در حال ویرایش حج پیاده (بخش)

==برتری بر حج سواره==
در آیه {{آیه|وَأَذِّن فِی ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَجِّ یَأۡتُوکَ رِجَالٗا وَعَلَیٰ کُلِّ ضَامِرٖ یَأۡتِینَ مِن کُلِّ فَجٍّ عَمِیقٖ
}}{{یادداشت|و در میان مردم برای [ادای] حج بانگ برآور تا [زائران] پیاده و [سوار] بر هر شتر لاغری که از هر راه دوری می‌آیند به سوی تو روی آورند.}}<ref name=":12">سوره حج(۲۲)، آیه 27؛ ترجمه قرآن (فولادوند)، ص۳۳۵.</ref>

از حج پیاده{{یادداشت|{{آیه|رِجالاً}}}} در برابر حج سواره{{یادداشت|{{آیه|وَ عَلی کُلِّ ضَامِر}} 
سوار بر شتران باریک اندامِ [چالاک].}} یاد شده است. برخی مفسران، تقدّم آن را بر حج سواره در این آیه، دلیل برتری آن بر حج سواره دانسته‌اند.<ref>احکام القرآن، ج5، ص65؛ البرهان، ج3، ص249؛ زبدة البیان، ص224.</ref> در روایتی از [[حضرت محمد(ص)]] برتری پیادگان در حج بر سواران، به برتری ماه شب چهارده بر ستارگان تشبیه شده است.<ref>اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص398.</ref>

با این همه، در برتری حج پیاده بر حج سواره در منابع فقهی و روایی [[شیعه]] و نیز میان دیگر مذاهب اسلامی اختلاف وجود دارد. اختلاف میان عالمان شیعه، ناشی از وجود روایاتی دالّ بر برتری هر یک از این دو بر دیگری است.<ref>نک: تهذیب، ج5، ص11-13.</ref> برخی فقیهان، در مقام جمع میان این دو دسته روایات گفته‌اند که حج پیاده چنانچه موجب ضعف و اخلال به ادای عبادت نشود، بهتر از حج سواره است؛<ref>المقنعه، ص385؛ المبسوط فی فقه الامامیه، ج1، ص302؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص94-95.</ref> ولی در غیر این صورت یا در صورتی که پیاده‌روی ناشی از بخل و فرار از پرداخت هزینه وسیله نقلیه باشد، حج سواره برتر است.<ref>من لایحضره الفقیه، ج2، ص218-219؛ منتهی المطلب، ج10، ص116-117؛ مسالک الافهام، ج2، ص150، 151.</ref> همچنین برخی، روایات دال بر برتری حج پیاده را بر افضل بودن ادای مناسک با پای پیاده پس از رسیدن به [[مکه]] حمل کرده‌اند.<ref>شرح فروع الکافی، ج5، ص321.</ref> وجوه دیگری نیز در مقام جمع میان این روایات در فقه شیعه مطرح شده است.<ref>نک: تهذیب، ج5، ص12-13؛ لوامع صاحبقرانی، ج7، ص126-128.</ref>

در فقه [[حنفی]] و [[حنبلی]] به استناد ذکر پیادگان پیش از سوارگان در آیه ۲۷ سوره حج/۲۲ و احادیث،<ref>المستدرک، ج1، ص461.</ref> حج پیاده برتر از حج سواره به شمار رفته است<ref>المبسوط، سرخسی، ج4، ص131؛ کشاف القناع، ج2، ص572-573؛ حاشیة رد المحتار، ج2، ص681.</ref>؛ ولی فقهای [[مذهب شافعی|شافعی]] و [[مالکی]] به استناد حج سواره حضرت محمد(ص)، حج سواره را برتر از حج پیاده دانسته‌اند.<ref>المجموع، ج7، ص91؛ مواهب الجلیل، ج3، ص514-515؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص10.</ref> به تصریح شماری از منابع فقهی، اختلاف نظر درباره فضیلت ادای حج پیاده در عمره نیز وجود دارد.<ref>مواهب الجلیل، ج3، ص516.</ref>