در حال ویرایش مستجار

{{کعبه عمودی}}
'''مُستَجار''' بخشی از ضلع غربی دیوار [[کعبه]] به طول تقریبا ۲ متر است که بین [[رکن یمانی]] و درِ دوم کعبه که در زمان [[حجاج بن یوسف]] ثقفی مسدود شد، قرار دارد. این قسمت در پشت کعبه و درست روبروی درِ فعلی کعبه است.  

معنای واژه مستجار، پناهگاه است. این مکان محل پذیرش [[توبه]] دانسته شده و به راز و نیاز و خواندن [[دعا]] در آن توصیه شده است. 
==مستجار و ملتزم== 
دو مکان در دیوار کعبه به عنوان مکان پذیرش [[دعا]] و [[توبه]] معرفی شده و روایاتی درباره آن نقل شده است: مستجار و [[ملتزم]].  

در تعریف این دو معمولا گفته می‌شود، مستجار پشت کعبه در ضلع غربی و فاصله [[رکن یمانی]] تا در مسدود شده کعبه را شامل می‌شود و ملتزم در ضلع شرقی و فاصله [[حجر الاسود]] تا در فعلی کعبه است.<ref>مکه در بستر تاریخ، ص 99 ، 101</ref> اما روایات مرتبط به ملتزم و مستجار به هم آمیخته شده و گاه مستجار و ملتزم دو نام برای یک مکان دانسته شده است. گاهی گفته می‌شود که شیعیان ملتزم و مستجار را یکی می‌دانند اما اهل سنت این دو را غیر از هم می‌دانند و ملتزم را فاصله بین حجر الاسود و در کعبه به شمار می‌آورند.<ref> تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 71 </ref> 

برخی علمای شیعه از مجموع روایات اهل بیت که درباره اعمال ملتزم و مستجار روایت شده، نتیجه گرفته‌اند که این‌ دو، نام‌هایی برای یک مکان است که همان مستجار است.<ref>مراة العقول، ج۹، ص 106</ref>

در منابع اهل سنت نیز روایات و گزارش‌های متعددی وجود دارد که ملتزم را پشت کعبه (همان مکان مستجار) دانسته‌اند.<ref>فهرستی از این روایات را بنگرید در: [https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]، ص۸۴.</ref> 

با وجود همه این‌ها، در بیشتر منابع جغرافیای مکه، ملتزم و مستجار از هم تفکیک شده است.<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص ۱۹۶؛</ref><ref>تحصیل المرام، ج۱ ، ۲۰۰ ، ۲۰۳؛</ref><ref>منائح الکرم، ج۱، ص ۳۰۷</ref><ref>الجامع اللطیف، ص ۴۷</ref>    

[[پرونده:مستجار و ملتزم۳.jpg|وسط|بی‌قاب|400px|جایگزین=]]

== مستجار و شکاف کعبه ==
{{بیشتر|مولد علی(ع)}}
برخی مستجار را همان بخش از دیوار کعبه دانسته اند که شکافته شد تا [[فاطمه بنت اسد]]، مادر [[امام علی(ع)]]، برای تولد فرزندش وارد کعبه شود.<ref>هدایه الحجاج، ص ۱۷۸</ref><ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۹۷</ref>

==دعای مستجار==
در آداب [[طواف]] آمده است که: مستحب است حاجی در شوط آخر [[طواف]] خود صورت و دست‌هایش را بر دیوار بگذارد و شکم و روی خود را به دیوار [[کعبه]] بچسباند و بگوید:

{{نقل قول دوقلو
|تیتر= دعای مستجار
| أللَّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُكَ وَالْعَبْدُ عَبْدُكَ وَهذا مَكانُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النَّار. {{فارسی|سپس به گناهان خود اعتراف و طلب بخشش کند و سپس بگوید:‌}}
|
| أللَّهُمَّ مِنْ قِبَلِكَ الرَّوْحُ وَالْفَرَجُ وَالْعافِيَةُ. أللَّهُمَّ إنَّ عَمَلِي ضَعيْفٌ فَضاعِفْهُ لِي وَاغْفِرْ لي مَا اطَّلَعْتَ عَلَيْهِ مِنِّي وَخَفِيَ عَلى‏ خَلْقِكَ أسْتَجِيرُ بِاللَّهِ مِنَ النَّار.
|
| (سپس آنچه خواهد دعا کند و [[رکن یمانی]] را [[استلام]] کرده و به نزد [[حجر الاسود]] آمده و طواف خود را تمام کند و بگوید:) أللَّهُمَّ قَنِّعْنِي بِما رَزَقْتَني وَبارِكْ لِي فِيما آتَيْتَني‏<ref>مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( ۱۳۹۳)، ص۴۳۶.</ref>
}}

==جستار وابسته==
[[ملتزم]]

== پانویس ==
{{پانویس
}}
==منابع==
{{منابع}}
* '''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، ۱۳۸۹
* '''[https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]'''، محمدرضا نعمتی، مجله میقات حج، شماره ۴۳، فروردین ۱۳۸۲ش.
* '''الجامع اللطیف'''، محمد بن ظهیره، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، ۱۴۲۳ق
* '''تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۴۰۰
* '''تحصيل المرام في أخبار البيت الحرام‏'''، محمد بن احمد مالکی، مکه، مکتبة الاسدی، ۱۴۲۴ق.
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، تقی الدین محمد فاسی، تحقیق لجنة من کبار العلماء و الادباء، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا. 
* '''مکه در بستر تاریخ'''، نعمت الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶
* '''منائح الکرم'''، علی بن تاج الدین سنجاری، مکه، جامعه ام القری، ۱۴۱۹ق.
* '''مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( 1393)'''،‌ روح الله خمینی (ره)، مشعر، ۱۴۰۹
* '''هدایة الحجاج'''، سفرنامه مکه، محمد رضا طباطبایی تبریزی(درگشت ۱۳۲۰ق.)، به کوشش رسول جعفریان، قم، نشر مورخ، ۱۳۸۶

{{پایان}}
{{کعبه}}

[[رده:بناهای کعبه]]
[[رده:مکان‌‌های دعا در مکه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[en:Al Mustajar]]
[[ar: المستجار]]