| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{عمره مفرده عمودی}}
| |
| '''عُمره مُفرده''' زیارت [[خانه خدا]] با آدابی ویژه است، که به تنهایی و جدای از حج انجام می‌شود. اعمال عمره مفرده [[احرام]]، [[طواف عمره|طواف]] و [[نماز طواف]]، [[سعی]]، [[حلق و تقصیر|تقصیر]]، [[طواف نساء]] و [[نماز طواف نساء|نماز آن]] است، که جز نیّت و طواف نساء و نماز آن، مانند [[عمره تمتع]] انجام می‌شود.
| |
|
| |
| در فقه شیعه عمر مفرده مستحب است؛ ولی اگر کسی قصد رفتن به [[مکه]] را داشته باشد واجب است [[احرام|مُحرم]] شود و اگر در [[ایام الحج|ایام حج]] نیست، واجب است عمره مفرده را به‌جا آورد. در فقه [[مذهب مالکیه|مالکیه]] و [[حنفیه]]، انجام عمره یک بار در طول عمر، مستحب بوده؛ اما در مذهب [[حنبلیه]] و [[شافیعه]]، واجب است.<ref name=":1" />
| |
|
| |
| ==مفهوم‌شناسی== | | ==مفهوم‌شناسی== |
| «عمره» در لغت به معنای [[زیارت]] و در اصطلاح فقه، زیارت [[خانه خدا]] با آدابی ویژه است. «مفرده» به معنای تک و یگانه است؛ بنابراین عمر مفرده نوعی از عمره است که به تنهایی و جدای از [[حج]] انجام می‌شود.<ref>مناسک عمره مفرده، امام خمینی، ص۱۷.</ref>
| |
|
| |
|
| ==احکام== | | ==حکم== |
| در فقه [[شیعه]]، عمره مفرده از مستحبات است؛<ref name=":0" /> البته کسی که می‌خواهد به [[مکه]] برود، واجب است با [[احرام]] وارد شود و برای احرام هم باید [[نیت|نیّت عمره]] یا نیت حج داشته باشد، و اگر وقت حج نیست، واجب است برای عمره مفرده محرم شده و بقیه [[اعمال عمره مفرده]] را به‌جا آورد.<ref>مناسک حج، امام خمینی، ص۱۸.</ref> | | در فقه شیعه، عمره مفرده از مستحبات است.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| [[حنبلیه|حنابله]] و [[مذهب شافعی|شافعی‌ها]]، عمره را یک بار در طول عمر واجب دانسته‌اند<ref name=":1" /> و در فقه [[مذهب مالکیه|مالکیه]] و [[حنفیه]]، انجام آن از سنّت‌های تأکید‌شده دانسته شده است.<ref name=":1">الفقه على المذاهب الأربعة، الجزيرى، ج١، ص۶٨۴؛ و كتاب الحج، فضايل‌وأحكام، علوى‌مالكى، ص١٧٨.</ref>
| | در فقه مالکیه و حنفیه، انجام عمره یک بار در طول عمر، از سنّت‌های تأکید‌شده دانسته شده است؛<ref name=":1">الفقه على المذاهب الأربعة، الجزيرى، ج١، ص۶٨۴؛ و كتاب الحج، فضايل‌وأحكام، علوى‌مالكى، ص١٧٨.</ref> ولی حنابله و شافعی‌ها، عمره را یک بار در طول عمر واجب دانسته‌اند.<ref name=":1" /> |
|
| |
|
| عمره مفرده زمان معينى ندارد و در تمام سال مى‌توان آن را به‌جا آورد؛ البته به فتوای بیشتر فقیهان شیعه، بنا بر احتیاط واجب، برای هر نفر در هر ماه، فقط یک عمره مفرده جایز است. برخی از فقیهان شیعه، عمره دوم را به قصد رَجاء (به امید مطلوب بودن و ثواب) جایز دانسته‌اند.<ref>مناسک عمره مفرده، امام خمینی، ص۱۹.</ref>
| |
| ==اعمال== | | ==اعمال== |
| {{اصلی|اعمال عمره مفرده}}بر پایه فقه شیعه، اعمال عمره مفرده چنین است: | | {{اصلی|اعمال عمره مفرده}}<br /> |
| {{ستون-شروع|3}} | | |
| * [[احرام]]
| | ==ارکان== |
| * [[طواف]]
| | {{اصلی|ارکان عمره}}رکن به واجباتی گفته می‌شود که اگر حتی از روی فراموشی یا اشتباه ترک شود، واجب است جبران شود و نمی‌توان انجام آن را به نایب سپرد (مگر در صورت دشواری یا ناتوانی عمره‌گزار).<ref>المهذب البارع، ج۲، ص۲۰۶؛ جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۱۸، ص۱۳۶.</ref> |
| * [[نماز طواف]]
| |
| * [[سعی]] میان [[صفا و مروه]]
| |
| * [[تقصیر]]
| |
| * [[طواف نساء]]
| |
| * [[نماز طواف نساء]]<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۴-۷۸.</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| در فقه [[اهل سنت]]، از طواف نساء و نماز آن حرفی به میان نیامده است.<ref name=":12">الهداية (فقه حنفى)، المصادر الفقهيه، ج ١٠، ص ٢٧٨؛ الكافى فى فقه اهل المدينه (فقه مالكى)، المصادرالفقهيه، ج ١٠، ص ۵٠۵؛ بداية الاجتهاد، ج ١، ص ٣۴۴؛ الكافى لابن قدامه، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ١٠۴٠؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۷۱، به نقل از المهذب (فقه شافعى)، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ٩٠۴.</ref>
| | به فتوای مشهور فقیهان شیعه،<ref>جامع المقاصد، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۲۰۱؛ مسالک الافهام، ج۲، ص۲۸۵؛ مدارک الاحکام، ج۸، ص۱۷۴.</ref> ترک کردن رکن عمره بر اثر جهل، جز در مواردی خاص<ref>نگاه کنید به العروة الوثقی، ج۴، ص۶۵۱؛ کتاب الحج، خوئی، ج۳، ص۳۲۶.</ref> موجب باطل شدن عمره می‌شود. |
|
| |
|
| ==محل احرام بستن==
| | به فتوای فقیهان شیعه، [[احرام]]،<ref>غنیة النزوع، ص۱۵۴؛ جامع الخلاف، ص۱۷۷.</ref> [[طواف عمره]]<ref>السرائر، ج۱، ص۶۱۷؛ الجامع للشرائع، ص۱۸۰؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۱۵.</ref> و [[سعی]]<ref>روضة الطالبین، ج۲، ص۳۹۶؛ مغنی المحتاج، ج۱، ص۵۱۳؛ اعانة الطالبین، ج۲، ص۳۳۱.</ref> ارکان عمره هستند. بین فقیهان مذاهب اهل سنت، بین رکن بودن یا نبودن موارد گفته‌شده اختلاف نظر است؛ به جز طواف که در رکن بودن آن اختلافی نیست.<ref>المبسوط، سرخسی، ج۴، ص۳۵؛ الشرح الکبیر، ج۳، ص۵۰۶؛ مواهب الجلیل، ج۴، ص۱۸.</ref> مشهور فقیهان شافعی، حلق یا تقصیر را نیز از ارکان عمره دانسته‌اند.<ref>المجموع، ج۸، ص۲۰۵، ۲۶۶؛ روضة الطالبین، ج۲، ص۳۹۶-۳۹۷؛ الاقناع، ج۱، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> |
| {{اصلی|میقات}}
| |
| به فتوای برخی از مراجع تقلید شیعه، محل احرام بستن برای عمره، [[ادنی‌الحل]] است و جایز است از یکی از [[میقات|مواقیت]] پنجگانه ([[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]، [[جحفه|جُحْفَه]]، [[وادی عقیق (میقات)|وادی عَقیق]]، [[قرن المنازل|قَرْنُ الْمَنازِل]]، [[یلملم|یلَمْلَم]]) محرم شود.<ref name=":2">مناسک عمره مفرده، امام خمینی، ۱۳۹۱ش، ص۱۷.</ref> | |
|
| |
|
| به فتوای برخی دیگر از مراجع تقلید، محل احرام بستن برای عمره مفرده، همان مواقیت پنجگانه [[عمره تمتع]] است؛ البته اگر مکلّف در مکه باشد و بخواهد عمره مفرده به‌جا آورد، واجب نیست به یکی از مواقیت عمره تمتع برود؛ بلکه جایز است از [[حرم مکی|حرم]] خارج شده و احرام ببندد.<ref name=":2" />
| |
|
| |
|
| ==ارکان==
| |
| {{اصلی|ارکان عمره}}فقیهان شیعه، [[احرام]]،<ref>غنیة النزوع، ص۱۵۴؛ جامع الخلاف، ص۱۷۷.</ref> [[طواف عمره]]<ref>السرائر، ج۱، ص۶۱۷؛ الجامع للشرائع، ص۱۸۰؛ تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۱۵.</ref> و [[سعی]]<ref>روضة الطالبین، ج۲، ص۳۹۶؛ مغنی المحتاج، ج۱، ص۵۱۳؛ اعانة الطالبین، ج۲، ص۳۳۱.</ref> را از ارکان عمره شمرده‌اند. به فتوای فقیهان مذاهب اهل سنت نیز طواف از ارکان عمره است؛ ولی بین رکن بودن یا نبودن احرام و سعی اختلاف‌نظر دارند.<ref>المبسوط، سرخسی، ج۴، ص۳۵؛ الشرح الکبیر، ج۳، ص۵۰۶؛ مواهب الجلیل، ج۴، ص۱۸.</ref> مشهور فقیهان شافعی حلق یا تقصیر را نیز، از ارکان عمره شمرده‌اند.<ref>المجموع، ج۸، ص۲۰۵، ۲۶۶؛ روضة الطالبین، ج۲، ص۳۹۶-۳۹۷؛ الاقناع، ج۱، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref>
| |
|
| |
|
| به فتوای مشهور فقیهان شیعه،<ref>جامع المقاصد، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۲۰۱؛ مسالک الافهام، ج۲، ص۲۸۵؛ مدارک الاحکام، ج۸، ص۱۷۴.</ref> ترک کردن رکن عمره بر اثر جهل، جز در مواردی خاص<ref>نگاه کنید به العروة الوثقی، ج۴، ص۶۵۱؛ کتاب الحج، خوئی، ج۳، ص۳۲۶.</ref> موجب باطل شدن عمره می‌شود. رکن به واجباتی گفته می‌شود که اگر حتی از روی فراموشی یا اشتباه ترک شود، واجب است جبران شود و نمی‌توان انجام آن را به [[حج نیابتی|نایب]] سپرد (مگر در صورت دشواری یا ناتوانی عمره‌گزار).<ref>المهذب البارع، ج۲، ص۲۰۶؛ جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۱۸، ص۱۳۶.</ref>
| | <br /> |
| ==عمره مفرده رجبیه== | | ==عمره مفرده رجبیه== |
| در فقه شیعه، درباره انجام عمره مفرده رجبیه، تأکید زیادی شده است. بر اساس روایتی، ثواب عمره رجبیه همسان با [[حج مستحبی]] است.<ref name=":0">جواهر الكلام، ۱۳۶۷ش، ج١٨، صص١٢۴۶١.</ref> | | در فقه شیعه، درباره انجام عمره مفرده رجبیه، تأکید زیادی شده است. بر پایه روایت، ثواب عمره رجبیه همسان با [[حج مستحبی]] است.<ref name=":0">جواهر الكلام، ۱۳۶۷ش، ج١٨، صص١٢۴۶١.</ref> |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| | |
| * [[اعمال عمره مفرده]]
| |
|
| |
|
| ==پانویس== | | ==پانویس== |
| خط ۴۸: |
خط ۲۶: |
|
| |
|
| ==منابع== | | ==منابع== |
| {{منابع}}
| |
| {{برگرفتگی | | {{برگرفتگی |
| |پیش از لینک = کتاب | | |پیش از لینک = کتاب |
| خط ۵۷: |
خط ۳۴: |
|
| |
|
| *'''اعانة الطالبین'''، السید البکری الدمیاطی، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۸ق | | *'''اعانة الطالبین'''، السید البکری الدمیاطی، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۸ق |
| *'''بداية المجتهد و نهاية المقتصد'''، ابن رشد (الحفيد)، محمد بن احمد، دارالفكر، بيروت، لبنان، ١۴٢١ق.
| |
| *'''تذکرة الفقهاء'''، علّامهٔ حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | | *'''تذکرة الفقهاء'''، علّامهٔ حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. |
|
| |
|
| خط ۸۴: |
خط ۶۰: |
| *'''کتاب الحج:محاضرات الخوئی'''، الخلخالی، قم، مدرسة دار العلم، ۱۴۱۰ق. | | *'''کتاب الحج:محاضرات الخوئی'''، الخلخالی، قم، مدرسة دار العلم، ۱۴۱۰ق. |
| *'''لسان العرب'''، محمد بن مکرم ابن منظور، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق. | | *'''لسان العرب'''، محمد بن مکرم ابن منظور، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق. |
| *'''المبسوط'''، السرخسی، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق. | | *'''المبسوط'''، السرخسی، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق. |
| *'''مدارک الاحکام'''، سید محمد بن علی الموسوی العاملی، قم، آل البیت:، ۱۴۱۰ق. | | *'''مدارک الاحکام'''، سید محمد بن علی الموسوی العاملی، قم، آل البیت:، ۱۴۱۰ق. |
| *'''مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام'''، الشهید الثانی، قم، معارف اسلامی، ۱۴۱۶ق. | | *'''مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام'''، الشهید الثانی، قم، معارف اسلامی، ۱۴۱۶ق. |
| خط ۹۳: |
خط ۶۹: |
| *'''مناسک حج با حواشی مراجع'''، امام خمینی، سید روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۵ش. | | *'''مناسک حج با حواشی مراجع'''، امام خمینی، سید روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۵ش. |
| *'''مناسك حج محشّى'''، قم، مركز تحقيقات حج، چاپ هفتم ، تابستان ۱۳۸۲ش. | | *'''مناسك حج محشّى'''، قم، مركز تحقيقات حج، چاپ هفتم ، تابستان ۱۳۸۲ش. |
| *'''مناسک عمره مفرده'''، امام خمینی و محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۸ش.
| |
| *'''مواهب الجلیل'''، الحطاب الرعینی، به کوشش زکریا عمیرات، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۶ق. | | *'''مواهب الجلیل'''، الحطاب الرعینی، به کوشش زکریا عمیرات، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۶ق. |
| *'''المهذب البارع'''، ابن فهد الحلّی، به کوشش العراقی، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۳ق؛ | | *'''المهذب البارع'''، ابن فهد الحلّی، به کوشش العراقی، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۳ق؛ |
| خط ۹۹: |
خط ۷۴: |
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
| {{حج و عمره}} | | {{حج و عمره}} |
|
| |
| [[رده:عمره مفرده]]
| |
