِّن لَهُم حَرَمًا آمِنًا یُجبَی اِلَیهِ ثَمَرَاتُ کُلِّ شَیءٍ رِزقًا مِن لَدُنَّا}}). (سوره قصص، آیه 57) امنیت مکه به رونق تجارت در [[جزیرة العرب]] انجامید و وجود [[کعبه]] که زیارتگاه مردم از نقاط دوردست بود، از مهم‌ترین عوامل این رونق بوده است.<ref>مؤلفات جرجی زیدان، ج1، ص33 به بعد؛ المفصل، ج7، ص285.</ref>
نخستین ‌گزارش از موضوع امنیت حرم در دعایی از ابراهیم آمده است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ قَالَ اِبرَاهِیمُ رَبِّ اجعَل هَذَا بَلَدًا آمِناً}}). (سوره بقره، آیه 126) بر پایه روایات، در پی آن‌که حضرت ابراهیم(ع) همسرش‌ [[هاجر]] و فرزند خردسالش [[اسماعیل(ع)]] را به فرمان خدا در مکه ساکن ساخت، امنیت این سرزمین را از خداوند خواست<ref>جامع البیان، ج1، ص762.</ref>که در آیه‌ای به طور تلویحی به آن اشاره شده است: ({{قلم رنگ|سبز|رَبَّنَا اِنِّی اَسکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَادٍ غَیرِ ذِی زَرعٍ عِندَ بَیتِکَ المُحَرَّمِ رَبَّنَا لِیُقِیمُوا الصَّلاةَ فَاجعَل اَفئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهوِی اِلَیهِم وَارزُقْهُم مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُم یَشکُرُونَ}}). (سوره ابراهیم، آیه 37)<ref>نک: المیزان، ج12، ص68؛ مکاتیب الرسول، ج3، ص590.</ref>همچنین قرآن کریم در نکوهش مشرکانی که از میان رفتن امنیت را بهانه بقای خود بر شرک قرار داده بودند، نعمت امنیت حرم و رسیدن روزی‌ها و ثمرات به آنان را یادآوری می‌کند: ({{قلم رنگ|سبز|وَقَالُوا اِن نَتَّبِعِ الهُدَی مَعَکَ نُتَخَطَّف مِن اَرضِنَا اَوَلَم نُمَکِّن لَهُم حَرَمًا آمِنًا یُجبَی اِلَیهِ ثَمَرَاتُ کُلِّ شَیءٍ رِزقًا مِن لَدُنَّا}}). (سوره قصص، آیه 57) امنیت مکه به رونق تجارت در [[جزیرة العرب]] انجامید و وجود [[کعبه]] که زیارتگاه مردم از نقاط دوردست بود، از مهم‌ترین عوامل این رونق بوده است.<ref>مؤلفات جرجی زیدان، ج1، ص33 به بعد؛ المفصل، ج7، ص285.</ref>


==امنیت تکوینی یا تشریعی==
==امنیت تکوینی یا تشریعی==
خط ۴۵: خط ۴۸:


==پانویس==
==پانویس==


{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منابع ==
==منابع ==
خط ۵۴: خط ۶۱:
{{دانشنامه
{{دانشنامه


  | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/8165
  | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/8165


  | عنوان = امنيت حرم
  | عنوان = امنيت حرم
خط ۶۱: خط ۶۸:


}}
}}


* '''الاحصار و الصد''': گلپایگانی (م. 1414ق.) ؛
* '''الاحصار و الصد''': گلپایگانی (م. 1414ق.) ؛
خط ۱۵۰: خط ۱۵۹:
* '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (م. 1104ق.) ، قم، آل البیت:، 1412ق.
* '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (م. 1104ق.) ، قم، آل البیت:، 1412ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = شد
  | شناسه = شد
خط ۱۶۸: خط ۱۷۶:


[[رده:مکه]]
[[رده:مکه]]
[[رده:اصطلاحات فقهی]]
[[رده:اماکن مقدس]]
[[رده:اماکن مکه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)