در حال ویرایش مسجد الرایه (مدینه)
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام‌های دیگر =مسجد قرین * مسجد الرایه | | نام‌های دیگر =مسجد قرین * مسجد الرایه | ||
| مکان = [[عربستان]] * [[مدینه]] * در | | مکان = [[عربستان]] * [[مدینه]] * در نزديكى [[كوه سلع]] بر فراز جبل ذباب | ||
| کاربری = مسجد | | کاربری = مسجد | ||
| بزرگداشت نزد = مسلمانان | | بزرگداشت نزد = مسلمانان | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| زمان پایه‌گذاری = عصر نبوی | | زمان پایه‌گذاری = عصر نبوی | ||
| بنیانگذار = | | بنیانگذار = | ||
| رویدادها = تخریب | | رویدادها = تخریب خانه های اطراف مسجد در اواخر 2023میلادی | ||
| بازسازی‌ها = آخرین بازسازی سال 2022 میلادی | | بازسازی‌ها = آخرین بازسازی سال 2022 میلادی | ||
| ویژگی‌های تاریخی = محل اسکان پیامبر(ص) پیش از شروع غزوه خندق | | ویژگی‌های تاریخی = محل اسکان پیامبر(ص) پیش از شروع غزوه خندق | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| امکانات = | | امکانات = | ||
| بخش‌های بنا = محراب و مصلی | | بخش‌های بنا = محراب و مصلی | ||
| ویژگی‌ها = مکان خیمه [[پیامبر اسلام(ص)]] و خواندن نماز در هنگام | | ویژگی‌ها = مکان خیمه [[پیامبر اسلام(ص)]] و خواندن نماز در هنگام كندن خندق در جريان [[جنگ احزاب]] | ||
| عرض جغرافیایی = 24.480274 | | عرض جغرافیایی = 24.480274 | ||
| طول جغرافیایی = 39.603538 | | طول جغرافیایی = 39.603538 | ||
| توضیح نقشه = | | توضیح نقشه = | ||
}} | }} | ||
'''مسجد | '''مسجد ذُباب'''، که به نام‌های مسجد قرین و '''مسجد الرایه''' هم نامیده می‌شود؛ مسجدی است که در شمال [[شهر مدينه]] و بر فراز [[کوه الرایه|كوه ذباب]]، واقع شده است. | ||
در | در جريان [[جنگ احزاب]]، بر فراز کوه ذباب خيمه‌اى براى [[حضرت محمد (ص)|پيامبر(ص)]] برپا شده بود و ایشان در آنجا نماز مى‌خواند. بعدها مسلمانان براى بزرگداشت حضور پیامبر(ص)، در این مکان مسجد ذباب را ساختند. | ||
==موقعیت مکانی== | ==موقعیت مکانی== | ||
مسجد | مسجد ذُباب، در شمال غربی [[مسجد النبی|مسجد نبوی]]<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=79 مساجد الاثریه، ص80]</ref> و بر فراز كوه كوچک ذباب، در سمت راست خیابان عثمان بن عفان واقع شده است.<ref name=":2" /> | ||
جبل ذباب میان [[کوه احد]] و [[کوه سلع|کوه سَلْع]] واقع شده و این منطقه از مراکز استقرار نیروهای مسلمان در [[جنگ احزاب]] بوده است؛ | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
در | در هنگام كندن خندق به دور مدينه در سال پنجم هجرت در جريان [[جنگ احزاب]]، براى رفع خستگى و نظارت بر كارهاى حفارى خندق در اين مكان خيمه‌اى براى پيامبر(ص) برپا شده بود و پيامبر(ص) در آنجا نماز مى‌خواند.<ref name=":2">معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص 160و164</ref> | ||
مسلمانان براى بزرگداشت اين مكان بر فراز كوه ذباب مسجدى ساختند كه بعدها بنام مسجد ذباب معروف شد. | |||
در محل این چادر که نمازگاه رسول خدا(ص) در آن ایام نیز بود، [[عمر بن عبدالعزیز]] مسجدی بنا کرد که به مرور به نام همان کوه شهرت یافت. سیره حسنه مسلمانانِ سلف بر آن بود که هر جا رسول خدا(ص) نماز می‌خواند، همانجا مسجدی بنا می‌کردند؛ مساله‌ای که اعتقاد عمیق [[صحابه]]، [[تابعین]] و نسل‌های مسلمان را به مساله تبرّک نشان می‌دهد. به هر روی، تردیدی نیست که پیغمبر(ص) در این مسجد نماز خوانده است. | |||
== تاریخچه بنا == | == تاریخچه بنا == | ||
ساختمان مسجد در دوره ای پیش از قرن 9 هجری منهدم شده بود و در حدود 845 هجری توسط امیر جانبک النیروزی تجدید بنا شد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=129 آثار المدینة المنورة، ص129]</ref> طول و عرض بنا 4 متر و ارتفاع آن 6 متر بیان شده <ref name=":0" /> و بنای مسجد با سنگ‌های همسان ساخته شده بود<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=201 وفاء الوفا، ج3، ص201]</ref> | |||
عبد الغنی در 1418ه/1997م داخل و خارج بنا را گچ‌کاری شده و دارای مصلی الصاقی مسقفی که فضای مسجد را بزرگتر کرده، توصیف نموده و نمازهای پنج گانه را در آن دائر دانسته.<ref name=":1" /> | |||
شنقیطی این مسجد را در سال 1405 ق زیارت کرده و بنای آن را از سنگ‌های در سبک قدیمی توصیف کرده کرده. در زمان زیارت وی به زحمت آثار محراب دیده میشده و فقط دارای اتاق اصلی و حیاطی بدون درب بوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86.pdf&page=172 الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، ص172]</ref> | |||
به نظر میرسد بنای معروف سفید رنگ این مسجد در محدوده زمانی 1405تا1418 هجری ساخته شده. | |||
==نام‌ها== | |||
علت نامگذاری کوه و مسجد به نام ذباب، به مناسبت شخصی یمنی است که توسط مروان بن حکم بر این بلندی به دارآویخته شد.<ref>تاریخ مدینه ابن شبه، ص74</ref> | |||
[[ | نام دیگر آن، «مسجد قرین»<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=80 مساجد الاثریة، ص80]</ref> و «مسجد الرایه» است. گویا سببِ نام دوم، آن است که پرچم(در عربی: الرایه) [[موالی]] در [[واقعه حره]](63هجری) در این مکان برافراشته بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=204 وفاء الوفا، ج3، ص204]</ref> همچنین ممکن است این نام به علت قرار گرفتن پرچم اسلام بر روی این کوه در غزوه خندق باشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86.pdf&page=171 الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، ص71]</ref> | ||
==وضعیت فعلی== | |||
مسجد یاد شده، روی کوه کوچکی است که در حال حاضر به «جبل‌الرایه» شهرت دارد؛ ورودی مسجد از طرف قبله و جنوب می‌باشد، در حال حاضر ظاهر مسجد در یک عملیات بازسازی در اواخر سال 2022، از حالت سفید رنگ به حالت سنگی سبک قدیمی بازگشت داشته و در اواخر 2023 خانه‌های اطراف مسجد تخریب شده که بنظر میرسد یک عملیات عمرانی جهت بهسازی اماکن تاریخی اطراف مسجد النبی می‌باشد. | |||
==== تصاویر مسجد، | ==== تصاویر مسجد، پیش از بازسازی سال 2022 (زمان تغییر ظاهری مسجد به این رنگ‌بندی سفید، مشخص نمیباشد). ==== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
پرونده:مسجد ذباب پیش از بازسازی1.jpeg|محیط بیرونی مسجد با دیوارهای سفید و رنگ بندی سفید | پرونده:مسجد ذباب پیش از بازسازی1.jpeg|محیط بیرونی مسجد با دیوارهای سفید و رنگ بندی سفید | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۸: | ||
پرونده:2024.png|alt=|تصاویر از دور محدوده مسجد هنگام عملیات شهردرای مدینه | پرونده:2024.png|alt=|تصاویر از دور محدوده مسجد هنگام عملیات شهردرای مدینه | ||
پرونده:2024-1.png|alt=|دیوار پشتی مسجد در میانه عملیات شهرداری | پرونده:2024-1.png|alt=|دیوار پشتی مسجد در میانه عملیات شهرداری | ||
پرونده:2024-3.png|alt=|نمای مسجد پس از تخریب | پرونده:2024-3.png|alt=|نمای مسجد پس از تخریب خانه های اطراف | ||
پرونده:2024-2.png|alt=| | پرونده:2024-2.png|alt=|نماز دور مسجد پس از عملیات بهسازی که فقط ساختمان مسجد باقی مانده است | ||
پرونده:2024-4.png|alt=|تصویر کنونی مسجد پس از تسطیح زمین‌های اطراف | پرونده:2024-4.png|alt=|تصویر کنونی مسجد پس از تسطیح زمین‌های اطراف | ||
</gallery> | </gallery> | ||
==پانویس== | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع == | ==منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢. | *'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢. | ||
*'''المجموعة المصورة لاشهر المعالم | *'''المجموعة المصورة لاشهر المعالم المدينة المنورة'''، عبدالعزيز الكعكى، مدينه، ١٩٩٩ م. | ||
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. | *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. | ||
*'''آثار المدینة المنورة'''، عبدالقدوس الانصاری، المکتبة السلفیة بالمدینة المنورة، الطبعة الثالثة، 1393هجری. | *'''آثار المدینة المنورة'''، عبدالقدوس الانصاری، المکتبة السلفیة بالمدینة المنورة، الطبعة الثالثة، 1393هجری. | ||
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی1418ه، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه. | *'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی1418ه، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه. | ||
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م. | *'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م. | ||
*'''تاریخ مدینه منوره'''، | *'''تاریخ مدینه منوره'''، ابن شبه نمیری، عمر بن شبه، و صابری، حسین. ۱۳۸۰. ۱ ج. تهران - ایران: نشر مشعر. | ||
{{پایان}} | |||
{{مساجد}} | {{مساجد}} | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۰۹: | ||
[[Category:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | [[Category:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | ||
[[Category:مسجدهای مرتبط با جنگ احزاب]] | [[Category:مسجدهای مرتبط با جنگ احزاب]] | ||
[[Category:مکان‌های مذهبی مدینه]] | |||
[[Category:مسجدهای مدینه]] | [[Category:مسجدهای مدینه]] | ||
| خط ۱۲۲: | خط ۱۱۵: | ||
[[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | [[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | ||
[[رده:مسجدهای مرتبط با جنگ احزاب]] | [[رده:مسجدهای مرتبط با جنگ احزاب]] | ||
[[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]] | |||
[[رده:مسجدهای مدینه]] | [[رده:مسجدهای مدینه]] | ||