در حال ویرایش بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)

'''بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)'''، با حاکمیت [[آل سعود]] بر [[عربستان]] و در اختیار گرفتن [[حرمین]] از سوی آنان آغاز شد، اما بازسازی در این دوره بیشتر شامل توسعه و گسترش مسجدالنبی بوده‌است.

اقداماتی که در این دوره انجام شد به اختصار بدین ترتیب است:

بازسازی مسجد و افزایش مساحت آن تا 16327متر مربع در دوره [[بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)|ملک عبدالعزیز]]

فوت عبدالعزیز و ادامه یافتن بازسازی در دوره [[بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)|ملک سعود]]

اضافه شدن زمین به مسجد و ایجاد [[مصلی]] همراه با سایبان در دوره [[ملک فیصل]]

خریداری و ضمیمه شدن زمین و خانه‌های اطراف به زمین مسجد در دوره [[ملک خالد]]

ایجاد مصلایی در پشت بام، نصب پله برقی، ساختن تالار برای نماز بر جنازه، سایبان متحرک در [[رواق|رواق‌]]<nowiki/>ها، در دوره [[بازسازی مسجدالنبی (ملک فهد)|ملک فهد]]

==ملک عبدالعزیز==
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)}}در این دوره برای توسعه مسجد، خانه‌های اطراف خریداری شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=165 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 165]</ref>

مساحت مسجد پس از بازسازی یه 16327متر مربع رسید.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=171 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 171]</ref>

در این بازسازی بخش مسقف قبله‌ای شامل، [[گنبد مسجدالنبی|گنبد خضرا]]، [[حجره رسول‌الله|حجره مطهر]]، [[محراب پیامبر]]، [[روضه شریفه]]، [[منبر پیامبر|منبر]]، [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون‌های باستانی]]، [[مأذنه رئیسیه]]، [[مناره‌های مسجدالنبی|مأذنه باب السلام]] از [[بازسازی مسجدالنبی (عبدالمجید اول)|دوره مجیدی]] برجای ماند. و توسعه و بازسازی در قسمت‌های دیگر انجام شد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=170 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 170]</ref>. مجری طرح شیح محمد بن لادن بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=164 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 164]</ref>

در حین بازسازی در سال 1372قمری ملک عبدالعزیز درگذشت و پسرش [[ملک سعود]] برجای نشست. او نیز مانند پدر، کار بازسازی را پیش برد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=166 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 166]</ref>

زمین [[صحن]] با مرمر خنک کننده پوشانده <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=166 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 166]</ref>و در [[رواق|رواق‌]]<nowiki/>ها برای ایجاد روشنایی، نورافکن قرار گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=167 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 167]</ref>

ستون‌ها برای استحکام بیشتر تا نیمه با بتن پوشانده شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=173 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 173]</ref>

در این دوره علاوه بر چهار در اصلی، از درهای: [[باب صدیق]]، [[باب عبدالعزیز]]<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=175 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 175]</ref>، [[باب عثمان بن عفان|باب عثمان]]،  [[باب التوسل|باب مجیدی]]  ،<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=176 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 176]</ref> [[باب عمر]]،  [[باب سعودی]] و نام برده شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=178 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 178]</ref>

سقف با سطوح مربعی شکل مزین به نقوش گیاهی پوشانده شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=101 المدینه المنوره، ص 101]</ref>

در این دوره علاوه بر مناره رئیسیه و مناره باب السلام که از دوره مجیدی به‌جا مانده بود<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=170 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 170]</ref>، 2 [[مناره سلیمانیه|مناره سنجاریه]] و [[مناره مجیدیه|التشکیلیه]] تخریب و از نو ساخته شدند. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=180 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 180]</ref> 
==ملک فیصل==
در این دوره با افزایش شمار زائرین، گسترش مساحت مسجد مدنظر قرار گرفت.

بنابراین 35000 متر مربع به زمین مسجد اضافه شد. این افزایش فضا مربوط به مسجد نبود بلکه [[مصلی|مصلا]]<nowiki/>یی بزرگی ایجاد شد به همراه سایبان تا نمازگزاران در آن نماز بخوانند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=187 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 187]</ref>

بار دیگر 5550 متر مربع دیگر اضافه شد که سایبان نیز داشت. ایجاد این فضای جدید نمازگزان زیادی را دربرمی‌گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=187 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 187]</ref> 

==ملک خالد==
در این دوره، 43000 متر مربع، سایبان به زمین خارج از مسجد اضافه شد. این توسعه شامل ساختمان مسجد نبود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=188 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص188]</ref>

برای این توسعه خانه و املاک در جهت جنوبی غربی خریداری شد و زمینش پس از هموار شدن به زمین [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] ضمیمه شد.

این توسعه بازار پارچه فروشان در جنوب غربی مسجد، که در 18 رجب 1397ه.ق آتش گرفت را نیز شامل می‌شد.

همچنین توسعه تا خیابان العینیه و مواضع وضو رو به روی مسجد از سمت غربی ادامه یافت.

همه خیابان‌ها و خانه‌هایی که در این سمت بود، از جنوب تا شمال تا شارع الساحه و از دیوار غربی حرم تا المناخه جز مسجد شد.

بخشی از این قسمت پارکینگ خودروها شد.

بخشی نیز به صورت سرپوشیده مجهز به چراغ‌های پرنور و بادبزن‌ها و بلندگو، برای رفاه زائرین ایجاد شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=189 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 189]</ref>

==ملک فهد==
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (ملک فهد)}}بازسازی این دوره، در سال 1405ه.ق آغاز شد.

اجرای طرح برعهده مؤسسه بن لادن بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=202 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 202]</ref>

برای اجرای طرح، خانه‌ها و زمین‌های اطراف مسجد خریداری شد. توسعه مسجد در جهات شمالی، غربی و جنوبی بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=206 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 206]</ref>

همچنین فضایی در پشت بام مسجد برای [[نماز]] ایجاد شد به مساحت 67000 متر مربع که ظریفیت 90000 نمازگزار را داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=204 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 204]</ref>

مساحت مسجد در نهایت 165500 بود که گنجایش 257000 نماز گزار را داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=204 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 204]</ref>

در این زمان سایبان‌های خودکار ایجاد شد تا نمازگزاران را از نور خورشید و باران مصون نگه‌دارد. این سایبان‌ها به صورت خودکار عمل می‌کردند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=205 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 205]</ref>

در این زمان برای راحتی نمازگزارن طبقه بالا پله برقی کارگذاشته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=246 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 246]</ref>

تالار نماز بر جنازه، در این زمان ایجاد شد و اولین نماز بر جنازه رمضان 1415ه.ق خوانده شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 189-190</ref>

[[گلدسته|منار‌ه‌]]<nowiki/>ها در این دوره 10 عدد ذکر شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=222 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 222]</ref>

سقف متحرک نیز در این دوره ایجاد شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=248 عمارة و توسعه المسجد النبوی، 248]</ref>

در این دوره 83 ورودی برای حرم نبوی ذکر شده‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=246 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 246]</ref>

==جستارهای وابسته==
[[مسجدالنبی]]

[[بازسازی مسجدالنبی (ملک فهد)]]

[[بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)]]

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}

* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
* '''المدينه المنوره تطورها العمراني و تراثها فی المعماری'''،‌صالح لمعی مصطفی، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1981م 


[[رده:بازسازی مسجدالنبی]]