در حال ویرایش طواف نساء

{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = طواف نساء
| تصویر = حج1400.png
| توضیح تصویر = 
| فیلم = فیلم احکام اعمال مکه (طواف زیارت، سعی، طواف نساء).mp4
| توضیح فیلم = ببینید: آموزش اعمال مکه شامل طواف نساء
| دسته = اعمال [[عمره مفرده]] و [[حج تمتع]]
| مربوط به آیین = 
| مکان = [[مسجدالحرام]]
| زمان = روز دوازدهم ذی الحجه
| عمل قبلی = در حج تمتع: [[نماز طواف]]
| عمل بعدی = در حج تمتع: [[سعی]]
| حکم = واجب
| کفاره = 
| پیامد فقهی = 
| ثواب = 
| آداب وابسته = 
| فلسفه و اسرار = 
| منشاء و تاریخچه = 
| مکان‌های وابسته = [[مطاف]]
| اشیای وابسته = 
| ذکرهای وابسته = 
| دعاهای وابسته = 
| مفاهیم فقهی وابسته = 
| احکام فقهی وابسته = [[طواف نساء (فتاوای مراجع)|طواف نساء]]
| صفحه فتواهای مراجع = 
| جستارهای وابسته = [[اعمال عمره تمتع]]؛ [[اعمال حج تمتع]]
}}
{{حج و عمره عمودی}}

بر پایه فقه [[شیعه]]، '''طواف نساء''' یکی از [[اعمال عمره مفرده|اعمال واجبِ عمره مفرده]] و [[حج]] است. در فقه شیعه، [[آمیزش]] و [[التذاذ جنسی]] از همسر، که پس از [[احرام]] بر حج‌گزار حرام شده بود، پس از طواف نساء حلال می‌شود. طواف نساء و نماز آن، به جز نیّت مانند دیگر [[طواف|طواف‌ها]] و [[نماز طواف|نماز‌های آنها]] است.

[[اهل سنت]] منکر طواف نساء بوده و زن و مرد را پس از [[طواف زیارت]] بر هم حلال شمرده‌اند. 
==مفهوم‌شناسی==
طواف به معنای گردیدن دور چیزی<ref>المصباح المنیر، ذیل مدخل طاف، ج۲، ص۳۸۰.</ref> و نساء به معنای زنان است.<ref>لسان العرب، ذیل واژه نسا، ج۱۵، ص۳۲۱.</ref> زن و مرد پس از [[احرام]]، بر هم حرام بوده و [[آمیزش]] و [[التذاذ جنسی]] برای آنها جایز نیست؛ در فقه [[شیعه]]، پس از طواف نساء این حرمت برداشته می‌شود.<ref name=":2" />

==حکم==
به فتوای فقیهان شیعه، طواف نساء و نماز آن در [[عمره مفرده]] و [[اقسام حج]] ([[حج تمتع|تَمَتّع]]، [[حج افراد|اِفراد]] و [[حج قران|قِران]])، واجب است.<ref name=":2">مناسك محشى، صص۵٠٨-۵٠۶.</ref> این حکم شامل همه حاجیان، اعم از مرد، زن، بالغ و غیر بالغ می‌شود.<ref name=":0">مناسك محشى، صص ۴۶۶ - ۴۶٢؛ الدروس الشرعيه، ج ١، صص ۴۵ - ۴۵٨؛ تذكرة الفقها، ج٨، صص ٣۵۴ و ٣۵٣.</ref> [[عمره تمتع]] طواف نساء و نماز آن را ندارد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۹۹.</ref>

مذاهب چهارگانه اهل سنت، منكر طواف نساء بوده و از آن، نه به عنوان واجب و نه به عنوان مستحب نام نبرده‌اند.<ref name=":1">الهداية (فقه حنفى)، المصادر الفقهيه، ج ١٠، ص ٢٧٨؛ الكافى فى فقه اهل المدينه (فقه مالكى)، المصادرالفقهيه، ج ١٠، ص ۵٠۵؛  بداية الاجتهاد، ج ١، ص ٣۴۴؛ الكافى لابن قدامه، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ١٠۴٠؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۷۱، به نقل از المهذب (فقه شافعى)، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ٩٠۴.</ref>

==زمان==

===در عمره مفرده===
طواف نساء و نماز آن، آخرین عمل از [[اعمال عمره مفرده]] است و پس از [[تقصیر]] انجام می‌شود.

===در حج===
حاجیان پس از [[مناسک منا]] در روز عید قربان، از احرام خارج شده و با لباس دوخته به [[مکه]] رفته و اعمال مکه را انجام می‌دهند. آخرین عمل از اعمال مکه طواف نساء و نماز آن است. <ref>حج و عمره در آینه فقه مقارن، ص۱۹۳.</ref> به نظر فقیهان شیعه، واجب است حاجی اين اعمال را (من جمله طواف نساء و نماز آن) در [[ماه ذى‌‌حجه]] به پايان ببرد. البته انجام دادن آن در [[ایام تشریق|ايام تشريق]] مستحب است.<ref>مناسك حج محشّى، ۱۳۸۲ش، ص۴۶۴ .</ref>
==چگونگی==
{{همچنین ببینید|طواف}}
طواف نساء و نماز آن، با ساير [[طواف|طواف‌ها]] و [[نماز طواف|نمازهاى]] آن‌ها، جز در نيت تفاوتى ندارد؛<ref name=":0" /> یعنی حاجی باید این عمل را به نيت طواف نساء و نماز طواف نساء بجا آورد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۸۰.</ref>

در طواف واجب است حاجی هفت [[شوط]] به دور [[کعبه]] بگردد. طواف باید از گوشه‌ای از کعبه که [[حجر الاسود|حجرالاسود]] در آن قرار دارد آغاز شده و به همانجا تمام شود.<ref name=":02">درسنامه مناسک حج، ص۳۴.</ref> واجب است طواف‌کننده، کعبه را در طرف چپ خود قرار دهد و در حال طواف رو به کعبه نباشد.<ref name=":12">درسنامه مناسک حج، ص۳۵.</ref>

به فتوای بیشتر مراجع تقلید شیعه، طواف [[کعبه]] در [[مسجدالحرام]] تا جایی که مردم طواف می‌کنند و عرفاً بگویند دور کعبه می‌گردد صحیح است.<ref name=":22">درسنامه مناسک حج، ص۳۶.</ref> به‌نظر برخی دیگر از مراجع تقلید شیعه، طواف باید در محدوده فاصله میان کعبه و [[مقام ابراهیم(ع)]] که نزدیک به ۱۳ متر است باشد.<ref name=":23">درسنامه مناسک حج، ص۳۶.</ref>

به فتوای فقیهان مذاهب چهارگانه اهل سنت، طواف، محدوده خاصی ندارد؛ ولی باید داخل مسجدالحرام باشد و خارج از آن جایز نیست.<ref>الکافی فی الفقه ابن حنبل، المصادر الفقهیه، ج ١١، صص١٠٣٣ - ١٠٢۵؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج ١، صص۵٩۴–۵٩٠؛ تذکرة الفقها، ج ٨، صص٩٣ و ٩٢.</ref> 

==حلال شدن زن و مرد==
{{همچنین ببینید|تحلل}}
به نظر فقیهان شیعه، پس از طواف نساء و نماز آن، زن و شوهر که پس از [[احرام]] بر هم حرام شده بودند، بر يكديگر حلال مى‌شوند.<ref>جامع المقاصد، ج٣، ص٢۵٨؛ حج و عمره در آینه فقه مقارن، ص۱۸۴؛ درسنامه مناسک حج، ص۸۱.</ref>

بر پایه مذاهب چهارگانه اهل سنت، مردان و زنان با [[طواف زيارت]] بر یکدیگر حلال می‌شوند.<ref name=":1" /> همچنین در برخی روایات شیعه، طواف وداع از اهل سنت، به‌منزله طواف نساء دانسته شده که پس از آن، همسر مُحرم بر او حلال می‌شود.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۵، ص۲۵۳، ح۱۶.</ref>

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}
{{برگرفتگی
|پیش از لینک = کتاب
|منبع = درسنامه مناسک حج،
|پس از لینک = محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش؛ کتاب [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1128 درآمدی بر فقه مقارن]، مصطفی جعفر پیشه فرد، تهران، بعثه مقام معظم رهبری، معاونت امور روحانیون، ۱۳۸۸ش؛ و کتاب [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/838 حج و عمره در آینه فقه مقارن]، مقدادی، محمدعلی، تهران، مشعر، ۱۳۸۴ش.
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/803
}}

*'''تذکرة الفقهاء'''، علّامهٔ حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
*'''جامع المقاصد'''، الشيخ على بن الحسين الكركى، قم، مؤسسه آل البيت، چاپ اول، ١۴٠٨ق.
*'''الدروس الشرعيه في فقه الاماميه'''، شهید اول، شیخ محمد بن مکی العاملی، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم، ١۴١٧ق.
*'''الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه'''، الشهید الثانی، شیخ زین‌الدین العاملی، قم، مجمع الفکر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.

* '''الفقه علی المذاهب الأربعه'''، عبدالرحمان الجزیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۴ق.

*'''الکافی فی فقه ابن حنبل (الفقه الحنبلی)'''، ابن قدامه، عبداللّٰه بن احمد، المصادر الفقهیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
*'''الکافی فی فقه اهل المدینه'''، النمری القرطبی، یوسف بن عبداللّٰه (الفقه‌المالکی)، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
*'''لسان العرب'''، محمد بن مکرم ابن منظور، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق.
*'''مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی'''، احمد بن محمد فیومی، قم، مؤسسة دار الهجره، ۱۴۱۴ق.
*'''مناسک حج با حواشی مراجع'''، امام خمینی، سید روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۵ش.
*'''مناسك حج محشّى'''، قم، مركز تحقيقات حج، چاپ هفتم ، تابستان ۱۳۸۲ش.
*'''الهدایه (الفقه الحنبلی)'''، المرغینانی، علی ابن ابی تیر، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
{{پایان}}

==مقالات مرتبط==
{{ستون-شروع|۲}}
*[[طواف]]
*[[طواف وداع]]
*[[نماز طواف نساء]]
* [[طواف نساء (فتاوای مراجع)]]
{{پایان}}

{{حج و عمره}}
[[رده:اعمال حج]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]

[[ar: طواف النساء]]