در حال ویرایش مزار فاطمه بنت اسد
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
مزار فاطمه بنت اسد، مکان دفن وی در بقیع است. فاطمه بنت اسد مادر امام علی(ع) بود که به همراه [[ابوطالب]] سرپرستی [[پیامبراسلام|پیامبر]] را در کودکی بر عهده گرفته بود. فاطمه بنت اسد سال چهارم هجری از دنیا رفت. [[پیامبراسلام|پیامبر]] [[و امام علی(ع)]] او را در [[بقیع]] به خاک سپردند. | |||
درباره مکان دفن فاطمه بنت اسد، اختلاف نظرهایی در منابع وجود دارد. برخی مکان دفن او را ابتدای [[بقیع]] و داخل در آن و برخی انتها و خارج از [[بقیع]] دانسته اند. | درباره مکان دفن فاطمه بنت اسد، اختلاف نظرهایی در منابع وجود دارد. برخی مکان دفن او را ابتدای [[بقیع]] و داخل در آن و برخی انتها و خارج از [[بقیع]] دانسته اند. گزارشهای تاریخی تا قرن سوم محل قبر او را ابتدای بقیع دانسته اند. از نیمه دوم قرن ششم قبهای در انتهای [[بقیع]] مزار [[فاطمه بنت اسد]] معرفی شده است. | ||
==فاطمه بنت اسد== | ==فاطمه بنت اسد== | ||
خط ۷: | خط ۷: | ||
فاطمه دختر اسد بن هاشم بن عبدمناف و همسر [[ابوطالب]] بود.<ref>کتاب نسب قریش، ص 91</ref> وی مادر طالب، [[عقیل]]، [[جعفر بن ابی طالب|جعفر]]، [[امام علی(ع)]] و [[ام هانی|امهانی]] ست.<ref>الطبقات الکبری، ج8، ص178</ref> هنگام تولد [[امام علی(ع)]] [[بیتالله|کعبه]] شکافته شد و [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] فرزندش را در خانه خدا بهدنیا آورد.<ref>إثبات الوصیه لإمام علی بن أبی طالب، ص133</ref> او و ابوطالب سرپرستی [[پیامبراسلام|پیامبر]] را در کودکی و پس از وفات [[عبدالمطلب]] برعهده داشتند.<ref>أمالی شیخ صدوق، ص314</ref> | فاطمه دختر اسد بن هاشم بن عبدمناف و همسر [[ابوطالب]] بود.<ref>کتاب نسب قریش، ص 91</ref> وی مادر طالب، [[عقیل]]، [[جعفر بن ابی طالب|جعفر]]، [[امام علی(ع)]] و [[ام هانی|امهانی]] ست.<ref>الطبقات الکبری، ج8، ص178</ref> هنگام تولد [[امام علی(ع)]] [[بیتالله|کعبه]] شکافته شد و [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] فرزندش را در خانه خدا بهدنیا آورد.<ref>إثبات الوصیه لإمام علی بن أبی طالب، ص133</ref> او و ابوطالب سرپرستی [[پیامبراسلام|پیامبر]] را در کودکی و پس از وفات [[عبدالمطلب]] برعهده داشتند.<ref>أمالی شیخ صدوق، ص314</ref> | ||
[[فاطمه بنت اسد]] نخستین زنی است که پیاده از [[مکه]] به [[مدینه]] هجرت کرد<ref> | [[فاطمه بنت اسد]] نخستین زنی است که پیاده از [[مکه]] به [[مدینه]] هجرت کرد<ref>کفایه الطالب فی مناقب علی بن ابی طالب، ج2، ص474</ref>. او در سال چهارم هجری وفات یافت. [[پیامبراسلام|پیامبر]] و [[امام علی(ع)]] وی را به خاک سپردند.<ref>أمالی شیخ صدوق، ص314</ref> پیامبر علاقه زیادی به فاطمه بنت اسد داشت. اوخود وارد قبر شد و به همراه علی(ع) در قبر خوابیدند تا خداوند عذاب قبر را از فاطمه بگرداند.<ref>استیعاب فی معرفه الاصحاب، ج 4، ص 1891</ref> | ||
==مزار فاطمه بنت اسد کجاست؟== | ==مزار فاطمه بنت اسد کجاست؟== | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
===ابتدای بقیع و داخل در آن=== | ===ابتدای بقیع و داخل در آن=== | ||
منابعی که ابتدای [[بقیع]] را صحیح میدانند به روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]] استناد میکنند که پس از دفن [[عثمان بن معظون]] در [[بقیع]]، گفت هر کس از خاندان من فوت کند او را نزدیک [[عثمان بن معضون|عثمان]] دفن خواهم نمود. | منابعی که ابتدای [[بقیع]] را صحیح میدانند به روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]] استناد میکنند که پس از دفن [[عثمان بن معظون]] در [[بقیع]]، گفت هر کس از خاندان من فوت کند او را نزدیک [[عثمان بن معضون|عثمان]] دفن خواهم نمود. | ||
این منابع چند جای مشخص را به عنوان مدفن [[فاطمه بنت اسد]] ذکر کردهاند: [[بیتالاحزان|مسجد فاطمه(بیت الحزن)]]، منطقه [[روحاء]]، [[خانه عقیل]]، [[مقبره ابراهیم بن محمد|مقبره ابراهیم]] | این منابع چند جای مشخص را به عنوان مدفن [[فاطمه بنت اسد]] ذکر کردهاند: [[بیتالاحزان|مسجد فاطمه(بیت الحزن)]]، منطقه [[روحاء]]، [[خانه عقیل]]، [[مقبره ابراهیم بن محمد|مقبره ابراهیم]] | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
'''مسجد فاطمه(بیت الحزن)''' | '''مسجد فاطمه(بیت الحزن)''' | ||
در منابع آمده پیامبر، فاطمه بنت اسد را در مسجدی دفن کرد | در منابع آمده پیامبر، فاطمه بنت اسد را در مسجدی که قبر فاطمه نیز نامیده شده، دفن کرد. همچنین قبر [[عباس بن عبدالمطلب]] را نیز مقابل این مسجد ذکر کردهاند. این همان مسجدی است که [[بیتالاحزان|بیت الحزن]] و بعدتر [[بیتالاحزان|بیت الاحزان]] نامیده شد. | ||
'''منطقه روحاء''' | '''منطقه روحاء''' | ||
برخی از منابع نیز قبر [[فاطمه بنت اسد]] را به استناد روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]]، در منطقه [[روحاء]] و مقابل [[حمام ابی قطیفه]] دانستهاند. | برخی از منابع نیز قبر [[فاطمه بنت اسد]] را به استناد روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]]، در منطقه [[روحاء]] و مقابل [[حمام ابی قطیفه]] دانستهاند. درباره موقعیت جغرافیایی [[حماء]] و [[حمام ابی قطیفه]] نیز در منابع اقوال مختلفی آمدهاست. | ||
برخی براساس روایتی از پیامبر که از جنوب شرق [[خانه عقیل]] تا [[خانه محمد بن زید]] در شرق [[قبر ابراهیم]] را روحاء دانسته، قبر [[عثمان بن معضون | برخی براساس روایتی از پیامبر که از جنوب شرق [[خانه عقیل]] تا [[خانه محمد بن زید]] در شرق [[قبر ابراهیم]] را روحاء دانسته، قبر [[عثمان بن معضون]] را نزدیک [[خانه محمد بن زید]] در روحاء عنوان میکنند. | ||
برخی دیگر با قرار داشتن قبر فاطمه بنت اسد در روحاء موافقند اما مکان روحاء را انتهای [[بقیع]] میدانند. | برخی دیگر با قرار داشتن قبر فاطمه بنت اسد در روحاء موافقند اما مکان روحاء را انتهای [[بقیع]] میدانند. | ||
همچنین در منابع دیگر، بنابر روایتی از پیامبر روحاء را از [[خانه محمدبن زید]] تا انتهای [[بقیع]] آن زمان، یعنی از شرق [[قبر ابراهیم]] تا منتهیالیه شرقی شرقی [[بقیع]] آن زمان دانستهاند. | همچنین در منابع دیگر، بنابر روایتی از پیامبر روحاء را از [[خانه محمدبن زید]] تا انتهای [[بقیع]] آن زمان، یعنی از شرق [[قبر ابراهیم]] تا منتهیالیه شرقی شرقی [[بقیع]] آن زمان دانستهاند. | ||
عدهای نیز قائل به دو روحاء بودهاند؛ یکی از جنوب شرق [[خانه عقیل]] یعنی از [[مزار امام حسن]] تا شرق [[قبر ابراهیم]] و دیگری از شرق قبر ابراهیم تا انتهای [[بقیع]] آن زمان. این گروه بر آنند که مدفن [[فاطمه بنت اسد]] در همان [[روحاء]] اول قرار دارد. | عدهای نیز قائل به دو روحاء بودهاند؛ یکی از جنوب شرق [[خانه عقیل]] یعنی از [[مزار امام حسن]] تا شرق [[قبر ابراهیم]] و دیگری از شرق قبر ابراهیم تا انتهای [[بقیع]] آن زمان. این گروه بر آنند که مدفن [[فاطمه بنت اسد]] در همان [[روحاء]] اول قرار دارد. | ||
برخی منابع نیز با مدنظر قراردادن این نکته که پیامبر [[بنی هاشم]] را در روحاء دفن میکردند، آن را در محدوده [[قبر ابراهیم]] تا [[مزار امام حسن(ع)]] دانستهاند. | برخی منابع نیز با مدنظر قراردادن این نکته که پیامبر [[بنی هاشم]] را در روحاء دفن میکردند، آن را در محدوده [[قبر ابراهیم]] تا [[مزار امام حسن(ع)]] دانستهاند. | ||
[[حمام]] نام نخل [[ابی قطیفه]] شاعر [[بنیامیه|اموی]] بود که در [[بقیع]] قرار داشت. برای [[حمام ابی قطیفه]] نیز | [[حمام]] نام نخل [[ابی قطیفه]] شاعر [[بنیامیه|اموی]] بود که در [[بقیع]] قرار داشت. برای [[حمام ابی قطیفه]] نیز سه مکان در منابع ذکر شده است: | ||
* نخلی در انتهای [[بقیع]] | |||
* نخلی در شمال [[قبر ابراهیم]] | |||
* نخلی در انتهای [[بقیع]] | * نخلی در مقابل [[مزار امام حسن(ع)]] | ||
* نخلی در شمال [[قبر ابراهیم]] | |||
* نخلی در مقابل [[مزار امام حسن(ع)]] | |||
'''خانه عقیل''' | '''خانه عقیل''' | ||
برخی منابع مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را ابتدای مقابر [[بنی هاشم]] و در [[خانه عقیل]] ذکر کردهاند. | برخی منابع مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را ابتدای مقابر [[بنی هاشم]] و در [[خانه عقیل]] ذکر کردهاند. | ||
'''قبه ابراهیم''' | '''قبه ابراهیم''' | ||
عدهای نیز مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را در [[قبه ابراهیم]] ذکر کردهاند. | عدهای نیز مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را در [[قبه ابراهیم]] ذکر کردهاند. | ||
====مزار فاطمه بنت اسد در کنار سایر مدفونین بنی هاشم==== | ====مزار فاطمه بنت اسد در کنار سایر مدفونین بنی هاشم==== | ||
خط ۵۵: | خط ۵۴: | ||
منابعی که قرار گرفتن مزار فاطمه بنت اسد در ابتدای [[بقیع]] را مطرح کردهاند، به مقابری از [[بنی هاشم]] اشاره کردهاند که در جوار مدفن فاطمه بنت اسد قرارداشته است: | منابعی که قرار گرفتن مزار فاطمه بنت اسد در ابتدای [[بقیع]] را مطرح کردهاند، به مقابری از [[بنی هاشم]] اشاره کردهاند که در جوار مدفن فاطمه بنت اسد قرارداشته است: | ||
*[[عباس بن عبدالمطلب]] : عباس عموی [[پیامبراسلام|پیامبر]]، سال | *[[عباس بن عبدالمطلب]] : عباس عموی [[پیامبراسلام|پیامبر]]، سال 23 هجری وفات نمود و در منابع آمده وی در کنار مزار [[فاطمه بنت اسد]] به خاک سپرده شدهاست. | ||
*[[امام حسن(ع)]]: در منابع آمده امام حسن (ع) کنار | *[[امام حسن(ع)]]: در منابع آمده امام حسن (ع) کنار مادربزرگش [[فاطمه بنت اسد]] دفن شدهاست. چهار منبع [[سنی]] [[الفصول المهمه]]، [[کفایت الطالب]]، [[نزهة المجالس]] و [[عمدة الاخبار]] نیز قرارداشتن مزار [[امام حسن(ع)]] کنار مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را تأیید کردهاند. | ||
*[[امام صادق(ع)]]: عدهای مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را کنار مزار امام صادق(ع) گفتهاند. | *[[امام صادق(ع)]]: عدهای مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را کنار مزار امام صادق(ع) گفتهاند. | ||
*[[ابراهیم بن محمد(ص)|ابراهیم]]: برخی از منابع قبر فاطمه بنت اسد را داخل در قبه | *[[ابراهیم بن محمد(ص)|ابراهیم]]: برخی از منابع قبر فاطمه بنت اسد را داخل در قبه ابراهیم و برخی نزدیک قبر ابراهیم دانستهاند. | ||
* دختران پیامبر: عدهای | * دختران پیامبر: عدهای با بیان نظر پیامبر که بنی هاشم را در ابتدای بقیع و کنار قبر عثمان بن معضون دفن خواهد کرد، مزار فاطمه بنت اسد را نزدیک قبر دختران پیامبر گفتهاند. | ||
===انتهای بقیع و خارج از آن=== | ===انتهای بقیع و خارج از آن=== | ||
از نیمه دوم قرن ششم هجری، برخی منابع، از جمله سفرنامههای حج مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را نزدیک قبر [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]] [[عثمان بن عفان|عثمان]]، ذکر کردهاند. | از نیمه دوم قرن ششم هجری، برخی منابع، از جمله سفرنامههای حج مدفن [[فاطمه بنت اسد]] را نزدیک قبر [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]] [[عثمان بن عفان|عثمان]]، ذکر کردهاند. | ||
برخی مزار [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را نزدیک قبر [[عثمان بن عفان]] | برخی مزار [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را نزدیک قبر [[عثمان بن عفان]]، برخی در شمال قبر [[عثمان بن عفان|عثمان]] جایی به نام [[حمام]] ذکر کردهاند. برخی از منابع و سفرنامه ها نیز بدون نام بردن از [[عثمان بن عفان|عثمان]]، مدفن [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را انتهای [[بقیع]] و خارج از آن گفتهاند. برخی نیز مزار او را بیرون از دیوار [[بقیع]] و کنار قبر [[ابوسعید خدری]] دانستهاند. | ||
====تردیدها درباره قرارداشتن مزار در انتهای بقیع==== | ====تردیدها درباره قرارداشتن مزار در انتهای بقیع==== | ||
برخی منابع بخصوص منابع تاریخ نگاری [[مدینه]]، قرار داشتن مزار [[فاطمه بنت اسد]] در انتها و خارج از [[بقیع]] را مورد تشکیک قرار داده و براساس روایات [[پیامبراسلام|پیامبر]] دفن شدن [[فاطمه بنت اسد]] را در جایی بهغیر از نزدیک مدفن [[عثمان بن معضون|عثمان بن معظون]] بعید دانستهاند. | برخی منابع بخصوص منابع تاریخ نگاری [[مدینه]]، قرار داشتن مزار [[فاطمه بنت اسد]] در انتها و خارج از [[بقیع]] را مورد تشکیک قرار داده و براساس روایات [[پیامبراسلام|پیامبر]] دفن شدن [[فاطمه بنت اسد]] را در جایی بهغیر از نزدیک مدفن [[عثمان بن معضون|عثمان بن معظون]] بعید دانستهاند. | ||
برخی سفرنامههای حج نیز مدفن فاطمه را ابتدای بقیع دانسته و قرار داشتن مزار در انتهای [[بقیع]] را محال میدانند. | |||
* | |||