در حال ویرایش بشیر بن سعد

|اطلاعات صحابه  =  

| نسب/قبیله    = [[بنی‌مالک بن ثعلبه]] [[خزرج]]

| تاریخ و مکان درگذشت/شهادت = سال دوازدهم ق. [[عین التمر]]

'''بَشیر بن سعد''': خزرجی بوده و از [[صحابه]] [[پیامبر(ص)]] می‌باشد و اولین کسی است که در [[سقیفه]] از [[انصار]] با [[ابوبکر]] بیعت کرد. او در بسیاری از جنگ‌های پیامبر از جمله [[بدر]] و [[خندق]] شرکت داشت و دو بار هم به عنوان فرمانده از طرف پیامبر(ص) انتخاب شد.  

در رویداد سقیفه او به خاطر تمایل انصار به [[سعد بن عباده]] با ابوبکر بیعت کرد و وقتی که سخنان [[امام علی(ع)]] در مورد حق خلافت خویش را شنید، عذر آورد. وی از [[راویان حدیث]] پیامبر(ص) به شمار می‌رود و یکی از احادیث معتبر او حدیث چگونگی [[صلوات]] بر پیامبر می‌باشد.  

از بشیر فرزندانی باقی ماند که [[نعمان بن بشیر]] یکی از آن‌هاست. در سال دوازدهم ق. در فتح [[عین التمر]] [[خالد بن ولید]] را همراهی می‌کرد و هنگام درگیری با ایرانیان زخمی‌شده و از دنیا رفت و در همانجا به خاک سپرده شد.  

ابونعمان بشیر بن سعد بن ثعلبه، از طایفه [[بنی‌مالک بن ثعلبه]] خزرج بود.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ جمهرة انساب العرب، ص364-365؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> مادرش انیسه بنت خلیفة بن عدی نیز به همان تیره نسب می‌برد.<ref>الطبقات، ج3، ص402.</ref> از زندگی او تا پیش از اسلام آوردنش گزارشی چندان در دست نیست. او را از‌ اندک کسانی دانسته‌اند که در روزگار [[جاهلیت]] خواندن و نوشتن می‌دانست.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ فتوح البلدان، ص455.</ref>

 

بشیر به سال سیزدهم [[بعثت]] همراه 70 تن از [[انصار]] در [[پیمان عقبه]] دوم شرکت داشت. وی همراه برادرش [[سماک]] در [[غزوه بدر]] (2ق.) حضور داشت و سپس در بیشتر نبردها [[پیامبر(ص)]] را همراهی کرد. نیز در [[نبرد احزاب]] (5ق.) در کندن [[خندق]] شرکت کرد.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص218؛ الاستیعاب، ج1، ص172؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> به گزارشی او هنگام ملاقات تازه‌واردان با پیامبر(ص) در [[مسجدالنبی]] از ایشان پاسداری می‌کرد.<ref>امتاع الاسماع، ج7، ص187-188.</ref>

بشیر در ماه شعبان سال هفتم ق. از سوی پیامبر(ص) به فرماندهی 30 تن برگزیده شد و به جانب [[بنی‌مره|بنی‌مُرّه]] اعزام گشت که در [[فدک]] اقامت داشتند. در این نبرد، همه یاران او کشته شدند و خودش نیز زخمی شد و برای مداوا به فدک رفت و پس از درنگ در منزل شخصی یهودی، به [[مدینه]] بازگشت.<ref>المغازی، ج2، ص723؛ الطبقات، ج3، ص402؛ امتاع الاسماع، ج1، ص328.</ref> وی در ماه شوال همان سال، به فرماندهی 300 تن برای سرکوب گروهی از [[بنی‌غطفان|بنی‌غَطَفان]] به منطقه [[جناب]] در حوالی فدک از زمین‌های [[خیبر]] اعزام شد.  

او در این نبرد با دستیابی به غنیمت‌ها و گرفتن چند اسیر به مدینه بازگشت.<ref>المغازی، ج2، ص727-728؛ دلائل النبوه، ج4، ص301-302.</ref> پیامبر(ص) در [[عمرة القضاء]] (ذی‌قعده 7ق.) بشیر را به عنوان سرپرست نگاهبانان سلاح‌های جنگی، پیش‌تر از کاروان فرستاد.<ref>المغازی، ج2، ص733؛ الطبقات، ج2، ص92؛ تاریخ طبری، ج3، ص25-26.</ref> این در حالی است که برخی بر خلاف مشهور او را جانشین پیامبر در مدینه دانسته‌اند.<ref>الاعلام، ج2، ص56.</ref> گزارشی از نقش او در [[فتح مکه]] و [[حجة الوداع]] (10ق.) در دست نیست.

==بشیر پس از پیامبر==

وی به سال دوازدهم ق. برای فتح [[عین التمر]]، شهری نزدیک [[انبار]] در غرب [[کوفه]]،<ref>المعالم الاثیره، ص204.</ref> همراه [[خالد بن ولید]]<ref>الطبقات، ج7، ص276.</ref> اعزام شد. خالد او را به [[بانقیا]]، دهکده‌ای نزدیک کوفه، فرستاد و آن جا در نبردی با ایرانیان زخم برداشت و در پی بازگشت از عین‌التمر بر اثر همان زخم درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد.<ref>المغازی، ج1، ص165؛ فتوح البلدان، ص241-242.</ref> برخی نیز مرگ او را طبیعی دانسته‌اند.<ref>الکامل، ج2، ص395.</ref>

بشیر از راویان احادیث پیامبر بود و پسرش [[نعمان]]، [[جابر بن عبدالله]]، [[عروه]]، [[شعبی]] و برخی دیگر روایت‌های او را گزارش کرده‌اند.<ref>الاستیعاب، ج1، ص173؛ اسد الغابه، ج1، ص231.</ref> از جمله احادیث معتبر او، حدیثی درباره چگونگی [[صلوات]] بر پیامبر است که پس از نزول آیه 56 [[سوره احزاب]] از پیامبر در این زمینه پرسید.  

از جمله فقیهان [[اهل‌ سنت]] که به این روایت‌ استناد کرده‌اند، [[مالک]] و [[ابن‌حزم]] هستند.<ref>الموطّا، ج1، ص165؛ المحلی، ج3، ص272.</ref> رجالیان [[شیعه]] درباره او اتفاق نظر ندارند. برخی او را مورد اعتماد دانسته‌اند<ref>رجال الطوسی، ص79؛ رجال حلی، ص79؛ رجال ابن‌داود، ص75.</ref> و برخی دیگر او را توثیق نکرده و توثیق دیگر دانشوران را توجیه نموده‌اند.<ref>قاموس الرجال، ج2، ص345-347.</ref>

همسر بشیر، عمره دختر رواحه و خواهر [[عبدالله بن رواحه]] [[صحابی]] بود.<ref>الطبقات، ج3، ص402؛ الاستیعاب، ج4، ص1887؛ الاصابه، ج8، ص244.</ref> از بشیر فرزندانی باقی ماند که معروف‌ترین آن‌ها نعمان است.  

وی نخستین مولود میان انصار پس از هجرت پیامبر(ص) به مدینه بود.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1496-1497.</ref> نعمان در [[نبرد صفین]] (37 ق.) [[معاویه]] را همراهی کرد. بعدها مدتی کوتاه از جانب معاویه حاکم کوفه<ref>جمهرة انساب العرب، ص364؛ الاصابه، ج6، ص346.</ref>و نیز [[یمن]] بود.<ref>جمهرة انساب العرب، ص364.</ref> برخی او را کارگزار [[ابن‌زبیر]] بر [[حمص]] دانسته‌اند که به دست هواداران اموی به قتل رسید.<ref>الاستیعاب، ج4، ص1498-1499.</ref> شماری از تبار نعمان به‌ [[اندلس]] هجرت کردند. عمره، دختر نعمان و همسر [[مختار]]، به دلیل آن که نزد [[مصعب بن زبیر]]، مختار را فردی مؤمن خواند، کشته شد.<ref>الاخبار الطوال، ص309</ref>

  | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/7910