| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| [[پرونده:داستان بار یافتگان طرح جلد.jpg|File.png|270px|thumb|left|داستان باریافتگان]] | | [[پرونده:داستان بار یافتگان طرح جلد.jpg|File.png|270px|thumb|left|داستان باریافتگان]] |
| {{جعبه اطلاعات کتاب
| | سفرنامه میر سید احمد هدایتی به کوشش سید علی قاضی عسکر تدوین شده است. میرسید احمد هدایتی متولی آستان حضرت عبدالعظیم بود و در سال 1299ه.ش راهی سفر حج شد.این زمان مقارن جنگ جهانی اول است. وی در مسیر حج گزاری خود با گذر از مناطق مختلف ایران که تحت اشغال متفقین بود و نیز عراق و هند که مستعمره انگلیس بود، گزارشی از مناطق مسلمان نشین در زمان جنگ جهانی اول ارائه می دهد. |
| | عنوان = داستان باریافتگان، میرسید احمد هدایتی
| |
| | عنوان اصلی = داستان باریافتگان: سفرنامه ای خواندنی و پرماجرا
| |
| | تصویر =
| |
| | اندازه تصویر =
| |
| | توضیح_تصویر =
| |
| | نویسنده = سید احمد هدایتی
| |
| | برگرداننده =
| |
| | ویراستار =
| |
| | به تصحیح =
| |
| | تحقیق =
| |
| | به کوشش = سید علی قاضی عسکر
| |
| | تاریخ نگارش =
| |
| | تصویرگر =
| |
| | طراح جلد =
| |
| | موضوع =
| |
| | سبک =
| |
| | زبان =
| |
| | تعداد جلد =
| |
| | صفحه = ۲۹۶
| |
| | قطع =
| |
| | ناشر = مشعر
| |
| | وبسایت ناشر =
| |
| | محل انتشارات = تهران
| |
| | تاریخ نشر = پاییز ۱۴۰۰
| |
| | ترجمه به =
| |
| | مجموعه =
| |
| | شابک =
| |
| |رده‌بندی کنگره =
| |
| |رده‌بندی دیویی =
| |
| |سایر مشخصات =
| |
| }}
| |
| سفرنامه میر سید احمد هدایتی به کوشش سید علی قاضی عسکر تدوین شده است. میرسید احمد هدایتی متولی آستان [[حضرت عبدالعظیم]] بود و در سال ۱۲۹۹ه.ش راهی سفر [[حج]] شد.این زمان مقارن جنگ جهانی اول است. وی در مسیر حج‌گزاری خود با گذر از مناطق مختلف ایران که تحت اشغال متفقین قرار داشت و نیز عراق و هند که مستعمره انگلیس بود، ضمن پرداختن به شهرهای مسیر و شرح زیارات، گزارشی از مناطق مسلمان نشین در زمان جنگ جهانی اول نیز ارائه می‌دهد. | |
| ==خاندان و نسب==
| |
| میر سید احمد هدایتی، فرزند [[میر سید هدایت الله هدایتی]] و جد وی سید ابوالحسن مشهور به آقامیر، داماد فتحعلی شاه قاجار و متولی آثار [[حضرت عبدالعظیم]] بوده است.۱۳ جد اعلای این دودمان «[[میرسیدحسین خاتم المجتهدین]]» از علمای [[جبل‌عامل]] و داماد [[علامه کرکی]] است.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص13</ref>
| |
| | |
| [[میرسید هدایت الله هدایتی|سید هدایت الله هدایتی]] در سال ۱۲۹۴ از سوی مظفرالدین شاه به تولیت آستان [[حضرت عبدالعظیم]] منصوب شد.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص17</ref> و در سال ۱۲۹۸ به سبب کهولت سن [[میرسید هدایت الله هدایتی|سید هدایت الله]]، سید احمد پسرش عهدار تولیت [[عبدالعظیم]] شد.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 19</ref>
| |
| ==مسیرحج گزاری== | | ==مسیرحج گزاری== |
| میرسیداحمد هدایتی، در شرایطی سفر خود را آغاز نمود که به واسطه جنگ جهانی اول ۵ سال راه [[حج]] مسدود بود. <ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص39</ref>او سفر خود را از تهران شروع کرد و پس از عبور از شهرهای مناطق مرکزی و غربی به مرز [[عراق]] رسیده و در آن جا پس از [[زیارت عتبات]] با کشتی سفر را آغاز نموده و بعد از توقف در [[کراچی]] سرانجام با طی طریق از مسیر دریا به [[جده]] و سرزمین [[حجاز]] رسید. | | میرسیداحمد هدایتی، سفر خود را از تهران آغاز نمود و پس از عبور از شهرهای مناطق مرکزی و غربی به مرز عراق رسیده و در آن جا پس از زیارت عتبات با کشتی سفر را آغاز نموده و بعد از توقف در کراچی سرانجام با طی طریق از مسیر دریا به جده و سرزمین حجاز رسید. |
| ===در ایران=== | | ===در ایران=== |
| کرج، کردان،شریف آباد، شاهزاده حسین ، قزوین، نهاوند، آب گرم، آوج، همدان، مقبره بوعلی سینا، زیارتگاه یهودیان، اسدآباد، کنگاور، صحنه، بیستون، کرمانشاهان، کتیبه بیستون،طاق کسری، سرپل ذهاب، قصرشیرین، شهرها و مناطقی است که میرسید احمد هدایتی در مسیر سفر خود از آنها نام برده و درباره آب و هواو محصولات و آداب مردم هر منطقه اطلاعاتی داده است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 42-71</ref> حضور قشون انگلیس در قزوین از دیگر مطالب ذکر شده می‌باشد.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 47</ref> | | کرج، کردان،شریف آباد، شاهزاده حسین ، قزوین، نهاوند، آب گرم، آوج، همدان، مقبره بوعلی سینا، زیارتگاه یهودیان، اسدآباد، کنگاور، صحنه، بیستون، کرمانشاهان، کتیبه بیستون،طاق کسری، سرپل ذهاب، قصرشیرین، شهرها و مناطقی است که میرسید احمد هدایتی در مسیر سفر خود از آن ها نام برده و درباره آب و هواو محصولات و آداب مردم هر منطقه اطلاعاتی داده است. |
| ===در عراق=== | | ===در عراق=== |
| بغداد، [[کاظمین]]: مقبره [[شیخ کلینی]]، مرقد [[عثمان بن عمروی]]، [[سامره]]:[[سرداب مطهر]]، مرقد [[شیخ مفید]]، مقبره [[سید مرتضی]] و [[سیدرضی]]، مزار[[طفلان مسلم]]، [[کربلا]]: [[زیارت]] مرقد [[امام حسین(ع)]]، مرقد [[حضرت ابوالفضل(ع)]]، مزار [[حربن یزید ریاحی]]، مزار [[ابن فهد حلی]]، [[نجف]]: زیارت مرقد [[امام علی(ع)]]، [[مسجدکوفه]]، [[قبرستان وادی السلام|وادی السلام]]. ایوان مدائن، [[مدفن سلمان]]، شهر کوت، شهر عشار، [[بصره]]: مسجد بصره، قبر [[زبیربن عوام]] شهرها و اماکنی است سیداحمد هدایتی از آنها نام برده است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص73 -113</ref> | | بغداد، کاظمین: مقبره شیخ کلینی، مرقد عثمان بن عمروی، سامره:سرداب مطهر، مرقد شیخ مفید، مقبره سید مرتضی و سیدرضی، مزارطفلان مسلم، کربلا: زیارت مرقد امام حسین(ع)، مرقد حضرت ابوالفضل(ع)، مزار حربن یزید ریاحی، مزارابن فهد حلی، نجف: زیارت مرقد امام علی(ع)، |
| | | مسجدکوفه، وادی السلام. مدفن سلمان، ایوان مدائن، شهر کوت، شهر عشاربصره: مسجد بصره، قبر زبیربن عوام شهر ها و اماکنی است سیداحمد هدایتی از آن ها نام برده است. |
| آثار بمباران هوایی انگلیسی‌ها بر مسجد و خانه‌های کوفه، خان شور و مسیب و [[کربلا]] و نیز پرواز هواپیماهای انگلیسی بر فراز شهر [[کربلا]] در آن وقت از دیگر مشاهدات سیداحمد هدایتی در [[عراق]] است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 92-93</ref> مطلع شدن از سقوط کابینه وثوق الدله در این هنگام و بازتاب آن در سفرنامه از دیگر موارد است.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص96</ref>
| |
| ===در هند=== | | ===در هند=== |
| سیداحمد هدایتی در [[بصره]] سوار کشتی شده و این کشتی در [[کراچی]] پهلو می‌گیرد. بازدید از باغ وحش و بتکده، حضور زائرین کابلی، شورش استقلال طلبان [[هندوستان]]، آبله کوبی برای دریافت بلیط کشتی از مطالبی است که در زمان حضور در [[کراچی]] بیان شده است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 119-125</ref> | | سیداحمد هدایتی در بصره سوار کشتی شده و این کشتی در کراچی پهلو می گیرد. بازدید از باغ وحش و بتکده، حضور زائرین کابلی، شورش استقلال طلبان هندوستان، آبله کوبی برای دریافت بلیط کشتی از مطالبی است که در زمان حضور در کراچی بیان شده است. |
|
| |
|
| پرشدن ظرفیت کشتی که قصد عزیمت به [[جده]] را داشت و جاماندن سید احمد و جمعی از [[زائر|زائرین]]، مسأله ای است که به آن اشاره شده است. سید احمد از دیدار با حاکم انگلیسی [[کراچی]] درباره این موضوع می‌نویسد و در نهایت راهی شدن با کشتی دیگر از [[بمبئی]] به سمت [[جده]] به همراه دیگر بازماندگان.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص126-136</ref> | | پرشدن ظرفیت کشتی که قصد عزیمت به جده را داشت و جاماندن سید احمد و جمعی از زائرین مسأله ای است که به آن پرداخته شده. سید احمد از دیدار با حاکم انگلیسی کراچی درباره این موضوع می نویسد و در نهایت راهی شدن با کشتی دیگر از بمبئی به سمت جده به همراه دیگر بازماندگان. |
|
| |
|
| ==در مکه== | | ==در مکه== |
| سید احمد هدایتی در [[جده]] پس از [[زیارت]] [[حضرت حوا]] با کرایه شتر و همراهی حمله داران به سمت [[مکه]] حرکت می‌کند. وی از [[عبدالرحمان مطوف]] مسئول حج [[شیعه|شیعیان]] در [[مکه]] سخن می‌گوید و [[مناسک حج]] مانند وقوف در [[عرفات]] و [[منا]] را ذکر می‌کند. [[عید قربان]] و شلیک توپ در این شب به فرمان ملک حسین ، رفتن به [[جنة المعلاة|قبرستان ابوطالب]]، از دیگر موارد ذکر شده است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 155-164</ref>
| | در جده پس از زیارت حضرت حوا با کرایه شتر و همراهی حمله داران به سمت مکه حرکت کردند. از عبدالرحمان مطوف مسئول حج شیعیان در مکه سخن می گوید و مناسک حج مانند وقوف در عرفات و منا را ذکر می کند. عید قربان و شلیک توپ در این شب به فرمان ملک حسین ، رفتن به قبرستان ابوطالب، از دیگر موارد است. |
| | |
| کتابخانه‌های [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] و کتاب فروشی‌های [[مکه]] نیز در مشاهدات سیداحمد ذکر شده است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 175-177</ref>
| |
| | |
| سید احمد به دعوت پادشاه عربستان شریف حسین از بزرگان [[حجاج]] می‌پردازد. همچنین به اعلام استقلال [[حجاز]] از سوی شریف حسین و تأسیس حکوت الهاشمیه العربیه از سوی او اشاره می‌کند.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، 163</ref>. در این جلسه ملک شریف نا امن بودن مسیر مراجعت از طریق [[شام]] را تحت سلطه فرانسویان قرارداشت را بیان می‌کند و راه [[رابغ]] تا [[ینبع]] را پیشنهاد می‌دهد.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص165</ref> همچنین سید احمد به این نکته اشاره می‌کند که به دلیل تسلط فرانسویان بر [[شام]] و جنگ ملیون و احرار شام با آنان و ملتهب بودن اوضاع [[شام]] هیچ زائری در آن سال به [[حج]] نرفته بوده است.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص160</ref>
| |
|
| |
|
| به نا امنی و دزدی در مسیر حرکت حاجیان تا مدینه از دیگر موارد ذکر شده می‌باشد.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 183-184</ref> | | کتابخانه های مسجدالحرام و کتاب فروشی های مکه نیز در مشاهدات سیداحمد ذکر شده است. |
| | به دعوت پادشاه عربستان شریف حسین از بزرگان حجاج می پردازد.اعلام استقلال حجاز از سوی شریف حسین و تأسیس حکوت الهاشمیه العربیه از سوی او163. در این جلسه ملک شریف نا امن بودن مسیر مراجعت از طریق شام را تحت سلطه فرانسویان قرارداشت را بیان می کند و راه رابغ تا ینبع را پیشنهاد می دهد.165 |
| | همچنین به نا امنی و دزدی در مسیر حرکت حاجیان می پردازد.183-184 |
|
| |
|
| ==در مدینه== | | ==در مدینه== |
| در مسیر رفتن به [[مدینه]]، رسیدن به [[رابغ]] و انجام عزاداری [[تاسوعا]] و [[عاشورای حسینی]] در این محل را که مشهور به عداوت با [[روافض]] بودند ذکر می‌کند.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 185</ref>۱۸۵ و این نکته را عنوان می‌کند که تا پیش از این اظها[[ر تشیع]] در این محل امکان به سبب عداوت نسبت به [[شیعه|شیعیان]] مقدور نبود ولی در آن زمان بلامانع بوده و آنان توانسته‌اند عزاداری را انجام دهند.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 186</ref> | | در مسیر رفتن به مدینه، رسیدن به رابغ و انجام عزاداری تاسوعا و عاشورای حسینی در این محل را که مشهور به عداوت با روافض بودند ذکر می کند.185 و این نکته را عنوان می کند که تا پیش از این اظهار تشیع در این محل امکان به سبب عداوت نسبت به شیعیان مقدور نبود ولی در آن زمان بلامانع بوده و آنان توانسته اند عزاداری را انجام دهند.186 |
| | | مسجد شجره و زیارت بقیع، زیارت شهدای احد، زیارت حرم نبوی از دیگر موارد است. همچنین به مجادله با حمله دارها به سبب مدت اقامت در مدینه و جانب داری حاکم مدینه از ایشان اشاره می کند و از حضور به نزد حاکم مدینه و شکایت در این موردصحبت می کند. |
| [[مسجد شجره]] و [[زیارت]] [[بقیع]]، [[زیارت]] [[شهدای احد]]، [[زیارت]] [[حرم نبوی]] از دیگر موارد است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 192-193 و 199</ref>
| | کتابخانه مدینه، کتاب فروشی های ودینه، برشمردنویژگی های شهری مدینه و نیز مسجدالنبی از دیگر موارد مطروحه می باشد. |
| | |
| همچنین به مجادله با حمله دارها به سبب مدت اقامت در [[مدینه]] و جانب داری حاکم [[مدینه]] از ایشان اشاره می‌کند و از حضور به نزد حاکم [[مدینه]] و شکایت در این موردصحبت می‌کند.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 195-196</ref> | |
| | |
| کتابخانه [[مدینه]]، کتاب فروشی‌های [[مدینه]]، راه آهن [[مدینه]]، برشمردن ویژگی‌های شهری [[مدینه]] و نیز [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] از دیگر موارد مطروحه می‌باشد.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 202-214</ref> | |
| ==مسیر بازگشت== | | ==مسیر بازگشت== |
| سید احمد هدایتی از [[ینبع]] با کشتی راهی [[جده]] شده و در مدت اقامت در [[جده]] کتاب تاریخ مکه تحت عنوان« العلام بأعلام بیت الله الحرام» خریداری نموده و قسمتی از آن را به صورت ترجمه در سفرنامه خود ذکر کرده است.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 228</ref>از جده با کشتی راهی کراچی می‌شود و از عزاداری مسافرین به مناسبت ۲۹ صفر در کشتی سخن می‌گوید.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص240</ref>گم کردن راه و فوت مسافرین در کشتی در دیگر موارد است.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 243</ref> | | سید احمد از ینبع با کشتی راهی جده شده و در مدت اقامت در جده کتاب تاریخ مکه تحت عنوان« العلام بأعلام بیت الله الحرام» خریداری نموده و قسمتی از آن را به صورت ترجمه در سفرنامه خود ذکر کرده است.228از جده با کشتی راهی کراچی می شود و از عزاداری مسافرین بعه مناسبت 29 صفر در کشتی سخن می گوید.240گم کردن راه و فوت مسافرین در کشتی در دیگر موارد است.243 مسافرین بعد از پیاده شدن در کراچی راهی بمبئی می شدند.در این شهر سید احمد با زدن تلگراف به تهران از حمله بلشویک ها به رشت مطلع شده و این مسأله را در سفرنامه خود بازتاب داده است.249در بندر عشار مسافرین معاینه پزشکی شدند پس از چندین توقف سیداحمد از کشتی پیاده و با ماشین راهی بغداد می شود. در عراق زیارت عتبات عالیات انجام شد. لیکن در مسیر رسیدن به کربلا از خانه های اعراب که توسط انگلیسی ها آتش زده شده بود یاد می کند.260 |
| | | قصر شیرین کرمانشاه همدان از شهرهای در مسیر بازگشت بودند.سید احمد در همدان از کودتای سیدضیاالدین طباطبایی مطلع می شود. 270 در پیان سفر راهی قم شده 271و در نهایت سیزدهم رجب به حرم عبدالعظیم باز گشته است. 279 |
| مسافرین بعد از پیاده شدن در [[کراچی]] راهی [[بمبئی]] می‌شدند.در این شهر سید احمد با زدن تلگراف به تهران از حمله بلشویک‌ها به رشت مطلع شده و این مسأله را در سفرنامه خود بازتاب داده است.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 249</ref> | |
| | |
| در [[بندر عشار]] مسافرین معاینه پزشکی می‌شدند. سرانجام پس از چندین توقف سیداحمد از کشتی پیاده و با ماشین راهی بغداد می‌شود. در [[عراق]] [[زیارت]] [[عتبات عالیات]] انجام شد. لیکن در مسیر رسیدن به [[کربلا]] از خانه‌های اعراب که توسط انگلیسی‌ها آتش زده شده بود یاد می‌کند.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 260</ref>
| |
| | |
| قصر شیرین، کرمانشاه، همدان از شهرهای در مسیر بازگشت بودند. سید احمد در همدان از کودتای سیدضیاالدین طباطبایی مطلع می‌شود.<ref>باریافتگان، میرسید احمد هدایتی، ص 270</ref> | |
| | |
| در پایان سفر راهی [[قم]] شده <ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص271</ref>و در نهایت سیزدهم رجب به [[حرم عبدالعظیم]] بازگشته است.<ref>باریافتگان، میر سید احمد هدایتی، ص 279</ref> | |
| == اطلاعات ناشر==
| |
| این کتاب در پاییز ۱۴۰۰ در موسسه فرهنگی هنری مشعر به چاپ رسیده است.
| |
| ==پانویس==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| [[رده:کتاب‌های پژوهشکده حج و زیارت در سال ۱۴۰۰ شمسی]]
| |
