در حال ویرایش ستون حرس

{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            =ستون حرس
| تصویر            =ستون حرس.jpg|File.png|270px|thumb|left
| اندازه تصویر     =
| توضیح تصویر      =
| بنيانگذار        =
| تأسیس            =
| کاربری           =
| مکان             =مسجدالنبی
| نام‌های دیگر      =ستون علی، ستون مجلس قلاده
| وقایع مرتبط      = علی(ع) در کنار این ستون می‌نشست و از پیامبر حفاظت می‌کرد
| تخریب            =
| ظرفیت            =
| وضعیت            =اين ستون از سوي شمال، پشت ستون توبه و برابر خانه پيامبر كه اكنون مرقد مطهّر ايشان است، قرار دارد و رسول خدا از درِ برابر آن براي گزاردن نماز به مسجد وارد مي‌شد.
| مساحت            =
| امکانات          =
| شماره ثبت        =
| معمار            =
| سبک              =
| بازسازی          =
| وبگاه            = 
}}
'''ستون حرس'''، از [[ستون‌های مسجدالنبی]] بود که امام علی(ع)، در آن‌جا، مشغول نگهبانی از پیامبر می‌شد.

ستون حرس، ستونی است که [[علی(ع)]] کنار آن برای نگهبانی و حفاظت از [[پیامبر]] قرار می‌گرفت. از این رو این ستون به  ستون حرس شهرت یافت. محرس نیز به این ستون گفته شده‌است.

این ستون همچنین به عنوان مصلای علی(ع) نیز شناخته می‌شود و ستون علی نام دیگر این ستون است.

این ستون از ستون‌های [[ضریح پیامبر]] است و نیمی از آن داخل ضریح قرار دارد. از همین رو زائرین نمی‌توانند به این ستون که تبرک جستن به آن توصیه شده، نزدیک شوند.

==مکان ستون حرس==
اين ستون از سمت شمال، پشت [[ستون توبه]] و برابر خانه پيامبر كه اكنون [[مرقد پیامبر|مرقد مطهّر]] ايشان است، قرار دارد و رسول خدا از درِ برابر آن برای گزاردن نماز به مسجد وارد می‌شد.<ref>التعريف بما آنست الهجره، ص۹۲.</ref> سمهودی آن را نخستين ستون رديف سوم ستون‌ها خوانده، به اعتبار آن که رديف برابر [[محراب پیامبر|محراب نبی]]، صف اول برای ستون از مشرق به مغرب در [[روضه مطهره]] است.<ref>موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۲۷.</ref> اکنون نيمی از اين ستون در كنار روضه مطهره و درون ضریح قرار گرفته و به رغم فضيلت آن، زائران از فيض نمازگزاردن كنار آن، محروم هستند.<ref>المعالم الاثيره، ص۴۰.</ref>

==ستون حرس، محل نگهبانی علی(ع) از پیامبر==
اين ستون از آن رو بدين نام شهرت يافت که [[علی بن ابی‌طالب]] كنار آن براي نگهبانی از پيامبر قرار مي‌گرفت.<ref>التعريف بما آنست الهجره، ص۹۲</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref>بر پايه گزارش‌هايی، تا هنگام نزول آيه {... و اللهُ يَعصِمُكَ مِنَ النَّاسِ...} (مائده/۵، ۶۷) نگهبانی از رسول خدا ادامه داشت و پس از آن، به فرمان ايشان نگهبانی پايان يافت. به ‌گزارش برخی منابع، حفاظت از رسول خدا به علي اختصاص نداشته؛ اما از اين جهت که وی به لحاظ قرابت نسبی و سببی و نيز نزديک بودن محل سکونتش به پيامبر در حفاظت از ايشان اهتمام بيشتر داشته، اقدام او نمايان‌تر بوده است.<ref>موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۲۷.</ref>
===ستون محرس===
اين ستون  با عنوان مَحْرَس  نیز شناخته می‌شود<ref>التعريف بما آنست الهجره، ص۳۱.</ref> ؛ محرس از ريشه «ح ـ ر ـ س» به جاي نگهبانی و حراست گفته می‌شود.<ref>لسان العرب، ج۶، ص۴۸، «حرس».</ref>
===ستون علی(ع)===
اين ستون از آن رو که امام علی، نمازها و [[نافله|نافله‌]]<nowiki/>های خود را کنار آن مي‌خوانده<ref>اخبار المدينه، ص۱۰۰.</ref>، به «مصلي علي بن اﺑﻰ‌طالب» نيز شناخته می‌شود.<ref>المعالم الاثيره، ص۴۰</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref>بر پايه برخی نوشته‌ها، شهرت اين ستون به مصلّاي علي بن ابي‌طالب به اندازه‏‌ای است كه بر كسی از مردم مدينه پوشيده نيست.<ref>المعالم الاثيره، ص۴۱.</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاءالوفا، ج2، ص 185]</ref>بر پايه ‌گزارش سمهودی، حکمران [[مدینه|مدينه]]، نماز را نزد اين ستون برپا می‌کرد، به گونه‌ای که ستون پشت سر او قرار می‌گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵.]</ref>
===ستون حرس همان ستون مجلس قلاده است؟!===
به اين ستون «مجلس قلاده» نيز گفته می‌شد؛ زيرا در اين مکان برخی از بزرگان صحابه همچون گردن‌بند (قلاده) حلقه مي‌زدند.<ref>المعالم الاثيره، ص۴۳.</ref> سمهودی اين سخن را نپذيرفته و مجلس قلاده را نامی ديگر براي [[ستون وفود]] دانسته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=185 وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۵.]</ref>

==فضیلت ستون حرس==
تبرک جستن به ستون محرس سفارش شده است.<ref>الغدير، ج۵، ص۱۲۴.</ref>

==جستارهای وابسته==

* [[مسجدالنبی]] 
* [[ستون‌های مسجدالنبی]]
* [[ستون وفود]]

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}

*'''اخبار المدينه'''، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزيز، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۴ق؛ 

*'''التعريف بما آنست الهجره من معالم دار الهجره'''، محمد المطري (م.۷۴۱ق.)، بيروت، المکتبه العلميه، ۱۴۰۲ق؛ 

*'''الغدير'''، الاميني (م.۱۳۹۲ق.)، بيروت، دار الکتاب العربي، ۱۳۸۷ق؛ 

*'''لسان العرب'''‏، ابن منظور (م.۷۱۷ق.)، قم، ادب الحوزه، ۱۴۰۵ق؛ 

*'''المعالم الأثيره'''، محمد محمد حسن شراب، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش؛ 

*'''موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره'''، احمد زکي يماني، مکه، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛ 

*'''وفاء الوفاء'''‏، السمهودي ‏(م.۹۱۱ق.)، به کوشش السامرائي، مکه، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۲ق.

[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]