در حال ویرایش مسجد ابوبکر(مدینه)
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۱۴]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=عاطفه فتاحی }} | |||
[[رده:مقالههای در حال ویرایش]] | |||
{{جعبه اطلاعات بنا | {{جعبه اطلاعات بنا | ||
| عنوان =مسجد ابوبکر در مدینه | | عنوان =مسجد ابوبکر در مدینه | ||
خط ۵۳: | خط ۵۶: | ||
| طول جغرافیایی = 39.60635627830191 | | طول جغرافیایی = 39.60635627830191 | ||
}} | }} | ||
'''مسجد ابوبکر(مدینه)'''، یکی از | '''مسجد ابوبکر(مدینه)'''، یکی از مساجد مصلی است که در منطقه مناخه مدینه واقع شدهاست. | ||
مساجد مصلی اماکنی است که پیامبر نمازهای عید را در آنجا برگزار میکرد. یکی از این اماکن به ابوبکر منسوب شدهاست. علت این امر آن است که ابوبکر در دوران خلافتش پس از ابوبکر در این مکان نماز عید را برپا کردهاست. | |||
از نمازهایی که در این مکان برگزار شدهاست، منابع به نماز پیامبر برای فوت نجاشی که در حبشه فوت نموده بود،خبر دادهاند. | |||
این مکان در ابتدا تنها بهصورت مصلی و محل برپایی نماز بوده و بنایی مانند مسجد در آن نبود. عمربن عبدالعزیز نخستین کسی است که در در دوران امارت خود بر مدینه در سالهای بین 87 تا 93 قمری مسجدی در این مکان بنا نمود. | |||
مسجد ابوبکر که در منطقه مناخه قرار دارد در گذشته وسط باغی با عنوان عینالارزق قرار داشت. | |||
سمهودی مورخ قرن نهم هجری در گزارش خود از مسجدابوبکر از بیتوجهی به آن و تبدیل شدن آن به زبالهدانی خبر دادهاست. سمهودی علت این امر را قرارگرفتن مسجد در جوار چشمه آب و عبور چهارپایان از ورودی مسجد، عنوان میکند. هرچند سمهودی از ساخت دیوار و ورودی جداگانه برای مسجد بهمنظور جلوگیری از ورود چهارپایان در زمان خود خبر داده است. | |||
بنای فعلی مسجد ابوبکر همان مسجدی است که سلطان محمود دوم عثمانی در سال 1254قمری بنا نهاد. مسجد ابوبکر در سال 1411قمری نیز توسط ملک فهد مرمت شدهاست. | |||
مسجد ابوبکر | |||
مسجد | ==محل نماز پیامبر== | ||
مسجد ابوبکر از مساجد منطقه مَناخه در مدینه و نزدیک به [[مسجد النبی]] است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=223 مساجدالاثیر، ص223.]</ref> در منابع نقل شده، پیامبر هنگامیکه از مرگ نجاشی، حاکم حبشه، آگاه شد، مردم را باخبر کرد و همراه با صحابه در این مکان برای نجاشی نماز خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=402 معالم المدینه، ص402.]</ref> گفته شده ابوبکر پس از پیامبر، در دوره خلافتش در این مکان نماز عید برپا کرده و از همین رو این مکان، مسجد ابوبکر نام گرفتهاست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=146 التعریف، ص146]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=147 التعریف، ص147.]</ref> | |||
مساجدی دیگری نیز در منطقه مَناخه وجود دارد که محل اقامه نماز پیامبر به هنگام عید بودهاست. بهطوری که مناخه به سبب نماز عیدهایی که در آن خوانده میشد، به میدان مصلی الاعیاد (محل نماز عیدها) معروف شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=223 مساجدالاثیر، ص223.]</ref> | |||
== | == موقعيت مسجد == | ||
مسجد ابوبکر، دومين مسجد از مساجد سهگانه در ميدان مصلی به شمار میرود و فاصله آن تا مسجد النبی نیز 335 متر است.<ref>آثار اسلامي مکّه و مدينه، ص۲۹۲.</ref> | |||
اين مسجد در گذشته، در کوچه عريضی قرار داشت. هماکنون پس از برداشته شدن ساختمانهای اطرافش به حياط مسجد نبوی اشراف دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref> | |||
منابع قدیمتر از وجود این مسجد در وسط باغی با عنوان عین الارزق یاد کردهاند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=146 التعریف، ص 146]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=406 المعالم، ص 406].</ref> همچنین گفتهاند این مسجد در نزدیکی خانه محمدبن عبدالله بن کثیر بن الصلت قرار داشتهاست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=403 المعالم، ص 403].</ref> | |||
== | ==ساخت مسجد == | ||
بهطوری که در منابع آمده، این مکان در ابتدا فقط به صورت مصلی بوده و مسجدی وجود نداشته، تنها به صورت صحرایی بوده که در آن نماز برگزار میشدهاست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref> اولین کسی که در این مکان مسجد بنا نمود، عمربن عبدالعزیز- هنگام حکومتش بر مدينه منوره، بين سالهای 87 تا 93 قمری-بودهاست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=145 المدینه المنوره، ص 145]</ref> | |||
== ويژگیهای ساختمان مسجد == | |||
این مسجد، شامل دو بخش است: قسمت غربی که با گنبدی مسقف شده و ورودی آن در جهت شرقی قرار گرفته است. در گوشه شمال شرقیاش منارهای قرار دارد. قسمت شرقی مسجد باز است. طول مسجد به 19/5متر ميرسد. عرض آن نيز 15 متر است. مساحتش 292/5متر مربع است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref> | |||
دیوارها مرتفع و سنگی است. مدخل در دیوار شرقی قراردارد و در دو طرف مدخل دوستون قرار گرفته، مدخل مسجد، مربعی است به ابعاد ده متر که [[گنبد]]<nowiki/>ی بر آن واقع شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=146 المدینه المنوره، ص 146]</ref> | |||
== | داخل مسجد محرابی قرار گرفته و جایگاهی موسوم به دکه مبلغین<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=418 معالم المدینه، ص 418]</ref> بالای محراب کتبهای چوبی قرار گرفته که آیه 39 سوره آل عمران بر آن نقش بستهاست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=419 معالم المدینه، ص 119]</ref> | ||
==بیتوجهی به مسجد و تبدیل شدن آن به محل زباله== | |||
سمهودی در گزارش خود از مسجد ابوبکر، آن را مکانی توصیف می کند که به زباله دانی تبدیل شده و دیگر محلی نیست که بتوان نماز در آن بجا آورد. وی علت این امر را عبور چارپایان در محوطه مسجد ذکر می کند بطوریکه مسجد در وسط باغ و نزدیک چشمه قرار داشته و اهالی منطقه چارپایان خود را به آنجا می بردند. ورود چارپایان از در شمالی مسجد انجام می شد و به مرور اهالی چارپایان خود را در آن منطقه نگه می داشتند و آنجا تبدیل به مزبله شده بود. | |||
سمهودی عنوان می کند که از شیخ حرم، اشرف اینال درخواست رسیدگی کرده و او فقیه شهاب الدین احمد النوسی را مأمور به این کار کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاالوفا، ج3، ص 122]</ref> پس از آن در محل محراب که مسقف بود، در سمت شمال آن دیواری قرارگرفت که مانع از ورود چارپایان میشد. روبروی دیوار غربی مسجد نیز دری مشبک قرار داشت، که در محل آن در قرار گرفت. مسیری نیز در سمت شمال برای عبور چارپایان اختصاص یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=123 وفاالوفا، ج3، ص 123]</ref> | |||
==ساختمان کنونی== | |||
بنای فعلی مسجد از زمان سلطان محمود عثمانی است که در سال 1254قمری ساخته شد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=147 المدینه المنوره، ص 147]</ref> | |||
متنی با حجاري برجسته در قسمت بالاي ورودياش نوشته شده که «اين، مسجد سرورمان ابوبکر است». بالاي اين سطر، نیز امضای سلطان محمود داخل دايرهای به همراه تاريخ سال 1254 هجري/ 1838 ميلادی وجود دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=239 مساجدالاثریه، ص 239]</ref> | |||
این مسجد در سال 1411قمری در دوره ملک فهد مرمت شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 292</ref> همانگونه که در تابلوي نصبشده کنار ورودياش اينگونه ثبت گرديده است: «به نام خداوند بخشنده مهربان. مسجد سرورمان ابوبکر. مرمت و بازسازي آن در دوران ملک فهد بن عبدالعزيز آل سعود، در سال 1411 قمری انجام شده است».<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=239 مساجدالاثریه، ص 239]</ref> | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
==منابع== | |||
'''آثار اسلامی مکّه و مدینه''': رسول جعفریان، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۰ش. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} |