در حال ویرایش محمد بن ابراهیم الظواهری

'''محمد بن ابراهیم الظواهری''' سی و سومین شیخ [[الازهر]] (در سال‌های 1929-1935م) و از مخالفان تخریب [[قبرستان بقیع]] بود.

او دو بار به [[حج]] رفت؛ بار نخست نماینده رسمی دولت [[مصر]] و رئیس هیئت اعزامی این کشور به کنگره اسلامی سال 1344 قمری در [[عربستان]] بود که به میزبانی [[آل سعود]] برگزار شد و نمایندگانی از کشورهای مسلمان در آن شرکت داشتند. ظواهری که از مخالفان سختگیری‌های اعمال شده توسط [[وهابیان]] بر مسلمانان بود، در این اجلاس در واکنش به تخریب قبرستان بقیع توسط آل سعود، از پیشنهاد هیئت مسلمانان هند مبنی بر بازسازی بقیع حمایت کرد.   

شیخ محمد بن ابراهیم الاحمدی الظواهری در سال 1295 قمری (1887م) در روستای «كفر الظواهری» در استان شرقی مصر دیده به جهان گشود. پدرش از عالمان معروف الأزهر بود. عمده تحصیلاتش در [[جامع الازهر]] گذشت و در همان جا بود که از اندیشه استادش، شیخ محمد عبده (درگذشت: 1323ق) تاثیر گرفت. الظواهری در سال 1914 میلادی شیخ جامع الاحمدی در طنطا شد و مجله ای را به نام «معهد طنطا» منتشر کرد. در سال 1923 میلادی شیخ بنیاد اسیوط و در میانه سال های 1349ق (1929م) تا 1354 قمری (1935م) سی و سومین شیخ جامع الأزهر شد؛ هرچند رویکرد اصلاحی او در الأزهر با مقاومت برخی منتقدان همراه و سرانجام ناچار به استعفا شد. <ref>الخفاجی، 1432ق، ج2، ص376؛ الطُعمی، 1412ق، ص106؛ الساعدی، 1431ق، ج2، صص96- 94؛ جامع الازهر، 1964م، صص60 -  59؛ برانر، 2015م، ص165؛ صعیدی،1943م، صص119 و 128</ref>

 

شیخ الظواهری دو بار [[حج]] به جا آورد. بار اوّل به سال 1344ق (1926م) و در جریان برگزاری کنگره اسلامی در [[مکه]] بود که ریاست هیئت مصری را به نمایندگی از دولت ملک فؤاد اول (درگذشت: 1936م) برعهده داشت. از اعضای آن هیئت می توان به محمد المسیری بک (مدیر اداره حج در وزارت داخله مصر) و محمد توفیق (کنسول مصر در شهر جده) اشاره کرد.<ref>الاحمدی الظواهری، 1945، ص 242</ref> دومین سفر حج الظواهری سفری عادی و غیر رسمی به سال 1355ق (1937م) بود.<ref>الاحمدی الظواهری، 1945، ص262

</ref>  

 

مخالفت گروهی از هیئت‌های مسلمان با تخریب [[قبرستان بقیع]] یکی از موضوعات مطرح در کنگره سال 1344 قمری بود. هیئت جنبش مسلمانان هند پیشنهاداتی برای بازسازی قبور تخریب شده مطرح کردند و شیخ الظواهری از این پیشنهادات حمایت کرد.<ref>الاحمدی الظواهری، 1945م، ص248</ref> الظواهری که مخالف تکفیر و سختگیری [[وهابیان]] بر مسلمانان بود، در این کنگره در سخنانی از آزادی مذهبی دفاع کرد و از برخی برخوردهای وهابیان با حاجیان انتقاد کرد.<ref>الاحمدی الظواهری، 1945م، ص 244-245</ref>

 

پس از مرگش خاطرات او از سفرهای حجش در بخشی از کتاب ''السیاسة والازهر من مذکرات شیخ الاسلام الظواهری'' تنظیم و منتشر شده است.<ref>الاحمدی الظواهری،1945م، ص9 و 16</ref>

*'''السیاسة والازهر من مذکرات شیخ الاسلام الظواهری''': الاحمدی الظواهری، مطبعة الاعتماد، 1945م.

*'''التقریب بین المذاهب الاسلامیة فی القرن العشرین الأزهر والتشیع محاولات و تحفظات''': راینر برانر، ترجمه شده به عربی: بتول عاصی و فاطمه زراقط، بیروت، مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الاسلامی، 2015م.

*'''الأزهر فی اثنی عشر عاماً''': جامع الازهر، الدار القومیة للطباعة والنشر، 1964م.

*'''نور الابهر فی طبقات شیوخ الجامع الازهر''' : محیی الدین الطُعمی، بیروت، دار الجیل، 1412ق.