در حال ویرایش جان لوئیس بورکهارت

{{جعبه اطلاعات اشخاص
|عنوان             = جان لوئیس بورکهارت
|سرشناسی           =
|تصویر             =بورکهارت.jpg
|نام کامل          = جوهان لادویک بورکهارت مشهور به جان لوئیس بورکهارت
|لقب               =
|نسب               =
|زادروز            = 24 نوامبر 1784م.
|شهر تولد          = لوزان
|کشور تولد         = سوئیس
|تاریخ درگذشت      =  15 اکتبر سال  1815م.
|شهر درگذشت        =  [[قاهره]]
|کشور درگذشت       =  [[مصر]]
|آرامگاه           =
|نام همسر           =
|فرزندان           =
|خویشاوندان سرشناس =
|دین               =
|مذهب              =غیر مسلمان
|پیشه              = 
|مناصب             =
|پس از              =
|پیش از             =
|اساتید            =
|شاگردان           =
|تالیفات           = سفر به نوبیا، سفر به سوریه و سرزمین‌های مقدس، سفر به عربستان، ضرب‌المثل‌های عربی، یادداشتی درباره بدوی‌ها و وهابیت، سفر به عربستان.
|وبگاه رسمی         =
|امضا               =  
}}

'''جان لوئیس بورکهارت''' شرق‌شناس سوئیسی است، که در سال 1814م به [[مکه]] و [[مدینه]] سفر کرده است. یادداشت‌های سفرش بعد از مرگش در کتابی با عنون سفر در عربستان (Travels in Arabia) به چاپ رسید که حاوی گزارش‌ها و توصیفات جزیی و دقیقی از جغرافیای طبیعی و شهری مکه و مدینه و معرفی اماکن مقدس و آداب و رسوم مردم این شهرها است. 

==معرفی بورکهارت==

جوهان لادویک بورکهارت (Johann Ludwig Burckhardt) مشهور به جان لوئیس بورکهارت (John Burckhardt Lewis) مسافر [[مکه]] به سال 1814 میلادی به تاریخ 24 نوامبر 1784م. در شهر لوزان (Laussann) سوییس زاده شد. پس از پایان تحصیلات دانشگاهی در سوییس، در تابستان 1806 به انگلستان رفت و به خدمت سازمان مطالعات افریقا و خاورمیانه درآمد.<ref>Universal Pronouncing Dictionary of Biography and Mythology، Vol 1،P461.</ref> برای آمادگی در انجام ماموریت‌های این سازمان به سال 1808 به دانشگاه کمبریج رفت و به آموختن زبان عربی، طب و نجوم پرداخت.<ref>The Archaeology Book، P61.</ref> 

او نخست به [[سوریه]] رفت تا همراه تکمیل زبان عربی با [[آیین اسلام]] آشنا شود. او خود را ابراهیم بن عبدالله و از بازماندگان بردگانی معرفی کرد که [[محمدعلی پاشا]] به آن‌ها دست یافته بود.<ref>سفر به عربستان، ص101.</ref>بورکهارت دو سال در سوریه ماند و به سال 1812م. با هدف یافتن سرچشمه رود نیجریه به [[قاهره]] رفت. اما آن مناطق را بسیار دشوارگذر یافت و سفر اکتشافی خود را به‌طور موقت کنار نهاد. سپس در لباس بازرگانی سوری از طریق دریای سرخ و از راه [[جده]] وارد مکه شد و سه ماه در آن‌جا توقف کرد و سپس به [[مدینه]] رفت.  

==سفر به مکه==

بورکهارت در 15 جولای 1813م. وارد [[جده]] شد.<ref>سفر به عربستان، ص1.</ref> تا رسیدن کمک مالی بیشتر از قاهره و کسب آمادگی برای سفر به [[مکه]]، حدود 13 ماه در جده اقامت کرد. او در اواخر آگوست 1814م. جده را به سوی مکه ترک گفت. او ابتدا به طائف رفت.<ref>Travels in Arabia, V1, P101</ref> در نهم سپتامبر سال 1814 (مقارن ماه رمضان) به مکه وارد شد<ref>Travels in Arabia, V 1, P170</ref> و عمره گزارد و شرحی از آیین عمره و زیارت و طواف کعبه بیان کرد.<ref>Travels in Arabia, V1, P176</ref>

بورکهارت گزارش‌های دقیقی از جغرافیا و سیاست و مردم‌شناسی شهرهای مکه و مدینه ارائه کرده است. او از میزان جمعیت،<ref>سفر به عربستان، ص125.</ref> آداب و رسوم و اخلاق،<ref>سفر به عربستان، ص200.</ref> شکل لباس پوشیدن، خوراک،<ref>سفر به عربستان، ص224.</ref> تجارت،<ref>سفر به عربستان، ص187.</ref> مشاغل،<ref>سفر به عربستان، ص182.</ref> نوع شهر‌سازی<ref>Travels in Arabia, V1, P185

</ref> توصیف‌های مبسوطی ارائه کرده است. او همچنین محلات مکه را با دقت و باجزییات شرح داده<ref>Travels in Arabia, V1, P198</ref> و موقعیت جغرافیایی کوها و اماکن مهم شهر را تعیین کرده و از منابع آب و وضعیت آب و هوا گزارش کرده است. ارائه گزارشی از حکومت مکه و شریف مکه از دیگر گزارش های بورکهارت است.<ref>سفر به عربستان، ص219.</ref>

===گزارش از مکان‌های مقدس مکه===

نویسنده فصلی جداگانه را به وصف مکان‌های مقدس در [[مکه]] اختصاص می‌دهد. وی در روزگار حکومت [[عثمانی]] در مکه حضور داشته است. بر اثر حمله [[وهابی‌ها]] به مکه، بسیاری از مکان‌های تاریخی این شهر ویران شده بودند و هم‌زمان با حضور وی، دولت عثمانی در حال بازسازی برخی از این مکان‌ها بود.<ref>Travels in Arabia, V1, P 314

[[ویژه:Categories|رده‌ها]]</ref>نخستین جایی که وی بدان اشاره می‌کند، [[مولد النبی(ص)|محل تولد پیامبر(ص)]] است.<ref>Travels in Arabia, V1, P 312

[[ویژه:Categories|رده‌ها]]</ref>[[خانه عباس]] عموی پیامبر<ref>سفر به عربستان، ص84.</ref>، مولد ابوطالب،<ref>Travels in Arabia, V1, P 314

[[ویژه:Categories|رده‌ها]]</ref> مقبره حضرت خدیجه<ref>Travels in Arabia, V1, P315

[[ویژه:Categories|رده‌ها]]</ref> از دیگر اماکنی بود که توسط وهابیان تخریب شده بود. بورکهارت [[مسجدالحرام]] را در پنجاه صفحه با جزییات توصیف کرده است.<ref>Travels in Arabia, V1, P243

[[ویژه:Categories|رده‌ها]]</ref>   

== بورکهارت در مدینه ==
وی پس از سه ماه اقامت در مکه، در 15 ژانویه 1815م. روانه [[مدینه]] شد.<ref>سفر به عربستان، ص291.</ref> نویسنده مدینه را از بهترین شهرهای شرق می‌داند و آن را هم‌ردیف حلب قرار می‌دهد و بر آن است که ظاهر شهر از رونق و تمدنی غنی در گذشته خبر می‌دهد.<ref>سفر به عربستان، ص323.</ref>بورکهارت در مدینه از [[مسجدالنبی|مسجد]] و [[روضه پیامبر]]، [[مسجد قبا]]، [[کوه احد]]، [[مسجد قبلتین]] و قبور بزرگان دین دیدار کرد.<ref>سفر به عربستان، ص362.</ref> در [[قبرستان مدینه]] از قبور بزرگانی چون [[ابراهیم بن محمد|ابراهیم]] پسر پیامبر، [[عثمان]]، [[حضرت فاطمه]] دختر پیامبر، [[خاله پیامبر|خاله]] و [[عمه پیامبر]]، [[فاطمه بنت اسد]] مادر [[حضرت علی]]، و [[عباس بن عبدالمطلب]] یاد می‌کند که بیشترشان توسط وهابیان تخریب شده بودند.<ref>سفر به عربستان، ص363.</ref> او از [[مرقد امام حسن(ع)]] نیز یاد می‌کند؛ ولی او را به اشتباه با [[امام حسین(ع)]] یکی می‌شمرد و می‌نویسد که سر او در [[قاهره]] دفن شده است<ref>سفر به عربستان، ص368.</ref> وی همچنین اطلاعاتی درباره خاندان های عمده شهر مدینه از جمله بنی حسن و بنی حسین<ref>سفر به عربستان، ص370.</ref><ref>سفر به عربستان، ص371.</ref> و حاکم این شهر به دست داده است.<ref>سفر به عربستان، ص 393.</ref>
==بازگشت از عربستان==

بورکهارت در 21 آوریل 1815م. از مدینه به سوی شهر بندر [[ینبع]] و از آن‌جا به [[قاهره]] حرکت کرد.<ref>سفر به عربستان، ص451.</ref> در ژوئن 1815 میلادی به قاهره بازگشت تا به سفر خود برای کشف رودخانه نیجر ادامه دهد اما بر اثر بیماری در 15 اکتبر همان سال در قاهره درگذشت.

==آثار بورکهارت==

وی در طول سفر، یادداشت‌ها و نوشته‌های خود را به انگلستان مخابره می‌کرد.<ref>Christians at Mecca،P100-101.</ref> وی دست‌نوشته‌های خود را به دانشگاه کمبریج واگذار کرد. پس از مرگش، به سال 1829م. ویلیام اوسِی (William Ousey) از سوی مرکز مطالعات افریقا و خاور میانه در لندن، مجموعه نوشته‌های او از سفر [[مکه]] و [[مدینه]] را در قالب دو مجلد با عنوان «Travels in Arabia» (سفر به عربستان) به چاپ رساند. این اثر به زبان انگلیسی و مجموعاً در 881 صفحه با مقدمه‌ای از اوسی نگاشته شده است.

فهرست آثار بورکهارت که پس از مرگش با همت انجمن مطالعات افریقا به ترتیب زیر به چاپ رسید:

Travels in Nubia (1819) سفر به نوبه ؛ 

Travels in Syria and The Holy Lands (1822) سفر به سوریه و سرزمین‌های مقدس؛ 

Travels in Arabia (1829) سفر به عربستان.

Arabic Proverbs (1830) ضرب‌المثل‌های عربی؛

Notes on the Bedouins and Wahaby (1831) یادداشت هایی درباره بدوی‌ها و [[وهابیت]]

==پیوند به بیرون==
[https://archive.org/details/b29328548_0001/page/n3/mode/2up متن کامل کتاب سفر به عربستان به زبان انگلیسی]

==پانویس==

{{پانویس}}

==منابع ==

{{منابع}}

{{دانشنامه

 | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/7660

 | عنوان = بوركهارت، جان لوئيس

 | نویسنده = زهرا نیستانی، سید حمیدرضا نجفی

}}

* '''ماموریت‌های مشکوک در سرزمین‌های مقدس'''

*'''سفر به عربستان''': جان لوئیس بورکهارت.
{{چپ}}
* '''Christians at Mecca''' -Augustus Ralli- London- Heinemann- 1909.

* '''The Archaeology Book'''- David Down، 2010.

* '''Travels in Arabia'''، An Account Of Those Territories In Hedjaz Which The Mohammedans Regard As Sacred، John Lewis Burckhardt، 1829.

* '''Universal Pronouncing Dictionary of Biography and Mythology'''- Joseph Thomas - Kessinger Publishing- 2005.
{{پایان}}
{{پایان}}

{{سفرنامه‌نویسان}}

[[رده:سفرنامه‌نویسان غربی]]
[[رده:سفرنامه‌نویسان غیرمسلمان]]
[[رده:نویسندگان سده سیزده هجری قمری]]