در حال ویرایش ستون توبه

'''ستون توبه'''، يکی از ستون‌هاي مشهور و فضيلت‌مند مسجدالنبی است.

==مکان ستون توبه==

ستون توبه ، چهارمين ستون از سوي منبر، دومين ستون از سوي قبر شريف پيامبر و سومين ستون درون روضه از سوي قبله<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص423؛ عمارة و توسعة المسجد النبوي، ص70-71.</ref>و فاصله آن تا قبر شريف دو ستون است.<ref>اخبار المدينه، ص102.</ref> ستون مهاجرين يا قرعه (عايشه) در سوي غربی آن قرار دارد و درِِ غربی خانه رسول خدا که به درون مسجد گشوده می‌شود، برابر اين ستون قرار دارد که آن را «باب التوبه» نام نهاده‌اند.<ref>تاريخ و آثار اسلامي، ص203-206.</ref>

==توبه ابولبابه علت نام‌گذاری ستون==

ستون توبه از اين رو که توبه يکي از صحابه به نام ابولبابه بشير بن عبدالمنذر اوسی نزد آن پذيرفته شده، به «استوانه ابي‌‌لبابه» نيز مشهور است.<ref>سبل الهدي، ج12، ص392؛ عمارة و توسعة المسجد النبوي، ص70-71.</ref>

بر پايه گزارش مشهور، پس از پيمان‌شکني یهودیان در غزوه احزاب و اقدام ايشان بر ضدّ پيامبر، بی درنگ پس از غزوه احزاب، قلعه‌های آن‌ها به فرمان خداوند محاصره شد. یهودیان چون راه چاره را بسته ديدند، با فرستادن نماينده‏ایی نزد پيامبر از او خواستند تا ابولبابه، هم‌پيمان اوسی ايشان، را براي مشورت نزد آن‌ها بفرستد.

در پي موافقت پيامبر هنگامي که ابولبابه نزد يهوديان رسيد، در پاسخ آن‌ها درباره تسليم شدنشان به پيامبر، با دست به گلوي خود اشاره كرده و به آنان فهماند که در صورت تسليم شدن، به سبب پيمان‌شکني کشته خواهند شد. بر پايه گفته خود ابولبابه، وي هنوز گامي برنداشته بود كه احساس خيانت به خداوند و پيامبر وجودش را فراگرفت و براي رهايي از عذاب وجدان، به جاي بازگشت از مأموريت و ‌ارائه گزارش به رسول خدا، يکسره به مسجد رفت و خود را با طناب به ستونی بست و سوگند ياد كرد كه اجازه ندهد جز پيامبر كسي او را از آن ستون بگشايد.<ref>المغازي، ج2، ص509؛ السيرة النبويه، ج4، ص196-197؛ الطبقات، ج4، ص376.</ref>

پيامبر چون از ماجرای ابولبابه آگاه شد، فرمود: اگر او خود نزد من می‌آمد، برايش آمرزش مي‌خواستم. ولي اكنون كه كارش به اين جا كشيده است، تا هنگامي كه خداوند او را نبخشايد، وي را از ستون نمي‏گشايم.<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237؛ السيرة الحلبيه، ج2، ص664.</ref> سرانجام پس از شش<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237.</ref>، هفت<ref>المغازي، ج2، ص509.</ref> يا 20 شبانه روز<ref>البداية و النهايه، ج4، ص137.</ref> آيه {'''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تَخُونُوا اللهَ و الرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُم وَأَنتُم تَعلَمُونَ'''} (انفال/8، 27) نازل و توبه او پذيرفته شد.<ref>اسباب النزول، ص157؛ الکشاف، ج2، ص213؛ مجمع البيان، ج4، ص823.</ref>

به گزارش اُم سلمه، همسر رسول خدا، وي در سحرگاه، ايشان را خندان ديد. چون علت آن را پرسيد، پيامبر از قبولي توبه ابولبابه خبر داد. اُم‌ سلمه با اجازه پيامبر اين مژده را به ابولبابه داد. به دنبال آن، مردم به سوي ابولبابه هجوم آوردند تا او را از ستون بگشايند. وي به انجام اين کار جز به دست پيامبر قانع نشد.<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237.</ref> بر پايه گزارشی، حضرت فاطمه3 براي گشودن او وارد مسجد شد. ولي ابولبابه به او نيز اجازه نداد<ref>امتاع الاسماع، ج10، ص273؛ وفاء الوفاء، ج2، ص41.</ref> تا آن‌گاه كه پيامبر براي گزاردن نماز صبح از خانه به مسجد آمد و او را از ستون گشود.<ref>عمارة و توسعة المسجد النبوي، ص73.</ref> گويا از همين هنگام، اين ستون به نام توبه يا ابولبابه خوانده شد.<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237؛ تاريخ و آثار اسلامي، ص192.</ref>

ابن نجار از فردي به نام ثمامة بن اثال حنفي ياد مي‌کند که در منطقه نجد به اسارت مسلمانان درآمد و در مدينه به همان ستون ابولبابه بسته شد. وي در پي آزاد شدنش از سوي رسول خدا مسلمان شد.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص42.</ref>

==فضیلت ستون توبه==

===اقامه نماز نافله پیامبر در کنار ستون توبه===

ستون توبه از ستون‌هاي مهم و فضيلت‌مند مسجدالنبي است. به روايتي، پيامبر بيشترين نمازهاي نافله خود را كنار اين ستون مي‌گزارد<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص42.</ref>و پس از نماز صبح كنار آن می‌نشست و تهيدستان و ناتوانان و كساني كه جايگاهي جز مسجد نداشتند، گرد ايشان مي‌نشستند و ايشان تا طلوع آفتاب با آنان به گفت‌وگو مي‌پرداخت و آياتي را كه در آن شب بر وی نازل شده بود، بر آن‌ها تلاوت مي‏‌كرد.<ref>السيرة الحلبيه، ج2، ص664.</ref>گويند رسول خدا گاه نزد اين ستون به اعتکاف مي‌پرداخت.<ref>السرائر، ج1، ص652.</ref> بر پايه روايتي، پيامبر هنگام اعتکاف، فرش يا تخت خويش را پشت ستون توبه قرار مي‌داد.<ref>اخبار المدينه، ص102.</ref>

===نماز خواندن در روز چهارشنبه، کنار ستون توبه===

بر پايه روايات، مستحب است زائر مدينه چهارشنبه تا جمعه در اين شهر اقامت کند و روزه بگيرد و روز چهارشنبه نمازش را نزد ستون توبه .<ref>الکافي، ج4 ص558؛ النهايه، ص287؛ السرائر، ج1، ص652.</ref>همچنين گزاردن نماز<ref>المزار، ص65.</ref>، عبادت و دعا<ref>من لا يحضره الفقيه، ج2، ص572.</ref> و تبرک جستن نزد اين ستون بسيار مستحب است.<ref>الغدير، ج5، ص124؛ الزيارة في الکتاب و السنه، ص40.</ref>
@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
+'''ستون توبه'''، يکی از ستون‌هاي مشهور و فضيلت‌مند مسجدالنبی است.
-| عنوان            = ستون توبه
-| تصویر            =ستون توبه۲.jpeg
-| اندازه تصویر     =
-| توضیح تصویر      =نمایی از ستون توبه که سمت چپ آن [[ستون سریر]] دیده می‌شود.
-| بنیانگذار        = [[پیامبر(ص)]]
-| تأسیس            =
-| کاربری           =
-| مکان             = [[مسجدالنبی]]
-| نام‌های دیگر      =ستون ابولبابه
-| وقایع مرتبط      = ابولبابه برای [[توبه]] خود را به این ستون بست تا زمانی‌که توبه وی پذیرفته شد.
-| تخریب            =
-| ظرفیت            =
-| وضعیت            = چهارمین ستون از سوی منبر، دومین ستون از سوی [[قبر پیامبر]] و سومین ستون درون [[روضة النبی]] از سوی [[قبله]]
-| مساحت            =
-| امکانات          =
-| شماره ثبت        =
-| معمار            =
-| سبک              =
-| بازسازی          =
-| وبگاه            =
-}}
-'''ستون توبه''' یا '''ستون ابولبابه''' یکی از [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون‌های مسجدالنبی]] و محل توبه [[ابولبابه انصاری]] از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]]، در [[جنگ بنی‌قریظه]] است. ابولبابه در حالی که به دلیل همکاری با یهودیان بنی‌قریظه احساس گناه می‌کرد، به مسجدالنبی رفت و خود را به این ستون بست تا [[توبه]] وی پذیرفته شد. نماز خواندن در کنار این ستون مستحب دانسته شده است.
-==مکان ==
+==مکان ستون توبه==
-ستون توبه در [[مسجد النبی]] و در محدوده [[روضةالنبی|روضةالنبی]] قرار دارد<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص423</ref> و فاصله آن تا [[قبر پیامبر]] دو ستون است.<ref>اخبار المدینه، ص102.</ref> این ستون چهارمین ستون از سمت [[منبر پیامبر]] و سومین ستون از سمت [[قبله]] است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref> [[ستون قرعه]] در سمت غربی آن قرار دارد و درِ [[خانه پیامبر]] که به درون مسجد باز می‌شود، برابر این ستون واقع است. به همین دلیل  به آن [[باب التوبه (مسجدالنبی)|باب التوبه]] می‌گویند.<ref>تاریخ و آثار اسلامی، ص203-206.</ref>
+ستون توبه ، چهارمين ستون از سوي منبر، دومين ستون از سوي قبر شريف پيامبر و سومين ستون درون روضه از سوي قبله<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص423؛ عمارة و توسعة المسجد النبوي، ص70-71.</ref>و فاصله آن تا قبر شريف دو ستون است.<ref>اخبار المدينه، ص102.</ref> ستون مهاجرين يا قرعه (عايشه) در سوي غربی آن قرار دارد و درِِ غربی خانه رسول خدا که به درون مسجد گشوده می‌شود، برابر اين ستون قرار دارد که آن را «باب التوبه» نام نهاده‌اند.<ref>تاريخ و آثار اسلامي، ص203-206.</ref>
-==توبه ابولبابه==
+==توبه ابولبابه علت نام‌گذاری ستون==
-{{همچنین ببینید|ابولبابه انصاری}}
-بر پایه گزارش مشهور، پس از پیمان‌شکنی یهودیان [[جنگ بنی‌قریظه|بنی قریضه]] در [[غزوه احزاب]] و اقدام ایشان بر ضد پیامبر، قلعه‌های آنها محاصره شد. یهودیان از پیامبر خواستند تا ابولبابه، هم‌پیمان [[اوس|اوسی]] ایشان را برای مشورت نزد آنها بفرستد.
-هنگامی که ابولبابه نزد [[یهودیان در مدینه|یهودیان]] رسید، در پاسخ آن‌ها درباره تسلیم شدنشان به پیامبر، با دست به گلوی خود اشاره کرده و به آنان فهماند که در صورت تسلیم شدن، کشته خواهند شد. بر اساس آنچه خود ابولبابه گفته، وی هنوز گامی برنداشته بود که احساس خیانت به خداوند و پیامبر وجودش را فراگرفت و برای رهایی از عذاب وجدان به مسجدالنبی رفت و خود را با طناب به ستونی بست و سوگند خورد اجازه ندهد جز پیامبر کسی او را از آن ستون باز کند.<ref>المغازی، ج2، ص509؛ السیرة النبویه، ج4، ص196-197؛ الطبقات، ج4، ص376؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=70 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 70]</ref>
+ستون توبه از اين رو که توبه يکي از صحابه به نام ابولبابه بشير بن عبدالمنذر اوسی نزد آن پذيرفته شده، به «استوانه ابي‌‌لبابه» نيز مشهور است.<ref>سبل الهدي، ج12، ص392؛ عمارة و توسعة المسجد النبوي، ص70-71.</ref>
-پس از شش<ref>السیرة النبویه، ج2، ص237.</ref>، هفت<ref>المغازی، ج2، ص509.</ref> یا 20 شبانه روز<ref>البدایة و النهایه، ج4، ص137.</ref> {{آیه|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لاَ تَخُونُوا اللهَ و الرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِکُم وَأَنتُم تَعلَمُونَ}} (انفال/8، 27){{یادداشت|ای مؤمنان! به خدا و پیغمبر خیانت نکنید، و در امانات خود نیز آگاهانه خیانت روا مدارید.}} نازل و [[توبه]] او پذیرفته شد.<ref>اسباب النزول، ص157؛ الکشاف، ج2، ص213؛ مجمع البیان، ج4، ص823.</ref>
+بر پايه گزارش مشهور، پس از پيمان‌شکني یهودیان در غزوه احزاب و اقدام ايشان بر ضدّ پيامبر، بی درنگ پس از غزوه احزاب، قلعه‌های آن‌ها به فرمان خداوند محاصره شد. یهودیان چون راه چاره را بسته ديدند، با فرستادن نماينده‏ایی نزد پيامبر از او خواستند تا ابولبابه، هم‌پيمان اوسی ايشان، را براي مشورت نزد آن‌ها بفرستد.
-== نماز نافله پیامبر کنار ستون ==
+در پي موافقت پيامبر هنگامي که ابولبابه نزد يهوديان رسيد، در پاسخ آن‌ها درباره تسليم شدنشان به پيامبر، با دست به گلوي خود اشاره كرده و به آنان فهماند که در صورت تسليم شدن، به سبب پيمان‌شکني کشته خواهند شد. بر پايه گفته خود ابولبابه، وي هنوز گامي برنداشته بود كه احساس خيانت به خداوند و پيامبر وجودش را فراگرفت و براي رهايي از عذاب وجدان، به جاي بازگشت از مأموريت و ‌ارائه گزارش به رسول خدا، يکسره به مسجد رفت و خود را با طناب به ستونی بست و سوگند ياد كرد كه اجازه ندهد جز پيامبر كسي او را از آن ستون بگشايد.<ref>المغازي، ج2، ص509؛ السيرة النبويه، ج4، ص196-197؛ الطبقات، ج4، ص376.</ref>
-بنا بر روایتی، پیامبر بیشترین نمازهای نافله خود را کنار ستون توبه می‌خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=180 وفاء الوفاء، ج2، ص180]</ref> ذکر شده پیامبر، بعد از نماز صبح کنار این ستون می‌نشست و فقیران و ناتوانان، دور او می‌نشستند و او تا طلوع آفتاب با آنها گفتگو می‌کرد و آیاتی را که در آن شب بر او نازل شده بود، برای آنها تلاوت می‌کرد.<ref>السیرة الحلبیه، ج2، ص664.</ref> همچنین در منابع آمده، رسول خدا گاهی کنار ستون توبه [[اعتکاف]] می‌کرد<ref>السرائر، ج1، ص652.</ref> و فرش یا تختش را پشت ستون توبه می‌گذاشت.<ref>اخبار المدینه، ص102.</ref>
-== استحباب نماز کنار ستون ==
+پيامبر چون از ماجرای ابولبابه آگاه شد، فرمود: اگر او خود نزد من می‌آمد، برايش آمرزش مي‌خواستم. ولي اكنون كه كارش به اين جا كشيده است، تا هنگامي كه خداوند او را نبخشايد، وي را از ستون نمي‏گشايم.<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237؛ السيرة الحلبيه، ج2، ص664.</ref> سرانجام پس از شش<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237.</ref>، هفت<ref>المغازي، ج2، ص509.</ref> يا 20 شبانه روز<ref>البداية و النهايه، ج4، ص137.</ref> آيه {'''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تَخُونُوا اللهَ و الرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُم وَأَنتُم تَعلَمُونَ'''} (انفال/8، 27) نازل و توبه او پذيرفته شد.<ref>اسباب النزول، ص157؛ الکشاف، ج2، ص213؛ مجمع البيان، ج4، ص823.</ref>
-بر پایه روایات، مستحب است زائر [[مدینه|مدینه]] چهارشنبه تا جمعه در این شهر اقامت کند و روزه بگیرد و روز چهارشنبه نمازش را نزد ستون توبه به‌جا آورد.<ref>الکافی، ج4 ص558؛ النهایه، ص287؛ السرائر، ج1، ص652.</ref> همچنین خواندن نماز،<ref>المزار، ص65.</ref> عبادت و [[دعا]]<ref>من لا یحضره الفقیه، ج2، ص572.</ref> و [[تبرک|تبرک جستن]] نزد این ستون مستحب است.<ref>الغدیر، ج5، ص124؛ الزیارة فی الکتاب و السنه، ص40.</ref>
-== نگارخانه ==
+به گزارش اُم سلمه، همسر رسول خدا، وي در سحرگاه، ايشان را خندان ديد. چون علت آن را پرسيد، پيامبر از قبولي توبه ابولبابه خبر داد. اُم‌ سلمه با اجازه پيامبر اين مژده را به ابولبابه داد. به دنبال آن، مردم به سوي ابولبابه هجوم آوردند تا او را از ستون بگشايند. وي به انجام اين کار جز به دست پيامبر قانع نشد.<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237.</ref> بر پايه گزارشی، حضرت فاطمه3 براي گشودن او وارد مسجد شد. ولي ابولبابه به او نيز اجازه نداد<ref>امتاع الاسماع، ج10، ص273؛ وفاء الوفاء، ج2، ص41.</ref> تا آن‌گاه كه پيامبر براي گزاردن نماز صبح از خانه به مسجد آمد و او را از ستون گشود.<ref>عمارة و توسعة المسجد النبوي، ص73.</ref> گويا از همين هنگام، اين ستون به نام توبه يا ابولبابه خوانده شد.<ref>السيرة النبويه، ج2، ص237؛ تاريخ و آثار اسلامي، ص192.</ref>
-<gallery>
-پرونده:نقشه مسجدالنبی و ستون‌های آن.webp|نقشه مسجدالنبی که در آن شماره ۳، محل قرار گرفتن ستون توبه را نشان می‌دهد.
-پرونده:ستون توبه۴.png|نمایی از ستون توبه از طرف [[منبر پیامبر]] (ستون توبه چهارمین ستون بعد از منبر پبامبر است).
-پرونده:ستون توبه۶.png|نمایی از ستون توبه از طرف [[خانه پیامبر|خانه]] و [[ قبر پیامبر]] به سوی [[منبر پیامبر|منبر وی]]
-پرونده:ستون توبه۳.jpeg|نوشته‌ای که بالای ستون توبه نقش شده است: «هذه اسطوانة ابی‌لبابة و تعرف بالتوبة»{{یادداشت|این ستون ابی‌لبابه است که به «توبه» شناخته می‌شود.}}
-</gallery>
-==جستارهای وابسته==
+ابن نجار از فردي به نام ثمامة بن اثال حنفي ياد مي‌کند که در منطقه نجد به اسارت مسلمانان درآمد و در مدينه به همان ستون ابولبابه بسته شد. وي در پي آزاد شدنش از سوي رسول خدا مسلمان شد.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص42.</ref>
-* [[ستون‌های مسجدالنبی]]
+==فضیلت ستون توبه==
-* [[ستون قرعه]]
-* [[ستون سریر]]
-==پانویس==
+===اقامه نماز نافله پیامبر در کنار ستون توبه===
-{{پانویس}}
-==منابع==
+ستون توبه از ستون‌هاي مهم و فضيلت‌مند مسجدالنبي است. به روايتي، پيامبر بيشترين نمازهاي نافله خود را كنار اين ستون مي‌گزارد<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص42.</ref>و پس از نماز صبح كنار آن می‌نشست و تهيدستان و ناتوانان و كساني كه جايگاهي جز مسجد نداشتند، گرد ايشان مي‌نشستند و ايشان تا طلوع آفتاب با آنان به گفت‌وگو مي‌پرداخت و آياتي را كه در آن شب بر وی نازل شده بود، بر آن‌ها تلاوت مي‏‌كرد.<ref>السيرة الحلبيه، ج2، ص664.</ref>گويند رسول خدا گاه نزد اين ستون به اعتکاف مي‌پرداخت.<ref>السرائر، ج1، ص652.</ref> بر پايه روايتي، پيامبر هنگام اعتکاف، فرش يا تخت خويش را پشت ستون توبه قرار مي‌داد.<ref>اخبار المدينه، ص102.</ref>
-{{منابع}}
-* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
-*'''اخبار المدینه''' ،ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزیز السعودی، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۴ق.
-*'''اسباب النزول'''، الواحدی (م.۴۶۸ق.)، قاهره، الحلبی و شرکاه، ۱۳۸۸ق.
-*'''البدایه و النهایه'''، ابن کثیر‏ (م.۷۷۴ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق.
-*'''السرائر'''، ابن ادریس (م.۵۹۸ق.)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۰ق.
-*'''السیره النبویه'''، ابن هشام (م.۲۱۳/۲۱۸ق.)‏، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، دار المعرفه‏.
-*'''الطبقات الکبری'''، ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، بیروت، دار صادر.
-*'''الکافی'''، الکلینی (م.۳۲۹ق.)، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۷ش.
-*'''الکشاف'''، زمخشری (م.۵۳۸ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۷ق.
-*'''المزار الکبیر'''، محمد بن المشهدی (م.۶۱۰ق.)، به کوشش القیومی، تهران، نشر اسلامی، ۱۴۱۹ق.
-*'''المغازی'''، الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق.
-*'''النهایه'''، الطوسی (م.۴۶۰ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق.
-*'''امتاع الاسماع'''، المقریزی‏ (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق.
-*'''تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۳۷۲ش.
-*'''مجمع البیان'''، الطبرسی (م.۵۴۸ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق.
-*'''من لا یحضره الفقیه'''، الصدوق (م.۳۸۱ق.)، به کوشش علی اکبر غفاری، قم، نشر اسلامی.
-*'''موسوعه مکه المکرمه و المدینه المنوره'''، احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۸ق.
-*'''وفاء الوفاء'''، السمهودی (م.۹۱۱ق.)‏، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
-{{پایان}}
-[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]
+===نماز خواندن در روز چهارشنبه، کنار ستون توبه===
-[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
-[[en:Al-Tawba pillar]]
+بر پايه روايات، مستحب است زائر مدينه چهارشنبه تا جمعه در اين شهر اقامت کند و روزه بگيرد و روز چهارشنبه نمازش را نزد ستون توبه .<ref>الکافي، ج4 ص558؛ النهايه، ص287؛ السرائر، ج1، ص652.</ref>همچنين گزاردن نماز<ref>المزار، ص65.</ref>، عبادت و دعا<ref>من لا يحضره الفقيه، ج2، ص572.</ref> و تبرک جستن نزد اين ستون بسيار مستحب است.<ref>الغدير، ج5، ص124؛ الزيارة في الکتاب و السنه، ص40.</ref>